1 -5 – 1 تعاریف مفهومی.. 16

 

1 – 5 – 2 تعاریف عملیاتی.. 21

 

فصل دوم:سابقه موضوع تحقیق(ادبیات و مبانی نظری فرضیه تحقیقاتی)

 

مقدمه. 26

 

الف) مبانی نظری پژوهش… 27

 

2-1  مبانی نظری هوش فرهنگی.. 27

 

2-1-1 مفهوم هوش…. 27

 

2-1-2 انواع هوش…. 31

 

2-1-3  خصوصیات افراد باهوش…. 32

 

2-1-4 نظریه های هوش…. 33

 

2-1-4-1 آلفرد بینه. 33

 

2-1-4-2 دیوید وکسلر. 33

 

2-1-4-3 چارلز اسپیرمن.. 34

 

2-1-4-4 لوئیس ترستون.. 34

 

2-1-4-5 ساخت هوشی گیلفورد. 34

 

2-1-4-6 هوش سه بخشی استرنبرگ… 35

 

2-1-4-7 هوش های چندگانه گاردنر. 35

 

2-1-5  مفهوم فرهنگ…. 36

 

2-1-6 مشخصه های فرهنگ…. 40

 

2-1-7  تنوع فرهنگی.. 40

 

2-1-8  تعاملات میان فرهنگی.. 42

 

2-1-9  تعریف و تحلیل هوش فرهنگی.. 42

 

2-1-10 ضرورت و اهمیت مطالعه هوش فرهنگی.. 44

 

2-1-11  عناصر هوش فرهنگی.. 46

 

2-1-12 عناصر هوش فرهنگی از نظر ارلی و انگ…. 49

 

2-1-13 مراحل اکتساب هوش فرهنگی.. 54

 

2-1-14  مراحل تکامل هوش فرهنگی.. 56

 

2-1-15  آموزش هوش فرهنگی.. 58

 

2-1-16  تقویت و توسعه هوش فرهنگی.. 60

 

2-1-17  تقویت ابعاد هوش فرهنگی.. 67

 

2-1-18  مزایای هوش فرهنگی.. 69

 

2-1-19  نهادینه کردن هوش فرهنگی.. 70

 

2-1-20  هوش فرهنگی از نظر اسلام. 72

 

2-1-20-1 اصول هوش فرهنگی از نظر اسلام. 73

 

2-1-20-2 ویژگی های مهم هوش فرهنگی از نظر اسلام. 75

 

2-1-20-3 مؤلفه های هوش فرهنگی از نظر اسلام. 75

 

2-1-21  انواع شخصیت و قالب های فکری در هوش فرهنگی.. 77

 

2-1-22  مقایسه ی هوش فرهنگی با سایر انواع هوش…. 79

 

2-1-23 ارزیابی هوش فرهنگی.. 81

 

2-1-24 ارتباطات بین فرهنگی.. 81

 

2 – 2 مبانی نظری تعهد سازمانی.. 83

پایان نامه و مقاله

 

 

2-2-1 مفهوم تعهد.. 83

 

2-2-2 اوصاف تعهد.. 84

 

2-2-3 انواع تعهد.. 84

 

2-2-4 عناصر تعهد.. 87

 

2-2-6 عوامل ترغیب کارآیی و تعهد کارکنان.. 88

 

2-2-7 زیان های ناشی از عدم تعهد.. 89

 

2-2-8  مفهوم سازمان.. 89

 

2-2-8-1 وجوه اشتراک سازمان ها. 90

 

2-2-8-2 انواع سازمان.. 91

 

2-2-8-3  ابعاد سازمان.. 91

 

2-2-8-4 سازمان و محیط… 93

 

2-2-9 تعاریف و تحلیل تعهد سازمانی.. 95

 

2-2-10 تعهد سازمانی مفهومی یک بعدی یا چند یعدی.. 100

 

2-2-11 ضرورت مطالعه و بررسی تعهد سازمانی.. 105

 

2-2-12  انواع تعهد سازمانی.. 107

 

2-2-13  مراحل ایجاد تعهد سازمانی.. 108

 

2-2-14  ابعاد تعهد سازمانی.. 109

 

2-2-15 شاخص های تعهد سازمانی.. 113

 

