1-9)تعریف واژه­ها و اصطلاحات تخصصی طرح………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 17

 

فصل دوم:

 

2-1)  مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 19

 

2-2) انواع داده ها………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………                             . 21

 

2-2-1 ) داده­های سری زمانی……………………………………………..                          ……………………………………………………………………………………………………………………………………….21

 

2-2-2) داده­های مقطعی………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………21

 

2-2-3) داده­های پانل……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………22

 

2-3) مدل­های سری زمانی تک متغیره………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 22

 

2-4) مفاهیم مهم در تحلیل سری­های زمانی……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 22

 

2-4-1)  مانایی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 22

 

2-4-2 ) خودکوواریانس، خودهمبستگی و خودهمبستگی جزئی………………………………………………………………………………………………………………………………. 24

 

2-4-3)  تابع خودهمبستگی و خودهمبستگی جزئی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 24

 

2-4-4)  فرآیند نوفه­ی سفید…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 25

 

2-4-5 ) آماره­ی Q……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 25

 

2-5)  فرآیندهای خودرگرسیو(AR)……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 27

 

2-6)  فرآیندهای میانگین متحرک (MA)……………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………. 28

 

2-7)  فرآیندهای خودرگرسیو  میانگین متحرک (ARMA) …………………………………………………………………………………………….. ………………………………….. 28

 

2-8)  مدل­های خودرگرسیو میانگین متحرک انباشته (ARIMA) …………………………………………………………………………………………….. ………………………….. 30

 

2-9)  مراحل ساخت مدل­های  ARIMA……………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………….. 30

 

2-10 ) انواع نامانایی……………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 31

 

2-11 ) آزمون ریشه­ی واحد……………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 32

 

2-12)  معیارهای اطلاعاتی……………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 33

 

2-13)  شبکه­های عصبی مصنوعی……………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………. 33

 

2-13-1) نرون­های بیولوژیکی……………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. 33

 

2-13-2) سیر تاریخی شبکه­های عصبی……………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………….. 34

 

2-13-3) کاربرد شبکه­های عصبی……………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………….. 36

 

2-13-4) اجزا و ساختار شبکه­های عصبی……………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………. 38

 

2-13-5) مدل ریاضی نرونها………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 40

 

2-13-6)  الگوریتم پس­انتشار خطا……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 44

 

2-13-7) معماری شبکه­های پس­انتشار………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 45

 

2-13-8) طراحی شبکه­ی عصبی………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….45

 

2-13-9) الگوریتم یادگیری Levenberg- Marquardt……………………………………………………………………………………………………………………………………… 48

 

2-13-10) مزایا و معایب شبکه­ی عصبی………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ..49

 

2-14) ماشین بردار پشتیبان……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………50

 

2-15) ماشین بردار پشتیبان دو کلاسه………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..52

 

2-16) ماشین بردار پشتیبان با حاشیه ثابت…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………54

 

2-17) ماشین بردار پشتیبان با حاشیه منعطف……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………58

 

2-18) ماشین بردار پشتیبان چند کلاسه…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….59

 

2-19)رویکرد طبفه بندی غیر خطی در ماشین بردار پشتیبان……………………………………………………………………………………………………………………………………60

 

2-20) رگرسیون بردار پشتیبان…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….63

 

 

2-20-1) رگرسیون خطی بردارپشتیبان……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….63

 

2-20-2) رگرسیون غیرخطی بردار پشتیبان………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..66

 

2-21) مزایا و معایب ماشین بردار پشتیبان………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….67

 

2-22)  شبکه­های عصبی و عملکردهای متفاوت……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……68

 

2-23)  مروری بر مطالعات ترکیبی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. .73

 

فصل سوم:

 

3-1) مقدمه  79

 

3-2) فرضیه­های تحقیق  79

 

3-3) متغیرهای تحقیق و نحوه گردآوری داده­ها 80

 

3-4) دوره­ی زمانی انجام تحقیق و روش نمونه گیری   80

 

3-5) برازش مدل خودرگرسیو میانگین متحرک انباشته(ARIMA) 80

 

3-6) برازش شبکه­ی عصبی مصنوعی  83

 

3-7) مدل ترکیبی  84

 

3-7-1) شرح  مدل ترکیبی  85

 

3-7-2) برازش مدل ترکیبی  86

 

3-8) مقایسه­ی عملکرد و آزمون فرضیه  87

 

3-9) آزمون دایبولد- ماریانو………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….87

 

