2-9-خواص مفید گندم. 12

 

2-10-آرد گندم مورد مصرف : 13

 

2-11- نان.. 13

 

2-11-1-آرد نان.. 13

 

2-11-2-نقش آب در پخت نان.. 14

 

2-11-3-نقش مواد شیرین كننده در پخت نان.. 14

 

2-11-4-نقش چربیها و روغنها در پخت نان.. 14

 

2-12-بیسكوئیت… 15

 

2-12-1-نقش آرد در بیسكوئیت… 15

 

2-12-2-نقش شكر و سایر شیرین كننده ها در بیسكوئیت… 15

 

2-12-3-نقش  روغن ها و چربی ها در بیسكوئیت… 16

 

2-12-4-نقش آب در بیسكوئیت… 16

 

2-13-كیك.. 16

 

2-13-1-نقش آرد در كیك.. 16

 

2-13-2-نقش شكر در كیك.. 17

 

2-13-3-نقش روغن در كیك.. 17

 

2-13-4-نقش آب در كیك.. 17

 

2-14- ویفر.. 17

 

2-14-1- آرد ویفر.. 17

 

2-14-2-نقش شكر در ویفر.. 18

 

2-14-3-نقش روغن در ویفر.. 18

 

2-15-حلوا 18

 

2-15-1-حلوا در دین اسلام. 19

 

2-16-تاثیر حرارت بر آرد. 19

 

2-17-قهوه ای شدن غیر آنزیمی(میلارد). 23

 

2-17-1-مراحل انجام واکنش میلارد. 23

 

2-17-2-اثر عوامل مختلف بر قهوه ای شدن غیر آنزیمی.. 24

 

2-18-واکنش میلارد در شیرینی جات… 24

 

3-1-مواد و تجهیزات مورد استفاده. 26

 

3-2-روش ها 26

 

3-2-1-فرایند تهیه حلوا 27

 

3-2-2-آزمایشات شیمیایی آرد. 27

 

3-2-2-1-اندازه گیری رطوبت آرد. 27

 

3-2-2-2-  اندازه گیری خاکستر.. 28

 

3-2-2-3- اندازه گیری pH.. 28

 

3-2-2-4-اندازه گیری چربی.. 29

 

3-2-2-5-  عدد زلنی.. 29

 

3-2-2-6- اندازه گیری گلوتن مرطوب… 30

 

3-2-2-7- اندازه گیری اسیدیته. 30

 

3-2-2-8-اندازه گیری پروتئین به روش کجلدال.. 31

 

 

3-2-3-آزمایشات فیزیکی آردگندم. 32

 

3-2-3-1- اندازه گیری فعالیت آبی.. 32

 

3-2-3-2-بررسی رنگ نمونه آرد. 32

 

3-2-4-آرد تفت داده شده. 33

 

3-2-5- روغن +  آرد تفت داده شده. 33

 

3-2-6-پخت آخر.. 33

 

3-2-6-1-بافت سنجی.. 34

 

3-2-6-2- ارزیابی حسی.. 35

 

3-2-7-اضافه کردن گلوتن به نمونه حلوا 35

 

3-2-8- طرح آماری و روش آنالیز نتایج.. 36

 

4-1- خصوصیات شیمیایی آرد گندم. 37

 

4-2- خصوصیات شیمیایی آرد گندم در طی حرارت‏دهی.. 37

 

4-3-  نتایج آزمون‌های ارزیابی نمونه‏های حلوای تولیدی در مرحله اول (بررسی تأثیر میزان بریکس شربت و روغن). 38

 

4-3-1- رطوبت… 38

 

4-3-2- فعالیت آبی.. 41

 

4-3-3- بافت… 44

 

4-3-3-1- سختی.. 44

 

4-3-3-2- صمغیت… 47

 

4-3-3-3- چسبندگی.. 50

 

4-3-3-4- پیوستگی.. 53

 

4-3-3-5- قابلیت جویدن.. 56

 

4-3-3-6- فنریت… 59

 

4-3-4- مؤلفه‏های رنگی.. 62

 

4-3-4-1- مؤلفه رنگی L*. 62

 

4-3-4-2- مؤلفه رنگی a*. 65

 

4-3-4-3- مؤلفه رنگی b*. 68

 

4-3-5- خصوصیات حسی.. 71

 

4-3-5-1- طعم و مزه. 71

 

4-3-5-2- آروما 74

 

4-3-5-3- رنگ…. 77

 

4-3-5-4- احساس دهانی.. 80

 

4-3-5-5- پذیرش کلی.. 83

 

4-4- نتایج آزمون‌های ارزیابی نمونه‌های حلوای تولیدی در مرحله دوم (بررسی تأثیر افزودن گلوتن). 86

 

4-4-1- رطوبت… 87

 

4-4-2- فعالیت آبی.. 88

 

4-4-3- بافت… 90

 

4-4-3-1- سختی.. 90

 

4-4-3-2- صمغیت… 91

 

4-4-3-3- چسبندگی.. 93

 

4-4-3-4- پیوستگی.. 94

 

4-4-3-5- قابلیت جویدن.. 95

 

4-4-3-6- فنریت… 97

 

4-4-4- مؤلفه‏های رنگی.. 98

 

4-4-4-1- مؤلفه رنگی L*. 98

 

4-4-4-2- مؤلفه رنگی a*. 99

 

4-4-4-3- مؤلفه رنگی b*. 101

 

4-4-5- خصوصیات حسی.. 102

 

4-4-5-1- طعم و مزه. 102

 

4-4-5-2- آروما 104

 

4-4-5-3- رنگ…. 105

 

4-4-5-4- احساس دهانی.. 107

 

4-4-5-5- پذیرش کلی.. 108

 

فصل پنجم. 110

 

5-1-  ارزیابی نتایج آزمون‏های نمونه‌های حلوای تولیدی در مرحله اول (بررسی تأثیر میزان بریکس شربت و روغن). 110

 

5-1-1- رطوبت… 110

 

5-1-2- فعالیت آبی.. 111

 

5-1-3- بافت… 111

 

5-1-4- مؤلفه‏های رنگی (Lab). 113

 

5-1-5- خصوصیات حسی.. 114

 

5-2-  ارزیابی نتایج آزمون‏های نمونه‏های حلوای تولیدی در مرحله دوم (بررسی تأثیر میزان گلوتن). 115

 

5-2-1- رطوبت… 115

 

5-2-2- فعالیت آبی.. 116

 

5-2-3- بافت… 116

 

5-2-4- مؤلفه‏های رنگی (Lab). 117

 

5-2-5- خصوصیات حسی.. 118

 

5-3- نتیجه‏گیری.. 118

 

5-4-پیشنهادات… 119

 

منابع و مآخذ. 120

 

الف- منابع فارسی.. 120

 

ب- منابع خارجی.. 123

 

Abstract. 128
فهرست

 

جدول 2-1-مقدار پروتئین مورد نیاز در محصولات فرآورده های آرد گندم. 8

 

جدول4-1- خصوصیات شیمیایی آرد گندم. 37

 

جدول4-2- خصوصیات شیمیایی آرد گندم در طی فرآیند حرارت‏دهی. 38

 

جدول 4-3- آنالیز واریانس تأثیر بریکس شربت و میزان روغن بر میزان رطوبت نمونه‏های حلوا 39

 

جدول 4-4- تأثیر متقابل میزان بریکس شربت و مقدار روغن بر میزان رطوبت نمونه‏های حلوا. 41

 

جدول 4-5- آنالیز واریانس تأثیر بریکس شربت و میزان روغن بر میزان فعالیت آبی نمونه‏های حلوا 42

 

جدول 4-6- تأثیر متقابل میزان بریکس شربت و مقدار روغن بر میزان فعالیت آبی نمونه‏های حلوا 44

 

جدول 4-7- آنالیز واریانس تأثیر بریکس شربت و میزان روغن بر میزان سختی نمونه‏های حلوا در آزمون بافت‏سنجی.. 45

 

جدول 4-8- تأثیر متقابل میزان بریکس شربت و مقدار روغن بر میزان سختی نمونه‏های حلوا در آزمون بافت‏سنجی.. 47

 

جدول 4-9- آنالیز واریانس تأثیر بریکس شربت و میزان روغن بر میزان صمغیت نمونه‏های حلوا در آزمون بافت‏سنجی.. 48

 

جدول 4-10- تأثیر متقابل میزان بریکس شربت و مقدار روغن بر میزان صمغیت نمونه‏های حلوا در آزمون بافت‏سنجی. 50

 

جدول 4-11- آنالیز واریانس تأثیر بریکس شربت و میزان روغن بر میزان چسبندگی نمونه‏های حلوا در آزمون بافت‏سنجی.. 51

 

جدول 4-12- تأثیر متقابل میزان بریکس شربت و مقدار روغن بر میزان چسبندگی نمونه‏های حلوا در آزمون بافت‏سنجی.. 53

 

جدول 4-13- آنالیز واریانس تأثیر بریکس شربت و میزان روغن بر میزان پیوستگی نمونه‏های حلوا در آزمون بافت‏سنجی.. 54

 

جدول 4-14- تأثیر متقابل میزان بریکس شربت و مقدار روغن بر میزان پیوستگی نمونه‏های حلوا در آزمون بافت‏سنجی.. 56

 

جدول 4-15- آنالیز واریانس تأثیر بریکس شربت و میزان روغن بر میزان قابلیت جویدن نمونه‏های حلوا در آزمون بافت‏سنجی   57

 

جدول 4-16- تأثیر متقابل میزان بریکس شربت و مقدار روغن بر میزان قابلیت جویدن نمونه‏های حلوا در آزمون بافت‏سنجی.. 59

 

جدول 4-17- آنالیز واریانس تأثیر بریکس شربت و میزان روغن بر میزان فنریت نمونه‏های حلوا در آزمون بافت‏سنجی.. 60

