2-1-1-2-مفهوم انحرافات اجتماعی14

 

2-1-1-3-مفهوم آسیب شناسی اجتماعی15

 

2-1-1-4-مفهوم آنومی15

 

2-1-1-5-مفهوم امنیت امنیت16

 

2-1-2-معنای لغوی جرم18

 

2-1-2-1 معنای اصطلاحی جرم18

 

2-1-2-2- جرم از نظر، فقهی و حقوقی19

 

2-1-3-مفهوم بزهکار21

 

2-1-3-1-مفهوم بزهكاری21

 

2-1-3-2-مفهوم جوان24

 

2-1-4-مفهوم فضای مجازی25

 

2-1-4-1-مفهوم لغوی فضای مجازی25

 

2-1-4-2-ماهیت فضای مجازی25

 

2-1-4-3-تعریف فرهنگ فضای مجازی26

 

2-1-4-4- مؤلفه ها و ابعاد مادی فرهنگ مجازی27

 

2-1-5-بررسی شبکه های اجتماعی و تأثیرات آن ها بر ابعاد مختلف زندگی32

 

2-1-6-چگونکی بهره گیری جوانان از شبکه های اجتماعی مجازی: 34

 

2-1-7-مطالعات جمعیت شناختی کاربران36

 

2-1-6-شبکه های اجتماعی مجازی؛معرفی و تاریخچه39

 

2-1-7-شبکه‌ های اجتماعی در ایران41

 

2-1-8-علل پیوستن به شبکه های اجتماعی مجازی42

 

2-1-9-تعامل در شبکه های اجتماعی43

 

2-1-10-چگونکی بهره گیری جوانان از شبکه های اجتماعی مجازی44

 

2-1-11-تاریخچه شبکه های اجتماعی46

 

2-1-12-تاریخچه بزهكاری49

 

2-2-مبانی نظری53

 

2-2-1- نظریات جامعه شناختی معاصر در مورد جرم جعل در فضای سایبر53

 

2-2-2-نظریه های اندیشمندان معاصر در مورد ارتباط جمعی (شبکه های فضای مجازی) 54

 

2-2-2-1- نظریه ادوین امری   55

 

2-2-2-2- نظریه جان ای. آ‌ر.لی   56

 

2-2-2-3- نظریه ابراهیم رشیدپور 56

 

2-2-2-4- نظریه جورگن  56

 

2-2-2-5- نظریه کارل هاولند   57

 

2-2-2-6- نظریه مانیوس اسمیت   57

 

2-2-2-7- نظریه آرانگارن  57

 

2-2-2-8- نظریه چارلز کولی  57

 

2-2-3- نظریات روان شناختی معاصر در مورد جرم جعل در فضای سایبر58

 

2-2-3-1- نظریه شری ترکل  (خود در فضای مجازی ) 58

 

2-2-3-2- نظریه هاوارد راین گلد  (اجتماعات مجازی در فضای سایبر) 58

 

2-2-4-نظریه جهانی شدن59

 

2-2-5-نظریه جهانی شدن فرهنگ60

 

 

2-2-6-نظریه  جهانی شدن انقلاب اطلاعات61

 

2-2-7-نظریه تهاجم فرهنگی62

 

2-2-8-دیدگاه های سایر منتقدان63

 

2-2-9 دیدگاه زیست شناختی 67

 

2-2-10 دیدگاه روانشناختی 68

 

2-2-11 دیدگاه تیپولوژی کجروی69

 

2-2-12 دیدگاه جامعه شناختی70

 

2-2-12-1 نظریه کنترل اجتماعی 71

 

2-2-12-3 تظریه بی سازمانی اجتماعی 76

 

2-2-12-4 زمینه های بی سازمانی اجتماعی82

 

فصل سوم: روش شناسی تحقیق  83

 

3-1 روش تحقیق 84

 

3-2 جامعه ونمونه آماری 84

 

3-2-1 توصیف محل تحقیق85

 

3-2-2 روش نمونه گیری85

 

3-2-3 تعیین حجم نمونه 86

 

3-2-4 واحد تحلیل86

 

3-2-5 متغیر های مستقل و وابسته86

 

3-2-6 ابزار جمع آوری اطلاعات86

 

3-2-7 تعیین اعتبار و پایایی پرسش نامه86

 

3-2-8 روش استخراج و تحلیل داده ها87

 

3-2-9 موانع و محدودیت های تحقیق87

 

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها 88

 

