فصل اول: کلیات ………………………………………………………. 2

 

 

 

مقدمه …………………………………………………………………. 3

 

 

 

اهداف پژوهش …………………………………………………………………….. 6

 

 

 

فرضیه پژوهش ………………………………………………………………… 6

 

 

 

فصل دوم: ادبیات و پیشینه پژوهش ……………………………………………………… 7

 

 

 

2-1- نیترات ……………………………………………………………………… 8

 

 

 

2-2- نیتریت ……………………………………………………………………. 9

 

 

 

2-3- مسیرهای ورود نیترات به بدن ………………………………………………. 10

 

 

 

2-3-1- سبزیجات …………………………………………………………………………….. 10

 

 

 

2-4- عوامل موثر در تجمع نیترات …………………………………………………………. 11

 

 

 

2-4-1- عوامل محیطی – اقلیمی ……………………………………………………………………….. 12

 

 

 

2-4-2- مواد غذایی خاک ………………………………………………………………… 12

 

 

 

2-5- توزیع نیترات در گیاه ………………………………………………………… 13

 

 

 

2-6- مضرات نیترات ……………………………………………………………………………… 14

 

 

 

2-7- اثرات سودمند نیترات ……………………………………………………. 15

 

 

 

2-8- اسید آسکوربیک ………………………………………………………………. 15

 

 

 

 

 

 

 

 

ه

 

2-9- سبزیهای مورد استفاده در پژوهش حاضر …………………………………….. 19

 

 

2-9-1- هویج ……………………………………………………………………………………. 19

 

 

 

2-9-1-1- اهمیت مصرف ………………………………………………………………..19

 

 

 

 

2-9-2- گوجه فرنگی …………………………………………………………………………… 20

 

 

 

2-9-2-1- اهمیت مصرف ……………………………………………………………………… 20

 

 

 

2-9-3- اسفناج …………………………………………………………………………………….. 21

 

 

 

2-9-3-1- اهمیت مصرف …………………………………………………………………………….21

 

 

 

2-9-4- کرفس …………………………………………………………………………………………….. 22

 

 

 

2-9-4-1- اهمیت مصرف ……………………………………………………………………. 22

 

 

 

2-9-5- بادنجان ……………………………………………………………………………………. 23

 

 

 

2-9-5-1- اهمیت مصرف …………………………………………………………………………….. 23

 

 

 

2-9-6- کدوسبز …………………………………………………………………………………. 24

 

 

 

2-10- وضعیت سبزیجات در کل کشور …………………………………………… 25

 

 

 

2-10-1- سطح برداشت ………………………………………………………………………………………. 25

 

 

 

2-10-2- میزان تولید ……………………………………………………………………………………………. 25

 

 

 

2-11- مروی بر پژوهش های پیشین ……………………………………………………. 28

 

 

 

فصل سوم: مواد و روش ها ……………………………………………………………….. 31

 

 

 

3-1- مواد شیمیایی ………………………………………………………………………………….. 32

 

 

 

3-2-  تجهیزات مورد استفاده ………………………………………………………………………… 33

 

 

 

3-3- تهیه نمونه ها ……………………………………………………………………………………………… 33

 

 

 

3-3-1- آماده سازی نمونه ها ……………………………………………………………………………….. 34

 

 

 

3-4- اندازه گیری ماده خشک ……………………………………………………. 34

 

 

 

3-5- اندازه گیری نیترات …………………………………………………….. 34

 

 

 

3-6- اندازه گیری نیتریت ………………………………………………………………. 35

 

 

 

 

 

 

 

 

و

 

3-7- اندازه گیری اسید آسکوربیک ………………………………………………………… 36

 

 

3-8- تجزیه و تحلیل آماری ………………………………………………………………… 36

 

 

 

فصل چهارم: نتایج و بحث …………………………………………………………. 37

 

 

 

4-1- نیترات …………………………………………………………………  38

 

 

 

4-1-1- اثر گیاه ………………………………………………………………. 38

 

 

 

4-1-2- اثر فرآیند …………………………………………………………………….. 39

 

 

 

4-1-3- اثر زمان نگهداری ……………………………………… 41

 

 

 

4-2- نیتریت …………………………………………………………… 42

 

 

 

4-2-1- اثر گیاه ……………………………………………………………….. 42

 

 

 

4-2-2- اثر فرآیند ……………………………………………………………………………. 43

 

 

 

4-2-3- اثر زمان نگهداری …………………………………………………………………….. 45

 

 

 

4-3- اسید آسکوربیک …………………………………………………………….. 47

 

 

 

4-3-1- اثر گیاه ………………………………………………………………………………………. 47

 

 

 

4-3-2- اثر فرآیند ………………………………………………………………………………… 48

 

 

 

4-3-3- اثر زمان …………………………………………………………………………….. 50

 

 

 

4-4- بررسی رابطه بین میزان نیترات، نیتریت و اسید آسکوربیک …………………………. 52

 

 

 

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات ………………………………………………. 53

 

 

 

5-1- نتیجه گیری …………………………………………………………………………………………………………………….. 54

 

 

 

5-2- پیشنهادات ………………………………………………………………………………………………………………………. 54

 

 

 

منابع و مراجع ………………………………………………………………………………………………….. 55

 

 

 

پیوست ها …………………………………………………………………………………………………. 66

 

 

 

English Abstract ………………………………………………………………………………70

 

 

 

 

 

 

چکیده

 

نیترات، نیتریت و اسید آسکوربیک در رنج وسیعی از مواد غذایی وجود دارند. سبزیجات به عنوان منبع مهم جذب نیترات، نیتریت و اسید آسکوربیک در رژیم غذایی هستند. هدف از انجام این تحقیق بررسی تاثیر فرآیند انجماد و پخت بر میزان نیترات، نیتریت و اسید آسکوربیک سبزیجات پر مصرف است. در این تحقیق 6 نمونه سبزی از کلان شهر بطور تصادفی انتخاب شد. نمونه ها پس از اینکه تحت فرآیند پخت و انجماد قرار گرفتند. میزان نیترات و نیتریت با استفاده از روش دی آزو، میزان اسید آسکوربیک با استفاده از روش D. pinot مورد اندازه گیری قرار گرفتند. تجزیه، تحلیل نتایج با استفاده از تجزیه تحلیل سه طرفه و آزمون دانکن و نرم افزار SPSS انجام شد. اختلاف میانگین میزان نیترات و نیتریت در اکثر نمونه ها معنی دار نبوده است (P>0/05). اختلاف میانگین میزان اسید آسکوربیک با نیتریت بطور معکوس معنی دار بوده است (P<0/01). میانگین میزان نیترات و نیتریت در نمونه های بخارپز بیشتر از خام بوده است. میانگین میزان اسید آسکوربیک برای نمونه های خام بیشتر از بخارپز بوده است. طی زمان نگهداری میزان نیترات و نیتریت افزایش و میزان اسید آسکوربیک کاهش یافته است. استفاده از فرآیند انجماد در کوتاه مدت جهت نگهداری نمونه های خام و جهت جلوگیری از تولید نیترات و نیتریت و جلوگیری از بین رفتن میزان اسید آسکوربیک در نمونه های خام مناسب است. 

 

کلمات کلیدی: اسید آسکوربیک؛ انجماد؛ پختن؛ نیترات؛ نیتریت.

 

 مقدمه

 

همگام با افزایش جمعیت میزان تقاضای مواد غذایی افزایش پیدا کرده و این امر سبب استفاده بی رویه کودهای شیمیایی و آلی جهت افزایش تولید محصول شده است (اردکانی و همکاران، 2005). مقادیر بیش از اندازه کودهای نیتروژنه که برای تولید محصولات کشاورزی استفاده می شود. اگرچه تا حد زیادی مانع کاهش تولید خسارت های اقتصادی متعاقب آن می شود. اما از طرف دیگر از آنجا که گیاه قادر به جذب بیش از نیاز خود نیست در اکثر مواقع نیتروژن مازاد خاک به صورت نیترات ذخیره می شود (نوسنگو¹، 2003). این پدیده موجب بر هم خوردن تعادل بین مواد در خاک و به دنبال آن افزایش سطح نیترات در منابع آب زیر زمینی می شود (ناس²، 2005).

 

سبزیجات از مهم ترین منابع جذب نیترات محسوب می شوند. منابع مهم نیترات 75 تا 87 درصد و نیتریت 16 تا 43 درصد در سبزیجات است (اسپونار و تراکیک³، 1995؛ امر و حدیدی⁴، 2001).

 

نیترات ترکیبی با حداقل سمیت است. هر چند نیترات آزاد پس از بلع به سرعت از مجرای گوارش جذب می شود. تقریبا 20 تا 28 درصد آن پس از جذب توسط بزاق به درون دهان ترشح می شود (تاننبوم و همکاران⁵، 1976؛ اسپیگل هالدر و همکاران⁶، 1976؛ کورت بویر و همکاران⁷، 1995). بخشی از نیترات ترشح شده به درون حفره دهانی توسط باکتری های احیاکننده نیترات به نیتریت تبدیل می شود (اسپیگل هالدر و همکاران، 1976؛ استفانی و شولر⁸، 1980؛ کورت بویر و همکاران، 1995).[1]

 

 

 

 

 

نیترات تجمع یافته در سبزیجات طی یک سری واکنش های شیمیایی در دستگاه گوارش انسان به

 

 نیتریت و نیتروز اسید تبدیل شده و در ترکیب با آمین نوع اول و نوع دوم موجبات تشکیل نیتروز آمین که مسبب ایجاد انواع سرطانها (معده، مثانه، دهان، روده)، بیماری مت هموگلوبینا¹ در کودکان و ناقص الخلقه زایی است می باشد (توروپ کریسنسن²، 2001؛ وارزینیاک و سزپانسکا³، 2008؛ هورد و همکاران⁴، 2009).

