فصل دوم…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

مقدمه. 10

نگاهی به آموزش و پرورش استثنایی در جهان و ایران. 11

نگاهی به تحولات آموزش و پرورش استثنایی در ایران. 13

آموزش و پرورش کودکان استثنایی. 14

دانش آموز استثنایی. 15

درصد شیوع. 15

طبقه بندی.. 15

اهداف آموزش وپرورش استثنایی. 17

انواع مراکز آموزشی. 18

برنامه آموزشی. 18

ملاحظات آموزشی. 18

برنامه توان بخشی. 21

کودکان و دانش آموزان معلول جسمی ـ حرکتی. 21

انواع معلولیت جسمی ـ حرکتی. 22

شیوع. 22

اسبب شناشی. 23

طبقه بندی.. 23

اسپاستیک… 24

آتتوید 24

آتاکسی. 25

مختلط. 25

ویژگی های کودکان معلول جسمی ـ حرکتی. 26

ملاحظات آموزشی. 27

کتاب درسی. 29

گرافیک و کتاب درسی. 31

اصول و مبانی طراحی گرافیک… 34

عناصر طراحی گرافیک… 34

اندازه ی تایپ.. 43

طول سطر. 44

فاصله سطر (لیدینگ) 46

ترازبندی.. 46

چپ چین. 46

راست چین. 47

هم ترازی.. 47

تایپ دورچین: 48

طراحی متن کتاب درسی. 48

اصول طراحی گرافیک… 53

توازن. 54

تباین . 54

تاکید 55

وحدت.. 55

هماهنگی. 56

کادر. 56

تصویر در کتاب های درسی. 57

نقش تصویر در کتابهای درسی. 60

نقش توصیفی. 60

نقش اشاره گر. 61

نقش ریاضی ـ منطقی. 61

نقش داده نمایی. 61

نقش الگوریتمی. 61

نقش کارکردی.. 62

نقش ساختارنما 62

طراحی تصویرهای آموزشی مؤثر. 63

مبانی نظری.. 64

رمزگردانی دوگانه. 64

طراحی کتاب های درسی و نظریه رمزگردانی دوگانه. 65

نظریه ادراک دیداری.. 66

طراحی کتاب های درسی و نظریه ادراک دیداری.. 67

نظریه ادراک دیداری گشتالت.. 70

الف- گروه بندی.. 72

ب – تضاد شکل و زمینه. 76

سابقه ی علمی پیشینه تحقیق در ایران و خارج از کشور. 77

الف- تحقیقات داخلی. 77

ب- تحقیقات خارجی. 80

فصل سوم …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

مقدمه. 83

جامعــه آمــاری.. 83

حجم نمونه و روش نمونه گیری.. 83

روش انجام تحقیق. 84

روش پژوهش.. 84

ابزار جمع آوری اطـلاعات.. 85

روش تحلیــل داده ها 87

فصل چهارم…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

مقدمه. 89

یافته ها 89

متغیرهای جمعیت شناختی. 89

سوالات پژوهش.. 94

فصل پنجم………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

مقدمه. 103

بحث و نتیجه گیری.. 103

محدودیتهای پژوهش.. 107

راهبردهای کاربردی.. 108

پیشنهادهای پژوهشی. 109

به پاس تعبیر عظیم و انسانی شان از کلمه ایثار و از خودگذشتگان

http://fotka.ir/%d9%be%d8%a7%db%

به پاس عاطفه سرشار و گرمای امیدبخش وجودشان که در این سردترین روزگاران بهترین پشتیبان است

به پاس قلب های بزرگشان که فریاد رس است و سرگردانی و ترس در پناهشان به شجاعت می گراید

و به پاس محبت های بی دریغشان که هرگز فروکش نمی کند

این مجموعه را به پدر و مادر عزیزم تقدیم می کنم

فصل اول

کلیات پژوهش

مقدمه

در دین مبین اسلام افراد با هر نوع توان و استعداد حق برخورداری از موهبت الهی و حقوق اجتماعی را دارند و استعداد و توان آنها در هر حد و اندازه قابل پرورش و تربیت است. بنابر این باید امكانات بهره وری از مواهب الهی را برای همه افراد در سایه تعلیم و تربیت صحیح فراهم نمود. مسئله دیگری كه در رابطه با تعلیم و تربیت گروه با نیازهای ویژه مطرح است، این است كه عدم توجه به تعلیم و تربیت آنان موجب زیانهای اجتماعی و اقتصادی برای جامعه و در واقع هدر رفتن تعداد زیادی از افراد خواهد شد. مضافاً باینكه با عنایت به شرایط جسمی و روانی این گروه اگر عدم توجه به آنان باعث انحرافات و اشكالات اجتماعی شود اثر مستقیم آن بر جامعه مترتب خواهد شد كه در نزد خداوند مسئول خواهیم بود. با كمی دقت و تامل در خلقت انسان‌ها، ‌درمی‌یابیم كه هیچ دو انسانی مانند یكدیگر نیستند. این تفاوت‌ها در ابعاد مختلف جسمی، ذهنی و رفتاری قابل مشاهده و ادراك است که، حكمت و فلسفه خاصی زیربنای این تفاوت‌ها می‌باشد. ما دقیقا نمی‌دانیم اگر این تفاوت‌ها نبود و انسان‌ها از ابعاد مختلف مانند یكدیگر بودند، دنیای انسان‌ها و امور مربوط به آنان چگونه می‌شد؟ آیا انسان‌ها از یكدیگر به لحاظ ظاهری قابل تشخیص بودند؟ آیا نیازهای متنوع‌ انسانی كه استعدادهای مختلف را می‌طلبد، برآورده می‌شد؟

