• تقسیمات زمانی و ویژگی های دوره تریاس ………………………………………………………………………. 15

 

• موقعیت جغرافیایی برش های چینه شناسی مورد مطالعه ………………………………………………………. 20

 

• نقشه زمین شناسی منطقه مورد مطالعه ………………………………………………………………………………… 20

 

• تاریخچه مطالعات نهشته های پرمین و تریاس ایران …………………………………………………………….. 22

 

• اهداف مطالعه …………………………………………………………………………………………………………………. 29

 

• روش کار ……………………………………………………………………………………………………………………….. 30

 

1-8-1- فعالیت های صحرایی ……………………………………………………………………………………………… 30

 

1-8-2- فعالیت های آزمایشگاهی …………………………………………………………………………………………. 30

 

1-8-2-1- تهیه اسلایدهای دائمی و مطالعه پالینومورف ها ………………………………………………….. 31

 

1-8-2-2- آنالیز شیمیایی نمونه های مرز پرموتریاس …………………………………………………………. 32

 

 

 

فصل دوم: لیتوستراتیگرافی

 

2-1- مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………………….. 35

 

2-2- گسترش نهشته های پرموتریاس در ایران ……………………………………………………………………………. 35

 

2-3- نظریه های مرتبط با مرز پرموتریاس در گستره ایران …………………………………………………………….. 37

 

2-4- چینه شناسی توالی پرمین- تریاس ناحیه آباده ……………………………………………………………………… 40

 

2-4-1- سازند بسم …………………………………………………………………………………………………………….. 40

 

2-4-2- سازند وژنان …………………………………………………………………………………………………………… 40

 

2-4-3- سازند سورمق ………………………………………………………………………………………………………… 41

 

2-4-4- سازند آباده …………………………………………………………………………………………………………….. 42

 

2-4-5- سازند همبست ……………………………………………………………………………………………………….. 43

 

2-4-6- معادل سازند الیکا (تریاس پیشین) …………………………………………………………………………….. 43

 

2-5- چینه شناسی توالی پرموتریاس ناحیه شورجستان …………………………………………………………………. 44

 

2-6- جایگاه زمین ساختی منطقه مورد مطالعه …………………………………………………………………………….. 49

 

 

 

فصل سوم: سیستماتیک

 

3-1- مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………………….. 58

 

3-2- رده بندی فرامینیفرها و غیر فرامینیفرهای شناسایی شده (غیر از پالینومورفها) …………………………… 59

 

3-3- سیستماتیك فرامینیفرها و غیر فرامینیفرهای شناسایی شده (غیر پالینومورف) …………………………… 64

 

3-4- سیستماتیک میوسپورها …………………………………………………………………………………………………….. 84

 

 

 

فصل چهارم: بیوستراتیگرافی

 

4-1- مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………………….. 89

 

4-2- ویژگی های عمومی و ترکیب فونا و فلورای مورد مطالعه …………………………………………………….. 90

 

4-3- بیوستراتیگرافی توالی پرموتریاس در برش های چینه شناسی مورد مطالعه ………………………………. 91

 

4-3-1- بیوستراتیگرافی برش چینه شناسی جنوب کویر 5 ……………………………………………………….. 91

 

4-3-2- بیوستراتیگرافی برش چینه شناسی رامشه …………………………………………………………………… 92

 

4-3-3- بیوستراتیگرافی برش چینه شناسی کویر 5 ………………………………………………………………….. 93

 

4-3-4- بیوستراتیگرافی برش چینه شناسی کویر 2 ………………………………………………………………….. 94

 

4-3-5- بیوستراتیگرافی برش چینه شناسی شمال کویر 2 …………………………………………………………. 95

 

 

4-4- تطابق مجموعه فسیلی مطالعه شده با دیگر نقاط ایران و جهان ………………………………………………. 96

 

4-5- سن نهشته های مورد مطالعه در برش های چینه شناسی ناحیه شورجستان ……………………………… 97

 

 

 

 

 

فصل پنجم: محیط رسوبی و چینه نگاری سکانسی

 

5-1- مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………………… 106

 

5-2- مفاهیم پایه ای مورد استفاده در بخش چینه نگاری سکانسی ……………………………………………….. 107

 

5-3- مطالعات ریزرخساره ای نهشته های مورد مطالعه ………………………………………………………………. 110

 

5-3-1- خارپوستان در برش های چینه شناسی مورد مطالعه …………………………………………………… 110

 

5-3-2- بریوزوئر ها در برش های چینه شناسی مورد مطالعه …………………………………………………. 111

 

5-3-3- سوزن اسفنج در برش های چینه شناسی مورد مطالعه ………………………………………………… 111

 

5-3-4- تریلوبیت در برش های چینه شناسی مورد مطالعه …………………………………………………….. 111

 

5-3-5- گاستروپود در برش های چینه شناسی مورد مطالعه …………………………………………………… 111

 

5-3-6- استراکد در برش های چینه شناسی مورد مطالعه ……………………………………………………….. 112

 

5-3-7- براکیوپود در برش های چینه شناسی مورد مطالعه …………………………………………………….. 112

 

5-3-8- دوکفه ای ها در برش های چینه شناسی مورد مطالعه ………………………………………………… 113

 

5-4- بررسی رخساره های میکروسکوپی در برش های چینه شناسی مورد مطالعه ………………………….. 113

 

5-4-1- کمربند رخساره ای دریای باز ………………………………………………………………………………… 114

 

5-4-1-1- رخساره مادستون بیوکلاستی …………………………………………………………………………. 114

 

5-4-1-2- رخساره وکستون بیوکلاستی ………………………………………………………………………….. 115

 

5-4-1-3- رخساره پکستون بیوکلاستی بریوزوئردار ………………………………………………………… 116

 

5-4-2- کمربند رخساره ای سدی ………………………………………………………………………………………. 117

 

5-4-2-1- رخساره پکستون- گرینستون بیوکلاستی …………………………………………………………. 117

 

5-4-3- کمربند رخساره ای لاگون ……………………………………………………………………………………… 118

 

5-4-3-1- رخساره پکستون بیوکلاستی گاستروپوددار ……………………………………………………… 119

 

5-4-3-2- رخساره وکستون بیوکلاستی جلبک و گاستروپوددار ………………………………………… 119

 

5-4-4- کمربند رخساره ای جزر و مدی …………………………………………………………………………….. 121

 

5-4-4-1- رخساره مادستون بیوکلاستی استراکوددار ………………………………………………………… 122

 

5-5- تعبیر و تفسیر محیط رسوبی نهشته های برش های چینه شناسی مورد مطالعه ………………………… 122

 

5-6- بررسی پالئواکولوژی نهشته های مورد مطالعه بر اساس گروه های مختلف فسیلی ………………….. 124

 

5-7- مطالعات چینه نگاری سکانسی برش های چینه شناسی مورد مطالعه …………………………………….. 128

 

5-7-1- چینه نگاری سکانسی برش چینه شناسی جنوب کویر 5 …………………………………………….. 128

 

5-7-2- چینه نگاری سکانسی برش چینه شناسی رامشه ………………………………………………………… 131

 

5-7-3- چینه نگاری سکانسی برش چینه شناسی کویر 5 ………………………………………………………. 132

 

5-7-4- چینه نگاری سکانسی برش چینه شناسی کویر 2 ………………………………………………………. 135

 

5-7-5- چینه نگاری سکانسی برش چینه شناسی شمال کویر 2 ……………………………………………… 138

 

 

 

فصل ششم: ژئوشیمی

 

6-1- مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………………… 142

 

6-2- آماده سازی نمونه ها برای آنالیز شیمیایی ………………………………………………………………………….. 143

 

6-3- کمواستراتیگرافی ایزوتوپ استرانسیوم در برش های چینه شناسی برداشت شده …………………….. 145

 

6-4- کمواستراتیگرافی ایزوتوپ پایدار کربن در برش های چینه شناسی برداشت شده …………………… 155

 

6-5- کمواستراتیگرافی ایزوتوپ پایدار اکسیژن در برش های چینه شناسی برداشت شده ………………… 163

 

 

 

نتیجه گیری و پیشنهادات …………………………………………………………………………………………………………. 174

 

منابع ……………………………………………………………………………………………………………………………………… 178

 

فهرست منابع فارسی ………………………………………………………………………………………………………….. 178

 

فهرست منابع انگلیسی ………………………………………………………………………………………………………… 182

 

اطلس فسیل ها ………………………………………………………………………………………………………………………. 204 05      …………………..

 

چکیده انگلیسی ……………………………………………………………………………………………………………………… 222

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فهرست جداول

 

عنوان                                                                                                    شماره صفحه   

 

جدول 1-1- زیر تقسیمات بازه زمانی پرمین …………………………………………………………………………………. 8

 

جدول 1-2- تقسیمات ساده شده بازه زمانی تریاس ……………………………………………………………………… 17

 

جدول 2-1- ویژگی های دیاپیریسم نمک در دو حوضه بزرگ ایران جنوبی و مرکزی ………………………. 55

 

جدول 6-1- نسبت ⁸⁷Sr/⁸⁶Sr در برش های چینه شناسی ناحیه شورجستان ………………………………….. 147

 

جدول 6-2- نسبت δ¹³C_VPDB (%o)  در برش های چینه شناسی ناحیه شورجستان ……………………….. 158

 

جدول 6-3- نسبت δ¹⁸O_VPDB (%o)  در برش های چینه شناسی ناحیه شورجستان ……………………….. 166

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فهرست شکل ها

 

عنوان                                                                                                    شماره صفحه   

 

شکل 1-1- نقشه دیرینه جغرافیای پرمین پسین ……………………………………………………………………………… 9

 

شکل 1-2- نقشه دیرینه جغرافیای پرمین- تریاس ………………………………………………………………………… 11

 

شکل 1-3- الگوی انقراض/ تنوع بی مهرگان دریایی در مرز پرمین- تریاس ……………………………………. 13

 

شکل 1-4- نمودار فراوانی اسپورها و پولن ها در مرز پرمین- تریاس از شمال غربی اروپا ………………… 13

 

شکل 1-5- مدل جریانی از فرضیه گرم شدن جهانی …………………………………………………………………….. 15

 

شکل 1-6- نقشه دیرینه جغرافیای تریاس پیشین …………………………………………………………………………. 18

 

شکل 1-7- منحنی سطح آب دریا در دوره تریاس ……………………………………………………………………….. 19

 

شکل 1-8- آب و هوای تریاس …………………………………………………………………………………………………. 19

 

شکل 1-9- نقشه موقعیت جغرافیایی برش های چینه شناسی برداشت شده …………………………………….. 21

 

شکل 1-10- نقشه زمین شناسی محدوده مورد مطالعه ………………………………………………………………….. 23

 

شکل 2-1- حوضه رسوبی مستقلی پرمین پسین …………………………………………………………………………… 36

 

شکل 2-2- نقشه دیرینه جغرافیای نهشته های پرمین و تریاس در البرز مرکزی و شرقی ……………………. 38

 

شکل 2-3- مدل تکتونیک صفحه ای ارائه شده برای مرز پرمین- تریاس ………………………………………… 39

 

شکل 2-4- نمایی از نهشته های سازند آباده در برش چینه شناسی جنوب کویر 5 ……………………………. 45

 

شکل 2-5- مرز سازند آباده با تریاس میانی در برش چینه شناسی کویر 2 ……………………………………….. 45

 

شکل 2-6- مرز سازند همبست با تریاس زیرین در برش چینه شناسی شمال کویر 2 ……………………….. 46

 

شکل 2-7- ماکروفسیل های نهشته های تریاس پیشین در برش چینه شناسی شمال کویر 2 ………………. 46

 

شکل 2-8- لایه بندی نهشته های تریاس پیشین در برش چینه شناسی کویر 2 …………………………………. 47

 

شکل 2-9- برش های برداشت شده از نهشته های پرمین و تریاس ناحیه شورجستان ………………………. 48

 

شکل 2-10- تقسیم بندی فیزیوگرافیک- زمین ساختی حوضه های رسوبی ایران …………………………….. 49

 

شکل 2-11- جغرافیای دیرین زمین در ژوراسیک پیشین ………………………………………………………………. 50

 