 

اکثر مواد غذایی حاوی مقادیر ناچیز نیترات هستند. برخی سبزیجات مثل: اسفناج، کاهو، کرفس و چغندر حاوی غلظت های بالای نیترات (mg/kg1000) و سیب زمینی، کلم و سبزیجات سبز میزان کمتری دارا بودند (mg/kg100-1000) و گوجه فرنگی کمترین غلظت نیترات را داشت (کمتر از mg/kg100) (MAFF، 1992).

 

محتوای نیترات و نیتریت در مواد گیاهی خام، به صورت کامل و مستقیم جذب نمی شوند. جابه جایی اولیه (شست و شو، پوست کندن) و روشهای پختن ممکن است در سطوح نهایی این ترکیبات تاثیر گذارند (نیدزیلسکی و موکروسینسکا⁵، 1992؛ زارنیکا و همکاران⁶، 1993؛ میچالیک و باکوسکی⁷، 1997؛ هارت – مندیکوا⁸، 1997؛ امال⁹، 2000؛ کمیسک و همکاران¹⁰، 2004).

 

 

 

 

 

 

 

 

شایان ذکر است که جذب نیترات در سبزیجات مختلف، متفاوت می باشد. میزان جذب نیترات توسط گیاه به عوامل گوناگونی از جمله مصرف کودهای ازته به مقدار و دفعات متعدد جهت حاصلخیزی خاک، شرایط رشد، شرایط آب و هوایـی، فصل، دمـا، شدت نور، نحوه کشت (سنتـی و گلخانـه ای)، زمان[2]

 

برداشت، تنش رطوبتی، گونه گیاهی، شرایط نگه داری محصول و pH خاک، سن گیاه، انبارداری پس از برداشت محصول متفاوت می باشد (هانتر و همکاران¹، 1982؛ دیک و همکاران²، 1996؛ رحمانی، 2006؛ پاولو و اهالیوتیس³، 2007؛ بروجرد نیا و همکاران، 2007).

 

استانداردهای مختلفی در رابطه با حداکثر مجاز نیترات و نیتریت در سبزیجات وجود دارد. در ایران حد مجاز ارائه نشده اما بطور میانگین حداکثر میزان نیتراتی که روزانه وارد بدن می شود بایستی کمتر از mg/kg65/3 وزن بدن باشد ( کمیسیون جوامع اروپایی⁴، 1999).

 

با توجه به اثرات مضر نیترات و نیتریت بر سلامت انسان حد مجاز روزانه برای این دو ماده تعیین شد. بر این اساس نیترات بین صفر تا 37 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن و برای نیتریت بین صفر تا 06/0 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن تعیین شد (کمیته علمی اتحادیه اروپا⁵، 1995).

 

ویتامین ها بطور کلی  گروهی وابسته به ترکیبات آلی و غیر پروتئینی هستند که برای عملکرد صحیح و سلامت بدن مورد نیاز هستند (فنل⁶، 2004). هم چنین به عنوان ترکیبات اصلی و مغذی که به میزان خیلی کمی وجود دارند نیز شناخته شده اند. ویتامین های مختلف عملکرد شیمیایی مختلفی دارند. برخی مانند A، D، E  و K محلول در چربی هستند در حالیکه B  و C محلول در آب هستند (مجله داروسازی و پزشکی نیجریه⁷، 2012).

 

اهداف پژوهش

 

– بررسی تاثیر انجماد بر میزان نمک های نیترات، نیتریت و اسید آسکوربیک در سبزیجات خام.

 

– بررسی تاثیر انجماد بر میزان نمک های نیترات، نیتریت و اسید آسکوربیک در سبزیجات بخارپز.

 

– بررسی زمان نگهداری سبزیجات منجمد بر میزان نمک های نیترات، نیتریت و اسید آسکوربیک.

 

فرضیه پژوهش

 

– انجماد سبزیجات خام سبب کاهش نمک های نیترات، نیتریت و اسید آسکوربیک می شود.

 

– انجماد سبزیجات بخارپز سبب کاهش نمک های نیترات، نیتریت و اسید آسکوربیک می شود.

 

– با افزایش زمان ماندگاری میزان نمک های نیترات، نیتریت و اسید آسکوربیک افزایش می یابد.

 

 

 

نیترات

 

نیترات یک ترکیب مهم در محیط شیمیایی بشر است. منبع مهم آن برای انسان غذا و آب آشامیدنی می باشد. ممکن است نیترات ها به طور طبیعی در غذا وجود داشته باشند یا به عنوان افزودنی جهت اهداف تکنولوژیکی مختلفی بکار برده شوند (شارات و همکاران¹، 1994). نیترات سمی نیست اما به آسانی توسط باکتری های موجود در دستگاه گوارش به نیتریت که بسیار سمی تر است تبدیل می شود. نیترات به راحتی از دستگاه گوارش به خون عبور می کند. جایی که با هموگلوبین در گلبولهای قرمز خون ترکیب شده و به فرم مت در می آید که توانایی حمل و  نقل اکسیژن را ندارد (هامیلتون²، 1976؛ سن و دونالدسون³، 1978؛ سن و همکاران⁴، 1979).

 

2-2- نیتریت

 

نیترات توسط راه های متابولیسمی پستانداران و باکتریایی می توانند به نیتریت تبدیل شوند. رویداد وسیع فعالیت کاهش دهندگی نیترات در باکتری ها بدین معنی است که نیترات به طور درونی در مکان های معروف بدن توسط تعداد زیادی از باکتری ها تولید می شود. به عنوان مثال: دهان، معده (اگر pH معده بیشتر از 5 باشد)، روده ی کوچک و کولون، مثانه آلوده به ادرار. مقدار نیترات تشکیل شده بستگی به فعالیت کاهش دهندگی نیترات جمعیت میکروبی و نیترات در دسترس دارد.

 

 

گوارش می شود.عفونت باکتریایی در بالاتر از 20% بیماران اتفاق می افتد اگر

 

قبل از زالو درمانی بیمار آنتی بیوتیک مصرف کرده باشد این عفونت سرکوب

 

می شود.یکی از باکتری های مستقر در دستگاه گوارش زالو  Aeromonas

 

می باشد که باعث مرگ سایر میکروارگانیسم ها می شود وایجاد عفونت می کند.

 

زالوهایی که از خون تغذیه نمی کنند  نظیر   Eropobdella punctata اغلب

 

دارای سه باکتری Pseudomonas sp ،  Aeromonas sp وKlebsiell sp

 

تحت عنوان همزیست در دستگاه گوارشی خود هستند .

 

زالوها خود به تنهایی می توانند منبع تولید آنتی بیوتیک باشند .این ترکیبات

 

پپتیدی بسیار سریع تر وآسانتر ازآنتی بادی ها در بدن منتشرمی شوند ترکیبات

 

آنتی باکتریال پپتیدی زالو ممکن است به درمان بیماری انسان نیز کمک کند.

 

در هنگام خونخواری، زمانیکه زالو از خون اشباع شد از محل گزش، خود به

 

خود جدا می شود. معمولا”این زمان 20 دقیقه پس از شروع گزش به طول

 

می انجامد.

 

به طور معمول تعدادی انگل در دستگاه گوارش زالو وجود دارد اما در بدن

 

انسان نمی تواند زنده بماند ودر واقع تهدید کننده سلامت انسان نیست اماباکتری

 

ها، ویروس هاو انگل های ناشی از خون قبلی خورده شده می تواند ماهها در

 

بدن زالو فعال باقی بماند ومجددا” به انسان منتقل شود.بیماری هایی از قبیل

 

از این طریق از فردی به فرد دیگر منتقل می شود.بهHepatitisBوHIV

 

همین دلیل پس از یک بار استفاده از زالو به هیچ عنوان نباید از آن برای

 

درمان فرددیگری استفاده شود وبلافاصله باید آنرا از بین برد.

 

در هنگام خونخواری باید از نزدیک کردن آتش ،سیگار،نمک ،صابون ویا مواد

 

محرک شیمیایی نظیر الکل ،سرکه به زالو جدا” خودداری شود زیرا موجب

 

بالا آوردن خون از قسمت درونی دستگاه گوارش یعنی جایی که چینه دان قرار

 

گرفته می شودو این مسئاله احتمال انتقال باکتری عفونت زا به زخم بیمار را

 

افزایش می دهد.

 

بررسی فلورمیکروبی خارجی سطح بدن زالوومقایسه آن با فلور میکروبی درونی

 

دستگاه گوارش وارتباط آنها با یکدیگر در این تحقیق مسأله مهمی است که تا

 

کنون در ایران تحقیقی در این رابطه انجام نشده است.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

: فصل اول

 

 

 

 

 

کلیاتی

 

 در ارتباط

 

 با زالو

 

 

 

 

 

 

 

 

 

زالوها کرم های حلقوی هستند که به کرم های خاکی شباهت دارند ولی از لحاظ آناتومی با آنها متفاوتند.

 

کلمه زالو به زبان عربی به معنای ویدان یا علق می باشد . علق نام ویژه زالوست

 

و ویدان به معنای انواع کرم هاست که شامل زالو نیز می شود.

