1- 5   فرضیه های تحقیق                                                                                                         7

 

1-6 پیش فرض های تحقیق                                                                                                     7

 

1-7  محدوده تحقیق                                                                                                               8

 

1-8 محدودیت های تحقیق                                                                                                     8

 

1-9 تعریف نظری واژه ها                                                                                                        9

 

1-10 تعریف عملیاتی واژه ها                                                                                                  9

 

فصل دوم: ادبیات  و پیشینه تحقیق

 

2-1 مقدمه                                                                                                                            12

 

2-2 مبانی نظری تحقیق                                                                                                          12

 

2-3یادگیری حرکتی                                                                                                             12

 

2-4 نظریه های یادگیری حرکتی                                                                                           12

 

فهرست

 

عنوان                                                                                                          صفحه

 

1-2-4 نظریه ثوراندیک                                                                                                 13

 

2-2-4 نظریه سه مرحله ای فیتز و پوسنر                                                                           13

 

3-2-4 مدل یادگیری جنتایل                                                                                           13

 

4-2-4 نظریه یادگیری حلقه بسته آدامز                                                                            14

 

5- 2-4  نظریه طرحواره اشمیت                                                                                       14

 

2-5 مفاهیم و طبقه بندی بازخورد                                                                                          14

 

1-2- 5 بازخورد ذاتی                                                                                                      15

 

2-2- 5 بازخورد افزوده                                                                                                    15

 

2-6 انواع بازخورد                                                                                                                15

 

2-7  بازخورد ویدیویی                                                                                                         16

 

2-8 نقش های بازخورد افزوده در یادگیری حرکتی                                                                17

 

2-9  تواتر ارائه بازخورد                                                                                                        18

 

2-10 خود تنظیمی                                                                                                                19

 

2-11 مدل حرکتی فرایند خود تنظیمی                                                                                   20

 

2-12 نظریه شناختی اجتماعی خود تنظیمی                                                                             20

 

2-13 یادگیری خودکنترلی و فرضیه ها                                                                                  20

 

2- 14 مکانیسم های اثر بازخورد خودکنترل                                                                           21

 

2- 15مکانیسم های خودکنترلی                                                                                             22

 

فهرست

 

عنوان                                                                                                          صفحه

 

2-16 بازخورد بخش دشوار حرکت                                                                                       24

 

2-17 ادبیات پیشینه                                                                                                                24

 

2-18 تحقیقات داخل کشور                                                                                                  25

 

2-19 تحقیقات خارج از کشور                                                                                              26

 

2- 20 جمع بندی                                                                                                                  29

 

فصل سوم: روش شناسی تحقیق

 

3-1 مقدمه                                                                                                                            31

 

 

3-2 روش و طرح تحقیق                                                                                                       31

 

3-3 جامعه و نمونه آماری                                                                                                      32

 

3-4 متغیرهای تحقیق                                                                                                             32

 

1-3-4 متغیرهای مستقل                                                                                                    32

 

2-3-4 متغیر وابسته                                                                                                          32

 

3- 5 ابزار مورد استفاده و نوع تکلیف                                                                                     32

 

3-6 شیوه اجرای تحقیق و جمع آوری اطلاعات                                                                     34

 

3-7 روش آماری تحقیق                                                                                                        35

 

فصل چهارم: نتایج تحقیق

 

4-1 مقدمه                                                                                                                            38

 

4-2 آماره های توصیفی متغیرهای اندازه گیری شده                                                               38

 

فهرست

 

عنوان                                                                                                          صفحه

 

4-3 آزمون کولموگروف- اسمیرنوف                                                                                   40

 

4-4 آزمون فرضیه های آماری تحقیق                                                                                    41

 

1-4-4 آزمون آماری اول                                                                                                 41

 

2-4-4 آزمون آماری دوم                                                                                               42

 

3-4-4 آزمون آماری سوم                                                                                                43

 

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

 

5-1 مقدمه                                                                                                                            46

 

5-2 خلاصه تحقیق                                                                                                                46

 

5-3 بحث ونتیجه گیری                                                                                                         47

 

5-4 پیشنهادات برخاسته از تحقیق                                                                                          52

 

5-5 پیشنهاداتی برای تحقیقات آینده                                                                                      53

 

منابع                                                                                                                                      54

 

پیوست ها                                                                                                                              58

 

فرم رضایت نامه شرکت کنندگان                                                                                           59 فرم ثبت نمره و بازخورد                                                                                                        60

 

 

 

 

 

 

 

فهرست جداول

 

عنوان                                                                                                          صفحه

 

جدول3-1طرح اجرای تحقیق                                                                                                34

 

جدول 4-1 آماره های توصیفی قد و وزن در گروه های مورد مطالعه                                       38

 

جدول 4- 2 آماره های توصیفی امتیازات در گروه های مورد مطالعه در مرحله اکتساب            39

 

جدول 4- 3 آماره های توصیفی در گروه های مورد مطالعه در مراحل یادداری و انتقال            39

 

جدول 4- 4 آماره های توصیفی درخواست بازخورد در کوشش های خوب و بد                     40

 

جدول 4- 5 آماره های توصیفی تکرر درخواست بازخورد در بلوک ها                                   40

 

جدول 4- 6 آزمون کولموگروف- اسمیرنوف در مراحل اکتساب، یادداری و انتقال                41

 

جدول 4- 7   تحلیل واریانس با اندازه گیری های مکرر دو طرفه در مرحله اکتساب                 42

 

جدول 4- 8 آزمون تعقیبی توکی در مورد اثر اصلی گروه در مرحله یادداری                           43

 

جدول4- 9 آزمون تعقیبی توکی در مورد اثر اصلی گروه در مرحله انتقال                                44

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فهرست شکل ها

 

عنوان                                                                                                          صفحه

 

شکل 3- 1 طرح عاملی مرکب درون گروهی- بین گروهی                                                     31

 

شکل 3- 2 طرح شماتیک منطقه شوت بسکتبال                                                                      33

 

شکل 4-1 نمودار خطی میانگین امتیازات بدست آمده در دوره اکتساب، یادداری و انتقال        44