شکل 2-12- گستردگی مکانی نهشته های تبخیری سازند دشتک و سازندهای هم ارز آن …………………. 51

 

شکل 2-13- سامانه کافتی پرمو تریاس ………………………………………………………………………………………. 51

 

شکل 2-14- نمایش شماتیك فرگشت حوضه پورفورلند زاگرس …………………………………………………… 53

 

شکل 2-15- نقشه نشانگر ایالت های زمین ساختی ایران ……………………………………………………………… 54

 

شکل 2-16- موقعیت ساختارهای نمکی در ایالت های دیاپیری ایران جنوبی …………………………………… 56

 

شکل 4-1- پراکندگی چینه شناسی فسیل های برش جنوب کویر 5 …………………………………………… 100

 

شکل 4-2- پراکندگی چینه شناسی فسیل های برش رامشه …………………………………………………………. 101

 

شکل 4-3- پراکندگی چینه شناسی فسیل های برش کویر 5 ………………………………………………………… 102

 

شکل 4-4- پراکندگی چینه شناسی فسیل های برش کویر 2 ………………………………………………………… 103

 

شکل 4-5- پراکندگی چینه شناسی فسیل های برش شمال کویر 2 ……………………………………………….. 104

 

شکل 5-1- انواع مدل های چینه نگاری سکانسی ………………………………………………………………………. 109

 

شکل 5-2- خارپوست،‌ بریوزوئر، سوزن اسفنج و تریلوبیت ………………………………………………………… 112

 

شکل 5-3- شکم پا، استراکود، براکیوپود و دوکفه ای …………………………………………………………………. 113

 

شکل 5-4- رخساره مادستون بیوکلاستی …………………………………………………………………………………… 115

 

شکل 5-5- رخساره وکستون بیوکلاستی …………………………………………………………………………………… 116

 

شکل 5-6- رخساره پکستون بیوکلاستی بریوزوئردار ………………………………………………………………….. 117

 

شکل 5-7- رخساره پکستون- گرینستون بیوکلاستی ………………………………………………………………….. 118

 

شکل 5-8- رخساره پکستون بیوکلاستی گاستروپوددار ……………………………………………………………….. 120

 

شکل 5-9- رخساره وکستون بیوکلاستی جلبک و گاستروپوددار ………………………………………………….. 120

 

شکل 5-10- رخساره وکستون بیوکلاستی جلبک و گاستروپوددار ……………………………………………….. 121

 

شکل 5-11- رخساره مادستون بیوکلاستی استراکوددار ……………………………………………………………….. 122

 

شکل 5-12- جایگاه ریزرخساره ها در کمربندهای رخساره ای …………………………………………………… 123

 

شکل 5-13- سکانس های رسوبی و سیستم ترکت ها در برش چینه شناسی جنوب کویر 5 ……………. 130

 

شکل 5-14- سکانس های رسوبی و سیستم ترکت ها در برش چینه شناسی رامشه ……………………….. 133

 

شکل 5-15- سکانس های رسوبی و سیستم ترکت ها در برش چینه شناسی کویر 5 ………………………. 136

 

شکل 5-16- سکانس های رسوبی و سیستم ترکت ها در برش چینه شناسی کویر 2 ………………………. 138

 

شکل 5-17- سکانس های رسوبی و سیستم ترکت ها در برش چینه شناسی شمال کویر 2 ……………… 140

 

شکل 6-1- منحنی ⁸⁷Sr/⁸⁶Sr در برش چینه شناسی جنوب کویر 5 ………………………………………………. 150

 

شکل 6-2- منحنی ⁸⁷Sr/⁸⁶Sr در برش چینه شناسی رامشه ………………………………………………………….. 151

 

شکل 6-3- منحنی ⁸⁷Sr/⁸⁶Sr در برش چینه شناسی کویر 5 …………………………………………………………. 152

 

شکل 6-4- منحنی ⁸⁷Sr/⁸⁶Sr در برش چینه شناسی کویر 2 …………………………………………………………. 153

 

شکل 6-5- منحنی ⁸⁷Sr/⁸⁶Sr در برش چینه شناسی شمال کویر 2 ……………………………………………….. 154

 

شکل 6-6- منحنی ایزوتوپ های ⁸⁷Sr/⁸⁶Sr و δ¹³C …………………………………………………………………… 154

 

شکل 6-7- دامنه تغییرات δ¹³C در طبیعت ……………………………………………………………………………….. 156

 

شکل 6-8- روند تغییرات δ¹³C در گذر فانروزوییک ………………………………………………………………….. 156

 

شکل 6-9- منحنی δ¹³C در برش چینه شناسی جنوب کویر 5 …………………………………………………….. 159

 

شکل 6-10- منحنی δ¹³C در برش چینه شناسی رامشه ………………………………………………………………. 160

 

شکل 6-11- منحنی δ¹³C در برش چینه شناسی کویر 5 …………………………………………………………….. 161

 

شکل 6-12- منحنی δ¹³C در برش چینه شناسی کویر 2 …………………………………………………………….. 162

 

شکل 6-13- منحنی δ¹³C در برش چینه شناسی شمال کویر 2 ……………………………………………………. 163

 

شکل 6-14- نمودار تغییرات ایزوتوپ  اکسیژن در گذر فانروزوییک ……………………………………………. 165

 

شکل 6-15- منحنی δ¹⁸O در برش چینه شناسی جنوب کویر 5 ………………………………………………….. 168

 

شکل 6-16- منحنی δ¹⁸O در برش چینه شناسی رامشه ………………………………………………………………. 169

 

شکل 6-17- منحنی δ¹⁸O در برش چینه شناسی کویر 5 …………………………………………………………….. 170

 

شکل 6-18- منحنی δ¹⁸O در برش چینه شناسی کویر 2 …………………………………………………………….. 171

 

شکل 6-19- منحنی δ¹⁸O در برش چینه شناسی شمال کویر 2 ……………………………………………………. 172

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

هولواستراتیگرافی توالی پرموتریاس در شورجستان (استان فارس)

 

چکیده

 

 

 

در این مطالعه که بر اساس برداشت قریب به 170 نمونه آهکی و آواری از 5 برش چینه شناسی از ناحیه شورجستان در بخش شمالی استان فارس انجام شده است، سازندهای آباده، همبست و نهشته های معادل سازند الیکا مورد بررسی قرار گرفته اند. در برش های چینه شناسی انتخابی، ضخامت کلی نهشته های سازند آباده از 312-25 متر، ضخامت کلی نهشته های سازند همبست 32-23 متر و ضخامت کلی نهشته های معادل سازند الیکا به طور متوسط 39 متر می باشد. در برش های چینه شناسی مورد مطالعه، در مجموع 43 جنس و 48 گونه از فرامینیفرهای بنتیک و غیر فرامینیفرها و همچنین 6 جنس و 7 گونه از پالینومورف ها شناسایی شده است. در نهشته های سازند آباده از برش های چینه شناسی برداشت شده، فرامینیفرهای Neoschwagerina simplex, Dagmarita sp. cf. D. chanakchiensis, Chusenella sinensis, Earlandia minor, Cribrogenerina sumatrana,Tuberitina sp.,  Earlandia sp. cf. E. vulgaris, Glomospirella sp., Paleotextularia sp. , Sichotenella sp., Deckerella sp. cf. D. composita, Afghanella schenki, Afghanella sp., Paleofusulina sp., Tetrataxis lata, Dunbarula nana, Staffella sp., Dunbarula sp., Rauserella sp., Pseudolangella fragilis, Minojapanella sp. cf. M. elongata, Ichtyolaria latilimbata, Cribrogenerina sp., Misellina sp., Geinitzina taurica, Geinitzina postcarbonica, Archaediscus krestovnikovi, Baisalina pulchra, Kahlerina sp., Schwagerina sp., Neoendothyra reicheli, Ammodiscus sp., Schubertella kingi, Glomomidiella nestellorum, Yangchienia haydeni,Frondina permica, Climacammina granids  شناسایی شده است که بر اساس گسترش چینه شناسی آنها 5 بیوزون غیر رسمی تحت عناوین Frondina permica- Climacammina grandis Range Zone, Climacammina grandis- Chusenella sinensis Range Zone, Cribrogenerina sumatrana- Frondina Permica Range Zone, Frondina permica Range Zone معرفی و برای آن سن جلفین پیشین پیشنهاد می گردد. در نهشته های سازند همبست نیز فرامینیفرهای Nodosinelloides mirabilis, Pachyphloia enormis, Reichelina media, Globivalvulina vonderschmiti, Colaniella parva, Tauridia nudiseptata  و همچنین پالینومورف های Laevigatosporites ovatus، Alisporitrs nuthallenisis، ?Florinites balmei و Vittatina lata شناسایی شده است که بر اساس گسترش چینه شناسی فرامینیفرهای این سازند بیوزون های Tauridia nudiseptata Range Zone, Nodosinelloides mirabilis Range Zone, Pachyphloia enormis Range Zone, Reichelina media Range Zone, Globivalvulina vonderschmiti Range Zone و بر اساس گسترش چینه شناسی پالینومورف های این سازند، بیوزون غیر رسمی assemblage zone A معرفی و در مجموع برای نهشته های مذکور سن جلفین پسین- دوراشامین پیشنهاد می گردد. در نهشته های معادل سازند الیکا نیز فرامینیفر Globivalvulina vonderschmiti و همچنین پالینومورف های Alisporites sp.، Falcisporites sp. و همچنین Fungal spore شناسایی شده است که با توجه به گسترش چینه شناسی نسبتاً وسیع پالینومورف های مذکور (assemblage zone B)، حضور فراوان اسپورهای قارچ، هم شیب بودن نهشته های پرمین- تریاس و همچنین عدم مشاهده شواهد صحرایی خروج از آب، نهشته های معادل سازند الیکا به تریاس پیشین (گریسباکین) نسبت داده می شود.

 

همچنین قابل ذکر است که با توجه به تعیین سن های انجام شده، مرز نهشته های پرمین- تریاس در برش های چینه شناسی مورد مطالعه به صورت پیوسته (conformable) و تدریجی می باشد.

 

همچنین در سنگ های کربناته مورد مطالعه، بر اساس مطالعات صحرایی و آزمایشگاهی 4 مجموعه رخساره ای تشخیص داده شده که شامل رخساره های دریای باز (A₁, A₂, A₃)، رخساره های سدی (B)، رخساره های لاگون (C₁, C₂) و رخساره های جزر و مدی (D) می باشد. بررسی مطالعات ریزرخساره ای ناحیه مورد مطالعه نشان می دهد که محیط رسوبی نهشته های مورد مطالعه یک رمپ هموکلینال است که شامل نواحی جزرومدی، لاگون، جزایر سدی و سدهای زیر دریایی و دریای باز می باشد. همچنین عدم وجود رخساره های ریفی و میکروفاسیس های وابسته مانند رخساره های رودستون یا فلوتستون در برش های چینه شناسی مورد مطالعه تأییدی بر رمپ بودن از نوع هموکلینال در محیط رسوبگذاری می باشد.

 

همچنین در برش های چینه شناسی مورد مطالعه در ناحیه شورجستان بر اساس مطالعات ریز رخساره ای و همچنین مطالعات صحرایی تعداد 2 تا 4 سکانس رسوبی نوع دوم تشخیص داده شده است.  در تمامی سکانس های مورد مطالعه سیستم ترکت های پیشرونده (TST) و همچنین سیستم ترکت تراز بالای سطح آب دریا (HST) تشخیص داده شده  و نشانه ای از وجود سیستم ترکت تراز پایین سطح آب دریا (LST) نظیر اکسیدهای آهن و عوامل فرسایشی یافت نشده است.

 

بر اساس مطالعه پالینومورف های بدست آمده از نهشته های آواری سازند همبست در برش های چینه شناسی مورد مطالعه، می توان نتیجه گرفت که احتمالاً coniferophyta، equisetopsids، filicopsids، progymnosperms و ?cordaitales فراوانی نسبی بیشتری در پوشش گیاهی اطراف محیط رسوبی سازند همبست داشته اند و همچنین با توجه به فراوانی نسبی پالینومورف های خشکی در نهشته های مورد مطالعه و همچنین بر اساس همراهی پالینومورف های خشکی و دریایی در پالینوفلوراهای مورد مطالعه، می توان نتیجه گرفت که نهشته های آواری سازند همبست در محیط دریایی بسیار کم عمق حاشیه قاره ای تشکیل شده اند.