 

 

 

  Scientific classification:                                                             Kingdom:Animalia                                                                              Phylum:Annelida                                                                                  Class:Clitellata                                                                                             Order: Hirrudinida                                                                                           Family:Hirrudini

 

Genus:Hirrudo

 

Species:orientalis

 

 

 

زالوها در آب های شیرین˓کم عمق ˓مرداب ها˓باتلاق ها˓زیرصخره ها˓قطعه های شناور ویا به صورت یک شیء در کف آب زندگی می کنند.شب رو هستند و شب به شکار می روند . همچنین قادر به درک نور˓بو˓صدا˓لمس˓گرما وارتعاش می باشند.

 

خصوصیت اصلی مورفولوژیکی زالوها همانند یکدیگر است.حیوان کاملا” بالغ

 

حدودا” 20 سانتیمتر طول دارد که به رنگ سبز˓قهوه ای ویا متمایل به سبز-قهوه ای با ترتیبی از خطوط باریک قرمزدر ناحیه پشتی هستند. سطح پشتی تیره تر از سطح شکمی می باشد.

 

 

2-9-1-1- نور. 15

 

2-9-1-2- درجه حرارت… 15

 

2-9-1-3- رطوبت و آبیاری.. 16

 

2-9-1-4- خاك… 16

 

2-9-1-5- عناصر غذایی.. 17

 

   2-9-1-5-1- نیتروژن. 18

 

    الف) تأثیر فرم جذب نیتروژن بر پارامترهای مورفولوژیکی.. 20

 

    ب) تاثیر فرم جذب نیتروژن بر پارامترهای فیزیولوژیکی.. 22

 

   2-9-1-5-2- فسفر. 24

 

   2-9-1-5-3- پتاسیم. 25

 

2-9-2-عوامل گیاهی و زراعی.. 25

 

2-9-2-1-گونه گیاهی و مراحل مختلف رشد. 25

 

2-9-2-2- عملیات به زراعی.. 26

 

2-9-3- عوامل زنده وغیر زنده 27

 

:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

3-4-1- اندازه گیری طول ساقه اصلی و قطر گل.. 33

 

3-4-3- وزن تر و خشک اندام هوایی.. 33

 

3-4-4- سنجش رنگیزه های فتوسنتزی.. 34

 

3-4-5- سنجش کارتنوئید کل.. 34

 

3-4-6- تعیین میزان قندهای محلول کل.. 34

 

3-4-7- سنجش اسید آمینه پرولین.. 35

 

36

 

3-4-9- تعیین میزان آب نسبی برگ  (RWC) 36

 

3-4-10- تعیین فنول کل گل.. 37

 

3-4-11- تعیین مقدار اسانس کل.. 37

 

3-4-13- سنجش ترکیبات اسانس…. 38

 

 

 

:

 

 

 

 

 

4-1-1- اثر سطوح مختلف ازت بر تعداد گل در بوته. 40

 

4-1-2- تأثیر کاربرد نسبتهای مختلف نیترات به آمونیوم بر تعداد گل.. 41

 

4-1-3- اثرمتقابل غلظت ازت و نسبت نیترات به آمونیوم بر تعداد گل در بوته. 42

 

 

 

4-2-1- اثر سطوح مختلف ازت بر تعداد برگ… 44

 

 

4-2-2- تأثیر کاربرد نسبت های مختلف نیترات به آمونیوم بر تعداد برگ… 45

 

4-2-3- اثرمتقابل سطوح مختلف ازت و نسبت نیترات به آمونیوم بر تعداد برگ… 45

 

 

 

4-3-1- اثر سطوح مختلف ازت بر تعداد غنچه. 47

 

4-3-2- تأثیر کاربرد نسبت های مختلف نیترات به آمونیوم بر تعداد غنچه. 48

 

4-3-3- اثرمتقابل سطوح مختلف ازت و نسبت نیترات به آمونیوم بر تعداد غنچه. 48

 

 

 

4-4-1- اثر سطوح مختلف ازت بر ارتفاع بوته. 50

 

4-4-2- تأثیر کاربرد نسبت های مختلف نیترات به آمونیوم بر ارتفاع بوته. 50

 

4-4-3- اثرمتقابل سطوح مختلف ازت و نسبت نیترات به آمونیوم بر ارتفاع بوته. 51

 

 

 

4-5-1- اثر سطوح مختلف ازت بر قطر گل.. 53

 

4-5-2- تأثیر کاربرد نسبت های مختلف نیترات به آمونیوم بر قطر گل.. 54

 

4-5-3- اثرمتقابل سطوح مختلف ازت و نسبت نیترات به آمونیوم بر قطر گل.. 54

 

 

 

4-6-1- اثر سطوح مختلف ازت بر وزن تر گل.. 56

 

4-6-2- تأثیر کاربرد نسبت های مختلف نیترات به آمونیوم بر وزن تر گل.. 56

 

4-6-3- اثرمتقابل سطوح مختلف ازت و نسبت نیترات به آمونیوم بر وزن تر گل.. 57

 

 

 

4-7-1- اثر سطوح مختلف ازت بر وزن خشک گل.. 59

 

4-7-2- تأثیر کاربرد نسبت های مختلف نیترات به آمونیوم بر وزن خشک گل.. 60

 

4-7-3- اثرمتقابل سطوح مختلف ازت و نسبت نیترات به آمونیوم بر وزن خشک گل.. 60

 

 

 

4-8-1- اثر سطوح مختلف ازت بر کلروفیل (a، b و کل) 62

 

4-8-2- تأثیر کاربرد نسبت های مختلف نیترات به آمونیوم بر کلروفیل (a، b و کل) 63

 

4-8-3- اثرمتقابل سطوح مختلف ازت و نسبت نیترات به آمونیوم بر کلروفیل (a، b و کل) 64

 

 

 

4-9-1- اثر سطوح مختلف ازت بر کارتنوئیدها 66

 

4-9-2- تأثیر کاربرد نسبت های مختلف نیترات به آمونیوم بر کارتنوئیدها 67

 

4-9-3- اثرمتقابل سطوح مختلف ازت و نسبت نیترات به آمونیوم بر کارتنوئیدها 67

 

 

 

4-10-1- اثر سطوح مختلف ازت بر محتوای نسبی آب برگ… 69

 

4-10-2- تأثیر کاربرد نسبت های مختلف نیترات به آمونیوم بر محتوای نسبی آب برگ… 70

 

4-10-3- اثرمتقابل سطوح مختلف ازت و نسبت نیترات به آمونیوم بر محتوای نسبی آب برگ… 70

 

 

 

4-11-1- اثر سطوح مختلف ازت بر پراکسید هیدروژن. 72

 

4-11-2- تأثیر کاربرد نسبت های مختلف نیترات به آمونیوم بر پراکسید هیدروژن. 73

 

4-11-3- اثرمتقابل سطوح مختلف ازت و نسبت نیترات به آمونیوم بر پراکسید هیدروژن. 74

 

 

 

4-12-1- اثر سطوح مختلف ازت بر محتوای پرولین.. 75

 

 

2-1-5- رابطه بین جریان رودخانه ای و متغیر های بستر رودخانه……………………………………………… 10                                ………………………………………………………………………………………………………………………………..

 

2-1-6- عوامل حوضه ای…………………………………………………………………………………………….. 10                                ………………………………………………………………………………………………………………………………..                                   ………………………………………………………………………………………………………………………………..

 

2-1-7- شکل حوزه…………………………………………………………………………………………………… 10

 

2-1-8- پروفیل طولی و شیب رودخانه…………………………………………………………………………….. 10

 

2-1-9- شیب(slope)………………………………………………………………………………………………. 11

 

2-1-10- زمین شناسی و خاک شناسی……………………………………………………………………………. 11                                11

 

2-1-11-  ویژگی های پوشش گیاهی……………………………………………………………………………… 11

 

2-1- 12- ویژگیهای اقلیمی و عوامل مؤثر بر آب و هوای حوضه…………………………………………….. 12

 

2-1-13- عوامل ناشی از بهره برداری و دخالت انسان………………………………………………………….. 13

 

2-1-14- پایداری………………………………………………………………………………………………………. 14

 

2-1-15- توسعه پایدار…………………………………………………………………………………………………. 14

 

2-1-16- مدیریت آب………………………………………………………………………………………………… 14

 

2-1-17- مدل فرآیند مطالعات در برنامه ریزی توسعه و مدیریت پایدار رودخانه ها………………………. 16

 

2-1-18- حوضه آبریز از دیدگاه سیستمی………………………………………………………………………… 19

 

2-1-19- محیط سیستم حوضه……………………………………………………………………………………….. 21

 

2-1-20- حفاظت از منابع…………………………………………………………………………………………….. 22

 

2-1-21-  مشارکت و توسعه پایدار…………………………………………………………………………………. 22

 

2-1-22- مدیریت یكپارچه…………………………………………………………………………………………… 23

 

2-1-23- اصل مشارکت………………………………………………………………………………………………. 24

 

2-2- پیشینه تحقیق …………………………………………………………………………………………………….. 24

 

2-2-1- پیشینه تحقیق در خارج …………………………………………………………………………………….. 24

 

2-2-2- پیشینه تحقیق در ایران ……………………………………………………………………………………… 26

 

2-2-3- پیشینه تحقیق در محدوده مطالعاتی ………………………………………………………………………. 27

 

فصل سوم: مواد و روشها………………………………………………………………………………………….. 28

 

3-1- موقعیت جغرافیایی محدوده تحقیق…………………………………………………………………………… 29

 

3-2- راههای دسترسی به حوضه……………………………………………………………………………………. 32

 

3-3- موقعیت رودخانه های مهم حوضه رودخانه پسیخان………………………………………………………. 33

 

3-4-  داده های تحقیق………………………………………………………………………………………………… 36

 

3-4-1-  بررسی آمار و اطلاعات هواشناسی……………………………………………………………………… 37

 

3-4-2-   بررسی آمار و اطلاعات هیدرولوژی……………………………………………………………………. 37

 