3-10) جمع بندی………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..89

 

فصل چهارم:

 

4-1) مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………91

 

4-2) بررسی مانایی بازده­های لگاریتمی……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 92

 

4-3)محاسبه­ی معیار میانگین مجذور خطا………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 93

 

4-4) محاسبه­ی تابع زیان قدر مطلق درصد خطا…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 96

 

4-5) آزمون فرضیه­های تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 100

 

 فصل پنجم:

 

5-1) نتیجه­گیری…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 116

 

5-2) پیشنهادات برای تحقیقات آتی………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 118

 

منابع و مآخذ

 

منابع داخلی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 119

 

منابع خارجی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 121

 

 

 

فهرست اشکال

 

شکل 2-1) ساختار پایه­ای شبکه­ی عصبی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 38

 

شکل 2-2) نرون با یک ورودی عددی………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 40

 

شکل 2-3) شبکه تک لایه با چندین نرون و بردار ورودی…………………………………………………………………………………………………….. ……………………………….. 43

 

شکل 2-4) شبکه­های عصبی با چندین لایه و چندین نرون……………………………………………………………………………………………………………………………………. 43

 

شکل 2-5) شبکه­ی عصبی پیش­خور با تابع فعال سازی تانژانت هیپربولیک………………………………………………………………………………………………………….. 45

 

شکل2-6) طبقه بندی کلاس داده ها توسط ماشین بردار پشتیبان……………………………………………………………………………………………………………………………53

 

شکل 2-7) طبقه بندی بهینه کلاس داده ها توسط ماشین بردار پشتیبان……………………………………………. …………………………………………………………………54

 

شکل2-8) ماشین بردار پشتیبان با حاشیه ثابت…………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………..55

 

شکل2-9) فرآیند ماشین بردار پشتیبان……………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………….57

 

شکل 2-10) ماشین بردار پشتیبان با حاشیه نرم…………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………..59

 

شکل 2-11) طبقه بندی غیر خطی ماشین بردارپشتیبان………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………60

 

شکل 2-12) تابع ضرر وپنیک و متغیرهای slack………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………….64

 

 

 

فهرست جداول

 

جدول 4-1) آزمون دیکی و فولر برای بازده لگاریتمی سری زمانی شاخص کل……………………………………………………………………………………………………… …94

 

جدول 4-2) قدرمطلق خطا برای مقایسه مدل ترکیبی آریما و شبکه عصبی با هر یک از اجزای تشکیل دهنده…………………………………………………… 95

 

جدول 4-3) قدر مطلق خطا برای مقایسه مدل ترکیبی آریما و رگرسیون بردار پشتیبان با هریک از اجزای تشکیل دهنده………………………………… 97

 

جدول 4-4)قدرمطلق درصد خطا برای مقایسه مدل ترکیبی آریما و شبکه عصبی با هر یک از اجزای تشکیل دهنده………………………………………….. 99

 

جدول 4-5) قدرمطلق درصدخطا برای مقایسه مدل ترکیبی آریماورگرسیون بردار پشتیبان با هریک ازاجزای تشکیل دهنده……………………………..100

 

جدول 4-6) آزمون مقایسه زوجی مدل ترکیبی آریما و شبکه عصبی با آریما(قدرمطلق خطا) ………………………………………………………………………….. 102

 

جدول 4-7) آزمون مقایسه زوجی مدل ترکیبی آریما و شبکه عصبی با شبکه عصبی(قدرمطلق خطا) ……………………………………………………………. 105

 

جدول 4-8) آزمون دایبولد-ماریانو و آماره تعدیل شده برای مقایسه مدل ترکیبی آریما و شبکه عصبی با هر یک بطور مجزا(قدر مطلق خطا) 104

 

جدول 4-9) آزمون مقایسه زوجی مدل ترکیبی آریما و شبکه عصبی با آریما (قدرمطلق درصد خطا) ………………………………………………………………. 105

 

جدول 4-10) آزمون مقایسه زوجی مدل ترکیبی آریما و شبکه عصبی با شبکه عصبی(قدرمطلق درصدخطا)………………………………….. 106

 

جدول 4-11) آزمون دایبولد-ماریانو و آماره تعدیل شده برای مقایسه مدل ترکیبی آریما و شبکه عصبی با هر یک بطور مجزا(قدر مطلق درصد خطا)………………………… ………………………………………. ………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. 107

 