2-2-16 رابطه متغیرها با ابعاد تعهد.. 114

 

2-2-16-1 رابطه متغیرها با تعهد مستمر. 114

 

2-2-16-2 رابطه متغیرها با تعهد هنجاری.. 116

 

2-2-17 پیامدهای مثبت و منفی سطوح متفاوت تعهد سازمانی.. 117

 

2-2-17-2……………………………………………………………………………………………. تعهد متوسط… 118

 

2-2-17-3 تعهد سطح بالا.. 119

 

2-2-18  عوامل مؤثر بر تعهد سازمانی.. 122

 

2-2-19 مطالعاتی بر عوامل مؤثر بر تعهد سازمانی.. 127

 

2-2-19-1 مطالعه «کوچ و استیزر». 127

 

2-2-19-2 مطالعه «مودی و همکاران». 128

 

2-2-19-3 مطالعه «بارون و گرینبرگ». 129

 

2-2-19-4 مطالعات «ماتیو». 130

 

2-2-19-5  مطالعات «کوهن». 130

 

2-2-19-6 مطالعات «برونینگ و اسنیدر». 131

 

2-2-19-7 مطالعه «واندنبرگ». 131

 

2-2-19-8 مطالعه «مایر و اسکورمن». 132

 

2-2-20  راهکارهای افزایش و بهبود تعهد سازمانی.. 132

 

2-2-21  نتایج و پیامد های تعهد سازمانی.. 135

 

2-2-22  دیدگاه ها و الگوهای جدید  تعهد سازمانی.. 138

 

2-2-23  تعهد سازمانی از دیدگاه اسلام. 140

 

ب)  2-3  پیشینه پژوهش… 142

 

2-3-1  پیشینه داخلی.. 142

 

2-3-2  پیشینه خارجی.. 148

 

2 – 4 مدل مفهومی پژوهش… 150

 

2-5  نتیجه گیری.. 151

 

فصل سوم:روش اجرای پژوهش

 

مقدمه. 154

 

3-1 روش پژوهش… 154

 

3-2 متغیرهای تحقیق. 154

 

3-3 جامعه آماری.. 155

 

3-4 نمونه آماری و روش نمونه گیری.. 156

 

3-5 ابزار گردآوری اطلاعات.. 157

 

3-5-1 مطالعات کتابخانه ای.. 157

 

3-5-2 جمع آوری اطلاعات از طریق پرسشنامه. 157

 

3-5-2-1 پرسشنامه هوش فرهنگی.. 157

 

3-5-2-2 پرسشنامه تعهد سازمانی.. 160

 

3-6 روایی و پایایی ابزار اندازه گیری.. 162

 

3-6-1 روایی (اعتبار) پرسشنامه. 162

 

3-6-2 پایایی (قابلیت اعتماد) پرسشنامه. 163

 

3-7 روش‌های آماری جهت توصیف و استنباط آماری داده ها 164

 

3-7-1 آمار توصیفی.. 164

 

3-7-2 آمار استنباطی.. 164

 

فصل چهارم:توصیف و استنباط آماری داده‌ها

 

مقدمه. 168

 

4-1 داده‌های توصیفی.. 169

 

4-1-1 سیمای آماری جمعیت نمونه تحقیق.. 169

 

4-1-1-1 ناحیه. 169

 

4-1-1-2 سن.. 170

 

4-1-1-3 سابقه خدمت… 171

 

4-1-1-4 تحصیلات… 172

 

4-1-1-5 رشته تحصیلی.. 173

 

4-1-1-6 وضعیت تأهل.. 174

 

4-1-1-7 نوع استخدام. 175

 

4-1-2 سنجش توصیفی متغیرهای تحقیق.. 175

 

4-1-2-1 سنجش توصیفی متغیر هوش فرهنگی.. 176

 

4-1-2-1-1 بررسی گویه های سازنده ابعاد هوش فرهنگی.. 177

 

4-1-2-2 سنجش توصیفی متغیر تعهد سازمانی.. 183

 

4-1-2-2-1 بررسی گویه های سازنده ابعاد تعهد سازمانی.. 184

 

4-1-2-2-2 سنجش حد مؤلفه های سازنده تعهد سازمانی.. 189

 

4-2  استنباط آماری داده ها 191

 

4-2-1 فرضیه اصلی.. 192

 