 

جدول 4-18- تأثیر متقابل میزان بریکس شربت و مقدار روغن بر میزان فنریت نمونه‏های حلوا در آزمون بافت‏سنجی.. 62

 

جدول 4-19- آنالیز واریانس تأثیر بریکس شربت و میزان روغن بر میزان مؤلفه L* نمونه‏های حلوا در آزمون رنگ‏سنجی.. 63

 

جدول 4-20- تأثیر متقابل میزان بریکس شربت و مقدار روغن بر میزان مؤلفه L* نمونه‏های حلوا در آزمون رنگ‏سنجی.. 65

 

جدول 4-21- آنالیز واریانس تأثیر بریکس شربت و میزان روغن بر میزان مؤلفه a* نمونه‏های حلوا در آزمون رنگ‏سنجی.. 66

 

جدول 4-22- تأثیر متقابل میزان بریکس شربت و مقدار روغن بر میزان مؤلفه a* نمونه‏های حلوا در آزمون رنگ‏سنجی.. 68

 

جدول 4-23- آنالیز واریانس تأثیر بریکس شربت و میزان روغن بر میزان مؤلفه b* نمونه‏های حلوا در آزمون رنگ‏سنجی.. 69

 

جدول 4-24- تأثیر متقابل میزان بریکس شربت و مقدار روغن بر میزان مؤلفه b* نمونه‏های حلوا در آزمون رنگ‏سنجی.. 71

 

جدول 4-25- آنالیز واریانس تأثیر بریکس شربت و میزان روغن بر میزان امتیاز طعم و مزه نمونه‏های حلوا در آزمون حسی.. 72

 

جدول 4-26- تأثیر متقابل میزان بریکس شربت و مقدار روغن بر میزان امتیاز طعم و مزه نمونه‏های حلوا در آزمون حسی.. 74

 

جدول 4-27- آنالیز واریانس تأثیر بریکس شربت و میزان روغن بر میزان امتیاز آروما نمونه‏های حلوا در آزمون حسی.. 75

 

جدول 4-28- تأثیر متقابل میزان بریکس شربت و مقدار روغن بر میزان امتیاز آروما نمونه‏های حلوا در آزمون حسی.. 77

 

جدول 4-29- آنالیز واریانس تأثیر بریکس شربت و میزان روغن بر میزان امتیاز رنگ نمونه‏های حلوا در آزمون حسی.. 78

 

جدول 4-30- تأثیر متقابل میزان بریکس شربت و مقدار روغن بر میزان امتیاز رنگ نمونه‏های حلوا در آزمون حسی.. 80

 

جدول 4-31- آنالیز واریانس تأثیر بریکس شربت و میزان روغن بر میزان امتیاز احساس دهانی نمونه‏های حلوا در آزمون حسی   81

 

جدول 4-32- تأثیر متقابل میزان بریکس شربت و مقدار روغن بر میزان امتیاز احساس دهانی نمونه‏های حلوا در آزمون حسی.. 83

 

جدول 4-33- آنالیز واریانس تأثیر بریکس شربت و میزان روغن بر میزان امتیاز پذیرش کلی نمونه‏های حلوا در آزمون حسی.. 84

 

جدول 4-34- تأثیر متقابل میزان بریکس شربت و مقدار روغن بر میزان امتیاز پذیرش کلی نمونه‏های حلوا در آزمون حسی.. 86

 

جدول 4-35- آنالیز واریانس تأثیر افزودن سطوح متفاوت گلوتن بر میزان رطوبت نمونه‏های حلوا 87

 

جدول 4-36- آنالیز واریانس تأثیر افزودن سطوح متفاوت گلوتن بر میزان فعالیت آبی نمونه‏های حلوا 89

 

جدول 4-37- آنالیز واریانس تأثیر افزودن سطوح متفاوت گلوتن بر میزان سختی نمونه‏های حلوا در آزمون بافت‏سنجی.. 90

 

جدول 4-38- آنالیز واریانس تأثیر افزودن سطوح متفاوت گلوتن بر میزان صمغیت نمونه‏های حلوا در آزمون بافت‏سنجی.. 92

 

جدول 4-39- آنالیز واریانس تأثیر افزودن سطوح متفاوت گلوتن بر میزان چسبندگی نمونه‏های حلوا در آزمون بافت‏سنجی.. 93

 

جدول 4-40- آنالیز واریانس تأثیر افزودن سطوح متفاوت گلوتن بر میزان پیوستگی نمونه‏های حلوا در آزمون بافت‏سنجی.. 94

 

جدول 4-41- آنالیز واریانس تأثیر افزودن سطوح متفاوت گلوتن بر میزان قابلیت جویدن نمونه‏های حلوا در آزمون بافت‏سنجی.. 96

 

جدول 4-42- آنالیز واریانس تأثیر افزودن سطوح متفاوت گلوتن بر میزان فنریت نمونه‏های حلوا در آزمون بافت‏سنجی.. 97

 

جدول 4-43- آنالیز واریانس تأثیر افزودن سطوح متفاوت گلوتن بر میزان مؤلفه L* نمونه‏های حلوا در آزمون رنگ‏سنجی.. 98

 

جدول 4-44- آنالیز واریانس تأثیر افزودن سطوح متفاوت گلوتن بر میزان مؤلفه a* نمونه‏های حلوا در آزمون رنگ‏سنجی.. 100

 

جدول 4-45- آنالیز واریانس تأثیر افزودن سطوح متفاوت گلوتن بر میزان مؤلفه b* نمونه‏های حلوا در آزمون رنگ‏سنجی.. 101

 

جدول 4-46- آنالیز واریانس تأثیر افزودن سطوح متفاوت گلوتن بر میزان امتیاز طعم و مزه نمونه‏های حلوا در آزمون حسی.. 103

 

جدول 4-47- آنالیز واریانس تأثیر افزودن سطوح متفاوت گلوتن بر میزان امتیاز آروما نمونه‏های حلوا در آزمون حسی.. 104

 

جدول 4-48- آنالیز واریانس تأثیر افزودن سطوح متفاوت گلوتن بر میزان امتیاز رنگ نمونه‏های حلوا در آزمون حسی.. 105

 

جدول 4-49- آنالیز واریانس تأثیر افزودن سطوح متفاوت گلوتن بر میزان امتیاز احساس دهانی نمونه‏های حلوا در آزمون حسی   107

 

جدول 4-50- آنالیز واریانس تأثیر افزودن سطوح متفاوت گلوتن بر میزان امتیاز پذیرش کلی نمونه‏های حلوا در آزمون حسی.. 109

 

فهرست

 

شکل 2-1- بررسی تشکیل اکریل آمید در حرارت های 150، 180، 220 درجه سانتی گراد در زمان 60 دقیقه. 21

 

شکل 3-6-تصویر دستگاه اندازه گیری فعالیت آبی.. 32

 

شکل 3-8-تصویر دستگاه بافت سنج.. 34

 

شکل 3-9- فرم مورد استفاده در ارزیابی حسی.. 35

 

شکل 4-1- تأثیر مستقل میزان بریکس شربت (الف) و مقدار روغن (ب) بر میزان رطوبت نمونه‏های حلوا. 40

 

شکل 4-2- تأثیر مستقل میزان بریکس شربت (الف) و مقدار روغن (ب) بر میزان فعالیت آبی نمونه‏های حلوا 43

 

شکل 4-3- تأثیر مستقل میزان بریکس شربت (الف) و مقدار روغن (ب) بر میزان سختی نمونه‏های حلوا در آزمون بافت‏سنجی.. 46

 

شکل 4-4- تأثیر مستقل میزان بریکس شربت (الف) و مقدار روغن (ب) بر میزان صمغیت نمونه‏های حلوا در آزمون بافت‏سنجی. 49

 

شکل 4-5- تأثیر مستقل میزان بریکس شربت (الف) و مقدار روغن (ب) بر میزان چسبندگی نمونه‏های حلوا در آزمون بافت‏سنجی   52

 

شکل 4-6- تأثیر مستقل میزان بریکس شربت (الف) و مقدار روغن (ب) بر میزان پیوستگی نمونه‏های حلوا در آزمون بافت‏سنجی.. 55

 

شکل 4-7- تأثیر مستقل میزان بریکس شربت (الف) و مقدار روغن (ب) بر میزان قابلیت جویدن نمونه‏های حلوا در آزمون بافت‏سنجی   58

 

شکل 4-8- تأثیر مستقل میزان بریکس شربت (الف) و مقدار روغن (ب) بر میزان فنریت نمونه‏های حلوا در آزمون بافت‏سنجی.. 61

 

شکل 4-9- تأثیر مستقل میزان بریکس شربت (الف) و مقدار روغن (ب) بر میزان مؤلفه L* نمونه‏های حلوا در آزمون رنگ‏سنجی.. 64

 

شکل 4-10- تأثیر مستقل میزان بریکس شربت (الف) و مقدار روغن (ب) بر میزان مؤلفه a* نمونه‏های حلوا در آزمون رنگ‏سنجی   67

 

شکل 4-11- تأثیر مستقل میزان بریکس شربت (الف) و مقدار روغن (ب) بر میزان مؤلفه b* نمونه‏های حلوا در آزمون رنگ‏سنجی   70

 

شکل 4-12- تأثیر مستقل میزان بریکس شربت (الف) و مقدار روغن (ب) بر میزان امتیاز طعم و مزه نمونه‏های حلوا در آزمون حسی   73

 

شکل 4-13- تأثیر مستقل میزان بریکس شربت (الف) و مقدار روغن (ب) بر میزان امتیاز آروما نمونه‏های حلوا در آزمون حسی.. 76

 

شکل 4-14- تأثیر مستقل میزان بریکس شربت (الف) و مقدار روغن (ب) بر میزان امتیاز رنگ نمونه‏های حلوا در آزمون حسی.. 79

