در پسران و دختران در سال­های قبل از بلوغ، VO2max به طور خطی افزایش می­یابد و میانگین متوسط پسران اندكی از دختران بیشتر است. این تفاوت در دامنه­ی 6 تا 11 سالگی تقریبا2/0 لیتر در دقیقه (اختلاف 15 تا 19 درصد) بوده كه در 12 سالگی مقادیر مطلق VO2maxدر پسران نسبت به دختران 25 درصد بیشتر است. به طور خلاصه این اختلاف در پسران به هنگام فعالیت ورزشی بیشینه تقریبا 12 تا 15 درصد نسبت به دختران همسن آنها بیشتر است [1].

درینکواتر[1]1984 و اسپارلینگ[2]1980. در فرا تحلیلی که در 13 مطالعه دختران و پسران انجام شد نشان داد بیان VO2max  به لیتر در دقیقه به ازای هر کیلوگرم در دقیقه، و میلی لیتر به ازای هر کیلوگرم وزن خالص بدن به تفکیک جنس به ترتیب تفاوت  56 ، 28 و 15 درصد بین مردان و زنان به دست آمد. تجزیه وتحلیل مشابهی در بررسی زنان و مردان ورزیده در ورزش های مشابه، تفاوت های 52، 19، و 9 درصد را نشان داد [1].

رولند[3] و همکارانش (2000). مقادیر vo2 max را هنگام آزمون دوچرخه بین 25 پسر (4%±12 ساله)و 24 دختر (5%±7/11ساله) مقایسه کردند مقادیر vo2max وابسته به وزن پسران و دختران به ترتیب 1/6±2/47 و 8/5±4/40 میلی لیتر به ازای هر کیلو گرم در دقیقه به دست آمده (تفاوت 17 درصدی)چنانچه vo2max نسبت به وزن خالص بیان شود, اختلاف تا 6 درصد کاهش می­یابد [1].

رولند و همکارانش1999. رابطه بین 1/6 کیلومتر دویدن و VO2max را با آزمون دوچرخه در 36 پسربچه کلاس ششم در یک مدرسه بررسی شد ضریب همبستگی بین Vo2max ( به ازای هر کیلوگرم) و سرعت 1/6  کیلومتر دویدن r =0/77  مشابه با دیگر مطالعات در بزرگسلان بود[1].

نتایج آزمون آمادگی بهداشت در مدارس آمریکا (1980) نشان می­دهد پسران 5 ساله می­توانند 1/6 کیلومتر را به طور متوسط ظرف 13 دقیقه و 46 ثانیه بدوند. ده سال بعد ، یعنی در 15 سالگی می توانند همان مسافت را در 7 دقیقه و 14 ثانیه بدوند که تقریباً پیشرفت 100 درصدی را در سرعت دویدن نشان می­دهد. با وجود این، بین 5 تا 15 سالگی، VO2max نسبت به وزن بدن تغییری نداشت و در حدود 50 میلی لیتر به ازای هر کیلوگرم در دقیقه ثابت باقی می­ماند، این اختلاف در دختران حتی بارزتر است. هر چند متوسط زمان 1/6 کیلومتر دویدن از 15 دقیقه و 8 ثانیه در 5 سالگی به 10 دقیقه و 5 ثانیه در 15 سالگی کاهش می­یابد، اما VO2max به ازای هرکیلوگرم در عمل از تقریبا 50 میلی­لیتر به ازای هر کیلوگرم در دقیقه به 40 میلی­لیتر به ازای هر کیلوگرم در دقیقه کاهش می یابد. [1]

با توجه به تفاوت­های موجود بین افراد در سنین مختلف، بر آن شدیم تا بدانیم آیا بین افراد که از لحاظ سن بیولوژیکی در مراحل مختلف بلوغ به سر می­برند، تفاوتی از لحاظ توان هوازی، آمادگی جسمانی و ترکیب بدنی پسران ورزشکار وجود دارد؟ و آیا اثرتمرین هوازی بر vo2max ، آمادگی­جسمانی و ترکیب­بدنی پسران ورزشکار در مراحل مختلف بلوغ یکسان است؟

1-3- اهمیت و ضرورت تحقیق

نوجوانی یکی از پرچالش­ترین مرحله زندگی در میادین ورزشی است؛ به­دلیل اینکه گروه بندی افراد معمولاً بر اساس سن تقویمی صورت می پذیرد؛ درحالی که ممکن است دو حریف تفاوتهای بسیاری از لحاظ سن بیولوژیکی داشته باشند که خود عامل تعیین کننده در موفقیت یکی از آنها است.

معمولا برای اشاره به سطح بالیدگی یک فرد، از سن تقویمی استفاده می شود. با این وجود، سن بیولوژیکی نشانه­ای به مراتب بهتر از سن تقویمی برای توصیف بالیدگی است، به دلیل اینکه سن تقویمی فقط مدت زمان پس از تولد را نشان می­دهد و برای معرفی تغییرات فردی در سرعت بالیدگی مناسب نیست. خوشبختانه نشانه­های مرتبط با وقایع بلوغ فیزیولوژیک در همه افراد اتفاق می­افتد که همگی نقطه پایان مشخصی دارند؛ از این رو می­توانند برای توضیح این نکته که یک کودک از همسن و سالان خود به لحاظ رشد عقب افتاده و یا از آنها پیشی گرفته، به کار گرفته شوند. عواملی که به تناوب از آنها استفاده می­شود شامل بالیدگی سیستم اسکلتی، بالیدگی سن در اوج سرعت قد، سن قاعدگی و بالیدگی جنسی می­باشند.

از آنجایی که بسیاری از مولفه­های فیزیولوژیکی عملکرد با رشد و نمو تغییر می­کنند و سن بیولوژیکی در پیش­بینی عملکرد ورزشی بهتر از سن تفویمی است توان هوازی قدرت عضلانی استقامت عضلانی و به همان اندازه مهارت­هایی حرکتی تحت تاثیر بالیدگی بیولوژیکی قرار می­گیرند. [43]

درتحقیقات مختلف اندازه و ترکیب بدن آمادگی جسمانی قدرت و استقامت عضلانی و توان بی هوازی کودکان و نوجوانان با توجه به وضعیت بالیدگی آنها بررسی شده و ارتباطات معناداری بین توان هوازی بیشینه و سن شروع قاعدگی سن PHV  صفات ثانویه جنسی وسن اسکلتی به دست آمده است. [59، 42، 41]

از طرف دیگر کودکان و نوجوانان به طور معمول بر اساس سن تقویمی در ارزیابی آزمونهای آمادگی گروه­بندی می­شوند و ممکن است در گروههای هم­سن برخی افراد از نظر بالیدگی و اندازه­بدن اختلاف داشته باشند بنابراین ارزیابی نقش اندازه بدن و بالیدگی بیولوژیکی در آمادگی حرکتی و آمادگی وابسته به تندرستی کودکان و نوجوانان اهمیت ویزه­ای دارد. [73]

اگرچه در تحقیقات گذشته به مقایسه VO2max کودکان و بزرگسالان اشاره شده است اما در مورد نوجوانان در مراحل مختلف بلوغ، کمتر تحقیقی به بررسی پاسخ این افراد به تمرینات هوازی و مقایسه آنها با یکدیگر پرداخته است؛ بنابراین بر آن شدیم که گامی برای رسیدن به این جواب برداریم تا سطح انتظارات والدین، مربیان، مدیران، برنامه ریزان ورزشی با شرایط بیولوژیکی واقعی نوجوانان در میادین ورزشی متناسب گردد.

1-4- اهداف تحقیق

1-4-1- هدف کلی تحقیق