 

با توجه به مطالعه پالینومورف های شناسایی شده از نهشته های معادل سازند الیکا، می توان نتیجه گرفت که احتمالاً در پوشش گیاهی اطراف محیط تشکیل این نهشته ها، مخروطیان و سرخس های دانه دار تریاس (Triassic seed ferns) گسترش و فراوانی نسبی بیشتری داشته اند و نهشته های مذکور در محیط دریایی بسیار کم عمق حاشیه قاره ای ته نشین شده اند.

 

بررسی نتایج حاصل از آنالیز ایزوتوپ استرانسیوم نیز نشانگر این مطلب است که روند بدست آمده از نهشته های پرموتریاس ناحیه شورجستان تا حد زیادی با داده های سایر نقاط ایران و جهان منطبق است، به طوریکه میزان این ایزوتوپ در نمونه ها از 0.7069003 تا 0.7074721 متغیر است. همچنین قابل ذکر است که در برش های چینه شناسی برداشت شده، پایین ترین میزان ثبت شده برای نسبت ⁸⁷Sr/⁸⁶Sr 0.7069003 بوده  که این مقادیر پایین ثبت شده نشان دهنده این مطلب است که استرانسیوم های دریایی بررسی شده عمدتاً ناشی از فعالیت های آتشفشانی و گوشته زمین بوده است.

 

بررسی داده های بدست آمده از δ¹³C برش های چینه شناسی مورد مطالعه نیز حاکی از این مطلب است که مرز بین نهشته های پرمین و تریاس با الگوی مشخصی که در سراسر جهان برای این مرز وجود دارد، مطابقت می نماید. در واقع عموم مقادیر ایزوتوپ کربن در نهشته های پرمین بین 3+ تا 5+ درصد می باشند، اما با ورود به ابتدای تریاس کاهش دراماتیکی در این مقادیر مشاهده می گردد و به سرعت به مقدار 0.356- درصد رسیده اند که این مقدار کمی بالاتر از مرز نهشته های پرموتریاس مشاهده شده است. این کاهش شدید بیانگر وقوع یک حادثه زیستی و در واقع یک حادثه مهم در چرخه کربن در نزدیکی مرز پرمین- تریاس بوده است که این مرز تشخیص داده شده تا حدی با مرز بیوستراتیگرافی نیز منطبق است.

 

همچنین میزان δ¹⁸O نیز در نمونه های سازند آباده به طور کلی بین -4%PDB تا -6%PDB می باشد که به سمت انتهای سازند آباده به تدریج از این میزان کاسته می شود. این روند کاهشی در ادامه تا انتهای مرز پرمین ادامه می یابد، به طوریکه در انتهای پرمین میزان δ¹⁸O بین -7%PDB تا -8%PDB قرار می گیرد. از اوایل تریاس، این روند تغییر می یابد و به تدریج بر میزان δ¹⁸O افزوده می گردد. بررسی و مقایسه داده های بدست آمده با داده های سایر نقاط ایران و جهان نشانگر این مطلب است که داده ها بدست آمده و مرز تعیین شده توسط δ¹⁸O در نهشته های پرموتریاس ناحیه شورجستان همخوانی قابل توجهی با داده های سایر نقاط ایران و جهان دارد.

 

کلید واژه: پالینولوژی، پرموتریاس، فرامینیفرها، هولواستراتیگرافی، سکانس استراتیگرافی.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1-1- مقدمه

 

 

1-6- توزیع جهانی ذخایر اورانیوم 9

 

1-6-1- متالوژنی اورانیوم در آسیا و ایران. 9

 

1-7- انواع کانسار‌های اورانیوم 12

 

 

 

فصل دوم: زمین شناسی عمومی

 

2-1- ماگماتیسم و چینه‌شناسی منطقه. 14

 

2-1-1- منطقه چشمه‌شتری. 14

 

2-1-1-1- مشاهدات صحرایی در منطقه چشمه شتری. 15

 

2-1-2- توده گرانیت آیرکان. 18

 

2-1-2-1- مشاهدات صحرایی در گرانیت آیرکان. 19

 

2-2- تکتونیک منطقه. 24

 

 

 

فصل سوم: سنگ نگاری و کانه نگاری

 

3-1- مقدمه. 26

 

3-2- سنگ شناسی. 27

 

3-3- ماهیت ماگمای مولد سنگ‌ها 28

 

3-4- سنگ نگاری. 30

 

3-4-1- آلکالی فلدسپار 30

 

3-4-2- کوارتز 31

 

 

 

 

 

عنوان                                                                                       صفحه

 

 

 

3-4-3- بیوتیت.. 31

 

3-4-4- مسکویت.. 32

 

3-4-5- پلاژیوکلاز 32

 

3-4-6- زیرکن. 32

 

3-4-7- آپاتیت.. 33

 

3-4-8- گارنت.. 33

 

3-5- کانه نگاری. 34

 

3-5-1- گوئتیت.. 34

 

3-5-2- مگنتیت.. 39

 

3-5-3- هماتیت.. 43

 

3-5-4- کالکوپیریت.. 45

 

 

 

فصل چهارم: رادیومتری

 

4-1 مقدمه. 48

 

4-2 رادیومتری دستی. 49

 

4-2-1- سری دگرگونی. 51

 

4-2-2- كنگلومرا و ماسه سنگ‌های ژوراسیک.. 51

 

 

4-2-3- ماسه‌سنگ‌ها و مارن‌های گچ‌دار میوسن. 51

 

4-2-4- دشت كویر 51

 

4-2-5- منطقه چشمه شتری. 51

 

4-2-5-1- محل نموداری برداری شماره 1. 52

 

4-2-5-2- محل نموداری برداری شماره 2. 54

 

4-2-5-3- محل نموداری برداری شماره 3. 55

 

4-2-5-4- محل نموداری برداری شماره 4. 57

 

4-2-5-5- محل نموداری برداری شماره 5. 57

 

4-2-5-6- محل نموداری برداری شماره 6. 59

 

4-2-5-7- محل نموداری برداری شماره 7 و 8. 60

 

4-2-5-8- محل نموداری برداری شماره 9. 61

 

4-2-5-9- محل نموداری برداری شماره 10. 61

 

 

 

عنوان                                                                                       صفحه

 

 

 

4-2-5-10- محل نموداری برداری شماره 11. 62

 

4-2-5-11- محل نموداری برداری شماره 12. 63

 

4-2-5-12- محل نموداری برداری شماره 13. 64

 

4-2-5-13- محل نموداری برداری شماره 14. 64

 

4-2-5-14- محل نموداری برداری شماره 15. 65

 

4-2-6- گرانیت آیرکان. 66

 

4-2-6-1- محل نموداری برداری شماره 16. 67

 

4-2-6-2- محل نموداری برداری شماره 17. 67

 

4-2-6-3- محل نموداری برداری شماره 18. 68

 

4-2-6-4- محل نموداری برداری شماره 19. 69

 

4-2-6-5- محل نموداری برداری شماره 20. 69

 

 

 

فصل پنجم: ژئوشیمی

 

5-1- مقدمه. 70

 

5-2- فاکتور‌های کنترل کننده توزیع عناصر در رسوبات منطقه چشمه شتری. 75

 

5-3- ضرایب همبستگی. 80

 

5-4- آنالیز خوشه‌ای. 82

 

5-5- تشخیص و تعیین میزان هسته پرتوزا 83

 

 

 

فصل ششم: هیدروژئوشیمی

 

6-1- مقدمه. 89

 

6-2- هیدروشیمی. 92

 

6-3- ضرایب همبستگی. 93

 

6-4- آنالیز خوشه‌ای. 95

 

6-5- هیدروژئوشیمی اورانیوم 96

 

6-5-1- کمپلکس‌های اورانیوم در محیط‌های آبی دما پایین. 98

 

6-5-1-1- کمپلکس‌های کربناته اورانیوم 99

 

6-5-2- نقشه‌های هم عیار اورانیوم و توریوم 101

 

6-6- جذب سطحی. 103

 

6-7- شاخص‌های اشباع کانه‌های اورانیوم (SI) 106

 

عنوان                                                                                       صفحه

 

 

 

فصل هفتم: ژنز احتمالی، نتیجه‌گیری و پیشنهادات

 

7-1- بررسی قابلیت‌های اکتشافی اورانیوم ایران. 112

 

7-1-1- بر اساس خاستگاه کانسار‌های اورانیوم 112

 

7-1-2- بر اساس کانه‌زایی اورانیوم در دوره‌های مختلف زمین شناسی. 115

 

7-2- تعیین منشاء و ژنز اورانیوم 116

 

7-2-1- الگوی عناصر خاکی نادر 116

 

7-2-2- خصوصیات عناصر خاکی نادر 117

 

7-3- نتیجه‌گیری. 121

 

7-4- پیشنهادات.. 123

 

. 133

 

 

 

 

 

 

 

فهرست شکل‌ها

 

عنوان                                                                                       صفحه

 

 

 

شکل 1-1 A) ظرفیت تولید انرژی برق راکتور‌های نصب شده جهان، B) تقاضای جهانی اورانیوم جهت راکتور‌های تولید برق (سازمان همکاری اقتصادی و توسعه آژانس انرژی اتمی و آژانس بین المللی انرژی اتمی، 2010) 2

 

شکل 1-2 نمودار تولید وتقاضای سالیانه اورانیوم جهان (سازمان همکاری اقتصادی و توسعه آژانس انرژی اتمی و آژانس بین المللی انرژی اتمی، 2010) 2

 

شکل 1-3 موقعیت برگه 1:100000 عروسان در برگه 1:250000 جندق. 3

 

شكل 1-4 نقشه موقعیت و راه‌های دسترسی به منطقه مورد مطالعه در نقشه ایران و شهرستان خور و بیابانک.. 4

 

شکل 1-5 نقشه ارتفاعی منطقه مورد مطالعه از سطح دریا 5

 

شکل 1-6 نحوه جمع آوری نمونه‌های آب.. 8

 

شکل 1-7 اندازه‌گیری فاکتور‌های صحرایی توسط دستگاه قابل حملHACH multimeter 8

 

شکل 1-8 توزیع جهانی ذخایر کشف شده اورانیوم جهان (سازمان همکاری اقتصادی و توسعه آژانس انرژی اتمی و آژانس بین المللی انرژی اتمی، 2010) 10

 

شکل 1-9 نقشه ژئوتکتونیکی ساده شده آسیا و موقعیت قرارگیری مناطق اورانیوم دار (دالکمپ، 2009) 11

 

شکل 1-10 دیاگرام میزان ذخیره انواع مختلف کانسار‌های اورانیوم بر حسب درصد (کنی و بریسبین، 2010) 13

 

شکل 2-1 نمای کلی از منطقه چشمه شتری، کوه آیرکان در سمت راست تصویر مشاهده می‌شود (دید به شمال) 15

 

شکل 2-2 تپه‌های با حالت کلاهک آهنی در منطقه چشمه شتری. 16

 

شکل 2-3 انتقال هیدروکسید‌های آهن توسط چشمه‌های منطقه به سطح. 16

 

شکل 2-4 نمای کلی آپوفیز گرانیت آیرکان در جنوب شرق منطقه چشمه شتری. 17

 

شکل 2-5 نمای ترانشه 100 متری حفر شده در منطقه چشمه شتری. 17

 

شکل 2-6 نمای یکی از چاهک‌های حفر شده در منطقه چشمه شتری. 18

 

شکل 2-7 نمای کلی از کوه آیرکان (نگاه به شمال) 21

 

شکل 2-8 نفوذ دایک آپلیتی به توده نفوذی. 21

 

شکل 2-9 وجود آنکلاو‌ها در توده نفوذی که دارای مرز مشخص (شارپ) می‌باشند. 22

 

شکل 2-10 تصویر ماهواره‌ای گوگل منطقه مورد مطالعه. 22

 