 

شکل 4-15- تأثیر مستقل میزان بریکس شربت (الف) و مقدار روغن (ب) بر میزان امتیاز احساس دهانی نمونه‏های حلوا در آزمون حسی   82

 

شکل 4-16- تأثیر مستقل میزان بریکس شربت (الف) و مقدار روغن (ب) بر میزان امتیاز پذیرش کلی نمونه‏های حلوا در آزمون حسی   85

 

شکل 4-17- تأثیر افزودن سطوح متفاوت گلوتن بر میزان رطوبت نمونه‏های حلوا 88

 

شکل 4-18- تأثیر افزودن سطوح متفاوت گلوتن بر میزان فعالیت آبی نمونه‏های حلوا 89

 

شکل 4-19- تأثیر افزودن سطوح متفاوت گلوتن بر میزان سختی نمونه‏های حلوا در آزمون بافت‏سنجی.. 91

 

شکل 4-20- تأثیر افزودن سطوح متفاوت گلوتن بر میزان صمغیت نمونه‏های حلوا در آزمون بافت‏سنجی.. 92

 

شکل 4-21- تأثیر افزودن سطوح متفاوت گلوتن بر میزان چسبندگی نمونه‏های حلوا در آزمون بافت‏سنجی.. 93

 

شکل 4-22- تأثیر افزودن سطوح متفاوت گلوتن بر میزان پیوستگی نمونه‏های حلوا در آزمون بافت‏سنجی.. 95

 

 

1-6-2- گردشگری……………………………………………………………………………………………………………………………………………….6

 

1-6-3- مکان اقامتی……………………………………………………………………………………………………………………………………………..7

 

1-7-منابع مورداستفاده…………………………………………………………………………………………………………………………………………..9

 

فصل دوم: مبانی نظری تحقیق………………………………………………………………………………………………………………………………10

 

2-1- پیشینه تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………………………………..11

 

2-2-مفاهیم و تعاریف…………………………………………………………………………………………………………………………………………12

 

2-2-1- تعاریف جهانگردی…………………………………………………………………………………………………………………………………12

 

2-2-2-تعریف توریست……………………………………………………………………………………………………………………………………..12

 

2-3-گردشگری و توسعه آن…………………………………………………………………………………………………………………………………13

 

2-4-عوامل مؤثر در تغییرات کمّی و کیفی گردشگری……………………………………………………………………………………………….15

 

2-4-1-عوامل محیط طبیعی………………………………………………………………………………………………………………………………….15

 

2-4-2-عوامل فرهنگی و اجتماعی………………………………………………………………………………………………………………………..17

 

2-4-3-عوامل تاریخی و سیاسی……………………………………………………………………………………………………………………………19

 

2-4-4-عوامل اقتصادی……………………………………………………………………………………………………………………………………….20

 

2-4-5-عوامل فضایی-کالبدی………………………………………………………………………………………………………………………………21

 

2-5-اشکال توریسم…………………………………………………………………………………………………………………………………………….23

 

2-5-1- گردشگری تفریحگاهی……………………………………………………………………………………………………………………………24

 

2-5-2- گردشگری شهری…………………………………………………………………………………………………………………………………..25

 

2-5-3- گردشگری با انگیزه‌ی خاص و گردشگری ماجراجویانه………………………………………………………………………………26

 

2-5-4- گردشگری در مقیاس كوچك و غیرمعمول………………………………………………………………………………………………..26

 

2-5-5- سایر شکل‌های گردشگری……………………………………………………………………………………………………………………….27

 

2-6- ضرورت گردشگری……………………………………………………………………………………………………………………………………29

 

2-7- اهداف گردشگری………………………………………………………………………………………………………………………………………29

 

2-7-1- شناخت فرهنگ اقوام دیگر………………………………………………………………………………………………………………………30

 

2-7-2- دیدن آثار تاریخی…………………………………………………………………………………………………………………………………..30

 

2-7-3- زیارت اماكن مقدس……………………………………………………………………………………………………………………………….30

 

2-7-4- سرگرمی و ورزش………………………………………………………………………………………………………………………………….30

 

2-7-5- اهداف تخصصی و تجاری………………………………………………………………………………………………………………………30

 

2-8- انگیزه گردشگری………………………………………………………………………………………………………………………………………..30

 

2-9- سیر تحول گردشگری…………………………………………………………………………………………………………………………………31

 

2-9-1- تاریخچه گردشگری در جهان……………………………………………………………………………………………………………………31

 

2-9-2- تاریخچه گردشگری در ایران……………………………………………………………………………………………………………………32

 

2-9-3- تاریخچه گردشگری در گیلان…………………………………………………………………………………………………………………..33

 

2-9-4- تاریخچه گردشگری در لاهیجان………………………………………………………………………………………………………………..34

 

فصل سوم: مشخصات جغرافیائی شهر لاهیجان………………………………………………………………………………………………………35

 

3-1- موقعیت جغرافیایی و تقسیمات سیاسی استان گیلان و شهرستان لاهیجان…………………………………………………………..36

 

3-2- مشخصات محیط طبیعی………………………………………………………………………………………………………………………………38

 

3-2-1- دمای هوا……………………………………………………………………………………………………………………………………………….38

 

3-2-2-رطوبت نسبی هوا……………………………………………………………………………………………………………………………………39

 

3-2-3- بارندگی………………………………………………………………………………………………………………………………………………..40

 

 

3-2-4- تعداد روزهای یخبندان……………………………………………………………………………………………………………………………42

 

3-3-مشخصات اجتماعی و جمعیتی………………………………………………………………………………………………………………………42

 

3-3-1- نحوه توزیع جمعیت در منطقه گیلان…………………………………………………………………………………………………………42

 

3-3-2- میزان جمعیت شهر لاهیجان…………………………………………………………………………………………………………………….43

 

3-3-3- تعداد خانوار شهر لاهیجان………………………………………………………………………………………………………………………44

 

3-3-4- تركیب جنسی جمعیت لاهیجان……………………………………………………………………………………………………………….45

 

3-3-5- تركیب سنی جمعیت لاهیجان…………………………………………………………………………………………………………………..47

 

3-4-مشخصات تاریخی، فرهنگی و هنری………………………………………………………………………………………………………………49

 

3-4-1- اوضاع تاریخی منطقه گیلان و لاهیجان……………………………………………………………………………………………………..49

 

3-4-2- شناخت اقوام ساكن………………………………………………………………………………………………………………………………..52

 

3-4-3- شناخت مذهب مردمان……………………………………………………………………………………………………………………………52

 

3-4-4- میزان باسوادی………………………………………………………………………………………………………………………………………..53

 

3-4-5- شناخت الگوهای رفتاری…………………………………………………………………………………………………………………………54

 

3-4-6- شناخت مناسبت‌های فرهنگی و مذهبی……………………………………………………………………………………………………..54

 

3-5- مشخصات اقتصادی…………………………………………………………………………………………………………………………………….58

 

3-5-1- ساختار اقتصادی استان گیلان…………………………………………………………………………………………………………………..58

 

3-5-2-بررسی قیمت زمین و ساختمان در لاهیجان………………………………………………………………………………………………..59

 

3-5-3- شناسایی الگوهای مالكیت در شهر……………………………………………………………………………………………………………60

 

3-5-4- بررسی مشاركت مردم و مدیریت شهری لاهیجان……………………………………………………………………………………….60

 

3-6- مشخصات فضایی-کالبدی…………………………………………………………………………………………………………………………..61

 

3-6-1-وضع ارتباطات در منطقه گیلان…………………………………………………………………………………………………………………61

 

3-6-2- بررسی كیفیت ابنیه و مکان‌های تاریخی لاهیجان………………………………………………………………………………………..61

 

3-6-3-شناخت تراكم ساختمانی………………………………………………………………………………………………………………………….62

 

3-6-4- دسترسی‌ها در شهر لاهیجان…………………………………………………………………………………………………………………….62

 

3-6-5- شناسایی الگوهای معماری و مسكن………………………………………………………………………………………………………….62

 

3-6-6- سیمای شهر لاهیجان……………………………………………………………………………………………………………………………….65

 

3-6-7-بافت و سازمان فضایی شهر لاهیجان………………………………………………………………………………………………………….66

 

3-6-8-شناخت عناصر مهم شهری……………………………………………………………………………………………………………………….68

 

3-6-9- بازشناسی تنگناها و نیازهای كالبدی شهر…………………………………………………………………………………………………..69

 

فصل چهارم: قابلیت‌ها و جاذبه‌های گردشگری شهر لاهیجان…………………………………………………………………………………..70

 

4-1- جاذبه های گردشگری شهر لاهیجان……………………………………………………………………………………………………………….71

 

4-1-2- جاذبه‌های فرهنگی…………………………………………………………………………………………………………………………………..71

 

4-1-2-1- بناها و آثار تاریخی لاهیجان…………………………………………………………………………………………………………………71

 

4-1-2-2- جاذبه‌های مردم شناختی………………………………………………………………………………………………………………………85

 

4-1-2- جاذبه‌های اکوتوریستی…………………………………………………………………………………………………………………………….87

 

4-1-2-1- جاذبه‌های گردشگری طبیعی در حوزه نفوذ شهر لاهیجان…………………………………………………………………………87

 

4-1-2-2- جاذبه پارک‌ها و فضاهای سبز داخل شهر لاهیجان…………………………………………………………………………………..91

 

4-2- قابلیت‌های گردشگری شهر لاهیجان………………………………………………………………………………………………………………94

 

4-2-1- وضعیت زیرساخت‌ها………………………………………………………………………………………………………………………………94

 

4-2-1-1- وضعیت راه‌ها…………………………………………………………………………………………………………………………………….94

 

4-2-1-1-1- کمیت راه‌های مناطق موردمطالعه………………………………………………………………………………………………………96