 

 

 

 

 

فصل اول

 

مقدمه و طرح تحقیق

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1-1 مقدمه   مهارتها بخش عمده ای از زندگی انسان را تشکیل می دهند.قابلیت برجسته و ممتاز انسان در اجرای مهارتها، مشخصه ای مهم از هستی او است. شناخت عاملهای اثرگذار بر اجرا، از موضوعاتی هستند که دانشمندان تعلیم و تربیت قرنها سعی در شناخت آنها داشته اند. دانش کاربردهای فراوانی در بهبود  پیشرفت اجراهای ورزشی و فعالیتهای بدنی دارد. مربیان هنگام آموزش، از راههای متعددی به دنبال استفاده از این دانش در یادگیری و اجرای مهارتها هستند. مربیانی که فرآیند های موثر یادگیری را بهتر متوجه می شوند،بدون شک در آموزش مهارتها نسبت به ورزشکاران خود امتیاز و برتری دارند (اشمیت، 1386).   در گذشته یادگیری در زندگی عادی انسان مساله چندان مهمی به شمار نمی آمد وبه گمان بسیاری از افراد غیر فنی و غیر متخصص فرض مسلم بر آن بود که فرد از راه تجربه و شاگردی و کار کردن با استاد کار و علم وهنر می آموزد وجز این هیچ مشکلی وجود ندارد(طاهری، 84).

 

 

 

 

 

1-1-  مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 2

 

1-2- بیان مسئله …………………………………………………………………………………………………………………………………..6

 

1-3-  ضرورت واهمیت  تحقیق.  …………………………………………………………………………………………………………8

 

1-4-هدف­هاو فرضیه­های تحقیق…………………………………………………………………………………………………………. 9

 

1-4-1-هدفکلی پزوهش. …………………………………………………………………………………………………………………….8

 

1-4-2- اهداف ویژه.. ……………………………………………………………………………………………………………………………8

 

1-4-3- فرضیه­های تحقیق ………………………………………………………………………………………………………………….9

 

1-4-3-1-  فرضیه­ ………………………………………………………………………………………………………………………………. 9

 

1-5- روش تحقیق ………………………………………………………………………………………………………………………………..9

 

1-6- محدودیت­های تحقیق ……………………………………………………………………………………………………………….10

 

1-6-1- محدودیت­های قابل کنترل……………………………………………………………………………………………………..10

 

1-6-2- محدودیت­هایغیرقابل کنترل………………………………………………………………………………………………….10

 

1-7- تعریف عملیاتی واژه­ها و اصلاحات………………………………………………………………………………………………11

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فصل دوم:مبانی نظری پیشینه تحقیق

 

2-1-مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 13

 

2-2-منابع انرژی داخل عضله ……………………………………………………………………………………………………………..13

 

2-2-1-منابع ATPغیرهوازی……………………………………………………………………………………………………………. 14

 

2-3- تداوم انرژی وتوالی ودرهم آمیزی دستگاه­های انرژی درورزش­ها………………………………………………15

 

2-4- دستگاه گلیکولیز بی هوازی ……………………………………………………………………………………………………….16

 

2-4-1- روند بیوشیمیایی گلیکولیز…………………………………………………………………………………………………… 17

 

2-4-1-1-اکسیداسیون گلوکزبه پیروات……………………………………………………………………………………………..19

 

2-4-1-2-سرنوشت پیروات…………………………………………………………………………………………………………………19

 

2-4-2- انرژی حاصل از تبدیل گلوکز به لاکتات ……………………………………………………………………………….20

 

2-4-3 مزایا و محدودیت­های دستگاه گلیکولیز بی هوازی (دستگاه اسیدلاکتیک)……………………………20

 

2-5 رابطه خستگی و تجمع اسیدلاکتیک……………………………………………………………………………………………21

 

2-6-دفع اسید لاکتیک از خون و عضله ……………………………………………………………………………………………..21

 

2-6-1 سرعت حذف شدن اسیدلاکتیک……………………………………………………………………………………………..22

 

2-6-2-تأثیر فعالیت بدنی در دوره بازیافت بر دفع اسیدلاکتیک………………………………………………………..22

 

2-6-3 سرنوشت اسیدلاکتیک فیزیولوژی دفع اسیدلاکتیک………………………………………………………………23

 

2-7 سازگاری با تمرینات بی هوازی ……………………………………………………………………………………………………25

 

2-7-1 سازگاری دستگاه گلیکولیتیک…………………………………………………………………………………………………25

 

2-8 ارزیابی تغییرات ناشی از فعالیت­های شدیدبیشینه………………………………………………………………………25

 

2-9- گرم کردن ………………………………………………………………………………………………………………………………….26

 

 

2-9-1- ضرورت گرم کردن …………………………………………………………………………………………………………………26

 

2-9-2-آثارفیزیولوژی گرم کردن…………………………………………………………………………………………………………26

 

2-9-3 آثار گرم کردن در جلوگیری از آسیب……………………………………………………………………………………..28

 

2-9-4-شدت ومدت گرم کردن………………………………………………………………………………………………………….28

 

2-9-5-اجزای کلی گرم کردن…………………………………………………………………………………………………………… 29

 

2-9-6-محتوای برنامه گرم کردن ……………………………………………………………………………………………………….31

 

2-10-مروری بر تحقیقات مربوط به موضوع تحقیق ………………………………………………………………………….32

 

2-10-1-کنترل سوخت و ساز اسیدلاکتیک در مدت تمرینات………………………………………………………….32

 

2-10-1-1 تولید و دفع اسیدلاکتیک………………………………………………………………………………………………….33

 

2-10-1-2-مکانیسم­های ذاتی کنترل غلظت لاکتات خون در مدت تمرینات…………………………………..33

 

2-10-2-تحقیقات در رابطه با شدت و مدت گرم کردن…………………………………………………………………….34

 

2-10-3-تحقیقاتی که تأثیرگرم کردن برتغییرات اسیدلاکتیک خون ورزشکاران را بررسی کرده­اند…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………38

 

 

 