جدول 4-12) آزمون مقایسه زوجی مدل ترکیبی آریما و رگرسیون بردار پشتیبان با آریما( قدر مطلق خطا)……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………108

 

جدول4-13) آزمون مقایسه زوجی مدل ترکیبی آریما و رگرسیون بردار پشتیبان با SVR( قدر مطلق خطا)………………………………….108

 

جدول4-14) آزمون دایبولد-ماریانو و آماره تعدیل شده برای مقایسه مدل ترکیبی آریما و SVR با هر یک بطور مجزا(قدر مطلق خطا)………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….109

 

جدول 4-15) آزمون مقایسه زوجی مدل ترکیبی آریما و رگرسیون بردار پشتیبان با آریما( قدر مطلق درصد خطا)……………………..112

 

جدول 4-16) آزمون مقایسه زوجی مدل ترکیبی آریما و شبکه عصبی با شبکه عصبی( قدر مطلق خطا)……………………………………..112

 

جدول4-17) آزمون دایبولد-ماریانو و آماره تعدیل شده برای مقایسه مدل ترکیبی آریما و SVR با هر یک بطور مجزا(قدر مطلق

 

درصد خطا)………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..112

 

جدول 4-18) آزمون مقایسه زوجی دو مدل ترکیبی(قدر مطلق خطا)…………………………………………………………………………………………….113

 

جدول4-19) آزمون دایبولد-ماریانو و آماره تعدیل شده برای مقایسه دو مدل ترکیبی(قدر مطلق خطا)……………………………………….114

 

جدول 4-20) آزمون مقایسه زوجی دو مدل ترکیبی( قدر مطلق درصد خطا)………………………………………………………………………………..114

 

جدول4-21) آزمون دایبولد-ماریانو و آماره تعدیل شده برای مقایسه دو مدل ترکیبی(قدر مطلق درصد خطا)……………………………115

 

 

 

فصل اول:

 

طرح تحقیق

 

1-1) مقدمه

 

سرمایه و نیروی انسانی از ارکان اصلی تولید هستند و تامین این عوامل و تخصیص بهینه آنها لازمه رشد اقتصادی است. این تخصیص مستلزم وجود بازار و عملکرد مطلوب نیروهای بازار است. دررابطه با سرمایه بازار بورس می­تواند این وظیفه را بر عهده داشته باشد. مهم­ترین وظیفه بازار بورس، جذب سرمایه­های پراکنده و هدایت آنها بسوی فعالیت­های سرمایه­گذاری از طریق یک فرآیند تخصیص بهینه است.

 

نوسان قیمت سهام نیز در تمام بازارهای بورس امر طبیعی و عادی است، اما در هر صورت می­توان با یک پیش­بینی از قیمت سهام ترکیبی مطلوب از آنها را انتخاب و نوسان­ها را کاهش داد. پیش­بینی شاخص­های مهم بازار بورس می­تواند گامی در جهت افزایش و شفاف نمودن اطلاعات در بازار سرمایه باشد.

 

پیش­بینی شاخص­های بورس یا بازار سرمایه همواره مورد توجه مطالعات بوده است. این توجه در سال­های اخیر منجر به پیشرفت الگوهای مورد استفاده در پیش­پیش‌بینی شده است. لیکن باید پیش­بینی را مورد توجه قرار داد که با دقت بیشتری صورت گیرد و نسبت به نتایج واقعی مشاهده شده خطای کمتری داشته باشد.

 

پیش­بینی­ سری­های زمانی یکی از مهم­ترین روش­های پیش­بینی است که در آن از مشاهدات گذشته­ی یک متغیر به منظور توسعه­ی مدل و پیش­بینی در آینده استفاده می­گردد. روش­های سری زمانی، درطول چند دهه گذشته توسعه بسیاری یافته اند، اما یکی از مهمترین و پرکاربردترین آن­ها مدل خودرگرسیو میانگین متحرک انباشته (ARIMA) می­باشد که  تحت عنوان روش باکس و جنکینز شناخته می­شود.

 

خودرگرسیو میانگین متحرک انباشته (ARIMA) که خلاصه شده‌ی (Autoregressive Integrated Moving Average) می‌باشد، یکی از پرکاربردترین مدل‌ها در پیش‌بینی سری‌های زمانی در طول سه دهه‌ی گذشته بوده است، اما پیش‌فرض اصلی آن این است که رابطه‌ی خطی میان ارزش‌های سری برقرار باشد. بنابراین رابطه‌های غیرخطی بوسیله‌ی مدل خودرگرسیو میانگین متحرک انباشته نمی‌توانند خوب توضیح داده شوند.