4-2-2 فرضیه های فرعی.. 193

 

4-2-2-1 فرضیه فرعی اول.. 193

 

4-2-2-2 فرضیه فرعی دوم. 194

 

4-2-2-3 فرضیه فرعی سوم. 195

 

4-2-2-4 فرضیه فرعی چهارم. 197

 

4-2-3 رگرسیون خطی چندگانه به منظور بررسی تأثیر مؤلفه های هوش فرهنگی بر تعهد سازمانی..                                    198

 

4-2-4 مدل تحلیل تبیین تأثیر مؤلفه های هوش فرهنگی با تعهد سازمانی.. 199

 

4-2-5 فرضیه های جانبی.. 200

 

4-2-5-1 فرضیه جانبی اول.. 200

 

4-2-5-2 فرضیه جانبی دوم. 201

 

4-2-5-3 فرضیه جانبی سوم. 202

 

4-2-5-4 فرضیه جانبی چهارم. 203

 

4-2-5-5 فرضیه جانبی پنجم.. 204

 

4-2-5-6 فرضیه جانبی ششم.. 204

 

4-2-5-7 فرضیه جانبی هفتم.. 206

 

4-2-5-8 فرضیه جانبی هشتم.. 207

 

فصل پنجم:نتیجه گیری و پیشنهادها

 

مقدمه. 210

 

5-1 خلاصه پژوهش… 210

 

5-2 نتیجه گیری کلی.. 212

 

5-3  نتیجه گیری به تفکیک فرضیه های پژوهش… 213

 

5-3-1 فرضیه اصلی.. 213

 

5-3-2فرضیه های فرعی.. 217

 

5-3-2-1 فرضیه فرعی اول.. 217

 

5-3-2-2 فرضیه فرعی دوم. 218

 

5-3-2-3 فرضیه فرعی سوم. 219

 

5-3-2-4 فرضیه فرعی چهارم. 220

 

5-3-3 فرضیه های جانبی.. 221

 

5-3-3-1 فرضیه جانبی اول.. 221

 

5-3-3-2 فرضیه جانبی دوم. 221

 

5-3-3-3 فرضیه جانبی سوم. 221

 

5-3-3-4 فرضیه جانبی چهارم. 222

 

5-3-3-5 فرضیه جانبی پنجم.. 222

 

5-3-3-6 فرضیه جانبی ششم.. 222

 

5-3-3-7 فرضیه جانبی هفتم.. 222

 

5-3-3-8 فرضیه جانبی هشتم.. 223

 

5-4  تحلیل مدل مفهومی تحقیق. 225

 

5-5  محدودیت های پژوهش… 226

 

5-5-1 محدودیت های در اختیار پژوهشگر. 226

 

5-5-2 محدودیت های خارج از کنترل پژوهشگر. 227

 

5-6  پیشنهادهای پژوهش… 227

 

5-6-1 پیشنهادهای مبتنی بر یافته های تحقیق.. 227

 

5-6-2 پیشنهادهایی برای تحقیقات آینده. 230

 

منابع و مآخذ. 231

 

فهرست جدول ها

 

عنوان                                                                                               صفحه

 

جدول (2-1): ابعاد هوش فرهنگی.. 47

 

جدول (2-2): انواع آموزش ها برای ارتقا هوش فرهنگی.. 60

 

جدول (2-3): پیامدهای مثبت تعهد سازمانی.. 138

 

جدول (3-1): جمعیت جامعه آماری بر حسب نواحی آموزش و پرورش… 155

 

جدول (3-2): جمعیت نمونه به تفکیک نواحی آموزش و پرورش… 156

 

جدول (3-3): سؤالات مربوط به سنجش بعد فراشناختی هوش فرهنگی.. 158

 

جدول (3-4): سؤالات مربوط به سنجش بعد شناختی هوش فرهنگی.. 158

 

جدول (3-5): سؤالات مربوط به سنجش بعد انگیزشی هوش فرهنگی.. 159

 

جدول (3-6): سؤالات مربوط به سنجش بعد رفتاری هوش فرهنگی.. 159

 

جدول (3-7): سؤالات مربوط به سنجش بعد عاطفی تعهد سازمانی.. 160

 