فصل سوم:روش اجرای تحقیق

 

3-1-مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………………………42

 

3-2- روش پژوهشی……………………………………………………………………………………………………………………………42

 

3-3 جامعه آماری…………………………………………………………………………………………………………………………………42

 

3-3-1-روش نمونه گیری و نحوه گزینش آنها…………………………………………………………………………………. .43

 

3-4 متغیرهای پژوهش………………………………………………………………………………………………………………………..43

 

3-5 نحوه اجرای پژوهش……………………………………………………………………………………………………………………..43

 

3-5-1 نحوه اجرای آزمون «بروس»…………………………………………………………………………………………………….44

 

3-5-2 نحوه اجرای برنامه گرم کردن…………………………………………………………………………………………………..44

 

3-5-3-نحوه کنترل ضربان قلب…………………………………………………………………………………………………………..45

 

3-5-4-نحوه اندازه گیری غلظت اسیدلاکتیک خون…………………………………………………………………………. 45

 

3-5-5- نحوه اجرای فعالیت شدید بیشیته………………………………………………………………………………………….45

 

3-6- معرفی وسایل اندازه گیری…………………………………………………………………………………………………………45

 

3-7- روش آمار…………………………………………………………………………………………………………………………………….46

 

 

 

فصل چهارم:تجزیه وتحلیل آماری

 

4-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………………….48

 

4-2- بررسی توصیفی یافته­های تحقیق………………………………………………………………………………………….. 48

 

4-2-1 بررسی توصیفی تواتر قلبی آزمودنی­ها……………………………………………………………………………………..49

 

4-2-2- بررسی توصیفی تغییرات غلظت لاکتات خون آزمودنی­ها……………………………………………………..50

 

4-3-آزمون فرضیه­های تحقیق…………………………………………………………………………………………………………… 52

 

4-3-1- آزمون فرضیه­های اصلی تحقیق……………………………………………………………………………………………..52

 

فصل پنجم:بحث ونتیجه گیری

 

5-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………………….65

 

5-2- خلاصه تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………………..56

 

5-3- نتایج تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………………….56

 

5-4- بحث و نتیجه­گیری…………………………………………………………………………………………………………………….57

 

5-5-پیشنهادات……………………………………………………………………………………………………………………………………59

 

فهرست منابع و مأخذ……………………………………………………………………………………………………………………………60

 

منابع فارسی …………………………………………………………………………………………………………………………………………61

 

منابع لاتین……………………………………………………………………………………………………………………………………………62

 

 

 

 

 

 

 

فهرست جدول­ها

 

جدول 3-1-مشخصات مراحل هفت گانه بروس…………………………………………………………………………………..44

 

جدول 4-1- مشخصات بدنی آزمودنی­ها………………………………………………………………………………………………48

 

جدول 4-2- :مشخصات ضربان قلب آزمودنی­ها طی سه مرحله استراحت، بعدازگرم کردن وبعد ازفعالیت شدید بیشینه………………………………………………………………………………………………………………………… 49

 

جدول 4-3- مشخصات لاکتات آزمودنی­ها در سه مرحله استراحت، بعد از گرم کردن و بعداز فعالیت شدید بیشینه…………………………………………………………………………………………………………………………………………51

 

جدول 4-4- یافته­های فرض آماری اول………………………………………………………………………………………………52

 

جدول 4-5- یافته­های فرض آماری دوم………………………………………………………………………………………………53

 

جدول 4-6- یافته­های فرض آماری سوم …………………………………………………………………………………………….53

 

جدول 4-7- یافته­های فرض آماری چهارم………………………………………………………………………………………… 54

 

 

 

فهرست شکل­ها

 

شکل 2-1- منابع انرژی غیرهوازی………………………………………………………………………………………………………14

 

شکل 4-1- تغییرات تواتر قلبی گروه استقامتی در سه مرحله استراحتی،بعد از گرم کردن و بعداز فعالیت شدیدبیشینه……………………………………………………………………………………………………………………………..50

 

شکل 4-2- تغییرات تواتر قلبی گروه سرعتیدر سه مرحله استراحتی، بعد از گرم کردن و بعداز فعالیت شدیدبیشینه…………………………………………………………………………………………………………………………………………..50

 

شکل4-3-تغییرات غلظت لاکتات خون گروه استقامتی درسه حالت استراحتی،بعدازگرم کردن وبعدازفعالیت شدید بیشینه…………………………………………………………………………………………………………………..51

 

شکل4-3- تغییرات غلظت لاکتات خون گروه سرعتی درسه حالت استراحتی، بعدازگرم کردن وبعدازفعالیت شدید بیشینه…………………………………………………………………………………………………………………..51

 

فصل اول:

 

          

 

 

 

 

 

 

 

               طرح تحقیق

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

• 1 – مقدمه

 

یکی از مهم­ترین موضوعاتی که ذهن متخصصین علوم ورزشی را بخود معطوف داشته، بروز خستگی در حین اجرای فعالیت­های ورزشی می­باشد. خستگی و درماندگی یکی از موانع مهم اجرای مطلوب و موفقیت آمیز فعالیت­های ورزشی به شمار می­رود از همین رو تحقیقات بسیاری به منظور شناخت عوامل مختلف بروز خستگی و راهکارهای عملی به تعویق انداختن آن انجام شده است که طبیعتا به دلیل گستردگی رشته­های مختلف ورزشی نتایج متفاوتی به دنبال داشته است. اغلب تحقیقات درباره خستگی عضلانی موضعی، روی اتصال عصبی عضلانی، ساز و کار انقباضی و دستگاه عصبی عضلانی متمرکز می­باشد این حالت می­تواند در مواضع گوناگونی بروز کند که در این­جا به تعدادی از آن­ها اشاره می­شود:

 

خستگی و صفحه محرکه: برخی از شواهد موافق و مخالف این نظر که خستگی عضلانی به علت ضعف و ناتوانی صفحه محرکه است، وجود دارند. این نوع خستگی ظاهرا در واحدهای حرکتی FT^([1])بیشتر است که به سهم خود در مقایسه با تارهای ST^([2])، دارای خستگی­پذیری بیشتری می­ باشند. ناتوانی صفحه محرکه جهت ارسال تکانش عصبی به تارهای عضلانی به احتمال قوی به دلیل کاهش آزاد شدن منتقل کننده شیمیایی «استیل کولین» از انتهای عصب است)3).