شکل 2-11 A) موقعیت منطقه مورد مطالعه در نقشه ساختاری ایران (نقشه پایه از رمضانی و تاکر، 2003) و B) نقشه زمین شناسی منطقه مورد مطالعه (نقشه پایه از باباخانی و همکاران، 1987)، (نقشه زمین شناسی 1:250000 جندق) 23

 

شکل 2-12 نقشه تکتونیکی بخشی از ایران مرکزی و موقیت گسل‌های منطقه مورد مطالعه (زانچی و همکاران، 2009) 25

 

عنوان                                                                                       صفحه

 

 

 

شکل 3-1 نمودار مجموع اکسید آلکالی در برابر سیلیس (میدل موست، 1991) 27

 

شکل 3-2 رده‌بندی سنگ‌های منطقه بر اساس (کاکس و همکاران، 1976) 28

 

شکل 3-3 ماگمای سازنده نمونه‌های منطقه مورد مطالعه طبق (ایروین و باراگار 1971) 29

 

شکل 3-4 نمودارAFM  (ایروین و باراگار 1971) 29

 

O، مانیار و پیکولی (1989) 30

 

شکل 3-6 آلکالی فلدسپار (نور XPL)،A ) پرتیت، B) پلاژیوکلاز در بر گرفته شده توسط ارتوکلاز 31

 

شکل 3-7 کوارتز (نور XPL)، A) کوارتز همراه با جهت گیری، B) کوارتز با خاموشی موجی. 31

 

شکل 3-8 بیوتیت (نور XPL)، A) بیوتیت و مسکویت ،B) بیوتیت با بافت نماتوبلاست.. 32

 

شکل 3-9 A) و B) زیرکن با هاله پلئوکروئیک (نور XPL) 32

 

شکل 3-10 A) آپاتیت (نور XPL)، B) همان شکل با نور PPL. 33

 

شکل 3-11 A) گارنت (نور XPL)، B) همان شکل با نور PPL. 33

 

شکل 3-12 A) گوئتیت (نور RPPL)، B) همان شکل با نور RXPL. 35

 

شکل 3-13 A) گوئتیت با بافت کلوفرم، (نور RPPL)، B) همان شکل‌ها با نور RXPL. 36

 

شکل 3-14 A) گوئتیت با بافت باتریوئیدال (نور RPPL)، B) همان شکل‌ها با نور RXPL. 37

 

شکل 3-15 A) گوئتیت به صورت ماتریکس بین دانه‌ای (نور RPPL)، B) همان شکل با نور RXPL. 38

 

شکل 3-16 A) مگنتیت (نور RPPL)، B) همان شکل با نور RXPL. 39

 

شکل 3-17 A) مگنتیت کوبیک (نور RPPL)، B) همان شکل با نور RXPL. 40

 

شکل 3-18 A و C) مگنتیت همراه با مارتیت با حالت زونه‌ای (نور RPPL)، B و D) همان شکل‌ها با نور RXPL. 42

 

شکل 3-19 A) مگنتیت مارتیتی شده (نور RPPL)، B) همان شکل‌ها با نور RXPL. 43

 

شکل 3-20 A) هماتیت (نور RPPL) ، B) همان شکل با نور RXPL. 44

 

شکل 3-21 A) هماتیت و مگنتیت (نور RPPL)، B) همان شکل با نور RXPL. 45

 

شکل 3-22 A و C) کالکوپیریت (نور RPPL)، B و D) همان شکل‌ها با نور RXPL. 46

 

شکل 4-1 نقشه رادیومتری هوائی برگه 1:100000 عروسان. 49

 

شکل 4-2 نقاط برداشت شده از بخش چشمه شتری به انضمام مسیرهای پیمایش شده در نقشه زمین شناسی 1:100000 عروسان. 52

 

شکل 4-3 دهانه چشمه شتری. 53

 

شکل 4-4 میزان پرتوزائی cps 150 در محل نموداری برداری شماره 1. 53

 

شکل 4-5 نمای نزدیک محل نموداری برداری شماره 2. 54

 

شکل 4-6 نمای دور محل نموداری برداری شماره 2. 54

 

عنوان                                                                                       صفحه

 

 

 

شکل 4-7 اکسیداسیون آهن در محل نموداری برداری شماره 2. 55

 

شکل 4-8 نمای محل نموداری برداری شماره 3. 55

 

شکل 4-9 اکسیداسیون شدید آهن در محل نموداری برداری شماره 3. 56

 

شکل 4-10 میزان پرتوزائی  cps750  در محل نموداری برداری شماره 3. 56

 

شکل 4-11 نمای نزدیک محل نموداری برداری شماره 4. 57

 

شکل 4-12 نمای دور محل نموداری برداری شماره 5. 58

 

شکل 4-13 میزان پرتوزائی بالاتر از cps 15000 در محل نموداری برداری شماره 5. 58

 

شکل 4-14 نمای نزدیک محل نموداری برداری شماره 5. 59

 

شکل 4-15 نمای چاهک حفر شده در محل نموداری برداری شماره 6. 59

 

شکل 4-16 نمای ترانشه 100 متری حفر شده توسط سازمان انرژی اتمی. 60

 

شکل 4-17 لیتولوژی محل نموداری برداری شماره 7. 60

 

شکل 4-18 لیتولوژی محل نموداری برداری شماره 8. 60

 

شکل 4-19 لیتولوژی محل نمونه برداری شماره 9. 61

 

شکل 4-20 نمای نزدیک محل نموداری برداری شماره 10. 62

 

شکل 4-21 نمای نزدیک محل نموداری برداری شماره 11. 62

 

شکل 4-22 نمای نزدیک محل نموداری برداری شماره 12. 63

 

شکل 4-23 نمای دور محل نموداری برداری شماره 12. 63

 

شکل 4-24 محل برداشت نمونه آب SP3. 64

 

شکل 4-25 برداشت پارامتر‌های فیزیکی نمونه آب SP2. 64

 

شکل 4-26 میزان پرتوزائی  cps4000 نمونه آب SP2. 65

 

شکل 4-27 محل برداشت نمونه آب SP2. 65

 

شکل 4-28 محل برداشت نمونه آب SP1. 65

 

شکل 4-29 نقاط برداشت شده از بخش توده آیرکان به انضمام مسیرهای پیمایش شده در نقشه زمین شناسی 1:100000 عروسان. 66

 

شکل 4-30 نمای نزدیک محل نموداری برداری شماره 16. 67

 

شکل 4-31 نمای نزدیک محل نموداری برداری شماره 17. 67

 

شکل 4-32 نمای دور محل نموداری برداری شماره 17. 68

 

شکل 4-33 نمای رخنمون گرانیت مشاهده شده در محل نموداری برداری شماره 18. 68

 

شکل 4-34 نمای نزدیک محل نموداری برداری شماره 19. 69

 

شکل 4-35 نمای دور محل نموداری برداری شماره 19. 69

 

عنوان                                                                                       صفحه

 

 

 

شکل 4-36 نمای دور محل نموداری برداری شماره 20. 69

 

شکل 5-1 محل نمونه‌های رسوب منطقه چشمه شتری بر روی نقشه 1:250000 جندق. 72

 

شکل 5-2 محل نمونه‌های سنگی گرانیت آیرکان بر روی نقشه 1:250000 جندق. 72

 

شکل 5-3 نقشه تغییرات عیار اورانیوم نمونه‌های رسوب برداشت شده در منطقه چشمه شتری. 75

 

شکل 5-4 توالی تکرار شونده رسوبات قرمز رنگ (گوئتیت‌دار) و تیره رنگ (نمونه‌های A-1 و A-3) 76

 

شکل 5-5 الگوی پراش اشعه X رسوب تیره رنگ (نمونه A-3) 77

 

شکل 5-6 الگوی پراش اشعه X رسوب قرمز رنگ (نمونه A-1) 77

 

شکل 5-7 الگوی بهنجار شده REE نسبت به کندریت.. 80

 

شکل 5-8 نمودارهای همبستگی اورانیوم با A) مولیبدن، B) روی و C) آهن. 81

 

شکل 5-9 دندوگرام آنالیز خوشه‌ای نمونه‌های رسوب منطقه چشمه شتری. 82

 

U (پاشل و نلت، 2007) 84

 

شکل 5-11 نمایی از ظرف مارینلی مورد استفاده 85

 

شکل 5-12 نمودار طیف گرفته شده از رسوب (A-1)، محور قائم نشان‌دهنده شمارش در هر انرژی است.. 85

 

شکل 6-1 موقعیت محل‌های نمونه برداری از گمانه‌های منطقه آیرکان و چشمه‌های منطقه چشمه شتری بر روی نقشه 1:250000 جندق. 90

 

شکل 6-2 نمودار پای‌پر نمونه‌های آب گمانه‌های منطقه آیرکان و چشمه‌های منطقه چشمه شتری. 93

 

شکل 6-3 نمودارهای همبستگی اورانیوم با A)تنگستن، B) بی‌کربنات.. 93

 

شکل 6-4 دندوگرام آنالیز خوشه‌ای نمونه‌های آب گمانه‌های منطقه آیرکان و چشمه‌های منطقه چشمه شتری. 95

 

 (سیمون و همکاران، 2003). 97

 

(آرتور و همکاران، 2006) 99

 

10×1.3U= (گمز و همکاران، 2006) 100

 

شکل 6-8 نقشه هم عیار اورانیوم 101

 

شکل 6-9 نقشه هم عیار توریوم 102

 

شکل 6-10 کمپلکس‌های توریوم در محیط‌های هیدروزئوشیمیایی دما پایین (لانگمویر، 1997) 103

 

شکل 6-11 نمودار اندیس‌های اشباع کانه‌های پیچبلند، اورانینیت، اورانوفان، کوفینیت و اسشوپیت.. 103

 

شکل 6-12 نمودار اندیس اشباع در مقابل Eh برای کانه‌های پیچبلند، اورانینیت، اورانوفان، کوفینیت
و اسشوپیت.. 110

 

عنوان                                                                                       صفحه

 

 

 

شکل 7-1 موقعیت کانسار‌های اورانیوم رسوبی در دنیا و در نواحی نواحی مجاور کشور 116

 

شکل 7-2 موقعیت کانسار‌های اورانیوم رسوبی در کشورهای اطراف.. 116

 

شکل 7-3 الگوی بهنجار شده REE نسبت به کندریت A) آنکلاو، دایک‌های آپلیتی و گرانیت‌های توده نفوذی آیرکان، B) رسوبات منطقه چشمه شتری. 118

 

شکل 7-4 الگوی بهنجار شده REE نسبت به کندریت A) گرانیت‌های توده نفوذی آیرکان، B) رسوبات منطقه چشمه شتری. 118

 

شکل 7-5 کانسار‌های اورانیوم نوع ماسه سنگی (دالکمپ، 2009) 118

 

شکل 7-6 مدل ساده شده انحلال، انتقال اورانیوم در آب‌های زیرزمینی منطقه چشمه شتری. 120

 

 

 

فهرست جدول‌ها

 

عنوان                                                                                       صفحه

 

 

 

جدول 1-4 معادن اورانیوم ایران و خصوصیات مربوط به هر معدن (سازمان همکاری اقتصادی و توسعه آژانس انرژی اتمی و آژانس بین المللی انرژی اتمی، 2010) 11

 

جدول 3-1 نشانه‌های سنگ‌های منطقه مورد مطالعه. 27

 

جدول 4-1 مشخصات نقاط پیمایش رادیومتری در منطقه چشمه شتری و گرانیت آیرکان. 50

 

جدول 5-1 مشخصات نمونه‌های ژئوشیمیایی و محل نمونه برداری. 71

 

جدول 5-2 نتایج تجزیه شیمیایی عناصر اصلی، عناصر فرعی، نادر و ردیاب نمونه‌های رسوب منطقه چشمه شتری (ppm) 73

 

جدول 5-3 نتایج تجزیه شیمیایی عناصر اصلی، عناصر فرعی، نادر و ردیاب نمونه‌های سنگی گرانیت آیرکان، آپوفیز گرانیت آیرکان و دگرگونی‌های کمپلکس جندق (ppm). 74

 

جدول 5-4 نتایج مطالعه XRD لایه‌های تیره و قرمز رنگ (نمونه‌های A-1 وA-3) 76

 