جدول (3-8): سؤالات مربوط به سنجش بعد مستمر تعهد سازمانی.. 161

 

جدول (3-9): سؤالات مربوط به سنجش بعد هنجاری تعهد سازمانی.. 162

 

جدول (3-10): ضریب آلفای پرسشنامه هوش فرهنگی در این پژوهش… 163

 

جدول (3-11): ضرایب آلفای مؤلفه های پرسشنامه هوش فرهنگی در این پژوهش… 163

 

جدول (3-12): ضریب آلفای پرسشنامه تعهد سازمانی در این پژوهش… 163

 

جدول (4-1): توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب ناحیه. 169

 

جدول (4-2): توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب سن.. 170

 

جدول (4-3): توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب سابقه خدمت.. 171

 

جدول (4-4): توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب تحصیلات.. 172

 

جدول (4-5): توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب رشته تحصیلی.. 173

 

جدول (4-6): توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب وضعیت تأهل. 174

 

جدول (4-7): توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب نوع استخدام. 175

 

جدول (4-8): توزیع فراوانی متغیر هوش فرهنگی.. 176

 

جدول (4-9): توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب گویه‌های سازنده ابعاد هوش فرهنگی.. 177

 

ادامه جدول (4-9): توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب گویه‌های سازنده ابعاد هوش فرهنگی.. 178

 

جدول (4-10): آماره های توصیفی ابعاد سازنده هوش فرهنگی.. 182

 

جدول (4-11): توزیع فراوانی متغیر تعهد سازمانی.. 183

 

جدول (4-12): توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب گویه‌های سازنده ابعاد تعهد سازمانی.. 184

 

ادامه جدول (4-12): توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب گویه‌های سازنده ابعاد تعهد سازمانی.. 185

 

جدول (4-13): آماره های توصیفی ابعاد سازنده تعهد سازمانی.. 190

 

جدول (4-14): بررسی نرمال بودن توزیع متغیرهای تحقیق به کمک آزمون کولموگروف اسمیرنف… 191

 

جدول (4-15) جدول ماتریس همبستگی اسپیرمن رابطه بین هوش فرهنگی با تعهد سازمانی.. 193

 

جدول (4-16) جدول ماتریس همبستگی اسپیرمن رابطه بین بعد فراشناختی هوش فرهنگی با تعهد سازمانی   194

 

جدول (4-17): جدول ماتریس همبستگی اسپیرمن رابطه بین بعد شناختی هوش فرهنگی با تعهد سازمانی   195

 

جدول (4-18): جدول ماتریس همبستگی اسپیرمن رابطه بین بعد انگیزشی هوش فرهنگی با تعهد سازمانی   196

 

جدول (4-19): جدول ماتریس همبستگی اسپیرمن رابطه بین بعد رفتاری هوش فرهنگی با تعهد سازمانی   197

 

جدول (4-20): مشخص‏كننده‌های تحلیل رگرسیونی تأثیر مؤلفه های هوش فرهنگی بر تعهد سازمانی   198

 

جدول(4-21): ضریب رگرسیونی تأثیر مؤلفه های هوش فرهنگی بر تعهد سازمانی.. 199

 

جدول (4-23): بررسی رابطه بین رشته تحصیلی با هوش فرهنگی.. 201

 

جدول (4-24): نتیجه آزمون خی دو بین رشته تحصیلی با هوش فرهنگی.. 201

 

جدول (4-25): ماتریس همبستگی اسپیرمن رابطه بین سابقه خدمت با  هوش فرهنگی.. 202

 

جدول (4-26): ماتریس همبستگی اسپیرمن رابطه بین سن با  هوش فرهنگی.. 203

 

جدول (4-27): ماتریس همبستگی اسپیرمن رابطه بین تحصیلات با  تعهد سازمانی.. 204

 

جدول (4-28): بررسی رابطه بین رشته تحصیلی با تعهد سازمانی.. 205

 

جدول (4-29): نتیجه آزمون خی دو بین رشته تحصیلی با تعهد سازمانی.. 205

 

جدول (4-30): ماتریس همبستگی اسپیرمن رابطه بین سابقه خدمت با  تعهد سازمانی.. 206

 

جدول (4-31): ماتریس همبستگی اسپیرمن رابطه بین سن و  تعهد سازمانی.. 207

 