 

4-2-1-1-2- کیفیت راه‌های مناطق موردمطالعه……………………………………………………………………………………………………….97

 

4-2-1-2- وضعیت پایانه‌های مسافربری………………………………………………………………………………………………………………..98

 

4-2-1-3- وضعیت سایر امکانات زیربنایی تا ورودی منطقه نمونه (برق، آب، گاز، تلفن و غیره) …………………………………99

 

4-2-1-3-1- ارتباطات تلفنی (مخابرات) ……………………………………………………………………………………………………………..99

 

4-2-1-3-۲- آب……………………………………………………………………………………………………………………………………………..102

 

4-2-1-3-۳- برق…………………………………………………………………………………………………………………………………………….104

 

4-2-1-3-۴- نفت و گاز……………………………………………………………………………………………………………………………………105

 

4-2-2- تأسیسات اقامتی گردشگری……………………………………………………………………………………………………………………108

 

4-2-۳- تسهیلات و امکانات خدماتی منطقه………………………………………………………………………………………………………….109

 

4-2-۴- وضعیت بهره‌برداری از جاذبه‌های منطقه……………………………………………………………………………………………………112

 

4-2-۵- وضعیت مدیریت و نیروی انسانی گردشگری…………………………………………………………………………………………….112

 

۴-3- اقتصاد گردشگری منطقه…………………………………………………………………………………………………………………………….112

 

۴-3-۱- بررسی و تحلیل نیاز با تقاضای گردشگران کنونی منطقه……………………………………………………………………………….113

 

۴-3-۲- متنوع ساختن مشتریان کنونی…………………………………………………………………………………………………………………..118

 

۴-3-۳- گردشگران آتی……………………………………………………………………………………………………………………………………..120

 

۴-3-۳-۱- وضعیت سرمایه‌گذاری‌های انجام‌شده و در دست اقدام……………………………………………………………………………121

 

۴-3-۳-۲- برآورد تقاضای آینده با توجه به بازار هدف……………………………………………………………………………………………122

 

فصل پنجم: نتایج و پیشنهادها……………………………………………………………………………………………………………………………..123

 

5-1- گردشگری شهری لاهیجان به روش تحلیل نقاط قوت و ضعف، تهدیدها و فرصت‌ها……………………………………….124

 

5-2- تكنیك SWOT………………………………………………………………………………………………………………………………………124

 

5-3- تجزیه‌وتحلیل عوامل مؤثر بر گردشگری لاهیجان……………………………………………………………………………………………129

 

5-4- نتایج تجزیه‌وتحلیل عوامل خارجی مؤثر بر گردشگری لاهیجان………………………………………………………………………..131

 

5-5- نتایج تجزیه‌وتحلیل عوامل داخلی مؤثر بر گردشگری شهرستان لاهیجان…………………………………………………………….133

 

5-6- نتیجه­گیری و پیشنهاد‌ها………………………………………………………………………………………………………………………………134

 

5-6-1- راهبردهای رقابتی………………………………………………………………………………………………………………………………….134

 

5-6-2- راهبردهای تنوع…………………………………………………………………………………………………………………………………….135

 

5-6-3- راهبردهای بازنگری……………………………………………………………………………………………………………………………….135

 

5-6-4- راهبردهای تدافعی…………………………………………………………………………………………………………………………………135

 

5-6-5- نتیجه­گیری…………………………………………………………………………………………………………………………………………..135

 

5-6-6-پیشنهادها……………………………………………………………………………………………………………………………………………..136

 

منابع………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..138

 

Abstract……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..142

 

 

 

فهرست اشکال

 

عنوان                                                                                                                  صفحه

 

شکل 3-1- تقسیمات كشوری………………………………………………………………………………………………………………………………36

 

شکل 3-2- محدوده شهرستان در استان…………………………………………………………………………………………………………………37

 

شکل 3-3- بخش‌های شهرستان لاهیجان……………………………………………………………………………………………………………….37

 

شکل 3-4- حركت دسته‌های عزاداری ………………………………………………………………………………………………………………….56

 

شکل 3-5- كرنانوازی …………………………………………………………………………………………………………………………………………56

 

شکل ۳-6- حركت دسته‌های كودكان سقا ……………………………………………………………………………………………………………..57

 

شکل 3-7- مراسم چهل‌منبر …………………………………………………………………………………………………………………………………57

 

شکل 3-8- طرحی از یك خانه روستایی……………………………………………………………………………………………………………….63

 

شکل 3-9- طرحی از یك خانه شهری…………………………………………………………………………………………………………………..64

 

شکل 3-10- بافت هسته مركزی و قدیمی شهر لاهیجان………………………………………………………………………………………….67

 

شکل 3-11- بافت كوی كارگر و یك محله نوساز شهر لاهیجان……………………………………………………………………………….67

 

شکل4-1- مقبره امیر شمس‌الدین اردوبازار …………………………………………………………………………………………………………….71

 

شکل4-2- مقبره چهارپادشاهان میدان ……………………………………………………………………………………………………………………73

 

شکل4-3- مقبره عاقلیه پردسر ………………………………………………………………………………………………………………………………74

 

شکل4-5- بقعه پیرعلی گابنه ……………………………………………………………………………………………………………………………….75

 

شکل4-6- مقبره شیخ زاهد گیلانی شیخانبر…………………………………………………………………………………………………………….77

 

شکل4-7- بقعه چهل‌ستون زاكله بر……………………………………………………………………………………………………………………….78

 

شکل4-8- مسجد اكبریه گابنه……………………………………………………………………………………………………………………………….80

 

شکل4-9- مقبره كاشف السلطنه ……………………………………………………………………………………………………………………………81

 

شکل4-10- خانه محمد صادقی اردوبازار………………………………………………………………………………………………………………..82

 

شکل4-11- حمام گلشن گابنه………………………………………………………………………………………………………………………………83

 

شکل4-12- پل خشتی پردسر ………………………………………………………………………………………………………………………………84

 

شکل4-13- باغات چای ……………………………………………………………………………………………………………………………………..88

 

شکل4-14- سل سوستان………………………………………………………………………………………………………………………………………89

 

شکل4-15- آبشار لونک……………………………………………………………………………………………………………………………………….89

 

شکل4-16- روستای علی سرود …………………………………………………………………………………………………………………………..90

 

شکل4-17- تالاب امیركلایه………………………………………………………………………………………………………………………………….91

 

شکل4-18- نمایی از شهر لاهیجان…………………………………………………………………………………………………………………………92

 

شکل4-19- نمای لاهیجان از تله كابین…………………………………………………………………………………………………………………..93

 

شکل4-20- نمای استخر و شاه‌نشین كوه………………………………………………………………………………………………………………..93

 

شکل 4-21 -جایگاه فضایی شهرستان نمونه گردشگری لاهیجان نسبت به مبادی ورودی و دسترسی‌ها……………………………97

 

شکل 5-1- شمای کلی تحلیل SWOT………………………………………………………………………………………………………………125

 

 

 

فهرست نمودارها

 

عنوان                                                                                                                  صفحه

 

نمودار 3-1- تغییرات ماهانه دمای میانگین لاهیجان………………………………………………………………………………………………….38

 

نمودار 3-2- تغییرات فصلی دمای لاهیجان…………………………………………………………………………………………………………….39

 

نمودار 3-3- روند تغییرات سالانه دمای لاهیجان……………………………………………………………………………………………………..39

 

نمودار 3-4-  میانگین ماهانه رطوبت نسبی لاهیجان…………………………………………………………………………………………………40

 

نمودار 3-5- میانگین فصلی رطوبت نسبی لاهیجان………………………………………………………………………………………………….40

 

نمودار 3-6- میانگین ماهانه بارندگی لاهیجان………………………………………………………………………………………………………….41

 

نمودار 3-7- روند تغییرات مجموع بارندگی سالانه لاهیجان……………………………………………………………………………………..41

 

نمودار 3-8- هرم سنی جمعیت شهر لاهیجان در سال 1374……………………………………………………………………………………..48

 

نمودار 3-9- هرم سنی جمعیت شهر لاهیجان در سال 1394……………………………………………………………………………………..48

 

فهرست جداول

 

عنوان                                                                                                                  صفحه

 

جدول 3-1- توزیع جمعیت استان گیلان، نسبت شهرنشینی، مساحت، تمركز و تراكم جمعیت در شهرستان‌های استان…….43

 

جدول 3-2- توزیع نسبی جمعیت شهر لاهیجان برحسب گروه‌های عمده سنی و مقایسه آن با نقاط شهری گیلان و شهری كشور در سرشماری سال‌های 1345، 1355، 1365 و 1385………………………………………………………………………………………44

 

جدول 3-3- جمعیت شهر لاهیجان برحسب سن و جنس در سال 1385 …………………………………………………………………..46

 

جدول 3-4- تركیب سنی استاندارد جمعیت شهر لاهیجان در سال‌های 85-1355  ……………………………………………………..47

 

جدول 3-5- مقایسه تركیب تولید ناخالص داخلی استان و كشور در سال 1385………………………………………………………….58

 

جدول 3-6- تركیب اشتغال استان و كشور برحسب بخش‌های عمده اقتصادی در سال  1385………………………………………59

 

جدول 4-1- انواع راه‌های زیرپوشش اداره راه و ترابری استان در سال ١٣٨٥ (کیلومتر) ………………………………………………….96

 

جدول 4-2- شاخص برخورداری از راه‌ها به تفکیک شهرستان(طول راه به مساحت) …………………………………………………….98

 

جدول 4-3- سرانه برخورداری از راه‌ها به تفکیک شهرستان و استان (طول راه به جمعیت) ……………………………………………98

 

جدول 4-4- تعداد تلفن‌های منصوبه و دایر در سال ١٣٨٥ به تفکیک شهرستان و استان…………………………………………………100

 