 

خستگی ساز و کار انقباضی: عوامل چندی در خستگی ساز و کار انقباضی دخالت دارند برخی ازاین عوامل به قرار ذیر می­باشند:

 

الف– تخلیه منابع  PCوATP

 

ب– تخلیه ذخائر گلیکوژنی عضله

 

ج– تجمع اسیدلاکتیک

 

د- سایر عوامل مانند فقدان اکسیژن و جریان خون ناکافی

 

 

 

که البته بسته به نوع فعالیت ورزشی، نقش یک یا تعدادی از این عوامل در ایجاد خستگی بارزتر است. بطور مثال، در فعالیت­های استقامتی بین 30 دقیقه تا 4 ساعت این تخلیه ذخائرگلیکوژنی عضله می­باشد که نقش بیشتری در درماندگی دارد و یا در فعالیت­های سریع که سرعت اکسیژن مصرفی هماهنگ با سرعت  تجزیه گلیکوژن نیست به دلیل ایجاد کسر اکسیژن، این تجمع اسیدلاکتیک است که حالت مذکور را ایجاد می­نماید. بنابراین پاسخ اسیدلاکتیک به فعالیت­های ورزشی در ورزش­های بسیار سریع، بارز و مشهود است(3).

 

مورهاوس و میلر⁽¹⁾ اینطور بیان کردند «زمانی که یک عضله در هر ثانیه یک بار بطور متوالی تحریک شود، قدرت انقباضی عضله شروع به کاهش می­کند در این حالت نه تنها میزان كوتاه شدن عضله، بلكه حتی میزان دوره استراحت آن نیز كم و ناقص می­شود در پایان عضله حتی نمی­تواند به تحریكات قوی نیز پاسخ دهد». «مورهاوس و میلر» این جریان را خستگی نامیدند آن­ها در آزمایشی با برش عرضی به یك عضله خسته مشاهده كردند كه داخل بافت عضلانی اسید وجود دارد(18) .

 

بطور تجربی نشان داده شده­است كه ممكن است خستگی از طریق ایجاد تولید اضافی اسید كه باعث كاهش تحریك پذیری عضله می­شود، ایجاد شود. تجمع تولیدات اضافی اسید بطور اخص اسیدلاكتیك در عضلات فعال به فقدان جریان خون طبیعی در آن­ها مربوط می­شود هم­چنین مقدار اكسی‍ژن موجود عضله برای اكسیده كردن اسیدلاكتیك كافی نیست(18) .

 

اگر چه بسیاری عقیده دارند اسیدلاكتیك مسئؤول خستگی و واماندگی در تمامی انواع ورزش­ها است، ولی باید توجه داشت كه این ماده تنها در جریان فعالیت­های عضلانی بسیار شدید و كوتاه مدت در درون تارهای عضلانی تجمع پیدا می­كند. برای مثال در دوندگان ماراتن سطح اسیدلاكتیك در پایان مسابقه و با وجود بروز واماندگی هنوز نزدیك به مقادیر حالت استراحت است.

 

 

 

 

 

 

 

ورزشكاران همیشه سعی می كنند هنگام مسابقات، بهترین اجرای خود را به  نمایش بگذارند و در این میان عوامل متعددی مانع از بروز بهترین عملكرد آن­ها می­شود یكی از این عوامل خستگی است به ویژه در دوره­های كوتاه­ مدت تمرینات با شدت زیاد (25).

 

یكی از دلائل خستگی­های موضعی، انباشتگی اسیدلاكتیك در عضلات فعال و غلظت یون هیدروژن در خون است(24) .شدت و نوع خستگی عضلانی به نوع، مدت، شدت تمرین و نوع تارهای عضلانی فعال و عوامل متعدد محیطی و شدت این عوامل وابسته است افزایش مقدار لاكتات در تمرینات بی هوازی بر اثر كاهش مقدار جریان خون به دلیل انقباض­های ایزومتریك در عضلات فعال به دنبال تمرینات شدید است(27) .اسیدوز درون سلولی در نتیجه افزایش اسیدلاكتیك، عامل مهمی در ایجاد خستگی عضلات اسكلتی است(26) .

 

محققین تاكنون در مراحل مختلف تمرین یا مسابقه در رشته­های مختلف ورزشی نسبت به اندازه­گیری سطح اسیدلاكتیك خون ورزشكاران و میزان تغییرات آن اقدام نموده و آن را تفسیر كرده­اند یكی از این عوامل مرحله گرم كردن برای شروع یك مسابقه و یا یك تمرین جدی است .آماده شدن جسمانی و روانی برای یك مسابقه و یا تمرین از موارد مهمی است كه دانشمندان این رشته به آن پرداخته­اند گرچه مدت مدیدی است كه به ورزشكاران توصیه می­شود قبل از شروع یك جلسه تمرین سنگین و یا مسابقه دقایقی را به تمرینات مقدماتی یا گرم كردن بپردازند ولی نتایج برخی تحقیقات كه تفاوتی در عملكرد ورزشكاران قبل و بعد از گرم كردن نشان نداده­اند باعث شده تا در مورد ضرورت شدت و مدت فعالیت­های مقدماتی اتفاق نظر كلی وجود نداشته باشد(3) .

 

اما با توجه به اتفاق نظر در مورد آثار مثبت گرم كردن امروزه  تقریبا همه ورزشكاران گرم كردن را بخشی از تمرین یا مسابقه خود قرار داده­اند و مربیان نیز نسبت به این مسئله تاكید بسیار دارند. آثار مثبت گرم كردن می­تواند شامل بهبود عملكرد ورزشكار، پیشگیری از آسیب­های ناشی از فعالیت، تأثیرات فیزیولوژیكی و آثار روانی باشد. گرم كردن نه تنها به اجرای فعالیت­های آن­ها كمك می­كند بلكه از آسیب دیدگی حین فعالیت نیز جلوگیری می­كند(5) .