جدول 5-5 نتایج تجزیه شیمیایی عناصر خاکی نادر رسوبات منطقه چشمه شتری. 78

 

جدول 5-6 محاسبه ضرایب همبستگی عناصر مختلف نمونه‌های رسوب منطقه چشمه شتری. 80

 

جدول 6-1 مشخصات نمونه آب زیزمینی و محل نمونه برداری. 89

 

جدول 6-2 نتایج اندازه گیری‌های صحرایی نمونه‌های آب گمانه‌های حاشیه گرانیت آیرکان و چشمه‌های منطقه چشمه شتری (Over: خارج از محدوده تشخیص) 90

 

جدول 6-3 نتایج تجزیه شیمیایی کاتیون‌ها و آنیون‌های اصلی نمونه‌های آب گمانه‌های حاشیه گرانیت آیرکان و چشمه‌های منطقه چشمه شتری (mg/l)، (Ld: زیر حد تشخیص و ND: اندازه‌گیری نشده). 91

 

 

فصل چهارم: نتایج

 

4-1- علایم ایجاد شده توسط قارچ­های سرکوسپوروئید ………………………………………………………………………………………………………………………….. 29

 

4-2- نتایج کشت قارچ­ها روی محیط PDA حاوی عصاره و پودر برگ ………………………………………………………………………………………………………………………….. 30

 

4-3- کلید تشخیص جنس­های بررسی شده در این رساله ………………………………………………………………………………………………………………………….. 32

 

4-4- کلید تشخیص گونه­های جنس Cercospora بررسی شده در این رساله ………………………………………………………………………………………………………………………….. 33

 

4-5- کلید تشخیص گونه­های جنس Passalora بررسی شده در این رساله ………………………………………………………………………………………………………………………….. 34

 

4-6- کلید تشخیص گونه­های جنس Pseudocercospora بررسی شده در این رساله ………………………………………………………………………………………………………………………….. 36

 

4-7- کلید تشخیص گونه­های جنس Ramularia بررسی شده در این رساله ………………………………………………………………………………………………………………………….. 37

 

4-8- شرح آرایه­های شناسایی­شده ………………………………………………………………………………………………………………………….. 41

 

4-8-1- جنس Cercospora ………………………………………………………………………………………………………………………….. 41

 

4-8-2- جنس Cercosporella  ………………………………………………………………………………………………………………………….. 63

 

4-8-3- جنس Neoovularia ………………………………………………………………………………………………………………………….. 67

 

4-8-4- جنس Passalora ………………………………………………………………………………………………………………………….. 68

 

4-8-5- جنس Pseudocercospora ………………………………………………………………………………………………………………………….. 86

 

4-8-6- جنس Ramularia ………………………………………………………………………………………………………………………….. 106

 

4-8-7- جنس Ramulariopsis ………………………………………………………………………………………………………………………….. 126

 

4-8-8- جنس Scolecostigmina ………………………………………………………………………………………………………………………….. 128

 

4-8-9- جنس Sirosporium ………………………………………………………………………………………………………………………….. 130

 

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

 

پیشنهادات ………………………………………………………………………………………………………………………….. 137

 

فهرست منابع ………………………………………………………………………………………………………………………….. 138

 

چکیده انگلیسی

 

فهرست جداول

 

شماره جدول                                                                                                      صفحه

 

جدول 3-1- اطلاعات مربوط به نمونه­های جمع­آوری شده از استان گلستان………………………………………………………………………………………………………………………….. 14

 

جدول 3-2- اطلاعات مربوط به نمونه­های جمع­آوری شده از استان مازندران ………………………………………………………………………………………………………………………….. 15

 

جدول 3-3- اطلاعات مربوط به نمونه­های جمع­آوری شده از استان گیلان ………………………………………………………………………………………………………………………….. 16

 

جدول 3-4- اطلاعات مربوط به نمونه­های جمع­آوری شده از سایر استان­ها ………………………………………………………………………………………………………………………….. 17

 

جدول 3-5- اطلاعات مربوط به نمونه­های مجموعه قارچ­های وزارت جهاد کشاورزی ………………………………………………………………………………………………………………………….. 18

 

جدول 3-6- نمونه­های بررسی شده به تفکیک تعداد و نوع میزبان (گیاهان زراعی) ………………………………………………………………………………………………………………………….. 23

 

جدول 3-7- نمونه­های بررسی شده به تفکیک تعداد و نوع میزبان (سایر گیاهان) ………………………………………………………………………………………………………………………….. 24

 

جدول 4-1- نام آرایه­های شناسایی­شده و میزبان­های آن­ها ………………………………………………………………………………………………………………………….. 39

 

جدول 5-1- تعداد نمونه در هر جنس به تفکیک استان محل نمونه­برداری ………………………………………………………………………………………………………………………….. 134

 

جدول 5-2- تعداد گونه­های شناسایی شده در جنس­های مورد مطالعه ………………………………………………………………………………………………………………………….. 135

 

جدول 5-3- میزبان­های جدید برای تعدادی از گونه­های قارچی ………………………………………………………………………………………………………………………….. 136

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فهرست اشکال

 

شماره شکل                                                                                                      صفحه

 

شکل 3-1- محل­های جمع­آوری قارچ­های سرکوسپوروئید از استان­های مختلف ایران………………………………………………………………………………………………………………………….. 13

 

شکل 4-1- علایم شناسی در برخی بیماری­های ایجاد شده توسط قارچ­های سرکوسپوروئید ………………………………………………………………………………………………………………………….. 29

 

شکل 4-2- نحوه تشکیل استروما و دسته­های کنیدیوفور روی لکه­ها ………………………………………………………………………………………………………………………….. 30

 

شکل 4-3- رشد پرگنه قارچ Cercospora mercurialis روی دو نوع محیط کشت ………………………………………………………………………………………………………………………….. 30

 

شکل 4-4- کنیدیوفورها و کنیدیوم­ها در جنس Cercospora ………………………………………………………………………………………………………………………….. 41

 

شکل 4-5- کنیدیوفورها و کنیدیوم­ها در جنس Cercosporella ………………………………………………………………………………………………………………………….. 63

 

شکل 4-6- کنیدیوفورها و کنیدیوم­ها در جنس Neoovularia ………………………………………………………………………………………………………………………….. 67

 

شکل 4-7- کنیدیوفورها و کنیدیوم­ها در جنس Passalora ………………………………………………………………………………………………………………………….. 68

 

شکل 4-8- کنیدیوفورها و کنیدیوم­ها در جنس Pseudocercospora ………………………………………………………………………………………………………………………….. 86

 

شکل 4-9- کنیدیوفورها و کنیدیوم­ها در جنس Ramularia ………………………………………………………………………………………………………………………….. 106

 

شکل 4-10- کنیدیوفورها و کنیدیوم­ها در جنس Ramulariopsis ………………………………………………………………………………………………………………………….. 126

 

شکل 4-11- کنیدیوفورها و کنیدیوم­ها در جنس Scolecostigmina ………………………………………………………………………………………………………………………….. 128

 

شکل 4-12- کنیدیوفورها و کنیدیوم­ها در جنس Sirosporium ………………………………………………………………………………………………………………………….. 130

 

شکل 1- Cercospora acnidae ………………………………………………………………………………………………………………………….. 42

 

شکل 2- Cercospora althaeina ………………………………………………………………………………………………………………………….. 43

 

شکل 3- Cercospora apii ………………………………………………………………………………………………………………………….. 47

 

شکل 4- Cercospora beticola ………………………………………………………………………………………………………………………….. 48

 

شکل 5- Cercospora bizzozeriana ………………………………………………………………………………………………………………………….. 49

 

شکل 6- Cercospora caricis ………………………………………………………………………………………………………………………….. 50

 

شکل 7- Cercospora cheiranthi ………………………………………………………………………………………………………………………….. 51

 

شکل 8- Cercospora lactucae-sativae ………………………………………………………………………………………………………………………….. 52

 

شکل 9- Cercospora mercurialis ………………………………………………………………………………………………………………………….. 54

 

شکل 10-  Cercospora pantoleuca………………………………………………………………………………………………………………………….. 55

 

شکل 11-  Cercospora peckiana………………………………………………………………………………………………………………………….. 57

 

شکل 12-  Cercospora sorghi………………………………………………………………………………………………………………………….. 58

 

شکل 13-  Cercospora traversiana………………………………………………………………………………………………………………………….. 59

 

شکل 14-  Cercospora violae………………………………………………………………………………………………………………………….. 60

 

شکل 15-  Cercospora zebrina………………………………………………………………………………………………………………………….. 61

 

شکل 16-  Cercospora zonata………………………………………………………………………………………………………………………….. 62

 

شکل 17-  Cercosporella primulae………………………………………………………………………………………………………………………….. 64

 

شکل 18-  Cercosporella virgaureae………………………………………………………………………………………………………………………….. 65

 

شکل 19-  Neoovularia ovata………………………………………………………………………………………………………………………….. 67

 

شکل 20-  Passalora bolleana………………………………………………………………………………………………………………………….. 69

 

شکل 21-  Passalora bondartsevii………………………………………………………………………………………………………………………….. 70

 

شکل 22- Passalora calotropidis ………………………………………………………………………………………………………………………….. 72

 

شکل 23- Passalora chaetomium ………………………………………………………………………………………………………………………….. 73

 

شکل 24- Passalora circumscissa ………………………………………………………………………………………………………………………….. 74

 

شکل 25- Passalora cousiniae ………………………………………………………………………………………………………………………….. 75

 

شکل 26- Passalora dubia ………………………………………………………………………………………………………………………….. 76

 

شکل 27- Passalora graminis ………………………………………………………………………………………………………………………….. 77

 

شکل 28- Passalora microsora ………………………………………………………………………………………………………………………….. 78

 

شکل 29- Passalora personata ………………………………………………………………………………………………………………………….. 80

 

شکل 30- Passalora phaeopappi ………………………………………………………………………………………………………………………….. 81

 

شکل 31- Passalora punctum ………………………………………………………………………………………………………………………….. 82

 

شکل 32- Passalora rosae ………………………………………………………………………………………………………………………….. 83

 

شکل 33- Passalora rosicola ………………………………………………………………………………………………………………………….. 84

 

شکل 34- Passalora ziziphi ………………………………………………………………………………………………………………………….. 85

 

شکل 35- Pseudocercospora abelmoschi ………………………………………………………………………………………………………………………….. 87

 

شکل 36- Pseudocercospora atromarginalis ………………………………………………………………………………………………………………………….. 88

 

شکل 37- Pseudocercospora cruenta ………………………………………………………………………………………………………………………….. 89

 

شکل 38- Pseudocercospora danaicola ………………………………………………………………………………………………………………………….. 91

 

شکل 39- Pseudocercospora griseola ………………………………………………………………………………………………………………………….. 92

 

شکل 40- Pseudocercospora heteromalla ………………………………………………………………………………………………………………………….. 93

 

شکل 41- Pseudocercospora jujubae ………………………………………………………………………………………………………………………….. 94

 

شکل 42- Pseudocercospora kaki ………………………………………………………………………………………………………………………….. 96

 

شکل 43- Pseudocercospora neriella ………………………………………………………………………………………………………………………….. 97

 

شکل 44- Pseudocercospora paraguayensis ………………………………………………………………………………………………………………………….. 98

 

شکل 45- Pseudocercospora punicae ………………………………………………………………………………………………………………………….. 100

 

شکل 46- Pseudocercospora rubi ………………………………………………………………………………………………………………………….. 101

 

شکل 47- Pseudocercospora salicina ………………………………………………………………………………………………………………………….. 102

 

شکل 48- Pseudocercospora salvadorae ………………………………………………………………………………………………………………………….. 103

 

شکل 49- Pseudocercospora sphaerellae-eugeniae ………………………………………………………………………………………………………………………….. 104

 

شکل 50- Pseudocercospora vitis ………………………………………………………………………………………………………………………….. 106

 

شکل 51- Ramularia anchusae ………………………………………………………………………………………………………………………….. 107

 

شکل 52- Ramularia brunnea ………………………………………………………………………………………………………………………….. 108

 

شکل 53- Ramularia cynarae ………………………………………………………………………………………………………………………….. 109

 