جدول (4-32) : مقایسه و اولویت بندی مؤلفه های هوش فرهنگی.. 208

 

جدول (4-33): نتیجه آزمون فریدمن بین مؤلفه های هوش فرهنگی.. 208

 

جدول (4-34): مقایسه و اولویت بندی مؤلفه های تعهد سازمانی.. 208

 

جدول (5-1): خلاصه نتایج پژوهش به تفکیک فرضیه ها 224

 

فهرست نمودارها

 

عنوان                                                                                               صفحه

 

نمودار شماره (2-1): مدل سه بخشی تعهد سازمانی.. 113

 

نمودار (2- 2): عوامل مؤثر بر تعهد سازمانی.. 122

 

نمودار (2-3): عوامل ضروری، عوامل همبسته و پیامدهای تعهد سازمانی.. 123

 

نمودار (2-5): عوامل سه گانه اثرگذار بر تعهد سازمانی.. 128

 

نمودار (2-6): پیش شرط های تعهد سازمانی.. 129

 

نمودار (2-7). عوامل اثرگذار بر تعهد سازمانی.. 132

 

نمودار(3-1): توزیع فراوانی جامعه آماری مورد بررسی بر حسب نواحی آموزش و پرورش… 155

 

نمودار(3-2): توزیع فراوانی نمونه آماری مورد بررسی بر حسب نواحی آموزش و پرورش… 156

 

نمودار (4-1): ناحیه پاسخگویان. 169

 

نمودار (4-2): سن پاسخگویان. 170

 

نمودار (4-3): سابقه خدمت پاسخگویان. 171

 

نمودار (4-4): تحصیلات پاسخگویان. 172

 

نمودار (4-5): رشته تحصیلی پاسخگویان. 173

 

نمودار (4-6): وضعیت تأهل پاسخگویان. 174

 

نمودار (4-7): نوع استخدام پاسخگویان. 175

 

نمودار (4-8): متغیر هوش فرهنگی.. 176

 

نمودار (4-9): ابعاد سازنده هوش فرهنگی.. 182

 

نمودار (4-11): ابعاد سازنده تعهد سازمانی.. 190

 

نمودار (4-10): متغیر تعهد سازمانی.. 183

 

فهرست شکل ها

 

عنوان                                                                                               صفحه

 

 

 

شکل (2-1): اجزای هوش فرهنگی.. 49

 

شکل (2-2): چرخه چهار مرحله ای هوش فرهنگی.. 55

 

شکل (2-3): مدل توسعه هوش فرهنگی (توماس، 2005) 63

 

شکل (2-4): تأثیر مستقیم و غیرمستقیم عوامل محیطی بر سازمان. 94

 

شکل (2-5): مدل مفهومی تحقیق با تأکید بر تأثیر هوش فرهنگی بر تعهد سازمانی.. 150

 

شکل (4-1): مدل تحلیل تبیین تأثیر مؤلفه های هوش فرهنگی با تعهد سازمانی.. 199

 

شکل (5-1): مدل مفهومی تحقیق با توجه به نتایج حاصله. 226

 

چکیده

 

هدف از این پژوهش، بررسی رابطه بین هوش فرهنگی با تعهد سازمانی در معلمان زن مقطع ابتدایی مدارس دولتی شهر مشهد است. این پژوهش از نوع کاربردی و روش آن همبستگی توصیفی است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه معلمان زن مقطع ابتدایی مدارس دولتی شهر مشهد در سال تحصیلی 94-1393 به تعداد 5297 نفر می باشد. حجم نمونه آماری را با استفاده از جدول «کرجسی و مورگان» 338 نفر تعیین کردیم و از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای نسبتی استفاده شد. داده ها از طریق پرسشنامه هوش فرهنگی ارلی و انگ (2003) و تعهد سازمانی آلن و می یر (1990) جمع آوری و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. پایایی پرسشنامه ها بوسیله آلفای کرونباخ برآورد و برای تحلیل داده های جمع آوری شده، روش های آمار توصیفی و استنباطی بکار برده شد. نتایج آزمون کولموگروف اسمیرنف نشان می دهد که توزیع غیرطبیعی است؛ بنابراین از ضریب همبستگی اسپیرمن برای آزمون فرضیه های پژوهش استفاده شده است. به منظور تعیین ارتباط بین متغیرهای پژوهش نرم افزار SPSS استفاده شده و نهایتاً نشان داده شد که ارتباط مثبت و معناداری بین هوش فرهنگی و تعهد سازمانی برقرار است. بین مؤلفه های (فراشناختی، شناختی و انگیزشی) هوش فرهنگی با تعهد سازمانی رابطه ای وجود ندارد ولی بین بعد (رفتاری) رابطه مثبت و معنادار وجود دارد.