 

نكته مهم دیگر متغیرهائی است كه گرم كردن را تحت  تاثیر قرار می­دهند مدت زمان گرم كردن، شدت گرم كردن، محتوای برنامه، فاصله زمانی آن تا فعالیت اصلی متغیرهائی هستند كه می­توانند با توجه به ویژگی­های ورزشكار، نوع و ماهیت رشته ورزشی موردنظر، شرایط آب و هوائی، درجه حرارت محیط و هدف­های جلسه تمرین یا مسابقه تغییر كنند(14) .

 

در رابطه با مدت و شدت گرم كردن كه تحقیق حاضر با تاكید بر آن صورت می­گیرد گفته شده، تمرینات گرم كردن باید در حدی باشند كه درجه حرارت عمومی و عمقی بافت­ها و عضلات را افزایش دهند، مشروط بر اینكه موجب خستگی ورزشكار نشود. شدت و مدت گرم كردن باید نسبت به نوع رشته ورزشی و سطح آمادگی ورزشكار تنظیم شود. برای مثال در یك فعالیت بیشینه ورزشكار ورزیده باید بین 20 تا 30 دقیقه تمرین نسبتا شدید انجام دهد، در حالی كه چنین تمرینی برای یك ورزشكار مبتدی خسته كننده خواهد بود. ازآنجا­ئیكه افزایش درجه حرارت بدن موجب تعریق می­شود، در چنین حالتی درجه حرارت بدن حدود 2 درجه بالاتر از حد طبیعی خواهد بود بنابراین شروع تعریق نشانه خوبی برای گرم كردن بدن و عضلات خواهد بود(5) .

 

 

درینکواتر[1]1984 و اسپارلینگ[2]1980. در فرا تحلیلی که در 13 مطالعه دختران و پسران انجام شد نشان داد بیان VO2max  به لیتر در دقیقه به ازای هر کیلوگرم در دقیقه، و میلی لیتر به ازای هر کیلوگرم وزن خالص بدن به تفکیک جنس به ترتیب تفاوت  56 ، 28 و 15 درصد بین مردان و زنان به دست آمد. تجزیه وتحلیل مشابهی در بررسی زنان و مردان ورزیده در ورزش های مشابه، تفاوت های 52، 19، و 9 درصد را نشان داد [1].

 

رولند[3] و همکارانش (2000). مقادیر vo2 max را هنگام آزمون دوچرخه بین 25 پسر (4%±12 ساله)و 24 دختر (5%±7/11ساله) مقایسه کردند مقادیر vo2max وابسته به وزن پسران و دختران به ترتیب 1/6±2/47 و 8/5±4/40 میلی لیتر به ازای هر کیلو گرم در دقیقه به دست آمده (تفاوت 17 درصدی)چنانچه vo2max نسبت به وزن خالص بیان شود, اختلاف تا 6 درصد کاهش می­یابد [1].

 

 

 

رولند و همکارانش1999. رابطه بین 1/6 کیلومتر دویدن و VO2max را با آزمون دوچرخه در 36 پسربچه کلاس ششم در یک مدرسه بررسی شد ضریب همبستگی بین Vo2max ( به ازای هر کیلوگرم) و سرعت 1/6  کیلومتر دویدن r =0/77  مشابه با دیگر مطالعات در بزرگسلان بود[1].

 

 

 

نتایج آزمون آمادگی بهداشت در مدارس آمریکا (1980) نشان می­دهد پسران 5 ساله می­توانند 1/6 کیلومتر را به طور متوسط ظرف 13 دقیقه و 46 ثانیه بدوند. ده سال بعد ، یعنی در 15 سالگی می توانند همان مسافت را در 7 دقیقه و 14 ثانیه بدوند که تقریباً پیشرفت 100 درصدی را در سرعت دویدن نشان می­دهد. با وجود این، بین 5 تا 15 سالگی، VO2max نسبت به وزن بدن تغییری نداشت و در حدود 50 میلی لیتر به ازای هر کیلوگرم در دقیقه ثابت باقی می­ماند، این اختلاف در دختران حتی بارزتر است. هر چند متوسط زمان 1/6 کیلومتر دویدن از 15 دقیقه و 8 ثانیه در 5 سالگی به 10 دقیقه و 5 ثانیه در 15 سالگی کاهش می­یابد، اما VO2max به ازای هرکیلوگرم در عمل از تقریبا 50 میلی­لیتر به ازای هر کیلوگرم در دقیقه به 40 میلی­لیتر به ازای هر کیلوگرم در دقیقه کاهش می یابد. [1]

 

با توجه به تفاوت­های موجود بین افراد در سنین مختلف، بر آن شدیم تا بدانیم آیا بین افراد که از لحاظ سن بیولوژیکی در مراحل مختلف بلوغ به سر می­برند، تفاوتی از لحاظ توان هوازی، آمادگی جسمانی و ترکیب بدنی پسران ورزشکار وجود دارد؟ و آیا اثرتمرین هوازی بر vo2max ، آمادگی­جسمانی و ترکیب­بدنی پسران ورزشکار در مراحل مختلف بلوغ یکسان است؟

 

 

 

 

1-3- اهمیت و ضرورت تحقیق

 

نوجوانی یکی از پرچالش­ترین مرحله زندگی در میادین ورزشی است؛ به­دلیل اینکه گروه بندی افراد معمولاً بر اساس سن تقویمی صورت می پذیرد؛ درحالی که ممکن است دو حریف تفاوتهای بسیاری از لحاظ سن بیولوژیکی داشته باشند که خود عامل تعیین کننده در موفقیت یکی از آنها است.