 

یکی دیگر از روش‌های مورد استفاده در پیش‌بینی سری‌های زمانی  شبکه‌ی عصبی است که توان تخمین روابط غیر‌خطی مختلفی را دارا می‌باشد (اصطلاحاً به شبکه‌ی عصبی تخمین زننده‌ی همگانی می‌گویند). اما استفاده از شبکه، طبق ادبیات تحقیق در روابط خطی نتایج پیچیده‌ای در بر داشته است.

 

نوع دیگر از روش­های پیش­بینی سری زمانی رگرسیون بردار پشتیبان(SVR ) است. ماشین بردار پشتیبان، تابع رگرسیون را با به کارگیری یک دسته تابع خطی تخمین می زند و عملیات رگرسیون را با تابعی که انحراف از مقدار واقعی در آن به میزان کمتر از ɛ مجاز است انجام می دهد سپس با کمینه کردن ریسک ساختاری ، بهترین جواب را ارائه می دهد.[57]

 

بطور کلی باید به این نکته اشاره کرد که دانستن الگوی داده‌ها، مبنی بر خطی و غیرخطی بودن در دنیای واقعی کمی دشوار است و به ندرت سری‌های زمانی به طور خالص خطی و غیرخطی می‌باشند و اغلب از هر دو الگو تبعیت می‌کنند. بنابراین مسأله اینجاست که چگونه می‌توانیم قیمت پایانی و دامنه‌ی نوسان قیمت را با خطای کمتری پیش‌بینی کنیم؟

 

1-2) تشریح و بیان موضوع

 

در زمینه مدل‌سازی سری­های زمانی، روش­های متفاوتی مورد استفاده قرار می‌گیرد. مدل‌های سنتی مانند میانگین متحرک، هموارسازی نمایی و خودرگرسیو میانگین متحرک انباشته پیش‌بینی آینده را به روابط خطی از گذشته محدود می‌نمایند و الگوهای خطی را مدل سازی می­کنند. از این مدل‌ها به دلیل سادگی در فهم و کاربرد در دهه‌های اخیر بسیار استفاده شده است. با وجود انعطاف پذیری بالای مدل خودرگرسیو میانگین متحرک انباشته در مدل سازی الگوهای خطی این مدل نمی­تواند الگوهای غیر خطی را خوب مدل سازی کند.

 

به دلیل مشاهده الگوهای غیرخطی در دنیای واقعی یک سری از مدل‌های غیرخطی مانندARCH GARCH,   ،TGARCH  مطرح گردیدند. همگی این مدل‌ها، الگوهای غیرخطی بخصوصی­ را­ توضیح می‌دهند.

 

اما شبکه عصبی مجازی(ANN) توان و قدرت پیش‌بینی روابط غیرخطی را داراست و کاملاً انعطاف پذیر عمل می‌نماید. شبکه­های عصبی مصنوعی از عناصر عملیاتی ساده­ای ساخته می­شوند که به صورت موازی در کنار یکدیگر عمل می­کنند. این عناصر که از سیستم­های عصبی زیستی الهام گرفته شده­اند، در تلاش­اند که به صورت ناپارامتریک، مغز انسان را شبیه سازی نمایند. نكته حائز اهمیت در استفاده از مدل شبکه عصبی وجود نتایج متفاوت برای روابط خطی است. برای مثال مارکهام و راکس اذعان داشتند عملکرد شبکه عصبی برای مساله‌های رگرسیون خطی وابسته به اندازه نمونه و سطح شوک (Noise) می‌باشد. [53]

 

 

2 – 9. فاکتورهای مؤثر بر شار عبوری حین فیلتراسیون بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد————    34

 

2- 9 – 1. اختلاف فشار در دو طرف غشاء ———  34

 

2 – 9 – 2. سرعت خطی یا سرعت جریان متقاطع  –   36

 

2 – 9 – 3. دما  ————    37

 

2 – 10. دلایل کاهش شار  —-   37

 

2 – 10 – 1. قطبیت غلظتی  —  38

 

2 – 10 – 2. گرفتگی غشاء  —-  38

 

2 – 11. مکانیزم های جداسازی غشایی———–   46

 

2 – 11 – 1. نفوذ نادسن ——  47

 

2 – 11 – 2. نفوذ سطح گزینشگر —————  48

 

2 – 11 – 3. موئینگی تراکمی —  48

 