3-4-3-  بازسازی و تكمیل نواقص آماری………………………………………………………………………… 37

 

3-4- 4- بررسی داده‏های بارش…………………………………………………………………………………….. 39

 

3-4- 4-1- بررسی بارش منطقه‏ای در حوضه رودخانه پسیخان……………………………………………….. 40

 

3-4- 4-1-1 –  انتخاب پایه زمانی مشترك یا دوره شاخص آماری…………………………………………. 40

 

3-4- 4-1-2 – بازسازی داده‏های كمبود………………………………………………………………………….. 41

 

3-5- روش تحقیق……………………………………………………………………………………………………… 41

 

3-6-  روش گردآوری اطلاعات……………………………………………………………………………………. 43

 

3-7-  ابزارگردآوری اطلاعات………………………………………………………………………………………. 43

 

3-8-  روش تجزیه و تحلیل اطلاعات………………………………………………………………………………. 43

 

3-9- ضرورت تحقیق…………………………………………………………………………………………………. 43

 

 

3-10- روش انجام کار………………………………………………………………………………………………… 47

 

 

 

فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده ها و یافته های تحقیق…………………………………………… 50

 

4-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………………. 51

 

4-2- فیزیوگرافی حوضه رودخانه پسیخان………………………………………………………………………… 52

 

4-2-1- شکل حوزه ………………………………………………………………………………………………….. 52

 

4-2-1-1- روش هورتن ……………………………………………………………………………………………… 52

 

4-2-1-2- روش گراولیوس …………………………………………………………………………………………. 52

 

4-2-1-3- روش میلر …………………………………………………………………………………………………. 52

 

4-2-1-4- روش شیوم ……………………………………………………………………………………………….. 53

 

4-2-1-5- روش مستطیل معادل …………………………………………………………………………………….. 53

 

4-2-2- پستی و بلندی حوضه ………………………………………………………………………………………. 54

 

4-2-3- پروفیل طولی و شیب رودخانه…………………………………………………………………………….. 54

 

4-2-3-1- شیب ناخالص…………………………………………………………………………………………….. 57

 

4-2-3-2- شیب متوسط وزنی ………………………………………………………………………………………. 57

 

4-2-3-3-  شیب خالص …………………………………………………………………………………………….. 57

 

4-2-4- شیب …………………………………………………………………………………………………………… 58

 

4-2-4-1- نقشه شیب حوزه………………………………………………………………………………………….. 58

 

4-2-4-2- جدول و هیستو گرام توزیع شیب نسبت  به سطح…………………………………………………… 59

 

4-2-5- محاسبه شیب متوسط ……………………………………………………………………………………….. 59

 

4-2-5-1- شیب متوسط وزنی……………………………………………………………………………………….. 59

 

4-2-5-2- شیب میانه …………………………………………………………………………………………………. 60

 

4-2-5-3- نمای شیب ………………………………………………………………………………………………… 60

 

4-2-6- بررسی شیب اراضی اطراف رودخانه ……………………………………………………………………. 60

 

4-2-6-1- رودخانه سیا مزگی  …………………………………………………………………………………….. 60

 

4-2-6-2- رودخانه چوبر …………………………………………………………………………………………… 60

 

4-2-6-3- رودخانه پسیخان………………………………………………………………………………………….. 61

 

4-3- اقلیم(آب و هوای) حوضه رودخانه پسیخان………………………………………………………………… 66

 

4-3- 1- خصوصیات  اقلیمی حوضه ………………………………………………………………………………. 66

 

4-3- 2- ویژگیهای اقلیمی و عوامل مؤثر بر آب و هوای حوضه………………………………………………. 67

 

4-3- 4-  محاسبه مقدار بارش حوضه  …………………………………………………………………………….. 68

 

4-3- 4-  تغییرپذیری بارندگی حوضه……………………………………………………………………………… 71

 

4-3- 5- تعداد روزهای بارانی……………………………………………………………………………………….. 72

 

4-3- 6-  توزیع بارندگی ماهانه و فصلی…………………………………………………………………………… 73

 

4-3- 7- حد اكثر بارندگی 24 ساعته حوضه……………………………………………………………………… 75

 

4-3- 8- حداكثر بارش محتمل……………………………………………………………………………………… 76

 

4-4- ویژگی های دمایی حوضه ……………………………………………………………………………………. 77

 

4-4 – 1 – رژیم حرارتی……………………………………………………………………………………………… 80

 

4-4 – 2 – روند تغییرات میانگین ماهانه دما……………………………………………………………………….. 81

 

4 – 4 – 3  بررسی میانگین دمای ماهانه حداقل و حداكثر مطلق……………………………………………….. 83

 

4-4 – 4  تغییرات روزانه و فصلی دما………………………………………………………………………………. 83

 

4- 4 – 5 – رژیم فصلی دما در حوضه……………………………………………………………………………… 84

 

4-4 – 6  تعداد روزهای یخبندان…………………………………………………………………………………….. 84

 

4-4 – 7  تعیین خط برف ماهانه با استفاده از گرادیان دما……………………………………………………… 87

 

4- 5 – رطوبت نسبی…………………………………………………………………………………………………… 87

 

4-6 – تبخیر…………………………………………………………………………………………………………….. 89

 

4-6 – 1  بررسی تغییرات میزان تبخیر از طشت با ارتفاع در حوضه…………………………………………… 90

 

4- 7- تبخیر و تعرق……………………………………………………………………………………………………. 91

 

4-7 – 1 تبخیر و تعرق پتانسیل……………………………………………………………………………………… 91

 

4-7 – 1 – 1 تبخیر و تعرق پتانسیل به روش ترنت وایت……………………………………………………….. 92

 

4-7 – 2  تبخیر و تعرق واقعی ………………………………………………………………………………………. 96

 

4-7 – 2 – 1  تبخیر و تعرق واقعی به روش تورك……………………………………………………………… 96

 

4-8-  وضعیت خاک حوضه…………………………………………………………………………………………. 97

 

4-8-1- مشخصات كلّی خاكهای حوضه………………………………………………………………………….. 98

 

4-8-1-1- شاخه (رودخانه) چوبر………………………………………………………………………………….. 100

 

4-8-1-1- شاخه ( رودخانه ) چنار رودخان……………………………………………………………………… 101

 

4-8-2- مشخصات خاک رودخانه پسیخان………………………………………………………………………. 102

 

4-8-3- رژیم های رطوبتی و حرارتی خاكها……………………………………………………………………. 103

 

4-8-3-1-1 رژیم یودیك…………………………………………………………………………………………… 103

 

4-8-3-1-2 رژیم زریك……………………………………………………………………………………………. 104

 

4-8-3-2- رژیم حرارتی خاك……………………………………………………………………………………. 104

 

4-8-3-2-1 رژیم حرارتی ترمیك………………………………………………………………………………… 105

 

4-8-3-2-2 رژیم حرارتی مزیك…………………………………………………………………………………. 105

 

4-8-4- خاكهای حوضه رودخانه پسیخان  از لحاظ ارتفاعی…………………………………………………. 105

 

4-8-4- 1 خاكهای جلگه ای……………………………………………………………………………………….. 105

 

4-8-4- 2 خاكهای كوهپایه ای…………………………………………………………………………………….. 106

 

4-8-4- 3 خاكهای كوهستانی …………………………………………………………………………………….. 106

 

4 ـ 9-  منابع اراضی……………………………………………………………………………………………………. 107

 

4 ـ 9-1-گروههای هیدرولیكی خاكها…………………………………………………………………………….. 108

 

4-10-  هیدرولوژی حوضه………………………………………………………………………………………….. 109

 

4-10-1- تحلیل منطقه ای آبدهی ماهانه و سالانه حوضه پسیخان …………………………………………… 110

 

4-10-2- تجزیه و تحلیل آمار روزانه جریان ……………………………………………………………………. 110

 

4-10-2-1-  محاسبه متوسط دبی ماهانه و سالانه ………………………………………………………………. 110

 

4-10-2-2-  محاسبه دبی های حداکثر وحداقل………………………………………………………………… 113

 

4-10-2-3-  برآورد دبی حداکثر لحظه ای برای واحدهای هیدورلوژیک حوزه آبخیز پسیخان………. 115

 

4-10- 2-3-1-  برآورد دبی حداکثر لحظه ای برای واحده های هیدو لوژیک به روش کریگر………. 115

 

4-10- 2-3-2- بر آورد دبی حداکثر لحظه ای با استفاده از رابطه منطقه ای………………………………. 116

 

4-10-2-4- بررسی دوره های کم آبی و پر آبی ………………………………………………………………. 117

 

4-10-2-4-1- دبی مشخصه حداکثر……………………………………………………………………………… 117

 

4-10-2-4-2- دبی مشخصه متوسط یا 6 ماهه…………………………………………………………………… 117

 

4-10-2-4-3- دبی مشخصه یک ماهه، سه ماهه و نه ماهه …………………………………………………… 117

 

4-10-2-4-4- دبی مشخصه کم آبی……………………………………………………………………………… 118

 

4-10- 5- تعیین رژیم آبی رودخانه پسیخان……………………………………………………………………… 118

 

4-11-  زمین شناسی حوضه…………………………………………………………………………………………. 118

 

4-11-1- زمین شناسی سطحی حوضه پسیخان………………………………………………………………….. 119

 

4- 11-1-1- سازند زمان پركامبرین………………………………………………………………………………. 120

 

4-11-1-1-1- واحد  Mtg………………………………………………………………………………………… 120

 

4-11-1-1-2- واحد  Mt………………………………………………………………………………………….. 120

 