شکل 54- Ramularia geranii var. geranii ………………………………………………………………………………………………………………………….. 110

 

شکل 55- Ramularia grevilleana var. grevilleana ………………………………………………………………………………………………………………………….. 112

 

شکل 56- Ramularia heraclei ………………………………………………………………………………………………………………………….. 113

 

شکل 57- Ramularia inaequalis ………………………………………………………………………………………………………………………….. 114

 

شکل 58- Ramularia lamii var. lamii ………………………………………………………………………………………………………………………….. 116

 

شکل 59- Ramularia macularis ………………………………………………………………………………………………………………………….. 117

 

شکل 60-  Ramularia pratensis var. pratensis………………………………………………………………………………………………………………………….. 118

 

شکل 61- Ramularia rhabdospora ………………………………………………………………………………………………………………………….. 119

 

شکل 62- Ramularia rubella ………………………………………………………………………………………………………………………….. 120

 

شکل 63- Ramularia rumicis ………………………………………………………………………………………………………………………….. 121

 

شکل 64- Ramularia sambucina ………………………………………………………………………………………………………………………….. 122

 

شکل 65- Ramularia simplex ………………………………………………………………………………………………………………………….. 123

 

شکل 66- Ramularia uredinicola ………………………………………………………………………………………………………………………….. 124

 

شکل 67- Ramularia urticae ………………………………………………………………………………………………………………………….. 125

 

شکل 68- Ramulariopsis gossypii ………………………………………………………………………………………………………………………….. 127

 

شکل 69- Scolecostigmina confluens ………………………………………………………………………………………………………………………….. 129

 

شکل 70- Sirosporium celtidis ………………………………………………………………………………………………………………………….. 131

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

چکیده

 

قارچ­های سرکوسپوروئید شامل جنس Cercospora و جنس­های مشابه با آن هستند که مولد لکه برگی روی طیف وسیعی از محصولات اقتصادی می­باشند. اغلب گونه­های جنس Cercospora قادر به تولید فیتوتوکسینی به نام سرکوسپورین هستند که باعث افزایش بیماریزایی آن­ها می­شود. در ایران تا کنون در مورد شناسایی این قارچ­ها مطالعه منسجم صورت نگرفته است. به منظور مطالعه تاکسونومی
قارچ­های سرکوسپوروئید، نمونه­برداری از نواحی مختلف استان­های شمالی کشور شامل گلستان، مازندران و گیلان در طول فصول بهار تا پاییز سال­های 90-1389 انجام شد و 1775 نمونه روی میزبان­های مختلف زراعی، باغی، سبزیجات، زینتی، درختان جنگلی و علف­های هرز بدست آمد. علاوه بر این 127 نمونه موجود در مجموعه قارچ­های وزارت جهاد کشاورزی نیز بازبینی شدند و در مجموع 210 نمونه آلوده به قارچ­های سرکوسپوروئید تشخیص داده شد. تعداد 3 نمونه روی محیط کشت رشد میسلیومی و تولید کنیدیوم داشتند و اغلب نمونه­ها روی محیط کشت رشد نکردند. قارچ­ها به طور مستقیم از سطح برگ مطالعه شدند و از اندام­های مختلف قارچ از قبیل استروما، کنیدیوفور و کنیدیوم اسلایدهای میکروسکوپی تهیه و به کمک لوله ترسیم، ترسیم­های مناسب از این اندام­ها انجام شد. 70 گونه قارچ روی 69 جنس از 36 تیره گیاهی شناسایی شدند. از بین آن­ها 21 آرایه و 10 میزبان گیاهی برای اولین بار از ایران گزارش
می­شوند. با بررسی منابع مشخص شد که آرایه­های Passalora bondartsevii، Ramularia inaequalis و Ramularia simplex به ترتیب برای اولین بار روی میزبان­های Medicago sp.، Calendula persica و Ranunculus sahendicus معرفی می­شوند. علاوه بر این Scolecostigmina به عنوان یک جنس جدید برای قارچ­های ایران محسوب می­شود. نمونه مطالعه شده روی Danae racemosa که پیش از این با نام Cercosporina danaecola معرفی شده بود، به جنس Pseudocercospora منتقل گردید (Pseudocercospora danaicola (Vienn. Bourg.) Pirnia & Zare, comb. nov.).

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1-1-ب: ویژگی های جغرافیایی و آب و هوای منطقه ایذه …………………………………………….    5

 

١-2- حدود و موقعیت جغرافیایی تاقدیس منگشت …………………………………………………………..    5

 

١-2-الف: حدود و موقعیت جغرافیایی برش سطح الارضی چماء (تاقدیس منگشت)  ………    7

 

1-2-ب: ویژگی های جغرافیایی و آب و هوای منطقه باغملک و صیدون ……………………….    7

 

١-3- حدود و موقعیت جغرافیایی تاقدیس بنگستان …………………………………………………………..    8

 

١-3-الف: حدود و موقعیت جغرافیایی برش تنگ ماغر (یال شمالی تاقدیس بنگستان) …….    9

 

1-3-ب: ویژگی های جغرافیایی و آب و هوای مناطق بهمئی و بهبهان …………………………..    10

 

١-4- حدود و موقعیت جغرافیایی تاقدیس میش ……………………………………………………………….    10

 

١-4-الف: حدود و موقعیت جغرافیایی برش نارک (یال شمالی تاقدیس میش) ………………..    12

 

1-4-ب: ویژگی های جغرافیایی و آب و هوای منطقه گچساران (دوگنبدان) …………………    12

 

١-5- حدود و موقعیت جغرافیایی تاقدیس آنه ………………………………………………………………….     13

 

١-5-الف: حدود و موقعیت جغرافیایی برش نوگک (یال جنوبی تاقدیس آنه) ………………..     13

 

1-5-ب: ویژگی های جغرافیایی و آب و هوای منطقه کوپن …………………………………………..     14

 

1-6- تاریخچه مطالعات قبلی ………………………………………………………………………………………………    14

 

1-7- روشهای مطالعه و بررسی  …………………………………………………………………………………………..     17

 

1-7-الف: جمع آوری اطلاعات ………………………………………………………………………………………….     17

 

1-7-ب- مطالعات صحرایی ………………………………………………………………………………………………..     17

 

1-7-ج- مطالعات آزمایشگاهی ……………………………………………………………………………………………     17

 

1-7-د- هدف از مطالعه ………………………………………………………………………………………………………    18

 

 

 

فصل دوم: ویژگیهای زمین شناسی و ساختمانی منطقه مورد مطالعه

 

2-1- زمین شناسی ناحیه ای زاگرس و زون ایذه ………………………………………………………………    20

 

٢-2- تقسیمات ساختمانی و زمین شناسی ساختمانی زاگرس ……………………………………………..    21

 

٢-2-1: تقسیم بندی بر اساس نظریات Falcon (1961) …………………………………………………….    21

 

٢-2-٢: تقسیم بندی بر اساس نظریات اشتوكلین Stocklin (1968) …………………………………    21

 

٢-٢-2-الف: دشت خوزستان …………………………………………………………………………………………….    21

 

٢-٢-2-ب: زاگرس چین خورده یا زاگرس خارجی ………………………………………………………..    21

 

٢-٢-2-ج: زاگرس مرتفع یا زاگرس رورانده یا زاگرس داخلی ………………………………………    22

 

2-2-3: تقسیم بندی بر اساس نظریات بربریان  Berberian, 1995 ………………………………….    22

 

2-2-4 : تقسیم بندی بر اساس نظریات مطیعی (1374) ………………………………………………………    23

 

2-3- زمین شناسی محدوده مورد مطالعه …………………………………………………………………………..     26

 

2-4- چگونگی پیدایش حوضه زاگرس ازدیدگاه زمین شناسی وتكتونیك صفحه ای ……….    28

 

2-5- فازهای كوهزایی كرتاسه ………………………………………………………………………………………….     28

 

2-6- بلنداهای قدیمه (Palaeohigh) مهم در زون دزفول (اشرف زاده، 1378) ……………..     29

 

2-6-الف: تاریخچه مطالعات قبلی بلنداهای قدیمه ……………………………………………………………    30

 

2-6-ب: مطالعات اشرف زاده (1378) ………………………………………………………………………………..     32

 

٢-7-چینه شناسی كرتاسه حوضه زاگرس …………………………………………………………………………..     36

 

2-7-الف:كرتاسه پیشین در ناحیه فارس و جنوب شرقی فرو افتادگی دزفول(مطیعی1383 با کمی تغییر) …     37

 

2-7-ب: كرتاسه پسین (سنومانین – ماستریشتین) در فروافتادگی دزفول(مطیعی 1383 با کمی تغییر) ……….      37

 

2-7- ج: مشخصات سنگ چینه ای (لیتواستراتیگرافی) كرتاسه زاگرس (اقتباس از مطیعی 1383) ..     38

 

 

2-7-ج-١- سازند آهكی فهلیان (Fahlian Limestone Fm. ) ………………………………………    39

 

2-7-ج-٢- سازند شیلی – آهكی گدوان (Gadvan shale-Limestone Fm. ) ……………    39

 

2-7-ج-٣- سازند آهكی داریان ( Dariyan Limestone Fm.) …………………………………….    39

 

2-7-ج-٤- سازند شیلی گرو ( Garau Shale Fm. ) ………………………………………………………    40

 

2-7-ج-٥-گروه بنگستان ( Bangestan Group ) ………………………………………………………….    40

 

2-7-ج-٥-١- سازند شیلی كژدمی ( Kazhdomi Shale Fm. )……………………………………..    40

 

2-7-ج-٥-٢- سازند آهكی سروك ( Sarvak Limestone Fm. ) ………………………………..    40

 

2-7-ج-٥-٣- سازند شیلی سورگاه (Surgah Shale Fm. ) ……………………………………………    41

 

2-7-ج- ٥-٤- سازند آهكی ایلام  …………………………………………………………………………………….    41

 

2-7-ج -٦- سازند شیلی گورپی ( Gurpi shale Fm. ) …………………………………………………    42

 

2-7- د: مشخصات زیست چینه ای (بایواستراتیگرافی) كرتاسه زاگرس (مطیعی، 1383) ……    42

 

2-7- ه: مشخصات سکانس چینه ای (سکانس استراتیگرافی) كرتاسه زاگرس ……………………..    52

 

2-7- ه-1: تاریخچه مطالعات چینه نگاری سكانسی …………………………………………………………….    52

 

2-7-ه-2: سکانس های رسوبی کرتاسه زاگرس (مطالعات مشترك مدیریت اکتشاف نفت با موسسه نفت

 

فرانسه  IFP) ………………………………………………………………………………………………………………………….    54

 

2-7-ه-3: سکانس‌های رسوبی و جغرافیای دیرین کرتاسه زاگرس (مرسل نژاد و همکاران، 2007) ..    61

 

 

 

فصل سوم: لیتواستراتیگرافی (توصیف سنگ چینه ای مقاطع چینه شناسی مورد مطالعه)

 

3-1- مشخصات و توصیف مقطع سطح الارضی قلعه کژدمک (یال جنوبی تاقدیس پیون) ..    68

 

3-2- مشخصات و توصیف مقطع سطح الارضی تنگ ماغر (یال شمالی تاقدیس بنگستان) ….   102

 

3-3- مشخصات و توصیف مقطع سطح الارضی نارک (یال شمالی تاقدیس میش) ……………   144

 

3-4- مشخصات و توصیف برش سطح الارضی نوگک (یال جنوبی تاقدیس آنه) ………………  192

 

3-5- مشخصات و توصیف برش سطح الارضی ناحیه چماء (یال شمالی تاقدیس منگشت) ..   219

 

 

 

فصل چهارم: پالئونتولوژی و سیستماتیک

 

4-1: بی مهرگان ………………………………………………………………………………………………………………..   238

 

4-1-الف: سیستماتیک دوکفه ای ها (Bivalvia) ………………………………………………………………   238

 

4-1-ب: شکم پایان (Gastropoda) …………………………………………………………………………………   264

 

4-1-ج: سرپایان (Cephalopoda) …………………………………………………………………………………..   265

 