 

معمولا برای اشاره به سطح بالیدگی یک فرد، از سن تقویمی استفاده می شود. با این وجود، سن بیولوژیکی نشانه­ای به مراتب بهتر از سن تقویمی برای توصیف بالیدگی است، به دلیل اینکه سن تقویمی فقط مدت زمان پس از تولد را نشان می­دهد و برای معرفی تغییرات فردی در سرعت بالیدگی مناسب نیست. خوشبختانه نشانه­های مرتبط با وقایع بلوغ فیزیولوژیک در همه افراد اتفاق می­افتد که همگی نقطه پایان مشخصی دارند؛ از این رو می­توانند برای توضیح این نکته که یک کودک از همسن و سالان خود به لحاظ رشد عقب افتاده و یا از آنها پیشی گرفته، به کار گرفته شوند. عواملی که به تناوب از آنها استفاده می­شود شامل بالیدگی سیستم اسکلتی، بالیدگی سن در اوج سرعت قد، سن قاعدگی و بالیدگی جنسی می­باشند.

 

از آنجایی که بسیاری از مولفه­های فیزیولوژیکی عملکرد با رشد و نمو تغییر می­کنند و سن بیولوژیکی در پیش­بینی عملکرد ورزشی بهتر از سن تفویمی است توان هوازی قدرت عضلانی استقامت عضلانی و به همان اندازه مهارت­هایی حرکتی تحت تاثیر بالیدگی بیولوژیکی قرار می­گیرند. [43]

 

درتحقیقات مختلف اندازه و ترکیب بدن آمادگی جسمانی قدرت و استقامت عضلانی و توان بی هوازی کودکان و نوجوانان با توجه به وضعیت بالیدگی آنها بررسی شده و ارتباطات معناداری بین توان هوازی بیشینه و سن شروع قاعدگی سن PHV  صفات ثانویه جنسی وسن اسکلتی به دست آمده است. [59، 42، 41]

 

از طرف دیگر کودکان و نوجوانان به طور معمول بر اساس سن تقویمی در ارزیابی آزمونهای آمادگی گروه­بندی می­شوند و ممکن است در گروههای هم­سن برخی افراد از نظر بالیدگی و اندازه­بدن اختلاف داشته باشند بنابراین ارزیابی نقش اندازه بدن و بالیدگی بیولوژیکی در آمادگی حرکتی و آمادگی وابسته به تندرستی کودکان و نوجوانان اهمیت ویزه­ای دارد. [73]

 

اگرچه در تحقیقات گذشته به مقایسه VO2max کودکان و بزرگسالان اشاره شده است اما در مورد نوجوانان در مراحل مختلف بلوغ، کمتر تحقیقی به بررسی پاسخ این افراد به تمرینات هوازی و مقایسه آنها با یکدیگر پرداخته است؛ بنابراین بر آن شدیم که گامی برای رسیدن به این جواب برداریم تا سطح انتظارات والدین، مربیان، مدیران، برنامه ریزان ورزشی با شرایط بیولوژیکی واقعی نوجوانان در میادین ورزشی متناسب گردد.

 

 

 

 

 

1-4- اهداف تحقیق

 

1-4-1- هدف کلی تحقیق

 

 

1-1مقدمه.. 2

 

1-1-1 رابطه ورزش با دستگاه تنفس.. 4

 

1-1-2 تنظیم سیستم تنفسی.. 6

 

1-1-3  تنفس در ورزش.. 8

 

1-2-بیان مسأله.. 11

 

1-3 اهمیت و ضرورت پژوهش.. 13

 

1-4 فرضیه های پژوهش.. 15

 

1-5 اهداف تحقیق.. 15

 

1-6 روش تحقیق.. 15

 

1-7 ابزارگردآوری اطلاعات.. 16

 

1-8 روش تجزیه وتحلیل اطلاعات.. 16

 

1-9 محدودیت های پژوهش.. 16

 

1-9-1 محدودیت های تحت کنترل.. 16

 

1-10 پیش فرضهای تحقیق.. 17

 

1-11 تعریف واژه ها و اصطلاحات تحقیق.. 17

 

.. 19

 

2-1-مقدمه.. 20

 

2-2 سیستم تنفسی.. 20

 

2-3 آناتومی دستگاه تنفس.. 22

 

2-4 تهویه در سیستم تنفسی.. 23

 

2-5 مهمترین اثرات ورزش بر دستگاه تنفس.. 24

 

2-6 بیماری‌های سیستم تنفسی.. 26

 

2-7پیشینه پژوهش.. 32

 

2-7-1پژوهشهای داخلی.. 32

 

2-7-2پژوهشهای خارجی.. 34

 

.. 38

 

3-1مقدمه.. 39

 

3-2 روش تحقیق.. 39

 

3-3  انواع پژوهش.. 41

 

3-4  جامعه آماری.. 42

 

3-5 روش نمونه گیری.. 42

 

3-6- حجم نمونه.. 42

 

3-7  روشهای جمع‌آوری داده ها.. 43

 

3-8  روش آماری.. 43

 

.. 45

 

4-1- مقدمه.. 46

 

4-2- توصیف داده های جمعیت شناختی وعمومی به کمک آمارتوصیفی.. 46

 

4-3 آزمون نرمال بودن توزیع داده ها در گروه های مورد مطالعه.. 50

 

4-4-بررسی داده های آماری.. 54

 

.. 61

 

 

5-1- مقدمه.. 62

 

5-2- بحث.. 62

 

5-3-نتیجه گیری.. 64

 

5-4- پیشنهادات کاربردی.. 67

 

5-5-پیشنهادات پژوهشی.. 68

 

منابع.. 69

 

ضمائم.. 75

 

پرسشنامه.. 76

 

کدهای 26 گانه اخلاقی حفاظت از آزمون انسانی در پژوهش های علوم پزشکی   79

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فهرست جداول

 

عنوان                                                                                                                                                         صفحه

 

جدول 2-1تهویه در سیستم تنفسی.. 24

 

جدول 4-1- مشخصات عمومی آزمودنی های ورزشکار شناگر.. 47

 

جدول 4-2- مشخصات عمومی آزمودنی های ورزشکاران بدمینتون.. 48

 

جدول 4-3- مشخصات عمومی آزمودنی های غیر ورزشکار.. 49

 

جدول 4-4- مشخصات دموگرافیک آزمودنی ها بر اساس سن،قد و وزن.. 50

 