4-1- تحلیل داده ها 89

 

4-2- اطلاعات دموگرافیک نمونه آماری 89

 

4-3-دموگرافیک  نمونه عادی (عموم مردم) 90

 

4-3-1-برحسب جنسیت 90

 

4-3-2-برحسب سن 91

 

4-3-3-برحسب وضعیت تحصیلی92

 

4-4-تحلیل پرسشنامه93

 

فصل پنجم: نتیجه گیری 119

 

5-1 نتیجه گیری120

 

5-1-پیشنهادها125

 

منابع و مآخذ128

 

منابع 129

 

 

 

فهرست جداول

 

عنوان                                                    صفحه

 

 

 

جدول4-1 توزیع فراوانی افراد براساس گرو ه های تحت مطالعه89

 

نمودار 4-6 توزیع فراوانی افراد براساس جنسیت90

 

نمودار 4-7 توزیع فراوانی افراد براساس مقاطع سنی91

 

نمودار 4-8 توزیع فراوانی افراد براساس مقاطع تحصیلی92

 

 

 

فهرست نمودارها

 

عنوان                                                    صفحه

 

جدول 4-9 توزیع فراوانی افراد براساس مقاطع تحصیلی90

 

جدول 4-8 توزیع فراوانی افراد براساس مقاطع سنی91

 

جدول 4-7 توزیع فراوانی افراد براساس جنسیت92

 

 

 

 

 

چکیده

 

خانواده پایه ی بنیادین اجتماع، سلول سازنده ی زندگی انسان، خشت بنای جامعه، كانون اصلی حفظ سنت ها، هنجارها و ارزش های اجتماعی است و شالوده ی استوار پیوندهای اجتماعی و روابط خویشاوندی و كانونی برای بروز و ظهور عواطف انسانی و پرورش اجتماعی است. گسترش فناوری های نوین در عرصه ی الكترونیك و رایانه در چند دهه ی گذشته، موجب پدیدار شدن انواع و اقسام لوازم و برنامه های الكترونیكی و رایانه ای از جمله شبکه های اجنماعی در جهان شده است. شبكه های اجنماعی در كنار مزایای بی شمارش، معایبی زیادی  نیز دارد كه عدم آشنایی كامل با فضای مجازی می تواند آسیب هایی را برای خانواده ها به بار آورد. هدف تحقیق حاضر بررسی نقش شبکه های اجتماعی بر انحرافات جوانان در شهر جیرفت می باشد.

 

روش تحقیق توصیفی-پیمایشی می باشد. و برای گردآوری اطلاعات از تكنیك مراجعه به اسناد و مدارك، پرسش نامه، بدین منظور اطلاعات مذکور با استفاده از اطلاعات مندرج در پرسش نامه برای گروه تحت مطالعه ما با حجم نمونه (380) نفر استخراج و با استفاده از آزمون های خی دو، فی و وی کرامر و برای تحلیل و پردازش اطلاعات نیز از نرم افزارSPSS استفاده شده است.

 

لذا با توجه به تحقیق انجام شده می توان این گونه نتیجه گرفت که نقش شبکه های اجنماعی در انحرافات غیر قابل انکار می باشد. چه بسا جوانان و نوجوانانی كه مرتكب جرمی می شوند و شبکه های مجازی و اجتماعی را عامل انحراف خود می دانند. بنابراین با توجه به تجزیه و تحلیل پرسش نامه شبکه های اجتماعی تاثیرات متعددی از جمله: اشاعه فحشا ،انتشارتصاویر و عکس های مستهجن ،بی هویتی جوانان ، سوء استفاده جنسی، کم رنگ شدن عفاف و حجاب ، عدم پای بندی به آموزه های دینی و… بر جوانان در شهر جیرفت داشته است.

 

کلمات کلیدی: شبکه های اجتماعی، انحرافات، جوانان، شهر جیرفت

 

 

 

فصل اول

 

کلیات تحقیق

 

 

 

 

 

1-1-مقدمه

 

امروزه در قرن بیست ویک که با نام هزاره ی فناوری اطلاعات شناخته می شود,وسایل ارتباط جمعی نقش بسیار مهم و پر رنگی دارند ,به نحوی که وظایف و نقش های زیادی را بر عهده گرفته اند و نهادهایی را نیز به مقابله می خوانند.