4-1-د: خارداران (Echinoidea) …………………………………………………………………………………….   274

 

4-2: توصیف فرامینیفرها …………………………………………………………………………………………………….   287

 

4-2- الف: توصیف فرامینیفرهای بنتیك …………………………………………………………………………….   287

 

4-2- ب: توصیف فرامینیفرهای پلانکتونی ………………………………………………………………………….   319

 

4-3 : غیر فرامینیفرها ………………………………………………………………………………………………………….   351

 

4-3-الف: کالسیسفرولیدها (Calcispherulids) ……………………………………………………………….  351

 

4-3-ب : جلبک ها (Algae) ……………………………………………………………………………………………..   352

 

4-3-ج : رادیولاریا ها (Radiolaria) ……………………………………………………………………………….   355

 

4-3-د : استراکود ها (Ostracoda) ………………………………………………………………………………….   356

 

4-3-و : قطعات اسکلتی بی مهرگان (Invertebrates shell fragments) ……………………..   356

 

 

 

فصل پنجم: مطالعات ایزوتوپی و ژئوشیمیایی

 

5-1- مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………………..   363

 

5-2: مطالعات ایزوتوپی اكسیژن 18 و كربن 13 ……………………………………………………………….   364

 

5-3- محاسبه دمای آب دریا در زمان ته نشست سنگ آهك‌های آلبین در برش کوه پیون …….   367

 

 

 

فصل ششم: حوادث بی هوازی اقیانوسی (نبود اکسیژن  اقیانوسی )

 

6-1- حوادث بی هوازی OAEs (Oceanic Anoxic Events) در کرتاسه میانی ………….    370

 

6-2- OAEs (Oceanic Anoxic Events) در ژوراسیک و کرتاسه میانی ………………………    374

 

6-2-الف: حادثه OAE توآرسین پیشین ……………………………………………………………………………    374

 

6-2-ب: حادثه نبود اکسیژن آپسین پیشین (or OAE1a Selli) ……………………………………….   374

 

6-2-ج: حوادث بی هوازی اقیانوسی در  انتهای آپسین – آلبین پیشین (OAE1b) ………..    377

 

6-2-د: حادثه نبود اکسیژن  بخش قاعده ای آلبین پسین (or OAE1c Toolebuc) ………    378

 

6-2-ه: حادثه نبود اکسیژن  بخش بالایی آلبین پسین (or OAE1d Breistroffer) ………  379

 

6-2-و: حادثه نبود اکسیژن سنومانین پسین یا مرز سنومانین/تورونین (or OAE2 Bonarelli) ….  380

 

6-2-ز: حادثه نبود اکسیژن  مرز کنیاسین- سانتونین (OAE3) …………………………………………   382

 

6-3: شواهد حادثه نبود اکسیژن  OAEs در برش های مورد مطالعه ………………………………..  383

 

6-3-الف: مقدمه  ………………………………………………………………………………………………………………..  383

 

6-3-ب: شواهد حادثه بی هوازی اقیانوسی (OAEs) در برش کوه پیون ………………………..  384

 

6-3-ب-1: سیر منفی ایزوتوپ کربن 13 در زمان تأثیر حادثه OAE1c …………………………..  385

 

6-3-ب-2: حادثه OAE1c و تغییرات تکاملی در فرامینیفرهای پلانکتون در برش کوه پیون …….  385

 

6-3-ج: شواهد حادثه نبود اکسیژن اقیانوسی (OAEs) در برش کوه منگشت ………………….   392

 

6-3-ج-1: حادثه OAE1b (Leenhardt) و فراوانی قطعات خارپوستان در برش کوه منگشت ..   392

 

6-3-د: شواهد حادثه نبود اکسیژن اقیانوسی (OAEs) در برش کوه بنگستان …………………..  393

 

6-3-د-1: حادثه OAE1b (Jacob) در برش کوه بنگستان ………………………………………………   394

 

6-3-د-1-1: حادثه Jacob و تغییرات تکاملی در فرامینیفرهای پلانکتونی برش کوه بنگستان .  394

 

6-3-د-1-2: تغییر در اندازه و آرایش حجرات بعد از حادثه  Jacob ………………………………  402

 

6-3-د-1-3: حادثه Jacob  و تغییرات مورفولوژیک در آمونیت‌های برش کوه بنگستان ..  403

 

6-3-ه: حادثه OAE1b (Leenhardt or Urbino) در برش کوه بنگستان ……………………..  406

 

6-3-ه-1: حادثه OAE1b (Leenhardt) و تغییرات تکاملی در فرامینیفرهای پلانکتونی برش کوه بنگستان ………………………………………………………………………………………………………………………..  407

 

6-3-و: شواهد حادثه نبود اکسیژن اقیانوسی OAE1b (Leenhardt) در برش میش ……..  409

 

6-3-و-1: حادثه OAE1b (Leenhardt) و فراوانی قطعات خارپوستان در برش میش ….   410

 

6-3-و-2: تأثیرات حادثه OAE1b (Leenhardt) بر روند تغییرات تکاملی فرامینیفرهای پلانکتونی  برش کوه میش …………………………………………………………………………………………………..  410

 

 

 

فصل هفتم: بایو استراتیگرافی (چینه شناسی زیستی)

 

7- 1: بایو استراتیگرافی سازند کژدمی در برش کوه پیون (قلعه کژدمک) ………………………..  414

 

7- 2: بایو استراتیگرافی سازند کژدمی در برش کوه میش (نارک) ……………………………………  422

 

7- 3: بایو استراتیگرافی سازند کژدمی در برش کوه آنه (برش نوگک) …………………………….  431

 

7- 4: بایو استراتیگرافی سازند کژدمی در برش کوه بنگستان (تنگ ماغر) …………………………  439

 

7- 5: بایو استراتیگرافی سازند کژدمی در برش کوه منگشت (برش ناحیه چَما) ………………..  454

 

7- 6: تطابق بایو استراتیگرافی برش‌های مورد مطالعه ……………………………………………………….  461

 

 

 

فصل هشتم: مرزهای کرونواسترتیگرافی در برش های مورد مطالعه

 

8- 1: مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………………..  464

 

8-1- الف: اشکوب آپسین ………………………………………………………………………………………………….   464

 

8-1-ب: اشکوب آلبین ……………………………………………………………………………………………………….   470

 

8- 2- الف: مرز آپسین/آلبین در برش کوه منگشت …………………………………………………………..   476

 

8- 2-ب: مرز آپسین/آلبین در برش کوه بنگستان ……………………………………………………………..   477

 

8- 2-ج: مرز آپسین/آلبین در برش کوه میش …………………………………………………………………..   480

 

8- 2- د: نبود چینه شناسی آلبین زیرین در برش های مورد مطالعه و زون ایذه ………………   481

 

8- 3: مرز آلبین/سنومانین در برش های مورد مطالعه ………………………………………………………..   482

 

8- 3-الف: مرز آلبین/سنومانین در برش کوه منگشت ……………………………………………………….   483

 

8- 3-ب: مرز آلبین/سنومانین در برش کوه پیون ……………………………………………………………..   484

 

8- 3-ج: مرز آلبین/سنومانین در برش کوه بنگستان ………………………………………………………….   485

 

8- 3-د: مرزآلبین/سنومانین در برش کوه میش …………………………………………………………………   489

 

8- 3-ه: مرزآلبین/سنومانین در برش کوه آنه ……………………………………………………………………   489

 

 

 

فصل نهم: نتیجه گیری

 

9- الف : لیتواستراتیگرافی ………………………………………………………………………………………………….   491

 

9-الف-1: برش تاقدیس پیون ……………………………………………………………………………………………   491

 

9-الف-2: برش تاقدیس منگشت ………………………………………………………………………………………..  491

 

 

زمستان 1390

 

 

 

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

 

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

 

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

 

فهرست مطالب

 

عنوان                                                                                                         صفحه

 

چکیده…………………………………………………………………………………………… 1

 

مقدمه…………………………………………………………………………………………….. 2

 

 

 

فصل اول-کلیات

 

کلیات………………………………………………………………………………………………………………. 4

 

1-1- موقعیت جغرافیائی و راههای ارتباطی………………………………………………………. 4

 

1-2-آب و هوا و پوشش گیاهی……………………………………………………………………….. 7

 

1-3- ویژگی‌های توپوگرافی منطقه…………………………………………………………………… 8

 

1- 4- پیشینه پژوهش……………………………………………………………………………………….. 9

 

1- 5- هدف از مطالعه……………………………………………………………………………………. 10

 

1- 6- روش مطالعه……………………………………………………………………………………….. 10

 

 

 

فصل دوم-زمین شناسی

 

2- 1- مقدمه………………………………………………………………………………………………….. 13

 

2- 2- زمین شناسی ناحیه­ای…………………………………………………………………………… 14

 

2- 2- 1- چینه­شناسی …………………………………………………………………………………… 15

 

الف – سازند کهر……………………………………………………………………………………………. 15

 

ب – سازند سلطانیه………………………………………………………………………………………… 15

 

ج – سازند مبارک…………………………………………………………………………………………… 16

 

د – سازند درود………………………………………………………………………………………………. 16

 

ر- سازند الیکا………………………………………………………………………………………………… 17

 

ز – سازند روته………………………………………………………………………………………………. 17

 

ژ – سازند شمشک…………………………………………………………………………………………. 18

 

ه – سازند لار…………………………………………………………………………………………………. 18

 

ی – سازند چالوس ……………………………………………………………………………………….. 18

 

و – سنگ­های دگرگونه­ی ناحیه­ی علم کوه (مجموعۀ دگرگونی بریر)……………….. 20

 

شکل 2 – 3-سنگ­های آذرین…………………………………………………………………………. 21

 

الف – مونزونیت­ها…………………………………………………………………………………………. 21

 

ب – داسیت­ها………………………………………………………………………………………………… 21

 

ج – کوارتز مونزونیت اکاپل……………………………………………………………………………. 22

 

د- دایک­ها……………………………………………………………………………………………………… 23

 

2- 2- 2- زمین ساخت………………………………………………………………………………….. 24

 

 

2- 2- 3- گسل­های منطقه……………………………………………………………………………… 27

 

2-2-4-معادن منطقه مورد مطالعه ………………………………………………………………….. 30

 

 

 

فصل سوم-پتروگرافی و مینرالوگرافی

 

3- 1- مقدمه………………………………………………………………………………………………….. 35

 

3- 2- پتروگرافی سنگ­های آذرین درونی……………………………………………………….. 36

 

3- 2- 1- گرانیت …………………………………………………………………………………………. 36

 

3- 2- 2- گرانودیوریت…………………………………………………………………………………. 41

 

3- 2- 3- سینیت کوارتز­دار……………………………………………………………………………. 42

 

3- 2- 4- سینیت آلکالن………………………………………………………………………………… 44

 

3- 2- 5- سینیت…………………………………………………………………………………………… 45

 

3- 3- پتروگرافی سنگ­های آذرین خروجی…………………………………………………….. 47

 

3- 3- 1- آندزیت………………………………………………………………………………………….. 47

 

3- 4- پترو گرافی سنگ­های دگرگونی……………………………………………………………. 48

 

3- 4- 1- میکا شیست…………………………………………………………………………………… 49

 

3- 4- 2- مرمر………………………………………………………………………………………………. 50

 

3- 4- 3- اسکارن………………………………………………………………………………………….. 51

 

3- 5- بررسی تحولات ماگمایی……………………………………………………………………… 51

 

بررسی سایر بافت­های موجود در سنگ…………………………………………………………… 53

 

 

 

فصل چهارم-ژئوشیمی و پتروژنز

 

4- 1- مقدمه………………………………………………………………………………………………….. 55

 

4- 2- نامگذاری سنگ­های منطقه ………………………………………………………………….. 55

 

4- 2- 1- طبقه­بندی شیمیایی ………………………………………………………………………… 56

 

الف- نامگذاری به روش (Cox et al, 1979 ) TAS………………………………………… 56

 

4- 2- 2- رده بندی بر حسب کاتیون‌ها (De la Roche et al, 1980)………………. 56

 

4- 2- 3- نمودار کاتیونی (Debon and Lefort, 1983)………………………………….. 56

 