جدول 4-5 – تعداد انشعاب،مشترک و مقدار فروش آب در شهرستان لاهیجان،سال ١٣٨٥…………………………………………….104

 

جدول 4-6 – تعداد انواع مشترکین برق به تفکیک استان و شهرستان در سال 1385………………………………………………………105

 

جدول 4-7 -فروش برق به تفکیک تعرفه‌های مختلف در استان و شهرستان در سال ١٣٨٥……………………………………………105

 

جدول 4-8 – تعداد مصرف‌کننده در بخش‌های مختلف و مصرف آن‌ها در شهرستان لاهیجان در سال ١٣٨٥…………………..107

 

جدول 4-9- شاخص‌های زیرساختی شهرستان لاهیجان………………………………………………………………………………………….107

 

جدول 4-10-مشخصات واحدهای اقامتی (هتل) در شهرستان لاهیجان…………………………………………………………………….108

 

جدول 4-11-مشخصات مهمان‌پذیرهای شهرستان لاهیجان…………………………………………………………………………………….109

 

جدول 4-12- مسافران واردشده به استان گیلان از طریق فرودگاه رشت در سال ١٣٨٥…………………………………………………115

 

جدول 4-13- توزیع وسایل نقلیه ورودی به استان به تفكیك دروازه ورودی و فصل…………………………………………………….115

 

جدول 4-14- تعداد كل وسایل نقلیه ورودی به استان به تفكیك دروازه در سال ١٣٨٥………………………………………………….116

 

جدول4-15- تعداد وسایل نقلیه ورودی به استان به تفكیك نوع وسیله (كل سال) ……………………………………………………….116

 

جدول4-16- متوسط تعداد سرنشین به ازای هر وسیله نقلیه به تفكیك نوع وسیله و فصل در سال ١٣٨٥……………………….117

 

جدول4-17- آمار مسافران استان گیلان در سال ١٣٨٥ بر اساس آمارگیری به تفكیك فصل……………………………………………117

 

جدول4-18- برآورد تعداد گردشگران استان گیلان در سال ١٣٨٥ به تفكیك فصل……………………………………………………….118

 

جدول4-19- تعداد گردشگران واردشده به شهرستان لاهیجان در سال ١٣٨٥………………………………………………………………118

 

جدول 5-1- نقاط قوت و ضعف، فرصت‌ها و تهدیدهای شهر لاهیجان………………………………………………………………………128

 

جدول 5-2- ماتریس راهبردها و راهكارهای توسعه گردشگری در لاهیجان………………………………………………………………..130

 

 

2-2- 1 مفهوم شهر از دیدگاه تاریخی.. 16

 

2-2-2 مفهوم شهر از دیدگاه اجتماعی.. 16

 

2-2-3 مفهوم شهر از دیدگاه اقتصادی.. 17

 

2-2-4 مفهوم شهر از دیدگاه آماری.. 17

 

2-2-5 مفهوم شهر از نظر نوع معیشت… 19

 

2-2-6 مفهوم شهر از دیدگاه منظر خارجی و سیمای آن. 19

 

2-2-7 مفهوم شهر از دیدگاه جغرافیایی.. 20

 

2-2-8 شهر و روستا و تقسیم کار. 21

 

2-2-8–1 تمرکز و انزوا 22

 

2- 3 تعریف و مفهوم روستا 22

 

2-3-1 وحدت روستا 25

 

2-3-2 خصیصه های روستا 25

 

2-3-3  تعریف و مفهوم روستا از دیدگاه جغرافیایی.. 26

 

2-4 تفاوت های ساختاری بین شهر و روستا 27

 

2-5 تعریف حوزه و منطقه نفوذ. 29

 

2-6 عوامل مؤثر در برقراری روابط شهر و روستا در ایران. 31

 

2-7 نقش عوامل طبیعی در برقراری روابط شهر و روستا 32

 

2-8 نقش عوامل اقتصادی در برقراری روابط شهر و روستا 44

 

2-9 نقش عوامل اجتماعی و فرهنگی در برقراری روابط شهر و روستا 54

 

2-10 نقش عوامل سیاسی و اداری در برقراری روابط شهر و روستا 57

 

2-11 پیشینه تحقیق.. 60

 

فصل سوم: روش اجرای تحقیق، مواد و روش

 

3-1 روش تحقیق و مراحل آن. 65

 

3-1-1- روش تحقیق.. 65

 

3-1-2- مراحل تحقیق.. 65

 

3-1-2-1- جمع آوری اطلاعات… 65

 

3-1-2-2- سازماندهی و طبقه بندی اطلاعا ت… 65

 

3-1-2-3- تجزیه وتحلیل اطلاعات… 65

 

3-2- جامعه آماری، حجم نمونه ومتغیرهای تحقیق.. 65

 

3-3 ویژگیهای محیطی، اجتماعی، اقتصادی و کالبدی منطقه مورد مطالعه. 66

 

3-3- 1 موقعیت جغرافیایی.. 66

 

3-3-2- توپوگرافی.. 68

 

3-3-3-آب و هوا 68

 

3-3-4- بارندگی.. 69

 

3-3- 5- دما 69

 

3-3- 6- منابع آب… 73

 

3-3-7- خاک.. 74

 

3-3-7-1- جلگه های آبرفتی.. 75

 

3-3-7-2- جلگه های رسوبی و رود خانه ای.. 75

 

3-3-7-3- ماسه های ساحلی.. 75

 

 

3-3-8- پوشش گیاهی.. 75

 

3-3-8-1- پوشش جنگلی.. 75

 

3-3-8-2- پوشش مرتعی.. 76

 

3-4- ویژگی های اجتماعی و جمعیتی.. 76

 

3-4-1- تعدادجمعیت در سالهای آماری.. 77

 

3-4-2- نرخ رشد جمعیت… 81

 

3-4-3-توزیع و تراکم جمعیت… 82

 

3-4-4- ساختار جنسی، نسبت جنسی.. 82

 

3-4-5- سواد وآموزش… 84

 

3-5- ساختار اقتصادی.. 85

 

3-5-1- کشاورزی.. 85

 

3-5-1-1- زراعت… 85

 

3-5-1-2- باغداری.. 89

 

3-5-1-3- دامداری.. 90

 

3-5-1-4- پرورش طیور. 91

 

3-5-1-5- پرورش ماهی.. 92

 

3-5-2- خدمات… 92

 

3-5-3- صنعت… 93

 

فصل چهارم: تجزیه تحلیل داده ها و یافته های تحقیق

 

4-1 یافته های تحقیق.. 96

 

فصل پنجم: بحث، نتیجه گیری و پاسخ فرضیات می باشد.

 

5-1 بحث و نتیجه گیری.. 127

 

5-2 پاسخ فرضیات… 129

 

5-3 پیشنهادات… 131

 

منابع و مأخذ. 132

 

 

 

 

 

فهرست جداول

 

عنوان                                                                                                             صفحه

 

جدول 3-1 درصد و میانگین رطوبت نسبی ایستگاه رشت… 70

 

جدول 3-2 جهت باد غالب سالانه درشهر رشت… 71

 

جدول 3-3 تغییرات جمعیت در سالهای 1375 و 1385  و 1390دهستان پیربازار. 78

 

جدول 3-4 تعداد خانوار در سالهای 1375 و 1385  و1390دهستان پیربازار. 78

 

جدول 3-5 بعد خانواردر سالهای 1375 و 1385  و 1390دهستان پیربازار. 79

 

جدول 3-6 تعداد جمعیت، خانوار و بعد خانواردرروستاهای دهستان پیربازار (1385) 80

 

جدول 3-7 تحولات جمعیتی روستاهای دهستان پیر بازار در طول سالهای 85- 75. 81

 

جدول 3-8 تراکم جمعیت  در سالهای 1375 و 1385  و 1390دهستان پیربازار. 82

 

جدول 3-9 ساختار جنسی، نسبت جنسی درروستاهای دهستان پیر بازار (1385) 83

 

جدول 3-10سواد و آموزش و درصد با سوادی در دهستان پیربازار (1385) 84

 

جدول 3-11 مساحت اراضی کشاورزی دهستان پیر بازار(1388) 86

 

جدول 3-12 مساحت محصولات زراعی سالانه  دهستان پیر بازار(1388) 86

 

جدول 3-13 سطح زیرکشت برنج وتولید در روستاهای دهستان پیر بازار در سال 1378. 87

 

جدول 3-14 سطح زیرکشت برنج وتولید در روستاهای دهستان پیر بازار در سال 1388. 88

 

جدول 3-15 سطح زیرکشت درختان میوه وتولید در روستاهای دهستان پیر بازار در سال 1388. 89

 

جدول 3-16 تعداد دام های موجود دهستان پیر بازار. 90

 

جدول 3-17 تعداد، ظرفیت، تولید گوشت سفید. 91

 

جدول 3-18 واحد های پرورش ماهی دهستان پیر بازار. 92

 

جدول 3-19 نوع و تعداد خدما ت… 93

 

جدول 3-20 نوع وتعداد صنایع. 94

 

جدول 4-1 نوع جنسیت پاسخ دهندگان. 96

 

جدول 4-2 وضعیت سنی پاسخ دهندگان جامعه آماری.. 97

 

جدول 4-3 میزان تحصیلات پاسخ دهندگان. 98

 

جدول 4-4 مدت زندگی در مناطق روستایی دهستان پیربازار. 99

 

جدول 4-5 وضعیت شغلی پاسخ دهندگان. 100

 

جدول 4-6 میزان شناخت از شهررشت و دهستان پیربازار. 101

 

جدول 4-7 چگونگی وضعیت ترافیک در مسیر پیربازار به شهررشت… 102

 

جدول 4-8 مناسبات شهر رشت و میزان تاثیر آن در روستاهای پیرامون ( دهستان پیربازار) 103

 