 

در این بین نقش آگاهی سازی و پر کردن اوقات فراغت توده ی مردم و به ویژه نسل جوان (به طور خاص کشورهای جهان سوم که جمعیت جوان زیادی در اختیار دارند و کشور ما ایران نیز در زمره ی انان به شمار میرود.) به صورت آشکار و نقش همگن سازی عموم جامعه و حتی می توان گفت جامعه ی جهانی را می توان تحت عنوان نقش و وظیفه ی پنهان وسایل ارتباط جمعی می توان بر شمرد.

 

در بین وسایل ارتباط جمعی در این هزاره آن که از همه تاثیر گذار تر و با اهمیت تر میباشد اینترنت است ,که به صورت فراگیری استفاده از آن رو به گسترش میباشد.از بین تمام امکاناتی که اینترنت به مخاطبین خود ارائه می دارد؛استفاده از شبکه های اجتماعی رو گسترش است ؛بدین جهت که در سایت ها و وبلاگ ها تعامل بسیار محدود شده و در حد نظرات می باشد امادر جامعه ی جدید که تعاملات اجتماعی در آن رو به کاهش است و انسان ها به عنوان حیوانات فی النفسه اجتماعی ,به دنبال جایگزینی برای آن هستند شبکه های اجتماعی تحت عنوان یک تعامل اجتماعی مجازی و حتی فراگیر در سطح جهانی می تواند یک جای گزینی برای تعاملات از دست رفته انسانی باشد اما به اعتدال.

 

اما ما تحت عنوا ن جامعه شناس اجازه ی ابراز حکمی ارزشی در این رابطه نداریم و هم چنین نمی توانیم یک حکم مطلق صادر نماییم برای همه ی جوامع بشری.انچه که مهم است ما باید به دنبال حفظ نظم در جامعه باشیم و اگر این وظیفه را برای خود محترم بشماریم لاجرم باید در این بین و در راستای گرفتن نتیجه منطقی و درست توجهی نیز باید به نظام های سیاسی مختلف که در میزان تاثیر گذاری این شبکه ها بر نسل های مختلف جامعه و به طور خاص نسل جوان خود اثر گذار هستند داشته باشیم ؛چرا که نوع ایدئلوژی هر جامعه و هر نظام سیاسی با هم متفاوت است و خود این موضوع می تواند بر میزان تاثیر شبکه های اجتماعی اثر گذار باشد. در ای زمینه تاثیر شبکه های اجتماعی مجازی در جوانان ؛به نظر میرسد که بیشترین تاثیر شبکه های اجتماعی بر نسل ایکس و یا همان متولدین دهه ۹۰ به بعد می باشد که از زمانی که پا بر عرصه هستی نهاده اند دنیا را به صورت کاپیوتری دیده اند و به همین جهت نیز میباشد که این گروه را نسل شبکه ای نامگذاری کرده اند.اینان اقتصاد را,دین را؛فرهنگ را,جامعه را و هم چنین تاریخ را بر صفحه نمایشگر دیده اند.

 

تاثیری که اینترنت به طور عام و شبکه های اجتماعی مجازی به صورت خاص می توانند بر روی این نسل ها بگذارند میتواند آن باشد که این ذهنیت را در آنها به وجود آورد که(و هم چنین آنها را عادت دهد)تا جامعه را از منظر مانیتور خود و کنش متقابل اجتماعی را از پشت پنجره ای از کلمات انجام دهد.پنجره ای که بستن آن فقط نیازمند زدن دکمهcloseاست و شاید در هیچ یک از کنش های متقابل خاتمه دادن به کنش بدین راحتی نباشد.اما نمی توان به یک طرفه به قاضی رفت.خدماتی که شبکه های اجتماعی برای بشریت عرضه داشته اند غیر قابل فراموشی و نادیده گرفتن است.آنها برای ما بعد مکان و زمان را از بین برده اند و امکان کنش بین کسانی که هرگز بایکدیگر را نمی توانستند کنشی انجام دهند رابطه برقرار کرده است.شبکه های اجتماعی باعث به وجود آمدن و تسریع فرهنگ جهانی و برخوردهای بین فر هنگی و پیدایش مقوله چند فرهنگی هستند.اما آنچه که به نظر مضر می آید استفاده نا به جا و زیاد از حد از این شبکه ها و جایگزینی انها به جای کنش متقابل است و جهان را از این پنجره دیدن است. و این میتواند در جامعه رو به گذار ایران که با سرعتی زیاد رو به مدرنیته می رود و شاید فرهنگ آن یارای مقابله با این هجوم را نداشته باشد به شدت مخرب باشد