4- 2-4- رده­بندی براساس کانی­های نورماتیو…………………………………………………. 56

 

4- 2- 5- طبقه بندی براساس میزان اشباعیت ازآلومینیوم…………………………………. 57

 

4- 3- تعیین سری­های ماگمایی سنگ­های منطقه        …………………………………… 61

 

4- 3- 1- نمودار (Irvine & Bargar, 1971) AFM    …………………………………… 61

 

4- 3- 2- نمودار K₂Oدر برابر (Taylor et al, 1976) SiO₂……………………………. 61

 

4- 3- 3- نمودارCo در برابر Th(Hastie et al, 2007 )………………………………….. 61

 

4- 4- ژئوشیمی عناصر اصلی…………………………………………………………………………. 63

 

4- 4- 1- مقدمه…………………………………………………………………………………………… 63

 

4- 4- 2- روند تغییرات عناصر اصلی…………………………………………………………….. 63

 

4- 5- ژئوشیمی عناصر کمیاب……………………………………………………………………….. 67

 

4- 5- 1- مقدمه…………………………………………………………………………………………….. 67

 

4- 5- 2- روند تغییرات عناصر کمیاب…………………………………………………………… 68

 

4- 5- 3- مجموعه عناصر نادر سازگار Ni, V Co,………………………………………….. 71

 

4- 6- محیط تکتونوماگمایی سنگ­های منطقه………………………………………………….. 72

 

4- 6- 1- مقدمه…………………………………………………………………………………………….. 72

 

4- 6- 2- نمودارهای تعیین موقعیت تکتونیکی با استفاده از عناصر اصلی………… 73

 

4- 6- 3- نمودار­های تعیین موقعیت تکتونیکی با استفاده از عناصر کمیاب………. 75

 

رده بندی شاند و گورتن (2002)…………………………………………………………………….. 77

 

4- 6- 4- نمودار R₂-R₁ (Batchelor & Bowden, 1985)……………………………… 78

 

4- 7- نمودارهای عنکبوتی منطقه…………………………………………………………………… 78

 

 

 

فصل پنجم-متالوژنی

 

5-1- مقدمه…………………………………………………………………………………………………… 84

 

5-2-مطالعات مینرالوگرافی…………………………………………………………………………….. 85

 

5-3- متالوژنی……………………………………………………………………………………………….. 91

 

5-3-1- مقایسه نموداری مقدار عناصر در پوسته و نمونه‌ها……………………………… 95

 

5-4- محیط تکتونوماگمایی سنگ­های منطقه…………………………………………………. 100

 

5-4-1- مقدمه…………………………………………………………………………………………….. 100

 

5- 4- 2- تقسیم بندی ژنتیکی گرانیتوئیدها…………………………………………………… 100

 

نتیجه‌گیری ………………………………………………………………………………………………….. 104

 

 

 

پیوست‌ها

 

پیوست الف- نتایج مركز تحقیقات فرآوری مواد معدنی ایران(IMPRC.lab) …. 107

 

 

 

منابع و مآخذ

 

الف-منابع فارسی…………………………………………………………………………………………. 117

 

ب- منابع انگلیسی………………………………………………………………………………………… 118

 

 

 

چكیده انگلیسی……………………………………………………………………………………………. 120

 

فهرست جداول

 

عنوان                                                                                                         صفحه

 

جداول فصل سوم

 

جدول 3- 1- علائم اختصاری کانی‌ها و کلماتی که در شکل­‌ها بکار رفته است….. 35

 

جداول فصل پنجم

 

جدول 5-1- مختصات محل نقاط نمونه برداری……………………………………………… 84

 

جدول 5- 2 مقدار عناصر در نمونه‌های برداشت شده از منطقه مطالعاتی…………… 94

 

فهرست نمودارها

 

عنوان                                                                                                            صفحه

 

نمودارهای فصل پنجم

 

نمودار5-1- مربوط به عنصر Sn……………………………………………………………………… 95

 

نمودار5-2- مربوط به عنصر W……………………………………………………………………… 95

 

نمودار5-3- مربوط به عنصر Pb……………………………………………………………………… 96

 

نمودار5-4- مربوط به عنصر Zn……………………………………………………………………… 96

 

نمودار5-5- مربوط به عنصر Cu…………………………………………………………………….. 97

 

نمودار5-6- مربوط به عنصر Zr……………………………………………………………………… 97

 

نمودار5-7- مربوط به عنصر Ag…………………………………………………………………….. 98

 

نمودار5-8- مربوط به عنصر Ni……………………………………………………………………… 98

 

نمودار5-9- مربوط به عنصر Au…………………………………………………………………….. 99

 

نمودار5-10- مربوط به عنصر U…………………………………………………………………….. 99

 

فهرست اشكال

 

عنوان                                                                                                         صفحه

 

اشكال فصل اول

 

شکل 1- 1- نمای عمومی از ارتفاعات کلاردشت……………………………………………… 4

 

شکل1- 2- راه­های دسترسی به محدوده­ی مطالعاتی………………………………………….. 6

 

شکل1- 3- نمایی کلی از محدوده مطالعاتی………………………………………………………. 7

 

شکل 1- 4- نمایی از پوشش گیاهی منطقه………………………………………………………… 8

 

شکل 1- 5- نقشه زمین شناسی منطقه مورد مطالعه واقع در نقشه‌های زمین شناسی100000: 1 برگه‌های مرزن‌آباد و لنکران………………………………………………….. 9

 

شکل 1-6- مقطع زمین شناسی منطقه مورد مطالعه واقع در نقشه زمین شناسی100000: 1 برگه لنکران

 

………………………………………………………………………………………………………………………… 9

 

اشكال فصل دوم

 

شکل 2-1- موقعیت منطقه در زون ساختاری البرز………………………………………….. 13

 

شکل 2-2- توالی لایه‌های آهکی و لاتریتی سازند روته در منطقه رودبارک………. 17

 

شکل 2- 3- نمایی از کوارتز مونزونیت اکاپل………………………………………………….. 21

 

شکل2-4- نمایی از تکتونیک منطقه………………………………………………………………… 23

 

شکل 2-5- نمایی از دایکهای منطقه اکاپل………………………………………………………. 24

 

شکل 2-6- نمایی از معدن مرمریت سبز دره سایدیم و محل دپوی سنگهای تزئینی کلاردشت……………………………………………………………………………………………………….. 30

 

شکل 2- 7-توده سینیت آلکالن مجل………………………………………………………………. 31

 

شکل 2- 8- توده‌های مرمریت معدن بریر……………………………………………………….. 32

 

شکل 2- 9- تصویر ارتفاعی- رقومی و ترک نمونه اخذ شده از معدن سنگ دیوچال…………………………………………………………………………………………………………… 33

 

اشكال فصل سوم

 

شکل 3-1 گرانیت………………………………………………………………………………………….. 38

 

شکل 3-2 گرانیت پیروکسن دار……………………………………………………………………… 40

 

شکل 3-3 گرانودیوریت…………………………………………………………………………………. 42

 

شکل3-4 سینیت کوارتزدار……………………………………………………………………………… 43

 

شکل 3-5 آلکال سینیت …………………………………………………………………………………. 45

 

شکل 3- 6 سینیت………………………………………………………………………………………….. 46

 

شکل 3-7 آندزیت­‌ها………………………………………………………………………………………. 48

 

شکل3-8 میکا­شیست……………………………………………………………………………………… 49

 

شکل3-9 نمایی از مرمر………………………………………………………………………………….. 50

 

شکل 3-10ترتیب تبلور در یک ماگمای گرانیتی در شرایط PH2O=2Kb, AbAn=3.8 و تشکیل بافت گرانوفیری…………………………………………………………… 52

 

اشكال فصل چهارم

 

شکل4- 1- موقعیت سنگ‌های نفوذی مورد مطالعه بر روی نمودار………………….. 58

 

شکل4- 2- موقعیت سنگ‌های نفوذی مورد مطالعه بر روی نمودار………………….. 58

 

شکل4- 3- موقعیت سنگ­‌های نفوذی منطقه مورد مطالعه بر روی نمودار ……….. 59

 

شکل4- 4- پارامتر­های R₁, R₂دولاروش و همکاران (1980) و موقعیت سنگ‌های منطقه بر روی آن…………………………………………………………………………………………….. 59

 

شکل4- 5- موقعیت نمونه‌ها مطابق رده بندی دبن و لوفر………………………………… 60

 

شکل4- 7- طبقه بندی براساس میزان اشباعیت از آلومینیوم……………………………… 60

 

شکل4- 6- An- Ab- Or براساس مقادیر نورماتیو جهت نامگذاری سنگ‌های آذرین منطقه……………………………………………………………………………………………………………… 61

 

شکل 4- 8- تفکیک سری ماگمایی سنگ‌های منطقه مورد مطالعه براساس نمودار AFM…………………………………………………………………………………………………………….. 62

 

شکل 4- 9- تفکیک سری ماگمایی سنگ­های منطقه مورد مطالعه نمودار SiO₂ در برابر­ K₂O

 

……………………………………………………………………………………………………………………… 62

 

شكل 4- 10- تغییرات اکسید‌های اصلی سنگ‌های منطقه مورد مطالعه……………… 66

 

شکل 4- 11- نمودار تغییرات عناصر کمیاب در برابر SiO₂. عناصر فرعی بر حسب PPM و SiO₂…………………………………………………………………………………………………. 70

 

شکل 4- 12- نمودار عناصر کالکوفیل در برابر SiO₂………………………………………. 71

 

شکل4- 13- نمودار عناصر سازگار V, Ni, Crو Co در برابرSiO₂…………………… 72

 

شکل 4- 14- موقعیت نمونه‌های مورد مطالعه بر روی نمودار مانیار و پیکولی (1989) جهت تعیین محیط تکتونیکی……………………………………………………………… 74

 

شکل 4- 15- نمودار مانیار و پیکولی (1989)…………………………………………………. 75

 

شکل 4- 16- موقعیت گرانیتوئیدهای مورد مطالعه بر روی نمودار پیرس و همکاران (1984)………………………………………………………………………………………………………….. 76

 

شکل 4- 17- موقعیت نمونه­ها بر روی نمودار گورتن و همکاران (2002)………. 77

 

شکل 4- 18- نمودار تعیین محیط تکتونیکی گرانیت­ها با استفاده از پارامترهای R_2-R₁ دولارش باچلور و بوون (1985) و موقعیت گرانیتوئیدهای مورد مطالعه بر روی آن………………………………………………………………………………………………………………….. 78

 

شکل 4- 19- نمودار عناصر نادر خاکی سنگ‌های منطقه مورد مطالعه که براساس مقادیر کندریتی نرمالیز شده‌اند…………………………………………………………………………. 81

 

شکل 4- 20- نمودار عنکبوتی سنگ­های منطقه­ی مورد مطالعه که براساس گوشته اولیه نرمالیز شده­اند………………………………………………………………………………………………

 

……………………………………………………………………………………………………………………… 81

 

شکل 4- 21- نمودارعنکبوتی سنگ­­های منطقه مورد مطالعه نسبت به N- MORB نرمالیز شده­اند…………………………………………………………………………………………………. 82

 

شکل 4- 22- نمودارعنکبوتی سنگ­های منطقه مورد مطالعه نسبت به OIB نرمالیز شده­اند……………………………………………………………………………………………………………. 82

 

اشكال فصل پنجم

 

شکل 5-1- تصویر ارتفاعی- رقومی منطقه مورد مطالعه و مسیرهای پیمایش از محل کمپ تا محدوده    84

 

شکل 5-2- دهنه ورودی تونل قدیمی معدن سرب گورت………………………………. 85

 

شکل 5-3- آثار معدنکاری در معدن سرب گورت…………………………………………… 86

 

شکل5-4- نمایی از كانی سازی مشاهده شده در منطقه مورد مطالعه…………………. 87

 

شکل5-5 حضور کانی گالن……………………………………………………………………………. 88

 

شکل5-7حضور کانی پیریت در فضای خالی سنگ ………………………………………… 88

 

شکل 5-6 حضور گالن و سریزیت در مقطع مورد مطالعه………………………………… 88

 

شکل5-9حضور پیریت و هیدوکسیدهای آهن…………………………………………………. 90