با این حال اگرچه هر یك از انسان‌ها در مفهومی عام و گسترده، استثنایی هستند، اما این تفاوت‌ها در اكثر افراد، چشمگیر نیست و لذا این گروه اکثریت را اصطلاحا “گروه هنجار” یا “متوسط” تلقی می‌كنند. در حالی كه آنچه امروزه به طور عام از مفهوم استثنایی برداشت می‌شود، در واقع وجود تفاوت‌های فاحش پاره‌‌ای از انسان‌ها در زمینه گوناگون با گروه اصطلاحاً بهنجار است.

در هر حال اگر بر این باور باشیم که ستون‌های تمدن هر جامعه بر نظام آموزش و ساختار آموزش و پرورش آن استوار است، بدون تردید سلامت، جامعیت و کارآمدی نظام آموزش و پرورش آن جامعه نیز در گروی وسعت، گستردگی، تنوع و کیفیت برنامه‌های جامع آموزش استثنایی و درصد کودکان و دانش‌آموزانی است که به عنوان استثنایی یا دارای نیاز ویژه مورد تشخیص و شناسایی واقع شده و خدمات آموزشی موثری در مدارس عادی یا کلاس‌های خاص به ایشان ارائه می‌شود. از آنجایی که قسمت اعظم آموزشهای امروزه بر محتوای کتب درسی استوار است لذا بررسی و توجه به نحوه تهیه و تدوین کتب ازاهمیت خاصی برخوردار است. هر چند در سالهای اخیر تلاشهایی در جهت بهسازی و تغییر فیزیکی و ظاهری آنها رخ داده است اما نبود مدلی مدون به عنوان استاندارد، که از صافیهای متخصصین آموزشی، گرافیکی، چاپی و غیره گذشته باشد، سبب گردیده این موضوع مهم، قربانی کماهمیتی، اعمال سلیقهی شخصی، مطابقت نداشتن با اهداف آموزشی ، عدم توجه به سن مخاطب و مسایلی از این دست گردد. این امر در آموزش و پرورش کودکان استثنایی که دارای نیازهای ویژه هستند از اهمیت بیشتری برخوردار است، به همین دلیل دراین پژوهش به بررسی مولفه های کتاب های درسی این کودکان خواهیم پرداخت.

بیان مسأله

” كتاب درسی معیار باید با یك نگاه چند بعدی به لحاظ محتوا، ساختار، طراحی و سازمان دهی منتشر شود.” كتاب درسی باید به گونهای تدوین شود كه بتواند تحقق هدفهای آموزش را ممكن سازد. برای ایفای این رسالت، كتاب درسی علاوه بر كیفیت و نحوة ارایهی مطلوب، بناید بتواند یادگیرنده را برای یادگیری و توسعهی آن در یادگیریهای بعدی یاری رساند. رسیدن به این نوع كتاب درسی یكی از مهمترین فعالیتهای برنامهریزی درسی و تألیف كتاب در آموزش و پرورش و سایر مراكز یادگیری تلقی میشود” ( ملكی، 1384).