جدول 4-9 ساکنین شهر رشت ومیزان نیاز به کالاهای مصرفی روستاهای پیرامون. 104

 

جدول 4-10 افزایش جمعیت شهر رشت و میزان تاثیر در مناسبات این شهر با روستاهای پیرامون. 105

 

جدول 4-11 توسعه شهرنشینی و زندگی مرفه شهری و میزان نقش آن در مناسبات شهر رشت با پیرامون. 106

 

جدول 4-12 میزان رفع خدمات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ساکنین دهستان پیربازار توسط شهر رشت… 107

 

جدول 4-13 بیشترین تاثیر مناسبات شهر رشت و روستاهای پیرامون و تغییرات چشم گیر در روستاها 108

 

جدول 4-14 میزان فاصله روستاها به شهر رشت و مناسبات بین این شهر و روستاهای پیرامون. 109

 

جدول 4-15 توسعه شهر رشت ومیزان کشیده شدن آن به روستاهای پیرامون( روستاهای پیربازار ) 113

 

جدول 4-16 مناسبات  شهر رشت و روستاهای پیرامون مشکلات بوجود آمده دردهستان پیربازار. 115

 

جدول 4-17 خرید و فروش روزانه مایحتاج زندگی ومیزان مناسبات بین شهر رشت و روستاهای پیرامون. 116

 

جدول 4-18 مناسبات موجود در رشت و میزان تغییرات کاربری اراضی در روستاهای دهستان پیربازار. 117

 

جدول 4-19 پایین بودن قیمت زمین ومسکن نسبت به شهررشت ومیزان نقش آن درمناسبات بین دو طرف… 118

 

جدول 4-20 سهولت دسترسی  وامکان استفاده از خدمات مختلف شهری و میزان مناسبات بین دو طرف… 120

 

جدول 4-21 مناسبات شهر رشت و روستاهای پیرامون و میزان افزایش مهاجرت روستاییان به شهر. 121

 

جدول 4-22 مناسبات بین شهر رشت و روستاهای پیرامون و میزان مهاجرت معکوس شهر به روستا 122

 

جدول 4-23 فاصله کم شهر رشت با روستاهای پیرامون و میزان سکونت افراد کم درآمد درروستاهای نزدیک شهر  123

 

جدول 4-24 مناسبات شهر وروستا و میزان تمایل به فروش اراضی کشاورزی.. 124

 

جدول 4-25 دلایل تمایل به فروش زمین توسط روستاییان. 125

 

جدول 5-1 مناسبات شهر رشت و میزان تاثیر آن در روستاهای پیرامون ( دهستان پیربازار) 130

 

جدول 5-2 افزایش جمعیت شهر رشت و میزان تاثیر در مناسبات این شهر با روستاهای پیرامون. 130

 

 

 

فهرست نمودار

 

عنوان                                                                                                          صفحه

 

نمودار 3-1-میانگین بارندگی ماهیانه در ایستگاه سینوپتیک رشت… 69

 

نمودار 3-2 میانگین ماهانه ی متوسط دمای روزانه ی هوا بر حسب سانتی گراد (1388-1378) 70

 

نمودار 3-3  درصد و میانگین رطوبت نسبی ایستگاه رشت… 71

 

نمودار 3-4 گلباد شهر رشت(ایستگاه فرودگاه) 72

 

نمودار3-5 موقعیت و زوایای تابش خورشیددر عرض جغرافیایی 37 شمالی.. 73

 

نمودار 3-6  تغییرات جمعیت در سالهای 1375 و 1385  و 1390دهستان پیربازار. 78

 

نمودار 3-7 تعداد خانواردر سالهای 1375 و 1385  و 1390دهستان پیربازار. 79

 

نمودار 3-8 بعد خانواردر سالهای 1375 و 1385  و 1390دهستان پیربازار. 79

 

نمودار 3-9 تراکم جمعیت  در سالهای 1375 و 1385  و 1390دهستان پیربازار. 82

 

نمودار 3-10- ساختار جنسی دهستان پیر بازار. 83

 

نمودار 3-11- سطح زیر کشت اراضی کشاورزی دهستان پیر بازار(1388) 86

 

نمودار3-12 سطح زیرکشت محصولات زراعی سالانه  دهستان پیر بازار(1388) 86

 

نمودار 4-1 نوع جنسیت پاسخ دهندگان. 96

 

نمودار 4-2 وضعیت سنی پاسخ دهندگان جامعه آماری.. 97

 

نمودار4-3 میزان تحصیلات پاسخ دهندگان. 98

 

نمودار 4-4 مدت زندگی در مناطق روستایی دهستان پیربازار. 99

 

نمودار 4-5 وضعیت شغلی پاسخ دهندگان. 100

 

نمودار 4-6 میزان شناخت از شهررشت و دهستان پیربازار. 101

 

نمودار 4-7 چگونگی وضعیت ترافیک در مسیر پیربازار به شهررشت… 102

 

نمودار 4-8 مناسبات شهر رشت و میزان تاثیر آن در روستاهای پیرامون ( دهستان پیربازار) 103

 

نمودار 4-9 ساکنین شهر رشت ومیزان نیاز به کالاهای مصرفی روستاهای پیرامون. 104

 

نمودار 4-10افزایش جمعیت شهر رشت و میزان تاثیر در مناسبات این شهر با روستاهای پیرامون. 105

 

نمودار4-11توسعه شهرنشینی و زندگی مرفه شهری و میزان نقش آن در مناسبات شهر رشت با پیرامون. 106

 

نمودار4-12میزان رفع خدمات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ساکنین دهستان پیربازار توسط شهر رشت… 107

 

نمودار 4-13 بیشترین تاثیر مناسبات شهر رشت و روستاهای پیرامون و تغییرات چشم گیر در روستاها 108

 

نمودار 4-14 میزان فاصله روستاها به شهر رشت و مناسبات بین این شهر و روستاهای پیرامون. 109

 

نمودار 4-15توسعه شهر رشت ومیزان کشیده شدن آن به روستاهای پیرامون( روستاهای پیربازار ) 113

 

نمودار 4-16 مناسبات شهر رشت و روستاهای پیرامون مشکلات بوجود آمده دردهستان پیربازار. 115

 

نمودار4-17خریدو فروش روزانه مایحتاج زندگی ومیزان مناسبات بین شهر رشت و روستاهای پیرامون. 116

 

نمودار 4-18مناسبات موجود در رشت و میزان تغییرات کاربری اراضی در روستاهای دهستان پیربازار. 117

 

نمودار4-19پایین بودن قیمت‎زمین ومسکن‎نسبت به شهررشت ومیزان نقش آن درمناسبات بین دوطرف… 119

 

نمودار4-20سهولت دسترسی  وامکان استفاده از خدمات مختلف شهری و میزان مناسبات بین دو طرف… 120

 

نمودار 4-21 مناسبات شهر رشت و روستاهای پیرامون و میزان افزایش مهاجرت روستاییان به شهر. 121

 

نمودار 4-22 مناسبات بین شهر رشت و روستاهای پیرامون و میزان مهاجرت معکوس شهر به روستا 122

 

نمودار 4-23 فاصله کم شهر رشت با روستاهای پیرامون و میزان سکونت افراد کم درآمد درروستاهای نزدیک شهر  123

 

نمودار4-24 مناسبات شهر وروستا و میزان تمایل به فروش اراضی کشاورزی.. 124

 

نمودار 4-25 دلایل تمایل به فروش زمین توسط روستاییان. 125

 

نمودار 5-1افزایش جمعیت شهر رشت و میزان تاثیر در مناسبات این شهر با روستاهای پیرامون. 131

 

 

 

 

 

فهرست اشکال

 

عنوان                                                                                                           صفحه

 

عکس 3-1 نمایی از اراضی کشت برنج در روستای منگوده 85

 

عکس 3-2 نمایی از باغات در روستای فخب و پیله داربن.. 89

 

عکس 3-3 دام های  بومی و دورگه در دهستان پیر بازار. 91

 

عکس 3-4 نمایی از پرورش طیور در روستای پیله داربن.. 91

 

عکس 3-5 استخر پرورش ماهی در روستای مبارک آباد. 92

 

عکس 4-1 تغییرات ایجاد شده از نظر خدماتی در منطقه مورد مطالعه. 103

 

عکس 4-2 میزان نیاز به کالاهای مصرفی و تغییرات ایجادشده در روستاهای پیرامون. 104

 

عکس 4-3 افزایش جمعیت و میزان تردد وسایل نقلیه در مسیر رشت به روستاهای پیرامون. 105

 

عکس 4-4 توسعه شهرنشینی و زندگی مرفه شهری و ایجاد فروشگاههای جدید تجملی.. 106

 

عکس 4-5 مناسبات شهر رشت و پیرامون و ایجاد خدمات فرهنگی و اقتصادی.. 107

 

عکس 4-6 تاثیر مناسبات شهر رشت درروستاهای پیرامون و تغییرات چشم گیر در برخی مناطق.. 108

 

تصویر 4-7 تصویر ماهواره ای ازمجتمع های كوچك شكل گرفته اطراف راه- مزرعه ها 112

 

تصویر 4-8 نمایی از واحدهای پراكنده سكونتی در مزارع. 112

 

عکس 4-9 نمایی از توسعه شهر رشت در حوالی شهر و آپارتمان سازی بدلیل قیمت کم زمین.. 115

 

عکس 4-10 نمایی از تغییرکاربری زمین های زراعی در حوالی شهر رشت… 118

 

عکس 4-11 پایین بودن قیمت زمین و مسکن نسبت به شهررشت و افزایش ساخت وساز دراین مناطق.. 119

 

عکس 4-12 سهولت دسترسی به خدمات و امکانات جدیددر مناسبات دو طرف… 120

 

عکس 4-13 نمایی از ساختمانهای جدید در مناطق روستایی ومهاجرت معکوس… 122

 

عکس 4-14 فاصله کم شهر رشت و روستاهای پیرامون و ساخت وسازهای ناموزون در این مناطق.. 123

 

 

 

 

 

فهرست نقشه ها

 

عنوان                                                                                                           صفحه

 

نقشه 1-1 نقشه موقعیت دهستان پیر بازار در شهرستان و بخش… 7

 

نقشه 3-1 استان اداری سیاسی دهستان پیربازار. 67

 

نقشه 4-2 مراحل گسترش ادواری شهر رشت طی 85-65-1345. 114

 

 

 

چکیده

 

این تحقیق با استفاده ازروش توصیفی- تحلیلی، با بهره گیری ازمطالعات کتابخانه ای و اسنادی همراه با مشاهدات میدانی واستخراج پرسشنامه به بررسی مناسبات شهررشت و روستاهای دهستان پیربازارپرداخته و هدف آن شناسایی و معرفی روستاهای مرتبط با شهررشت وارائه راهکارهای لازم در جهت این مناسبات می باشد.