 

 

 

1-2-بیان مسئله

 

 

 

 

 

 

انحراف،كژ رفتاری،جرم و جنایت سابقه دیرینه ای در زندگی بشر دارد و تاریخی به قدمت تاریخ بشری دارد و واقعیتی است غیر قابل احتراز كه هیچ جامعه ای از آن در امان نمی باشدبزهکاری و انحرافات از شایع ترین رفتار هایی می باشد که جوانان  از خود بروز می دهند. گسترش انحرافات اجتماعی از جمله مشکلات عمده‌ای است که امروزه گریبان‌گیر بسیاری از جوامع کنونی است. چنانچه اخلاق و ارزش‌های اجتماعی را هسته اساسی نظم اجتماعی بدانیم، انحرافات اجتماعی به مفهوم رفتاری که به طور مستمر بر خلاف ارزش‌ها و هنجارهای اجتماعی عمل می‌کند، آسیبی اجتماعی تلقی می‌شود که نتیجه قطعی و مسلم آن، سلب امنیت اخلاقی و اجتماعی است

 

فیس‌بوك،توئیتر،ویچت ،اینستاگرام،واتسآپ، ،دیدی،وایبر،کیک،تانگو،نیم­باز و….. به دلیل عدم نظارت مهندسی شده و گستردگی و نامحدودیت می تواند تاثیرات زیادی بر فرهنگ ارتباطاتی، تقلیدی را برای خود برگزیند.فرد با عضویت در هر شبكه اجتماعی، درگیر نوع خاصی از فرهنگ ارتباطاتی می‌شود كه شامل مؤلفه‌هایی چون: برخورد، تكه كلام، اصطلاحات مخصوص، رفتار، تیپ شخصیتی و ظاهری است. بدون تردید، میزان تأثیرپذیری فرد از این محیط، صفر مطلق نخواهد بود. پس هر شبكه اجتماعی، هویت مطلوب و نامطلوب خود را ترویج می‌كند. به طور كلی، همه اجزای یك شبكه اجتماعی كه فرد با آن در تعامل است، در ضمیر ناخودآگاه فرد تأثیر می‌گذارد.در ای زمینه تاثیر شبکه های اجتماعی مجازی در جوانان ؛به نظر می رسد که بیشترین تاثیر شبکه های اجتماعی بر نسل ایکس و یا همان متولدین دهه ۹۰ به بعد می باشد که از زمانی که پا بر عرصه هستی نهاده اند دنیا را به صورت کامپیوتری دیده اند و به همین جهت نیز می باشد که این گروه را نسل شبکه ای نامگذاری کرده اند.اینان اقتصاد را,دین را؛فرهنگ را,جامعه را و هم چنین تاریخ را بر صفحه نمایشگر دیده اند.تاثیری که اینترنت به طور عام و شبکه های اجتماعی مجازی به صورت خاص می توانند بر روی این نسل ها بگذارند می تواند آن باشد که این ذهنیت را در آنها به وجود آورد که(و هم چنین آنها را عادت دهد)تا جامعه را از منظر مانیتور خود و کنش متقابل اجتماعی را از پشت پنجره ای از کلمات انجام دهد.پنجره ای که بستن آن فقط نیازمند زدن دکمهcloseاست و شاید در هیچ یک از کنش های متقابل خاتمه دادن به کنش بدین راحتی نباشد. به نظر معقولانه مى رسد که براى قابلیت تغییر رفتارى اینترنت، چند متغیر تحریک برانگیز مهیج و نگهدارنده را برشمرد. این متغیرها عبارتند از: روابط نزدیک غیر اخلاقى، فقدان کنترل و بازدارندگى، فقدان مسئولیت پذیرى، فقدان محدودیت زمانى و احساس تحت کنترل نبودن. کار با شبکه های اجتماعی امکان و ضریب انحراف اخلاقى جوانان را بالا برده است. انزواگرایى و بزرگ پندارى دو نمونه از پیامدهاى منفى در این زمینه هستند.

 

در این تحقیق سعی شده با رویکردی جامعه شناختی و روانشاختی . نقش شبکه های اجتماعی بر انحرافات جوانان در شهرستان جیرفت مورد بررسی قرار گیرد.وهمچنین مشخص نماییم که این شبکه ها تا چه میزان در انحرافات جوانان تاثیر گذار بوده است.

 

 

 

1-3-اهمیت و ضرورت تحقیق