 

همچنین نتایج نشان می دهد که بعد رفتاری هوش فرهنگی بیشترین تأثیر را بر تعهد سازمانی می گذارد.

 

 

 

کلمات کلیدی: هوش فرهنگی، تعهد سازمانی

 

مقدمه

 

بدون شک عصر حاضر را می توان دوران احیای ارزش های منابع انسانی نامید. بر این اساس ارزشمندترین دارایی هر سازمانی، نیروی انسانی آن سازمان تلقی شده و به عنوان محور توسعه یاد می‌شود. در فضای رنگارنگ کسب‌ و کار امروزی، مدیر باید بتواند از میان انبوه عادات ، باورها و اشاراتی که بیانگر ویژگی‌های کارکنان وی است راه باز کند. اکنون دیگر ‌تنها در خارج از مرزهای یک کشور نیست که به فرهنگ‌های بیگانه برمی‌خوریم. فرهنگ بیگانه همه‌جا هست؛ در بنگاه‌ها در حرفه‌ های گوناگون و در مناطق مختلف. تعامل با افراد مستلزم درک و سازگاری است و به همین جهت در میان مهارتهای مورد نیاز قرن بیست و یک، توانایی تطبیق مستمر با افرادی از فرهنگ های مختلف و توانایی اداره ارتباطات بین فرهنگی بسیار حائز اهمیت است. محیط کار جهانی، نیاز به افرادی دارد که به فرهنگ های مختلف آشنا باشند و بتوانند با افراد سایر فرهنگ ها ارتباط مناسب برقرار کنند. برای این منظور، افراد نیاز به هوش فرهنگی[1]دارند. توانایی فرد برای تطبیق با ارزش ها، سنت ها و آداب و رسوم متفاوت از آنچه به آنها عادت کرده است و کار کردن در یک محیط متفاوت فرهنگی، معرف هوش فرهنگی است (حسینی، 1392).

 

مفهوم هوش فرهنگی برای نخستین بار توسط ارلی و انگ از محققان مدرسه کسب و کار لندن مطرح شد. این دو، هوش فرهنگی را قابلیت یادگیری الگوهای جدید در تعاملات فرهنگی و ارائه پاسخهای رفتاری صحیح به این الگوها تعریف کرده‌اند (Erley, Ang, 2003). آنها معتقد بودند در مواجهه با موقعیت های فرهنگی جدید، به زحمت می توان علائم و نشانه های آشنایی یافت که بتوان از آنها در برقراری ارتباط سود جست. در این موارد، فرد باید با توجه به اطلاعات موجود یک چارچوب شناختی مشترک تدوین کند، حتی اگر این چارچوب درک کافی از رفتارها و هنجارهای محلی نداشته باشد. تدوین چنین چارچوبی تنها از عهده کسانی برمی آید که از هوش فرهنگی بالایی برخوردار باشند (حسینی، 1392).

 

همزمان با پایان یافتن دوره سلطه اندیشه های کلاسیک و ابزار انگارانه در مدیریت، توجه به انسان و ابعاد وجودی او در مدیریت بیشتر شد و در نتیجه تحقیقات مربوط به رفتار های سازمانی عمق بیشتری یافت. به دنبال گسترش تحقیقات رفتار سازمانی، قلمرویی تحت عنوان “اخلاق کاری” در بین بسیاری از اندیشمندان مطرح شد. اخلاق کاری دارای وجوه و جلوه های متعددی است که یکی از ابعاد آن “تعهد” نام دارد. این مفهوم که در جریان شناخت و درگیر شدن افراد با سازمان تجلی می یابد، در دهه گذشته جایگاه مهمی در تحقیقات مربوط به رفتار سازمانی به خود اختصاص داده است، تا جایی که “تعهد سازمانی[2]”خود به عنوان بحثی مستقل در تحقیقات مذکور شناخته می شود (رنجبر، 1391).