جدول4-5- آزمون Shapiro – wilk آزمون نرمال بودن توزیع داده ها در  آزمودنی های ورزشکاران شناگر.. 51

 

جدول4-6- آزمون  Shapiro-wilk آزمون نرمال بودن توزیع داده ها در  آزمودنی های ورزشکار بدمینتون.. 51

 

جدول4-7- آزمون  Shapiro-wilk آزمون نرمال بودن توزیع داده ها در  آزمودنی های غیر ورزشکار.. 52

 

جدول 4-8- آمار توصیفی مربوط به بررسی میانگین واستاندارد دیویشن در نمونه مورد مطالعه.. 53

 

جدول 4-9- جدول بررسی نرمالیتی (k-s)  متغیرهای پژوهش.. 54

 

جدول 4-10- مقایسه  FEV1.Pre در گروههای مورد مطالعه.. 54

 

جدول 4-11- مقایسه  FVC.Pre در گروههای مورد مطالعه.. 55

 

جدول 4-12- مقایسه  FEV1.FVC.Pre در گروههای مورد مطالعه.. 56

 

جدول 4-13- مقایسه  PEF.Pre در گروههای مورد مطالعه.. 56

 

جدول 4-14- مقایسه  PEF2575.Pre در گروههای مورد مطالعه.. 57

 

جدول 4-15- مقا یسه FEV1 در گروه های ورزشكار و کنترل.. 57

 

جدول 4-16- مقایسه FVC در گروه های ورزشكار و کنترل.. 58

 

جدول 4-17- مقایسه FEV1.FVC در گروه های ورزشكار و کنترل.. 59

 

جدول 4-18- مقایسه PEF در گروه های ورزشكار و کنترل.. 59

 

جدول 4-19- مقایسه  PEF.25.75در گروه های ورزشكار و کنترل.. 60

 

 

 

 

1-4-1. هدف کلی ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 6

 

1-4-2. اهداف اختصاصی ……………………………………………………………………………………………………………………………………… 6

 

 

• فرضیه های پژوهش …………………………………………………………………………………………………………………………………… 7

 

• قلمرو پژوهش …………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 7

 

• محدودیت های پژوهش …………………………………………………………………………………………………………………………….. 7

 

• تعریف واژه ها واصطلاحات ………………………………………………………………………………………………………………………… 8

 

فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه پژوهش

 

2-1. مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 10

 

2-2. مبانی نظری …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 10

 

2-2-1. خودکارآمدی و منابع اطلاعاتی آن ……………………………………………………………………………………………………….. 10

 

2-2-2. سنجش خودکارآمدی تمرین ……………………………………………………………………………………………………………….. 11

 

2-2-3. سنجش های اجرا ………………………………………………………………………………………………………………………………….. 12

 

2-2-4. میانجی گرهای ارتباط خودکارآمدی و اجرا …………………………………………………………………………………………. 13

 

الف) نوع ارزیابی خودکارآمدی و اجرا ……………………………………………………………………………………………………………………… 13

 

ب) سازگاری بین سنجش ها ………………………………………………………………………………………………………………………………….. 13

 

ج) ماهیت تکلیف …………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 14

 

د) زمان ارزیابی ها …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 14

 

2-2-5. کارآمدی گروهی ………………………………………………………………………………………………………………………………….. 15

 

2-2-6. منابع کارآمدی گروهی ………………………………………………………………………………………………………………………… 15

 

2-2-7. سنجش کارآمدی گروهی ……………………………………………………………………………………………………………………. 16

 

2-3. پیشینه پژوهش ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 17

 

2-3-1. پژوهش های انجام شده در داخل کشور …………………………………………………………………………………………….. 17

 

2-3-1. پژوهش های انجام شده در خارج از کشور …………………………………………………………………………………………. 19

 

2-4. جمع بندی …………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 24

 

فصل سوم: روش شناسی پژوهش

 

3-1. مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 27

 

3-2. روش پژوهش …………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 27

 

3-3. جامعه آماری ………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 28

 

3-4. حجم نمونه …………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 28

 

3-5. متغیرهای پژوهش …………………………………………………………………………………………………………………………………………. 28

 

3-6. ابزار جمع آوری اطلاعات ……………………………………………………………………………………………………………………………….. 28

 

3-6-1. پرسشنامه خودکارآمدی تمرین رشته تنیس روی میز ……………………………………………………………………………. 28

 

3-6-2. پرسشنامه خودکارآمدی تمرین در رشته شنا ………………………………………………………………………………………….. 30

 

3-6-3. پرسشنامه کارآمدی گروهی رشته فوتبال ………………………………………………………………………………………………… 30

 

3-6-4. پرسشنامه کارآمدی گروهی رشته بسکتبال …………………………………………………………………………………………….. 31

 

3-7. طرز اجرای تحقیق …………………………………………………………………………………………………………………………………………. 32

 

4-7. روش آماری ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 33

 

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها و نتایج پژوهش

 

4-1. مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 35

 

 

4-2. تحلیل توصیفی داده ها …………………………………………………………………………………………………………………………………. 35

 

4-3. آزمون فرضیه های آماری ………………………………………………………………………………………………………………………………. 38

 

فصل پنجم: خلاصه، بحث، نتیجه گیری و پیشنهادها

 

5-1. مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 42

 

5-2. خلاصه تحقیق ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 42

 

5-3. نتایج تحقیق …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 43

 

5-4. بحث و نتیجه گیری ………………………………………………………………………………………………………………………………………. 44

 

5-4-1. بحث فرضیه اول ……………………………………………………………………………………………………………………………………….. 44

 

5-4-2. بحث فرضیه دوم ……………………………………………………………………………………………………………………………………….. 45

 

5-4-3. بحث فرضیه سوم ………………………………………………………………………………………………………………………………………. 46

 

5-5. نتیجه گیری …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 46

 

5-6. پیشنهادهایی برای تحقیقات آتی ………………………………………………………………………………………………………………….. 47

 

5-7. پیشنهادهای کاربردی ……………………………………………………………………………………………………………………………………. 48

 