2 – 11 – 4. غربالگری مولکولی –  49

 

2 – 11 – 5. انحلال نفوذ ——  49

 

2 – 12. غشاء­های پلیمری —— 50

 

2 – 12 – 1. نفوذ ————  52

 

2 – 12 – 2. جذب ———–  54

 

2- 13. اسمز معکوس ———- 55

 

2 – 14. غشاءهای ماتریس آمیخته ————–   65

 

فصل سوم: مواد و روش­ها

 

3 – 1. مواد شیمیایی ———   81

 

3 – 1 – 1. پلی­ال ————  82

 

3 – 1 – 2. دی ایزوسیانات —-   82

 

3 – 1 – 3. زنجیرگسترنده —–  83

 

3 – 1 – 4. کاتالیست ———  83

 

3 – 1 – 5. حلال ———–    83

 

3 – 2. روش انجام کار ——–  84

 

3 – 2 – 1. تجهیزات و امکانات مورد نیاز برای سنتز پلی­یورتان بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد——    84

 

3 – 2 – 2. واکنش سنتز پلی­یورتان ————-  85

 

3 – 2 – 3. ساخت غشای چگال از پلی­یورتان خالص بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد—————   88

 

3 – 2 – 4. فیلم­کش با تیغه استیل قابل تنظیم  —-  88 

 

3 – 3. نکات ضروری  ——–    89

 

3 – 4. دستگاه مورد استفاده برای تست غشاء —–    92

 

3 – 4 – 1. سیستم اسمز معکوس با مدول غشائی —   92

 

3 – 5. طرح آزمایشات ——–   96

 

3 – 6. بررسی مشخصات غشاء —————-     96 

 

3 – 6– 1. آنالیز گرماسنجی روبشی تفاضلی ——    96

 

3 – 6 – 2. آنالیز طیف سنجی مادون قرمز فوریه —    97

 

3 – 6 – 3. آنالیز میکروسکوپ الکترونی ———    97

 

3 – 6 – 4. آنالیز توزین حرارتی (TGA) ——–   98

 

3 – 6 – 5. آنالیز زاویه تماس (CA) ————  98

 

 

فصل چهارم: بحث و نتیجه گیری

 

4 – 1. نتایج آنالیزهای غشاءهای ساخته شده —–  102

 

4 – 1 – 1. نتایج آنالیز RFTI —————-  102

 

4 – 1 – 2. نتایج آنالیز DSC —————-   103

 

4 – 1 – 3. نتایج آنالیز TGA – 107

 

4 – 1 – 4. نتایج حاصل از آنالیز CA ———– 109 

 

4 – 1 – 5. نتایج آنالیز SEM – 110

 

4 – 2. آزمون­های تراوایی غشاء —————-  114

 

4 – 2 – 1. بررسی اثر فشار بر روی تراوایی غشاء­  –  114 

 

4 – 2 – 2. بررسی تأثیر گذشت زمان بر شار عبوری از غشاءبلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد——— 115

 

4 – 3. نتیجه گیری نهایی —-  119

 

4 – 4. پیشنهادات ———-   121

 

منابع و مراجع ————— 122

 

چکیده:

 

امروزه جداسازی غشایی به عنوان جایگزین فناوری­ها معمول فرایند­های جداسازی و به ویژه در جداسازی گازها و محلول­هایی با آلودگی­های خیلی کم و یا دست یابی با درجه خلوص بالا مطرح شده است. غشاءهای پلیمری برای جداسازی استفاده می شوند با این حال عملکرد جداسازی آنها به اندازه کافی برای امکان سنجی صنعتی مناسب نیست. از سوی دیگر غشاءهای معدنی دارای عملکرد جداسازی خوبی هستند اما فراوری آن­ها با مشکلاتی همراه است. بنابراین توسعه غشاهءها با مورفولوژی جدید برای اصلاح خواص تراوش گازی غشاءها مورد نیاز است.