4-11-1-2- سازند دوران اول(دیرینه زیستی یا پالئوزوئیك)………………………………………………….. 120

 

4-11-1-2-1-  زیر واحد P ……………………………………………………………………………………….. 120

 

4-11-1-2-2-  زیر واحد PV ……………………………………………………………………………………. 121

 

4-11-1-3-  سازند دوران دوم ( میان زیستی یا مزوزوئیك)………………………………………………….. 121

 

4-11-1-3-1-  واحد TJS  ………………………………………………………………………………………. 121

 

4-11-1-3-2-  زیرواحد jsh ……………………………………………………………………………………… 121

 

4-11-1-4-1-  واحد Q1da  ( نهشته های كوهپایه ای و آبرفتی پلئیستوسین)…………………………… 121

 

4-11-1-4-  سازند دوران چهارم (كواترنر یا عهد حاضر)……………………………………………………. 121

 

4-11-1-3-3-  واحد K1L ………………………………………………………………………………………. 121

 

4-11-1-4-2-  واحد Qal  ( نهشته های آبرفتی و دشت سیلابی)………………………………………….. 122

 

4-12-  فرسایش تشكیلات سطحی در حوضه آبریز پسیخان…………………………………………………. 125

 

4-12-1-  آب و هوا………………………………………………………………………………………………….. 125

 

4-12-2-  مورفولوژی ……………………………………………………………………………………………….. 126

 

4-12-3-  چینه شناسی ………………………………………………………………………………………………. 126

 

4-12-4-  پوشش گیاهی ……………………………………………………………………………………………. 126

 

4-13- کاربری اراضی حوضه………………………………………………………………………………………. 127

 

4-14- فرسایش در حوضه ………………………………………………………………………………………….. 128

 

4-15- پوشش گیاهی حوضه ………………………………………………………………………………………. 129

 

4-15-1- اشكوب بندی پوشش گیاهی ( درختان ) به تناسب ارتفاع………………………………………… 129

 

4-15-1-1- ارتفاع كمتر از 500 متر با جنگل نیمه متراكم……………………………………………………. 129

 

4-15-1-2- ارتفاع 500 تا 1500 متر با جنگل متراكم…………………………………………………………. 130

 

4-15-2-  نقش پوشش گیاهی در فرسایش خاك……………………………………………………………… 130

 

4-16-  مسائل اقتصادی- اجتماعی حوضه………………………………………………………………………… 131

 

4-16-1- نحوه کشاورزی اهالی رودخانه پسیخان………………………………………………………………. 132

 

4-16-2- آبادی های دارای سکنه …………………………………………………………………………………. 132

 

4-16-3-  تعداد جمعیت، خانوار و بعد خانوار ………………………………………………………………….. 132

 

4-17-  مدیریت یکپارچه و توسعه پایدار حوضه………………………………………………………………… 137

 

4-18-  مصادیق و جنبه های تخریب و تهدیدات پیش روی منابع حوضه ی آبخیز پسیخان…………….. 139

 

فصل پنجم: بحث، نتیجه گیری و پیشنهادات……………………………………………………………… 142

 

5-1- بحث ونتیجه گیری…………………………………………………………………………………………….. 143

 

5-2-  پاسخ به فرضیات تحقیق……………………………………………………………………………………… 156

 

5-2-1- فرضیه اول……………………………………………………………………………………………………. 156

 

5-2-2- فرضیه دوم……………………………………………………………………………………………………. 156

 

5-3- پیشنهادات……………………………………………………………………………………………………….. 157

 

منابع و ماخذ…………………………………………………………………………………………………………….. 161

 

پیوست……………………………………………………………………………………………………………………. 168

 

 

 

 

 

فهرست جداول

 

عنوان                                                                                                                          صفحه

 

جدول 2-1- عملكرد حوضه های رودخانه ای……………………………………………………………………. 16

 

جدول 3-1- موقعیت جغرافیایی زیرحوضه ها و رودخانه های آن…………………………………………….. 30

 

جدول 3-2- مشخصات ایستگاههای هواشناسی حوضه مطالعاتی و اطراف آن……………………………… 38

 

جدول 3-3 – مشخصات ایستگاههای هیدرومتری حوضه مطالعاتی و اطراف آن…………………………… 39

 

جدول 4-1- ضرایب شکل زیر حوزه ها و حوزه اصلی…………………………………………………………. 51

 

جدول 4-2- شیب های رودخانه ها و آبراهه های اصلی در حوزه پسیخان و زیر حوزه ها……………….. 56

 

جدول 4-3- کلاس شیب حوزه پسیخان…………………………………………………………………………… 57

 

جدول 4-4- توزیع شیب نسبت به سطح زیر حوزه سیاهمزگی………………………………………………… 60

 

جدول 4-5- توزیع شیب نسبت به سطح زیر حوزه چناران……………………………………………………… 60

 

جدول 4-6- توزیع شیب نسبت به سطح زیر حوزه لاسک……………………………………………………… 61

 

جدول 4-7- توزیع شیب نسبت به سطح زیر حوزه چماچاه…………………………………………………….. 61

 

جدول 4-8- توزیع شیب نسبت به سطح زیر حوزه مژده………………………………………………………… 62

 

جدول 4-9- توزیع شیب نسبت به سطح زیر حوزه پسیخان…………………………………………………….. 62

 

جدول 4-10- شیب متوسط وزنی ،شیب میانه و نمای شیب در حوزه زیر حوزه ها………………………… 63

 

جدول 4-11-  مشخصات ایستگاههای محدوده مورد مطالعه…………………………………………………… 73

 

جدول 4-12- مقدار بارش حوضه رودخانه پسیخان……………………………………………………………… 78

 

جدول 4-13- تغییرات میانگین بارندگی سالانه ایستگاههای اطراف حوضه…………………………………. 79

 

جدول4-14- تعداد روزهای بارانی برحسب ماههای سال……………………………………………………….. 80

 

جدول 4-15- تعداد روزهای بارانی بر حسب فصلهای سال…………………………………………………….. 80

 

جدول 4-16- مقادیر بارندگی ماهانه و سالانه در حوضه پسیخان……………………………………………… 82

 

جدول 4-17- توزیع فصلی و درصدهای مربوط به بارندگی حوضه آبخیز پسیخان………………………… 83

 

جدول 4-18- نتایج تحلیل بارندگی 24 ساعته و احتمال وقوع بارندگی حوضه…………………………….. 84

 

جدول 4-19- متوسط درجه حرارت ماهانه ایستگاههای اطراف حوضه برحسب سانتیگراد………………. 87

 

جدول 4-20- معادلات و روابط بین درجه حرارت و ارتفاع در حوضه پسیخان……………………………. 88

 

جدول 4-21- توزیع درجه حرارت متوسط ماهانه و سالانه بر حسب سانتیگراد در حوضه پسیخان……… 89

 

جدول 4-22-  داده‏های درجه حرارت حوضه پسیخان………………………………………………………….. 89

 

جدول 4-23- تغییرات ماهانه درجه حرارت حوضه پسیخان……………………………………………………. 90

 

جدول 7-24- رژیم فصلی و درصد فصل درجه حرارت حوضه پسیخان…………………………………….. 93

 

جدول 4-25- تعداد روزهای یخبندان بر حسب ماههای سال…………………………………………………… 94

 

جدول 4-26- ارتفاع ماهانه خط برف براساس گرادیان ماهانه دما……………………………………………. 96

 

جدول4-27-  میانگین رطوبت نسبی ایستگاههای معرف برحسب درصد…………………………………….. 97

 

جدول 7-28- میانگین تبخیر از طشتك در ایستگاههای معرف………………………………………………… 98

 

جدول 4-29-  برآورد تبخیر و تعرق نقاط ارتفاعی سالانه حوضه به میلی متر………………………………. 99

 

جدول 4-31-  مقادیر تبخیر و تعرق ماهانه حوضه آبریز پسیخان به روش ترنت وایت…………………… 103

 

جدول 4-32- محدوده های اقلیمی دمارتن……………………………………………………………………….. 107

 

جدول 4 ـ 33 – مشخصات تیپهای اصلی اراضی و واحدهای اراضی حوضه آبریز پسیخان………………. 119

 

جدول 4-34-  مشخصات فیزیکی حوضه رودخانه پسیخان وزیرحوضه ها…………………………………. 122

 

جدول (-35- رابطه آبدهی با مساحت در حوضه آبخیز پسیخان……………………………………………… 123

 

جدول 4-36- آبدهی متوسط روزانه ، ماهانه و سالانه رودخانه پسیخان……………………………………… 124

 

جدول 4-37-  آبدهی متوسط حداقل ماهانه رودخانه پسیخان………………………………………………… 126

 

جدول 4-38-  مقادیر دبی حداکثر و حداکثر لحظه ای ایستگاه نوخاله……………………………………… 126

 

جدول شماره4-39-  دبی حداکثر لحظه ای برآورد شده برای 14 واحد هیدرولوژیک حوزه پسیخان… 128

 

جدول 4-40-   برآورد دبی با دوره برگشت های مختلف با استفاده از فرمول منطقه ای  حوزه تالاب… 129

 

جدول 4-41-  مقادیر دبی های مشخصه ایستگاه نوخاله رودخانه پسیخان………………………………….. 130

 

جدول  4-42-  تشكیلات زمین شناسی حوضة‌ آبریز پسیخان…………………………………………………. 135

 

جدول4-43- وضعیت‏مقاومت مكانیكی، فرسایش پذیری و پتانسیل لغزش و ریزش‏تشكیلات‏سطحی‏حوضه‏پسیخان          139

 