فهرست پیوست ها

 

پیوست شماره یک: پرسشنامه مشخصات فردی …………………………………………………………………………………………………….. 50

 

پیوست شماره دو: پرسشنامه خودکارآمدی تمرین رشته تنیس روی میز …………………………………………………………….. 51

 

پیوست شماره سه: پرسشنامه خودکارآمدی تمرین رشته شنا ………………………………………………………………………………. 52

 

پیوست شماره چهار: پرسشنامه کارآمدی گروهی رشته فوتبال …………………………………………………………………………….. 53

 

پیوست شماره پنج: پرسشنامه کارآمدی گروهی رشته بسکتبال …………………………………………………………………………… 55

 

فهرست جداول و نمودارها

 

جدول 1- 4. آماره های توصیفی سن دانش آموزان ………………………………………………………………………………………………. 35

 

جدول 2 – 4. آماره های توصیفی سابقه ورزشی و تعداد مقام ها ………………………………………………………………………… 36

 

جدول 3 ـ 4. میانگین و انحراف معیار متغیر خودکارآمدی تمرین ………………………………………………………………………. 36

 

جدول 4 ـ 4. میانگین و انحراف استاندارد متغیر کارآمدی گروهی ………………………………………………………………………. 37

 

جدول 5 ـ 4. آماره های آزمون تحلیل واریانس یکطرفه متغیر خودکارآمدی تمرین در رشته های انفرادی ……… 39

 

جدول 6 ـ 4. آماره های آزمون تحلیل واریانس یکطرفه متغیر کارآمدی گروهی بین رشته های تیمی …………….. 40

 

جدول 7-4. آماره های آزمون تحلیل واریانس یکطرفه متغیر خودکارآمدی بین رشته های تیمی …………………….. 40

 

نمودار 1-4. میانگین های متغیر خودکارآمدی تمرین ………………………………………………………………………………………….. 38

 

نمودار2-4. میانگین های متغیر کارآمدی گروهی …………………………………………………………………………………………………. 38

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

• مقدمه

 

تمرین و فعالیت بدنی منظم در تمامی دوره های زندگی به ویژه در دوران کودکی و نوجوانی، نقش مهمی در تعیین تندرستی و سبک زندگی آتی افراد دارد. از آنجایی که شناخت استعدادها و توانایی های بدنی در این دوره شکل گرفته و طی زندگی آتی فرد تکمیل می شود، آموزش و پرورش به عنوان یکی از ارگان های اساسی نقش مهمی در سلامت افراد جامعه و رشد و پیشرفت آن ایفا می کند. می توان با گسترش فعالیت های تربیت بدنی و ورزش در مدارس سطح توانایی های جسمانی، روانی و قوای عقلانی دانش آموزان را افزایش و تنش های روانی و جسمانی آن ها را کاهش داد (عبدلی و همکاران، 1389). شرکت در تمرینات و مسابقات ورزشی علاوه بر پیامدهای تندرستی، به دانش آموزان کمک می کند تا توانایی های روانی –  حرکتی خود را بهتر شناخته و به باوری برسند که بتوانند با دستیابی به موفقیت های ورزشی، فعالیت بدنی و ورزش را در طول زندگی آتی شان حفظ کنند. زی وال توسکی[1] و همکارانش (2009) نشان دادند کودکانی که از فرصت های فعالیت های بدنی پس از مدرسه ادراک عالی تری داشتند، اطمینان بالاتری برای انجام فعالیت بدنی داشته و مطمئن تر بودند که می توانند به منظور فراهم کردن فرصت های فعالیت بدنی بر والدینشان و کارکنان مدرسه تأثیر بگذارند.

 

مفهوم خودکارآمدی، از مفاهیم مهم روانشناختی در اجرای مؤثر فعالیت های ورزشی است (ریان[2]، 2008). باندورا (1997 ،1986) نظریه خودکارآمدی را در قالب الگوی شناختی – اجتماعی مطرح نمود. این نظریه پیشنهاد می کند میانجی گرهایی که نهایتا رفتارهای فعالیت بدنی را افزایش می دهند (مانند راهبردهای مداخله ای خودکارآمدی)، در داخل یک مجموعه پیچیده از متغیرهای فردی، محیطی و رفتاری عمل می کنند که توسط یک سطح فردی پایگاه انسانی کنترل می شود. باندورا[3] (1977) خودکارآمدی را احساس اطمینان در توانایی فردی برای اجرای یک رفتار معین در شرایط گوناگون تعریف نمود. صرف نظر از تعامل بین عوامل مختلف در بروز یک رفتار ویژه، احتمالا مهم ترین عامل باور فرد در مورد توانایی انجام دادن آن رفتار است (وینبرگ و گولد[4]، 2003). نگرش فرد در مورد اینکه می تواند رفتاری را به صورت موفقیت آمیز به انجام رساند، امکان در پیش گرفتن آن رفتار را افزایش می دهد.

 

«کارآمدی ادراک شده» نقش کلیدی در اعمال انسانی ایفا می کند، چرا که نه تنها مستقیما بر رفتار اثرگذار است، بلکه بر دیگر تعیین کننده های رفتار هم چون اهداف و آمال، تجارب پیامد، تمایلات اثرگذار و موانع و فرصت های ادراک شده در محیط اجتماعی تأثیر می گذارد (باندورا، 1997 ،1995). خودکارآمدی ادراک شده باید از دیگر مؤلفه ها هم چون تصور از خود، جایگاه کنترل و تجارب پیامد متمایز شود. در حقیقت کارآمدی ادراک شده قضاوتی از توانایی فرد است. از این رو خودکارآمدی را شکل ویژه اعتماد به نفس نیز می دانند (فلتز[5]، 1988). باندورا (1997) خودکارآمدی را توسط رویکرد تأثیر بر فعالیت های انتخاب شده فردی، تلاشی که آن ها در چنین فعالیت هایی صرف می کنند و مقدار آمادگی که آن ها در مواجهه با شکست یا احساس آزار دهنده نشان می دهند، نظریه پردازی کرد.