نظام آموزشی هر کشور دارای اهدافی است که کتاب های درسی نقش بسیار تأثیر گذاری در نیل به این اهداف دارند. محتوای کتاب های درسی بر اساس سیاست های کلی نظام تعیین و توسط برنامه ریزان آموزشی تبیین میگردد. اما مسئله اساسی این است که طراحی ظاهری کتاب به گونه ای صورت گرفته است که دیدگاه (سلیقه بصری) مخاطب را تحت تاثیر قرار دهد و از سوی دیگر به مقوله های همچون اصل تأکید، اصل خود آموزی، اصل هویت تصویری، اصل توجه به ویژگی های مخاطب و … بپردازد. این مولفهها در آموزش کودکان استثنایی “کودکان با نیازهای ویژه” به دلیل نارسایی های مختلف، از اهمیت بیشتری برخوردار است. میتوان کتاب درسی را به دو بعُد محتوایی و ظاهری تقسیم بندی کرد. هر دو جنبه از اهمیت و ارزش خاص خود برخوردارند و مکمل یکدیگر میباشند. آنچه در زمینه كتابهای درسی همواره توجه متخصصان را به خود جلب كرده است، چاپ كتابهایی بوده كه بتواند از نظر دیداری بیشترین ارتباط را با مخاطب برقرار سازد و او را چنان درگیر كند كه به عمق مفاهیم كتاب دست یابد. یك طراحی خوب و مناسب با موضوع و محتوای كتاب میتواند رغبت خواننده و مخاطب را بسیار افزایش دهد. در مقابل یك طراحی گرافیكی نامناسب سبب می شود كتابی غنی و دارای چهارچوب محتوایی مناسب به راحتی مورد بیتوجهی قرار گیرد و حتی فراموش شود. لوهمن(2005) ضمن تأكید بر نقش تصویر و اهمیت طراحی گرافیك، معتقدند طراحی گرافیك باید تنها یك هدف را دنبال كند و آن عرضه اطلاعات پیچیده به شیوه ای قابل فهم و یادگیری است. موفقی (1370) نیز بر اهمیت طراحی گرافیك كتابهای درسی تأكید می كند و اولین قدم را در تدوین كتاب، انتخاب طراح گرافیك میداند.

طراح گرافیك برای القای مطالب با استفاده از تواناییها و مهارتهایش و به كمك ارتباط تصویری، با مخاطبان خود، از هر گروه سنی، رابطه برقرار می كند و با آنان سخن می گوید و علاوه بر زیباییهای دیداری، حركت آموزشی و انتقال فرهنگ و مطالب را انجام می دهد. او می تواند در ارایه مطالب سنگین و پیچیده درسی نقش مهمی داشته باشد و با فراهم سازی طرحهای واقعی، ساده و گویا، جزئیات را به تصویر بكشد و فهم و درك مطلب را آسان كند؛ به گونهای نكته های مبهم و سؤال برانگیز را كاهش دهد و به امرآموزش كمك نماید(ملك افضلی، 1378).

از آنجایی که رعایت موارد مذکور در طراحی کتب کودکان با نیازهای ویژه دارای اهمیت بسیاری است. پژوهشگر در این تحقیق به دنبال این موضوع خواهد بود که کتاب های درسی اول ابتدایی کودکان کم توان جسمی و حرکتی تا چه اندازه توانستهاند در بعُد گرافیکی و ظاهری موفق عمل کنند و رضایت مخاطبین را جلب کرده و نیازهای آنها را پاسخگو باشند و از طرفی تا چه اندازه با معیارها و استانداردهای برخاسته از هنر و علم یادگیری مطابقت داشتهاند.

اهداف

هدف اصلی

ارزیابی طراحی گرافیکی کتب درسی اول ابتدایی کودکان کم توانی جسمی و حرکتی

اهداف فرعی

ارزیابی طراحی صفحات در کتب درسی اول ابتدایی کودکان کم توانی جسمی و حرکتی

ارزیابی طراحی عکس و نقاشی در کتب درسی اول ابتدایی کودکان کم توانی جسمی و حرکتی

ارزیابی طراحی شکل و جدول در کتب درسی اول ابتدایی کودکان با کم توانی جسمی و حرکتی

ارزیابی طراحی متن در کتب درسی اول ابتدایی کودکان کم توانی جسمی و حرکتی

ارزیابی طراحی جلد کتب درسی اول ابتدایی کودکان با کم توانی جسمی و حرکتی

سوالهـــای تحقیق

سوال اصلی

طراحی گرافیکی کتب درسی اول ابتدایی کودکان کم توانی جسمی و حرکتی تا چه اندازه با استانداردهای طراحی گرافیکی کتب مطابقت دارد؟

سوالهای فرعی

ارزیابی طراحی صفحات در کتب درسی اول ابتدایی کودکان کم توانی جسمی و حرکتی، بر اساس ملاک های موجود از دیدگاه معلمان چگونه است؟

ارزیابی طراحی عکس و نقاشی در کتب درسی اول ابتدایی کودکان کم توانی جسمی و حرکتی، بر اساس ملاک های موجود از دیدگاه معلمان چگونه است؟

ارزیابی طراحی شکل و جدول در کتب درسی اول ابتدایی کودکان با کم توانی جسمی و حرکتی، بر اساس ملاک های موجود از دیدگاه معلمان چگونه است؟

ارزیابی طراحی متن در کتب درسی اول ابتدایی کودکان کم توانی جسمی و حرکتی، بر اساس ملاک های موجود از دیدگاه معلمان چگونه است؟

ارزیابی طراحی جلد کتب درسی اول ابتدایی کودکان با کم توانی جسمی و حرکتی، بر اساس ملاکهای موجود از دیدگاه معلمان چگونه است؟

موضوعات: بدون موضوع لینک ثابت

فرم در حال بارگذاری ...

فید نظر برای این مطلب