جدول 4-44- وضعیت حوضه آبخیز پسیخان از نظر پوشش گیاهی…………………………………………. 141

 

جدول 4-45- توزیع جمعیت در روستاهای حوضه آبخیز پسیخان (1385)…………………………………. 147

 

 

 

 

 

فهرست نمودارها/ اشكال

 

عنوان                                                                                                                          صفحه

 

شكل 2-1- طبقه بندی آبراهه ها به روش هورتن (الف) و استرالر (ب ( 27)………………………………… 20

 

شکل3-1- موقعیت حوضه رودخانه پسیخان در استان گیلان…………………………………………………… 29

 

شکل3-2- نقشه پایه حوضه رودخانه پسیخان……………………………………………………………………… 31

 

شکل3-3- نقشه موقعیت رودخانه های حوضه رودخانه پسیخان……………………………………………….. 35

 

شکل 3-4- نقشه موقعیت ایستگاههای حوضه رودخانه پسیخان………………………………………………… 42

 

شکل4-1- موقعیت حوضه رودخانه پسیخان در استان گیلان…………………………………………………… 42

 

شکل 4-2- نقشه هیپسومتریک حوضه رودخانه پسیخان………………………………………………………… 52

 

شکل 4-3- نقشه شیب حوضه رودخانه پسیخان…………………………………………………………………… 64

 

شکل 4-4- نقشه جهت شیب حوضه رودخانه پسیخان…………………………………………………………… 65

 

شکل 4-5- تعداد روزهای بارانی بر حسب ماههای سال………………………………………………………… 81

 

شکل 4 – 6 – تعداد روزهای بارانی بر حسب فصلهای سال…………………………………………………….. 81

 

شکل4-7- بارندگی ماهانه حوضه پسیخان………………………………………………………………………… 82

 

شکل4-8- توزیع فصلی بارندگی حوضه پسیخان………………………………………………………………… 83

 

شكل 4-9- گرادیان حرارتی حوضه آبریز پسیخان………………………………………………………………. 88

 

شکل 4-10- رژیم حرارتی حوضه آبریز پسیخان………………………………………………………………… 90

 

شکل 4 -11- تغییرات ماهانه درجه حرارت حوضه پسیخان……………………………………………………. 91

 

شکل4-12- ضریب تغییرات ماهانه دما C.V. و انحراف از معیار S.D حوضه پسیخان…………………. 91

 

شکل 4-13- درصد فصلی درجه حرارت حوضه پسیخان………………………………………………………. 94

 

شکل4-14- تعداد روزهای یخبندان حوضه بر حسب ماههای سال……………………………………………. 95

 

شکل 4-15- مقایسه دما و تبخیرو تعرق پتانسیل در روش ترنت وایت……………………………………….. 104

 

شکل4-16-  مقایسه تبخیر از طشت وترنت وایت در حوضه پسیخان………………………………………… 104

 

شكل 4-17-  اقلیم نمای آمبرژه…………………………………………………………………………………….. 108

 

شکل 4 – 18-  نقشه تكتونیك ایران و موقعیت منطقه تحقیق در آن…………………………………………. 131

 

شکل4-19- توزیع جمعیت در روستاهای حوضه آبخیز پسیخان (1390)…………………………………… 149

 

شکل4-20- توزیع جمعیت در روستاهای حوضه آبخیز پسیخان (1390)…………………………………… 149

 

شکل4-21- توزیع جمعیت در روستاهای حوضه آبخیز پسیخان (1390)…………………………………… 150

 

شکل4-22- توزیع جمعیت در روستاهای حوضه آبخیز پسیخان (1390)…………………………………… 150

 

شکل4-23- توزیع جمعیت در روستاهای حوضه آبخیز پسیخان (1390)…………………………………… 151

 

شکل4-24- نقشه پراکندگی آبادیهای حوضه رودخانه پسیخان………………………………………………. 151

 

شکل 5-1- پروسه طراحی مدیریت یکپارچه و هماهنگ حوضه های رودخانه ای……………………….. 157

 

 

 

 

 

چکیده

 

تأثیرات متقابل ناشی از منابع مختلف و اجزای زنده و غیرزنده ی موجود در یک حوضه ی آبخیز، ضرورت پیاده سازی مدل مدیریت سیستمی و یکپارچه را در حوضه های آبخیز با هدف بهره وری بهینه از منابع و هماهنگی و حرکت در راستای توسعه ی پایدار ایجاب کرده است.

 

محدوده مورد مطالعه در این تحقیق حوضه رودخانه پسیخان در استان گیلان از زیر حوضه های تالاب انزلی است. داده های مورد استفاده در این تحقیق داده های اقلیمی، هیدرولوژی و جغرافیایی حوضه است. فعالیتهای صورت گرفته از سوی نهادهای مرتبط در حوضه که از سازمان ها و نهادهای مرتبط بدست آمده نشان می دهد که در این حوضه ها عوامل بسیاری بر یکدیگر تأثیر می گذارند، که شناخت این عوامل و ارتباط بین آنها بصورت نگرش جامع و سیستمی می تواند از عوامل تخریب کاسته و روند اصلاحی حوضه را تسریع نماید. با بررسی وضعیت طبیعی و منابع آب و خاک حوضه ی پسیخان، چالش های پیش روی توسعه در این حوضه بررسی شده و به برخی از راهکارهای مدیریتی در غالب مدیریت یکپارچه و حوضه ای منابع طبیعی و انسانی به خصوص الزامات اساسی مربوط به هماهنگی مدیریت در واحدهای سیاسی – اداری استانی تابعه اشاره شده است.روش تحلیل داده های نتایج حاصل از تحقیقات نشان می دهد كه برای كاهش سیلاب در حوضه پسیخان می توان سیلاب های بالادست این حوضه را كنترل نمود، كه در این راستا باید نقاطی را برای مدیریت سیلاب های بالادست مكان گزینی کرد كه با مطالعات میدانی موقعیت آنها نسبت به مسیل های فعلی به دست می آید. مدیریت سیلاب در حوضه  بدون توجه به عناصر هیدروژئومورفولوژیكی امكان پذیر نمی باشد و با به كارگیری مدل یكپارچه سیلاب امكان حضور تمام شاخص ها در واحدبندی مدیریتی عملی می باشد. لذا در این تحقیق تلاش براین است با استفاده از نتایج مطالعات معتبر ملی و بین‌المللی و به موازات آن، نتایج مشاهدات و تحقیقات میدانی و مطالعات علمی دراز مدت ، همچنین با شناخت عوامل و ویژگی های محیطی به تحلیل علل و چگونگی ناپایداری محیطهای رودخانه ای پرداخته و راهبردهایی ارایه شد كه كاربر آنها می تواند توسعه و مدیریت حوضه ها را به سوی پایداری سوق داده ودر نهایت برقراری توسعه پایدار منابع موجود، به منظور تأمین نیازهای ساکنین حوضه را تامین نماید.

 

واژگان کلیدی: حوضه آبخیزپسیخان، حوضه رودخانه ای، مدیریت یکپارچه و جامع، توسعه پایدار

 

 

 

مقدمه

 

توسعه ی پایدار در گرو مراقبت از زمین است و بشر به عنوان بخشی از طبیعت نمی تواند آینده ای داشته باشد مگر آن که از طبیعت و منابع طبیعی حفاظت به عمل آورد(وهابزاده،1377). وضعیت مکانی قرارگیری منابع آب و خاک و پوشش گیاهی در طبیعت اغلب در چارچوب حوضه های آبخیز است و به همین دلیل در مطالعات این بخش در جنبه های مختلف و تأثیرات عملکرد سیستم های طبیعی در مباحث هیدرولوژی و آب شناسی، اقتصادی و اجتماعی، کشاورزی و پوشش گیاهی، خاک شناسی و فرسایش و سایر مباحث نظیر این، حوضه ی آبخیز به عنوان پایه و واحد مطالعاتی مدنظر قرار می گیرد. از این رو تأثیرات متقابل ناشی از منابع مختلف و اجزای زنده و غیرزنده ی موجود در یک حوضه ی آبخیز، ضرورت پیاده سازی مدل مدیریت سیستمی و یکپارچه را در حوضه های آبخیز با هدف بهره وری بهینه از منابع و هماهنگی و حرکت در راستای توسعه ی پایدار ایجاب نموده است. حوضه ی آبخیز پسیخان رود دارای شعبات رودهایی است که از جهات گوناگون جغرافیایی به حوضه پسیخان منتهی می شوند. مهم ترین رودهایی که به این حوضه می ریزد سیاهمزگی، چوبر(امامزاده ابراهیم)، چناران و … است. که از نواحی مختلف شامل مناطقی با کوهستان های متراکم، نیمه کوهستانی، جلگه و دشتی می گذرد و پسیخان رود و شعب کوچک و بزرگ آن از سرچشمه تا مصب عامل وحدت این نواحی است. تصمیم گیری جهت مدیریت منابع طبیعی بسیار پیچیده است زیرا بهره برداران متعددی را شامل می شود و مکانیسم های ارتباط متقابل بین آن ها وجود دارد. و تصمیم گیران معمولاً با بهینه کردن همزمان چندین هدف مواجه اند(محسنی ساروی،1382). مدیریت بهینه ی منابع آب و خاک جز با حفظ منابع و استفاده ی صحیح، مستمر و پایدار و نیز حداقل هدررفت و خسارت به آن ها به وقوع نمی پیوندد(صدرالاشرافی ،1371). این مدیریت یک مدیریت سیستمی است که در جهت به کارگیری و هدایت مفید و مؤثر عوامل و منابع به منطور رسیدن به حالت بهینه و با هدف دستیابی به حداکثر سود، حداقل هزینه و حداکثر کارایی توسط مدل های برنامه ریزی اعمال می گردد(ملک محمدی،1362). خلاصه اینکه نوع نگرش مدیران به رودخانه ها و توسعه حوضه آنها به گونه ای بوده است که اکنون در بسیاری از حوضه ها مسایلی از قبیل بحران آب ، ناپایداری توسعه و بحران مدیریت به صورت چالشهایی بسیار جدی مطرح می باشد.دررویكرد صرفاً مهندسی ، مدیران ، تنها به تهیه و انتقال آب پرداخته اند. در رویكرد دیگری که اقتصاد بوده است سعی نموده اند به راه حل بهینه ای برای تخصیص منابع آب دست یابند و یا اینكه با تمرکز بر رویكرد هیدرولوژیكی سعی کرده اند فقط فن آوری اجرای طرحها را توجیه نمایند.