 

 

2-7-2- پایداری(sustain):………………………………………………………………………………. 13

 

2-7-3- توسعه پایدار:………………………………………………………………………………………….. 13

 

2-7-4-  تعریف معماری پایدار- معماری سبز و اصول آن:…………………………………………… 14

 

2-8- پیشینه تحقیق …………………………………………………………………………………………….. 14

 

2-8-1 خارج از کشور:…………………………………………………………………………………………. 15

 

2-8-2 داخل کشور:…………………………………………………………………………………………….. 16

 

فصل سوم: «روش اجرای تحقیق / مواد و روشها»

 

3-1روش تحقیق:………………………………………………………………………………………………… 18

 

3-2 مدل ها:………………………………………………………………………………………………………. 18

 

3-3 مدل کوپن:………………………………………………………………………………………………….. 18

 

3-4- مدل اولگی (عامل زیست محیطی و اقلیمی)………………………………………………………. 20

 

3-5- مطالعات محیطی  ایران و استان گیلان :……………………………………………………………. 21

 

3-6- بررسی موقعیت جغرافیایی و اقلیمی طرح( استان گیلان):……………………………………. 22

 

3-7-  تقسیمات محیطی ایران:……………………………………………………………………………….. 24

 

3-8- موقعیت و نقاط آسایش ایران:………………………………………………………………………… 25

 

3-9- موقعیت شیب استان گیلان:…………………………………………………………………………… 26

 

3-10- موقعیت ار تفاعی استان گیلان:…………………………………………………………………….. 27

 

3-11- پهنه بندی خطرات زلزله در استان گیلان :……………………………………………………….. 28

 

3-12- توان روان آب  وسیل در استان گیلان:…………………………………………………………… 29

 

3-13- راههای دسترسی استان گیلان:………………………………………………………………………. 30

 

3-14- بررسی و تحلیل عناصر جغرافیایی:………………………………………………………………… 31

 

3-14-1نموارعنصر باد :………………………………………………………………………………………… 31

 

3-13-2 تاثیر درختان در هدایت باد :………………………………………………………………………. 33

 

3-13-3  بررسی عنصر رطوبت دراستان گیلان ………………………………………………………….. 34

 

3-13-4- زاویه تابش عامل گرمایی  و نمودار ها………………………………………………………… 38

 

فصل چهارم :«تجزیه و تحلیل داده ها ویافته های تحقیق»

 

4-1 عنوان تحقیق و سوال تحقیق: …………………………………………………………………………… 42

 

4-2 بنای سالم و خصوصیات ان:…………………………………………………………………………….. 42

 

4-3  اصول و منابع  طراحی پایدار………………………………………………………………………….. 44

 

4-4   راهبردهای مربوط به صرفه جویی در مصرف منابع……………………………………………… 44

 

4-5 کاربرد انرژی در بنا……………………………………………………………………………………….. 45

 

4- 6 طراحی هماهنگ با چرخه زیست:……………………………………………………………………. 46

 

4-7 طراحی انسانی ومعماری پایدر اصل سوم:…………………………………………………………… 47

 

4-8 چگونگی دستیابی به معماری پایدار:…………………………………………………………………… 49

 

4-9معماری بومی  روستایی گیلان راهکار پایدری:………………………………………………………. 49

 

4-10- تاثیر پذیری معماری پایدار از شرایط زیست محیطی (گیلان) ………………………………. 50

 

4-11 تجزیه وتحلیل ابزار زیست محیطی  در طراحی:………………………………………………… 52

 

4-12تحلیل  بخش دوم عنوان تحقیق /    ………………………………………………………………… 52

 

4-13نحوه استقرار و تنظیم شرایط محیطی(تهویه طبیعی)……………………………………………… 54

 

4-14  جهت استقرار ساختمان (با توجه به جبهه کوه ):   ……………………………………………. 54

 

 

4-15 سازمان دهی سایت و زاویه تابش:…………………………………………………………………… 54

 

4-16ضرورت ایجاد آفتابگیری در بنا :…………………………………………………………………… 55

 

4- 17فرم سقف ها ……………………………………………………………………………………………. 56

 

4-18 بالا بودن میزان آب های سطحی …………………………………………………………………… 57

 

فصل پنجم : «بحث،نتیجه گیری و پیشنهادات»

 

5-1 نتیجه گیری در بخش نظری:……………………………………………………………………………. 59

 

5-1-1 نتیجه گیری در بخش اجرایی:………………………………………………………………………. 59

 

5-2 آزمون فرضیه ها :………………………………………………………………………………………….. 60

 

5-2-1 اثبات فرضیه ها: ……………………………………………………………………………………… 60

 

5-3  پیشنهادات:…………………………………………………………………………………………………. 61

 

منابع :………………………………………………………………………………………………………………. 63

 

 

 

فهرست جداول

 

عنوان                                                                                                       صفحه

 

جدول 3- 1- تغییرات و میانگین سرعت سالیانه باد در استان گیلان (آستارا/ بندر انزلی/……….. 32

 

جدول 3-2  رطوبت نسبی  در ایستگا های سینوپتیک استان گیلان در سال ……………………….. 35

 

جدول  3-3  / گرما و تبخیر و بارندگی در ده سال چند  ایستگا هواشناسی گیلان……………….. 36

 

جدول 3-4- زاویه تابش در فصلهای سال در ایران……………………………………………………… 38

 

 

 

 

 

فهرست نقشه ها

 

عنوان                                                                                                       صفحه

 

نقشه 3-1 تقسیمات محیط طبیعی ایران…………………………………………………………………….. 24

 

نقشه 3-2 اقلیم آسایش ایران ………………………………………………………………………………… 25

 

نقشه.3-3. کلاسهای شیب استان گیلان( مقاله مطالعا آب بندانهای گیلان)………………………….. 26

 

نقشه 3-4- طبقات ارتفاعی استان گیلان …………………………………………………………………… 27

 

نقشه 3-5  پهنه بندی خطر زلزله  (مقاله آب بندانهای گیلان)…………………………………………. 28

 

نقشه 3-6. روان آب (مقاله مطالعات آب بندانهای گیلان)……………………………………………… 29

 

نقشه.3-7. را های مراسلاتی استان گیلان(از مقاله آب بندانهای استان)………………………………. 30

 

 

 

 

 

فهرست نمودارها

 

عنوان                                                                                                       صفحه

 

نمودار 3-1. بیو کلماتیک ساختمان………………………………………………………………………….. 20

 

نمودار 3-2 -درصد حالات باد در منطقه ساحلی و جلگه ای گیلان      در سال 85…………….. 31

 

نمودار 3-3   تغییرات و میانگین سرعت سالیانه باد در استان گیلان (آستارا/ بندر انزلی…………. 32

 

نمودار 3-4  منحنی آمبریو تر میک استان گیلان میانگین ده ساله( بارندگی / دما)………………… 37

 

نمودار 3-5 زاویه تابش در عر ضهای جغرافیایی ایران(اول تیر ماه) ………………………………… 39

 

نمودار 3-6 زاویه تابش در عرض های جغرافیایی ایران ………………………………………………. 40

 

نمودار 4-1  ساختمان پایدار………………………………………………………………………………….. 48

 

نمودار 4-2 نحوه استقرار بنا با توجه به جهت وزش باد………………………………………………… 53

 

 

 

 

 

فهرست اشكال

 

عنوان                                                                                                       صفحه

 

عكس شماره  2-1معماری سبز……………………………………………………………………………….. 14

 

عكس شماره  3-1  ماهواره ای محدوده گیلان……………………………………………………………. 21

 

عکس شماره  3-2  محدوده سیاسی  گیلان……………………………………………………………….. 22

 

شکل شماره 3-3   نحوه استقرار درخت نسبت به ساختمان…………………………………………… 33

 

عکس شماره 3-4 اسقرار درخت در سلیت……………………………………………………………….. 33

 

 

2-3-4: ترقی گرایان.. 15

 

2-3-5: کارکردگرایی.. 15

 

2-3-6: ساختارگرایی.. 16

 

2-3-7: نگرش احیای تک بناها یا تجزیه گرایی.. 16

 

2-3-8: الگوی اصالت بخشی بافتهای فرسوده و ناکارآمد. 17

 

2-3-9: محرومیت زدایی شهری و راهبرد برنامه ریزی اجتماعی.. 18

 

2-3-10: نگرش موزه ای به بافت شهر. 18

 

2-4-1: ارسطو. 19

 

2-4-2: آندره گوتن.. 20

 

2-4-3: لوکور بوزیه. 20

 

2-5-1: بریتانیا 21

 

2-5-2: بارسلون اسپانیا 21

 

2-5-3: شانگهای چین.. 22

 

2-6-1: تجربه مجد مشهد. 23

 

2-6-2: محله جماله اصفهان.. 24

 