 

از نیمه دوم قرن بیستم علاقمندی قابل توجهی برای درک تعهد سازمانی ایجاد شده، و نیرو و هزینه زیادی صرف تجزیه و تحلیل و تحقیق این موضوع شده است. نتایج این تحقیقات مؤید آن است که تعهد سازمانی با بسیاری از رفتارهای شغلی کارمندان مرتبط است. از جمله اینکه تعهد سازمانی تأثیر بالقوه و جدی بر عملکرد سازمان دارد (کلیفورد موتاز، 1988). از طرف دیگر می توان اظهار داشت که دلیل اصلی اینکه چرا تعهد سازمانی یکی از مهمترین موضوعات تحقیق در روانشناسی صنعتی و رفتار سازمانی بویژه مدیریت منابع انسانی طی دهه های اخیر بوده است، تأثیر زیاد این موضوع بر کارآیی، اثربخشی، رشد و تکامل سازمان ها بوده است. لذا مدیران منابع انسانی به دنبال روش هایی بوده و هستند که از طریق آن بتوانند موضوع را مورد کنکاش قرار داده ابعاد موضوع را روشن و در نهایت روش های بهبود تعهد سازمانی را پیدا نموده تا از آن طریق برای بهبود سازمان خویش گام بردارند (غیاثی، 1346).

 

از آنجا که نیروی انسانی کارآمد، شاخص عمده برتری یک سازمان نسبت به سازمان های دیگر است، بنابراین کارکنان متخصص، وفادار، سازگار با ارزش ها و اهداف سازمانی، دارای انگیزه قوی، متمایل و متعهد به حفظ عضویت سازمانی می باشند زیرا سازمان به کارکنانی نیازمند است که فراتر از شرح وظایف مقرر و معمول خود به کار و فعالیت بپردازند. عدم احساس تعهد و تعهد سطح پایین، نتایج منفی را برای فرد و سازمان به دنبال دارد.

 

شیوه عملکرد فرد در یک سازمان به نوع شخصیت فرد، نقش سازمانی که بر عهده دارد و نیز موقعیت و شرایط سازمانی بستگی دارد (رنجبر، 1391).

 

توسعه در جوامع امروزی هدف اصلی و محور اساسی سیاست گذاری ها و برنامه ریزی ها قرار می گیرد  و کشوری توسعه یافته تلقی می شود که با بکارگیری کلیه منابع بتواند خود را تا سرحد رشد و شکوفایی برساند. بکارگیری صحیح منابع از طریق نیروی انسانی ماهر و آموزش دیده صورت می گیرد که رشد و پرورش این نیروی با ارزش را آموزش و پرورش هر جامعه به عهده دارد (شیرازی، 1373). در فرآیند توسعه، آموزش و پرورش نقش کلیدی و راهبردی را به عهده دارد و در واقع وضعیت آموزش و پرورش آینه تمام نمای فردای یک کشور است. برای دستیابی      به آینده ای مطلوب و رسیدن به منزلت در خور توجه، جامعه باید نبض آموزش و پرورش را به دست بگیرد. به بیان دیگر راه توسعه از درون آموزش و پرورش می گذرد نه از کنار آن. یکی  از ابزارهای مهم تحقق اهداف توسعه و به تبع آن آموزش و پرورش، وجود منابع انسانی کارآمد و اثربخش می باشد. از این رو نقش مدیران آموزشی حائز اهمیت می باشد. بنابراین امروزه تربیت و بازآموزی افرادی که مسئولیت اداره سازمان های آموزشی را بر عهده دارند از اهمیت بسزایی برخوردار است. اگر سازمان از عهده چنین امر مهمی برآید به جرأت می توان گفت نصف راه را پیموده است چرا که اگر قرار است پیشرفتی در آموزش و پرورش صورت گیرد این پیشرفت عمدتاً از طریق معلمان و مدیران مؤثر خواهد بود، بدین علت است که باید نسبت به تربیت و تأمین همه جانبه آن ها همت گماشت (میرزایی، 1387).

 

 

 

1-1  بیان مسئله

 

موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت


فرم در حال بارگذاری ...