 

در حالی که حفظ یا تأمین پایداری درحوضه رودخانه ها نیازمند توجهی عمیق به نگرشی جامع است که اساس آن برخوردی اکوسیستمی با رودخانه ها می باشد. در این نوع نگرش ، آبگیر، کانال اصلی رودخانه ، دشتهای سیلابی، حریم ها، تالابها، دریاچه ها و مصب ها همراه با همه ساکنان هر حوضه که

 

 

2-2-2. مفهوم کالبد شهر. 17

 

2-2-3. مفاهیمی پیرامون توسعه کالبدی شهر. 17

 

2-2-4. فضای شهری و توسعه فضایی.. 17

 

2-2-5. فضا و فضای شهری.. 17

 

2-3. ورودی.. 18

 

2-4. تعریف فضای ورودی شهر. 18

 

2-4-1. عوامل موثر در طراحی فضای ورودی موفق.. 19

 

2-5. مفهوم کیفیت محیط شهری.. 20

 

2-5-1. مدل جان لنگ: نیازهای انسانی.. 20

 

2-5-2. مدل “کانتر” : مولفه های مکان. 20

 

2-5-3. مدل جان پانتر. 21

 

2-5-4. مولفه های کیفیت… 21

 

2-6. عملکرد (کارکرد) و کالبد محیط.. 22

 

2-7. عملکرد ورودی شهر. 22

 

2-7-1.  ویژگی های عملکردی ورودی شهر. 22

 

2-7-2. اصول عملکردی ورودی ها 22

 

2-7-3.  مولفه های عملکردی.. 22

 

2-7-4.  تاثیر سرعت بر عملکرد ورودی شهرها 23

 

2-7-5.  ارتقاء مولفه های عملکردی در ورود به شهر. 24

 

2-8. مولفه کالبدی.. 24

 

2-8-1.  عوامل تاثیرگذار بر کالبد و ظاهر ورودی شهر. 24

 

2-8-2. هویت کالبدی.. 25

 

2-8-3. ورودی شهر امروز صحنه تناقص و تضاد. 25

 

2-9. انواع ورودی های شهری.. 27

 

2-9-1. ورودی شهر- خیابان. 28

 

2-9-2. ورودی شهر- ایستگاه راه آهن.. 29

 

2-9-3. ورودی شهر – فرودگاه 29

 

2-10. سلسله مراتب کارکردی –  مکانی ورودی ها 30

 

2-10-1. حوزه های فضای ورودی شهر. 30

 

2-10-2.  روشهای ارزیابی کاربری اراضی شهری.. 32

 

2-11. ساماندهی شهری.. 37

 

2-12. نظریه پردازان جهانی.. 37

 

2-12-1.  جان راسکین (1900-1818) 37

 

2-12-2. کامیلوبویی تو (1914-1836). 38

 

2-12-3. کامیلو سیت (1903-1843) 38

 

2-12-4. پاتریک گدس… 38

 

2-13. نگاهی به گذشته، حال و آینده ورودی شهرها 39

 

2-14. تجارب جهانی ساماندهی ورودی.. 43

 

2-14-1. لستر. 44

 

2-14-2. وین.. 45

 

 

2-14-3. آمستردام. 47

 

2-15. سابقه برنامه ریزی و طرح های ساماندهی مبادی ورودی در ایران. 49

 

2-15-1. طراحی مبادی ورودی شهر آمل.. 50

 

2-15-2. شیراز. 52

 

2-15-3. مشگین شهر. 54

 

2-15-4. جیرفت… 56

 

2-15-5. تبریز. 56

 

2-15-6. کلاچای.. 58

 

2-15-7. قزوین.. 59

 

2-15-8. ورودی غربی تهران. 61

 

2-15-9. نصب دروازه ماهی ورودی شرق بندرانزلی.. 65

 

2-15-10. دروازه قرآن ورودی غرب شهر خشکبیجار رشت… 66

 

2-16. دیدگاه ها و نظریات شهری.. 67

 

2-16-1. نظریه مدرنیسم. 67

 

2-16-2. نظریه پست مدرنیسم. 68

 

2-16-3. نظریه توسعه پایدار شهری.. 68

 

2-16-4. مکتب ترقی گرایی.. 70

 

2-16-5. مکتب ساختارگرایی{ structuralist  school  }. 70

 

2-16-6. دیدگاه سازمان دهی زمین و تفکیک اراضی.. 71

 

2-16-7.  دیدگاه استفاده از طرح جامع در تغییرات کاربری اراضی.. 72

 

? فصـل سوم: روش اجرای تحقیق، مواد و روش‌ها

 

3 –1. روش شناسی تحقیق.. 74

 

3–1 –1. روش اجرای تحقیق.. 74

 

3–1 –2. شیوه جمع آوری داده ها و اطلاعات… 74

 

3 –1–3. ابزار گردآوری اطلاعات… 74

 

3 –1 –4. جامعه آماری.. 74

 

3 –1 –5. روش تجزیه و تحلیل اطلاعات… 75

 

3-2. ویژگی‌های جغرافیایی شهر مورد مطالعه. 75

 

3-2-1. موقعیت جغرافیایی شهر بندر انزلی.. 75

 

3-2-2. توپوگرافی.. 77

 

3-2-3. ویژگی‌های اقلیمی شهر بندر انزلی.. 80

 

3-2-3-1. درجه حرارت… 80

 

3-2-3-2. بارندگی.. 80

 

3-2-3-3. رطوبت نسبی.. 81

 

3-2-4. منابع آب… 81

 

3-2-5. خاک ‌شناسی.. 82

 

3-2-6. پوشش گیاهی.. 82

 

3-3. تاریخچه شهر بندر انزلی.. 83

 

3-3-1. جمعیت و خانوار. 86

 

3-3-2. ساختار جنسی و سنی جمعیت… 86

 

3-3-3. حرکات جمعیتی (مهاجرت) 87

 

3-3-4. زبان و مذهب… 89

 

3-3-5. سواد. 89

 

3-3-6. ویژگی‌های اقتصادی شهر بندر انزلی.. 90

 

3-3-6-1. جمعیت فعال و غیر فعال. 90

 

3-3-6-2. جمعیت  شاغل برحسب گروه‌های عمده فعالیت… 91

 

3-3-6-3. حدود کلی تراکم جمعیت شهر بندرانزلی.. 92

 

3-3-6-4. فعالیت‌های بندرگاهی.. 93

 

3-4. سیمای کالبدی شهر بندر انزلی.. 94

 

3-4-1. محله‌ها و نواحی شهر بندر انزلی بر حسب مساحت و جمعیت… 95

 

3-4-2. کاربری اراضی شهر بندر انزلی.. 99

 

3-4-3. طرح تفصیلی توسعه کالبدی شهر بندر انزلی.. 103

 

? فصـل چهارم: تجزیه و تحلیل داده‌ها و یافته‌های تحقیق

 

4–1. مقدمه. 106

 

4-2. محدودیت ها و امکانات توسعه کالبدی شهر بندرانزلی.. 107

 

4-2-1. محتوای اصلی یا اساس طرح جامع شهر بندرانزلی.. 109

 

4-2-2. مشخصات ساختی و کالبدی شهر بندرانزلی.. 109

 

4-2-3. حوزه عملکردهای اصلی شهر بندرانزلی.. 110

 

4-2-4. تحولات کالبدی و کارکردی شهر بندرانزلی……………………………………………………………. 110

 

4-2-5. حریم شبکه های ارتباطی.. 112

 

4-2-6. مقررات مربوط به همجواری و دسترسی های مجاز کاربری های مختلف… 112

 

4-3. پهنه های فضای ورودی شهر. 113

 

4-4. توقعات موضوعی از ورودی.. 114

 

4-4-1. تبدیل پذیری.. 115

 

4-4-2. نفوذ پذیری.. 123

 

4-5. توقعات موردی از ورودی.. 128

 

4-5-1. پذیرندگی.. 129

 

4-5-1-1. بررسی امکانات مسافرین.. 133

 

4-5-1-2. دلبازی.. 136

 

4-5-2. خوانایی.. 141

 

4-5-2-1. وضوح مسیر. 142

 

4-5-2-2. راهبری.. 148

 

4-5-2-3. نظم. 150

 

4-5-3. تشخص…. 153

 

4-6. پوشش گیاهی.. 159

 

4-7. مبلمان شهری.. 159

 

4-8 . حفظ نقاط طبیعی.. 160

 

4-9. کفپوش مسیر سواره 161

 

4-10. تحلیل ویژگی های ورودی شهر بندرانزلی از سمت غرب با تکیه به تکنیکSWOT. 162

 

? فصـل پنجم: بحث و نتیجه‌گیری و پیشنهادها

 

5-1. آزمون فرضیه ها 168

 

5-2. نتیجه گیری.. 172

 