2-6-3: شهر کرد. 25

 

2-7-1: سیاستها و برنامه های اجرایی قبل از سال 1300 شمسی.. 27

 

2-7-2: سیاستها و برنامه های اجرای از سال 1300 تا قبل از انقلاب اسلامی.. 28

 

2-7-3: برنامه و سیاستهای بعد از انقلاب اسلامی.. 30

 

3-1-1: توپوگرافی.. 35

 

3-1-2: اقلیم. 37

 

3-1-3: بارش… 37

 

3-1-4: رطوبت نسبی.. 38

 

3-1-5: دما 39

 

3-1-6: منابع آب.. 40

 

3-1-7: پوشش گیاهی.. 42

 

3-2-1: مقدمه. 43

 

3-2-2: پیشینه تاریخی شهر ماسوله. 44

 

3-2-3: بافت شهری ماسوله. 45

 

3-2-4: معماری شهر ماسوله. 46

 

3-2-5: شبکه معابر. 47

 

3-2-6: دسترسی و ارتباطات.. 47

 

3-2-7: نظام فعلی و سیمای عمومی محلات.. 48

 

3-2-8: قومیت.. 50

 

3-2-9: زبان.. 50

 

3-2-10: مذهب.. 51

 

3-2-11: جمعیت.. 51

 

3-3-1: وضعیت موجود گردشگری در ماسوله. 55

 

3-3-2: صنعت.. 56

 

3-6-1: برق.. 57

 

 

3-6-2: شبکه فاضلاب.. 58

 

3-6-3: آب آشامیدنی.. 58

 

3-6-4: تلفن.. 58

 

3-6-5: گاز. 58

 

3-7-1: آموزش و پرورش… 59

 

3-7-2: کتابخانه عمومی.. 59

 

3-7-3: تربیت بدنی.. 59

 

3-7-4: مرکز درمانی.. 59

 

4-2-1: احیاء ، حفظ و مرمت بناها و بافت تاریخی ماسوله  توسعه كالبدی از درون.. 66

 

4-2-2: برجسته سازی و سامان دهی عناصر اصلی سازمان فضایی.. 67

 

4-2-3: حفظ و ارتقای كیفی سیمای شهری.. 67

 

4-2-4: مناسب سازی مبلمان شهری.. 68

 

4-2-5: تعیین و تجهیز چشم اندازهایی از اطراف  به ماسوله و بلعکس… 68

 

4-2-6: اولویت اقدامات مرمت و ساخت وساز. 68

 

4-3-1: طرح شماره یک : منظرسازی پیرامون رودخانه. 71

 

4-3-2: طرح شماره دو: برجسته سازی فضاهای عمومی شهـر ( بازار، بام كتابخانه، امام زاده و …) 72

 

4-3-3: طرح شماره سه : تعیین حرائم قانونی زیست محیطی،چشم اندازی وكالبدی.. 72

 

4-3-3: طرح شماره چهار : مكان یابی نقاط كانونی و گستره های بصری شهر ماسوله. 74

 

4-3-5: طرح شماره پنج : پاركینگ ( جانمایی و طراحی ) 74

 

4-3-6: طرح شماره شش : مناسب سازی مبلمان شهری.. 75

 

4-3-7: طرح شماره هفت : نورپردازی.. 77

 

4-8-1: محاسبه ظرفیت گردش پذیری ماسوله. 83

 

5-2-1: بهسازی بافتهای فرسوده شهری سبب بهبود کالبد و رشد فیزیکی شهر ماسوله شده است. 110

 

5-2-2: ساماندهی و بهسازی بافتهای فرسوده شهری سبب رونق اقتصادی شهر ماسوله شده است. 111

 

 

 

فهرست جداول

 

 

 

فهرست اشکال

 

 

 

 

 

فهرست اشکال

 

 

 

 

 

فهرست اشکال

 

 

 

چکیده

 

طرح باززنده سازی یا طرح مرمتی شهر در واقع ایفا کننده ی این وظیفه است که به اتکاء شناخت روند زندگی شهر، راه توسعه ی پدیده های موجود را برای تداوم زندگی مردمان شهر پیش بینی کند. به عبارت دیگر، طرح باززنده سازی شهری – در شرایط موجود و تجارب معمول تر- به کمک روند تکاملی تاریخ شهر می آید. اگر شناخت توسعه ی شهر و نتیجه گیری هایی را که از آن می توان کرد به عنوان فلسفه ی وجودی شهر و مجموعه شرایط واقعی زیست و بقاء آن بنگریم، خود را همیشه به آن ریشه محتاج حس می کنیم و این احساس در مقابل شهرهایی که دارای فرهنگی غنی ترند، قوی تر خواهد بود. نقش سیاستهای بهسازی شهری در باز زنده سازی شهر ماسوله که یکی از بافت های تاریخی و کهن در استان گیلان است، با حفظ اصالت و معرفی آن به عنوان یک نمونه تاریخی در کشورمان حائز اهمیت است. در حفظ و نگهداری بناهای تاریخی و بافت های قدیمی شهر که جزو ثروت های فرهنگی بشمار می آیند، بحث روی ارزشها به میان می آید.در این پژوهش ضمن تحلیل شرایط موجود شهر تاریخی ماسوله نسبت به ارائه پیشنهادات و راهکارهایی جهت بهسازی و باز زنده سازی  با اتکا به تئوری مداخله و سیاست های بهسازی ارائه گردیده است.

 

کلمات کلیدی : سیاست های بهسازی، باز زنده سازی، ماسوله

 

 

 

مقدمه

 

رشد شتابان شهرنشینی با گسترش بی رویه کالبدی و استقرار نامتعادل جمعیت در مراکز شهری همراه بوده است. جابجایی جمعیت در مراکز شهرها، ظهور و گسترش پدیده اسکان غیر رسمی عمدتاً در حاشیه شهرها و همچنین  ادغام بافتهای روستایی واقع در مجاور کلان شهرها با بافت شهری موجب بروز مسایل جدی در ساختار و سازمان فضایی، کارکردی و اجتماعی شهرها شده اند. نواحی مرکزی شهرهای قدیمی با توجه به تحولات و همچنین بی توجهی مدیریت شهری دچار رکود و فرسودگی شده اند. بسیاری از این بافتها با خروج مالکان و ساکنان قدیمی خود به مقصد مهاجران و اجاره نشینان کم درآمد مبدل گشته اند.

 

بی توجهی به این بافتها و تخریب آنها نابودی سرمایه ای میشود که افزوده شدن بر ارزش آنها سالها به طول انجامیده است، و این موضوع با هیچ یک از اصول توسعه پایدار سازگار نیست. از سوی دیگر این بافتها اکنون تبدیل به سرمایهای طبیعی و مختص این سرزمین شدهاند. بنابراین فرصتی پدید میآورند که در صورت توجه جدی به آنها و انجام سرمایهگذاریهای لازم بر روی آنها به فرصتی برای کسب و کار و سود آوری پایدار تبدیل خواهد شد. (شهابیان، 1386، ص 22).

 

بنابراین دستیابی به توسعه موزون، متعادل و پایدار شهری، استفاده از ظرفیتهای کالبدی، اقتصادی و اجتماعی موجود در درون محدوده قانونی شهرها و تعادل بخشی به استقرار جمعیت و جلوگیری از گسترش بیرویه شهرها ( توسعه درونی) و همچنین فراهم کردن امکان زندگی سالم، ایمن و استاندارد برای بخش قابل توجهی از جمعیت شهری که در بافتهای نابسامان و فرسوده ساکن اند؛ از اهداف پیش روی برنامه ریزان  است. تحقیق حاضر مربوط به شهر ماسوله میباشد که به لحاظ بسیاری از شاخصهای مورد ارزیابی با محدودیتهای قابل توجهی مواجه است. مشکلاتی از قبیل نابسامان بودن عرض شبکه معابر، نامناسب بودن آسفالت کف معابر، فرسودگی شدید بناها، آبگرفتگی پارهای از معابر هنگام بارندگی و سایر مشکلات آسیب پذیر بوده و به دلیل سر عت تحولات در بخشهای دیگر شهر نتوانسته خود را با تحولات نوین شهری منطبق سازد، سایر مشکلات اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی نیز بر مشکلات آن افزوده است. تحقیق حاضر در صدد است تا با ساماندهی کالبدی این شهر از روند فرسودگی و تخریب بافت جلوگیری کرده و با تجدید حیات و برنامه ریزی به لحاظ کالبدی و توانمندسازی به لحاظ اجتماعی بر حل برخی از مشکلات آن بپردازد.

 

 

 

تحقیق حاضر در صدد است تا با ساماندهی و بهسازی بافت فرسوده بر حل برخی از مشکلات آن بپردازد . بدین ترتیب زمینه احیای و ساماندهی بافت مذکور را فراهم آورد و با مناسب نمودن آن با امکانات و شرایط کنونی زندگی را به ساکنین این محله هدیه کند. بر این اساس،

 

فصل اول: شامل کلیات طرح تحقیق، بیان مسئله و اهمیت آن ، ضرورت تحقیق، اهداف تحقیق، سوالات تحقیق، فرضیه های تحقیق، روش و مراحل و فرآیند تحقیق، مشکلات و محدودیتهای تحقیق، تعریف مفاهیم و واژهها و پیشینه تحقیق میشود.

 

چار چوب فصل دوم به شرح زیر تنظیم شده است.

 

بخش نخست به بررسی برخی از مهمترین اندیشه های مرتبط با مباحث ساماندهی و توانمندسازی بافتهای کهن شهری از زمان شکل گیری تا زمان حاضر اختصاص یافته است.

 

در بخش دوم، تجارب علمی مختلف و نمونه های اجرایی و ساماندهی و توانمندسازی در کشورهای مختلف و شهرهای منتخب از ایران مورد مطالعه قرار گرفته است.