5-3. پیشنهادهای تحقیق.. 173

 

منابع و مأخذ. 175

 

 

 

 

 

فهـرست جداول

 

عنوان                                                                                                           صفحه

 

جدول 2-1: مولفه های کیفیت محیط.. 21

 

جدول 3-1: جمعیت و خانوار شهرستان بندر انزلی.. 86

 

جدول 3-2: ترکیب جنسی و سنی جمعیت شهرستان بندر انزلی.. 86

 

جدول 3-3:  مهاجران وارد شده به شهر بندر انزلی.. 88

 

جدول 3-4 : علل مهاجران وارد شده به شهر بندر انزلی در دهه 1385- 1375. 88

 

جدول 3-5 : تعداد باسوادان در جمعیت 6ساله و بیشتر شهرستان بندر انزلی، 1385. 89

 

جدول 3-6 : توزیع نسبی جمعیت 10ساله و بیشتر شهر بندر انزلی برحسب وضع فعالیت… 90

 

جدول3-7 : توزیع نسبی جمعیت10ساله و بیشتر شهر بندرانزلی برحسب نوع فعالیت و به تفکیک جنس… 91

 

جدول3-8: توزیع نسبی برآوردشاغلان10 ساله و بیشتر برحسب بخش‌های کشاورزی، صنعت و خدمات… 91

 

جدول 3-9 تراکم ناخالص جمعیتی پیشنهادی طرح جامع و مقایسه آن با وضع موجود. 93

 

جدول 3-10.  محله‌ها و نواحی شهر بندر انزلی برحسب مساحت و جمعیت… 96

 

جدول 3-11: سطوح کاربری‌های موجود در شهر بندر انزلی.. 99

 

جدول 3-12: سطوح کاربری‌های مختلف، تعداد و سهم آنها در شهر بندرانزلی سال 1389. 101

 

جدول 4-1 انواع دیدها در ورودی شهر. 138

 

جدول 4-2 اهداف، راهبردها و سیاست های ورودی شهر. 154

 

جدول4-3 تبدیل پذیری.. 162

 

جدول 4-4 نفوذپذیری.. 163

 

جدول4-5 پذیرندگی.. 164

 

جدول4-6 خوانایی.. 165

 

جدول 4-7 تشخص…. 166

 

 

 

 

 

فهـرست نمودارها

 

عنوان                                                                                                           صفحه

 

نمودار 3-1: ترکیب سنی شهر بندر انزلی – سال 1385. 87

 

نمودار 3-2: وضعیت جمعیت فعال و غیرفعال شهر بندرانزلی ـ سال 1385. 90

 

نمودار 3-3: جمعیت فعال شهر بندر انزلی، 1385. 92

 

نمودار 3-4: مساحت نواحی 9گانه شهر بندر انزلی بر حسب هکتار. 97

 

نمودار 3-5: جمعیت نواحی 9گانه شهر بندر انزلی.. 97

 

نمودار 5-1: سنجیدن به ویژگی های مبادی ورودی.. 170
فهـرست تصاویر

 

عنوان                                                                                                            صفحه

 

تصویر 2-1 دروازه های قدیم ایران. 40

 

تصویر 2-2 ورودی کنونی شهر لستر از جنوب شرق.. 45

 

تصویر 2-3 قسمتی از ورودی شهر وین.. 46

 

تصویر 2-4  قسمتی از ورودی شهر آمستردام. 49

 

تصویر 2-5 ورودی شهر آمل.. 50

 

تصویر 2-6 دروازه قرآن شیراز. 53

 

تصویر 2-7 طرح های المان ورودی شمالی شیراز. 54

 

تصویر 2-8 ورودی مشگین شهر. 55

 

تصویر 2-9 نماهای ورودی مشگین شهر. 55

 

تصویر 2-10 نماهای ورودی محور ترانزیتی کرمان- جیرفت… 56

 

تصویر2-11 نماهای ورودی پل امام علی(ع) شهر تبریز. 58

 

تصویر 2-12 طرح ورودی شهر قزوین از سمت تهران. 61

 

تصویر2-13 تعیین محدوده طراحی و همنشینی آن با یکدیگر. 62

 

تصویر 2-14 تعیین امتداد مسیر با توجه به مناظر تشکیل دهنده در ورودی غربی تهران. 63

 

تصویر 2-15 دروازه ماهی ورودی شرق بندرانزلی.. 66

 

تصویر 2-16 نصب دروازه قرآن ورودی غرب شهر خشکبیجار از سمت خمام. 67

 

تصویر 3-1 نمایی از محدوده بندر و گمرکات انزلی.. 94

 

تصویر 4-1 نماهای مسکونی گل های بهشت و آپارتمان های شرکت نفت در محدوده مورد مطالعه. 111

 

تصویر 4-2 نمایی از پروژه کنارگذر شرق به غرب انزلی.. 112

 

تصویر 4-3 نمایی از احداث واحدهای آپارتمانی مسکونی مهر. 112

 

تصویر4-4.  تغییر بافت پس مسیر ورودی.. 118

 

تصویر4-5. نسبت عرض مقطع به ارتفاع بدنه در ابتدا و انتهای ورودی.. 119

 

تصویر 4-6. سد معبر توسط لوازم ساختمانی برای شاخص کردن ملک تجاری.. 120

 

تصویر4-7. تابلوهای هشدار دهنده کاهش سرعت… 121

 

تصویر4-8. قدرت انتخاب مسیر در مسیر تندرو به سمت میدان پرستار و ساحل دریا 122

 

تصویر 4-9. بسته شدن انتهای دید. 125

 

تصویر 4-10. قرارگیری مشاغل نامتناسب با ورودی در حاشیه مسیر. 126

 

تصویر 4-11. قرارگیری کاربری های ناسازگار. 126

 

تصویر 4-12.  نمایی از ریختن زباله در اطراف مسیر ورودی.. 127

 

تصویر 4-13.  عدم توقف خودروها در حاشیه باند سواره و هجوم به سمت مسیر عبور پیاده 128

 

تصویر4-14. پل هوایی در مسیر ورودی.. 129

 

تصویر4-15. ایجاد دور برگردان در باند تندرو. 130

 

تصویر 4-16. توقف وسایل نقلیه در مسیر پیاده رو 131

 

تصویر 4-17. عدم ایجاد یا تخریب کفپوش پیاده رو. 131

 

تصویر 4-18. سرویس بهداشتی در انتهای مسیر ورودی.. 133

 

تصویر 4-19.  نمونه هایی از واحدهای پذیرایی مناسب و نامناسب در مسیر ورودی مورد مطالعه. 134

 

تصویر 4-20. مرکز بهداشتی آموزشی و درمانی موجود در مسیر ورودی.. 135

 

تصویر4-21. محلی که در ورودی پوشش گیاهی در دو طرف مسیر موجود می باشد. 136

 

تصویر 4-22. سلیقه ای بودن کاشت گیاهان در بلوار ورودی.. 137

 

تصویر 4-23. رها شدن فضاهای سبز و بدون کاربری در پی عدم صرفه اقتصادی در استفاده آنها 137

 

تصویر 4-24. ساختمان های با ارتفاع بلند به عنوان یک عنصر شاخص شهری.. 140

 

تصویر 4-25.  نور پردازی در بلوار مسیر ورودی.. 143

 

تصویر 4-26. سلیقه ای بودن نورپردازی در مسیر پیاده رو. 143

 

تصویر 4-27. موانع مزاحم در مسیر ورودی.. 145

 

تصویر 4-28.  ایجاد ناهمواری در مسیر ورودی.. 146

 

تصویر 4-29. تابلوهایی هشداردهنده راهنمایی.. 147

 

تصویر 4-30. جداکننده مسیر سواره و پیاده در مسیر ورودی.. 147

 

تصویر 4-31. وضوح و قابلیت خروجی ها و تقاطع. 148

 

تصویر 4-32. عدم رعایت تقارن در بدنه ورودی.. 150

 

تصویر 4-33. رها شدن فضا درست پشت تابلوی ورودی.. 151

 

تصویر 4-34. تغییر کاربری کشتارگاه سابق انزلی در مسیر ورودی به ساختمان اداری شهرداری  تصویر. 156

 

تصویر 4-35. کیفیت پایین بدنه ورودی.. 158

 

تصویر 4-36. نمونه ایستگاه اتوبوس در مسیر ورودی.. 160

 

تصویر 4-37.  کیفیت پایین مسیر سواره و درپوش های فاضلاب شهری.. 161

 

فهـرست نقشه‌ها

 

عنوان                                                                                                           صفحه

 

نقشه 1-1 محدوده مورد مطالعه در شهر بندرانزلی.. 9

 

نقشه 2-1 پل های در دست احداث ورودی شرقی تبریز. 57

 

نقشه 3-1 موقعیت شهر بندرانزلی در تقسیمات کشوری.. 76

 

نقشه 3-2 نواحی سه گانه شهر بندرانزلی.. 78

 

نقشه 3-3 پوشش زمین در شهرستان بندرانزلی.. 79

 

نقشه 3-4 توسعه تاریخی شهر بندرانزلی در دوران های مختلف… 85

 

نقشه 3-5 وضعیت ناحیه ها و محله های شهربندرانزلی.. 98

 

نقشه 3-6 پهنه بندی اراضی شهر بندرانزلی. 1389. 100

 

نقشه 4-1 کاربری اراضی پیشنهادی طرح توسعه و عمران (جامع) شهر بندرانزلی.. 108

 

نقشه 4-2 کاربری اراضی پیشنهادی طرح توسعه و عمران محدوده مورد مطالعه. 111

 

نقشه 4-3 پهنه های فضای ورودی شهر. 114