 

در نتیجه غشاءهای ماتریس آمیخته متشکل از ماتریس­های پلیمری و ذرات معدنی / آلی پراکنده در ابعاد نانو نوع جدیدی از غشاءها هستند که برای از بین بردن محدودیت غشاءهای پلیمری توسعه داده شده­اند. بهترین مکانیزم انتقال از این غشاء ها با بررسی اثر پارامترهای آماده سازی و عملیاتی می­تواند به دست آید. در این پروژه به بررسی اثر مقادیر 3 درصد وزنی از نانوسیلیکا اصلاح نشده و نانوسیلیکا اصلاح شده با فلوئور (نانو سیلیکا فلوئوره)، زمان و فشار بر عملکرد جداسازی غشاءهای آمیخته نانوکامپوزیتی پرداخته می­شود. غشاءهای مورد استفاده در این پروژه یک ساختار خاص از پلی­یورتان و نانوذرات سیلیکا و سیلیکا فلوئوره می­باشد. ساخت غشاءهای خالص پلی یورتان و غشاءهای ماتریس آمیخته پلی یورتانی مورد بررسی قرار گرفته است. نانو ذرات سیلیکا اصلاح نشده از شرکت مرک (آلمان) تهیه شده­اند ونانو ذرات سیلیکا فلوئوره در دانشگاه شیراز سنتز شده­اند. غشاءها با استفاده از فیلم­کش و روش تبخیر حلال تهیه شده­اند.

 

برای تفهیم بهتر از ساختار غشاء آنالیزهای TGA ، FESEM ، FTIR ، DSC  وContact angle (CA) استفاده شده است. آنالیز DSC نشان داد که افزایش نانوذرات منجر به افزایش دمای انتقال شیشه­ ای و مقاومت حرارتی نانوکامپوزیت­های پلیمری می­شود. آنالیز FTIR حضور ذرات نانوسیلیکا و فلوئور را بر روی سطح نانوکامپوزیت­ها نشان می­دهد. تصاویر SEM تغییر مورفولوژی پلیمر را با اضافه کردن نانوذرات نشان می­دهد. آنالیزTGA  افزایش مقاوت حرارتی را با اضافه کردن نانوذرات را نشان می­دهد. آنالیز CA اثر نانوذرات را بر روی آب دوستی یا آب گریزی غشاء نانوکامپوزیتی را نشان می­ دهد. افزایش نانوذرات تراوایی گاز آمونیاک را از غشاء به طور چشمگیری افزایش می­دهد.

 

فصل اول: مقدمه

 

1-1- مقدمه

 

حضور ترکیبات آلی در آب یکی از عمده­ترین منابع اصلی آلودگی محیط­های آبی می­باشند. امروزه گازها اهمیت خاصی پیدا کرده­اند به طوری که عمده خوراک­های صنایع شیمیایی گازها هستند که می­توان به آمونیاک، نیتروژن، اکسیژن، گازهای طبیعی اتیلن و پروپیلن اشاره کرد. جداسازی یک یا چند گاز در بسیاری از صنایع لازم و ضروری است. بسیاری از این ترکیبات برای جانوران و گیاهان و محیط زیست خطرناک هستند. ترکیبات آروماتیک سمی­تر از ترکیبات آلیفاتیک هستند و اجزای با وزن ملکولی متوسط سمی­تر از اجزای سنگین­تر (نظیر قیرها) می­باشند. از فرایندهایی که امروزه برای جداسازی به کار می­روند می­توان به تقطیر سرمایشی، جذب­سطحی، جذب و جداسازی غشایی اشاره کرد ] 4 – 1 [ .

 

در فرایندهای زیادی در پالایشگاه­ها، پتروشیمی­ها و صنایع زیردستی نیاز به آب وجود دارد ولی در همه این فرایندها نیاز به آب تصفیه شده با درجه ی خلوص بالا نیست و می­توان از آب­های بازیابی شده نیز در بسیاری از موارد استفاده کرد. قسمت عظیمی از آب مورد استفاده می­تواند بازیابی گردد و کسری از آن به علت تبخیر در مراحل مختلف هدر می­رود. عمده­ترین منابع تولید پساب­های نفتی و پالایشگاهی، جریان پساب حاصل از عملیات نفتی و گازی میادین خشکی  و دریایی است. بازیابی پساب­ها به خصوص در نواحی نفت خیز خشک به دلیل کمبود آب بسیار مهم است. حجم آب تولیدی در حین فرایندهای نفتی که اصطلاحاً به آن آب تولید شده گفته می­شود در مورد میادین خشکی ایالات متحده سالانه در حدود 33 میلیارد بشکه تخمین زده شده است . این آب­های تولیدی به علت دارا بودن مقادیر قابل توجهی مواد نفتی، آلی و معدنی قابلیت تزریق به چاه یا تخلیه در آب­های سطحی را ندارند ] 5 [. شکل 1-1 یک نمونه از موازنه آب در یک پالایشگاه را نشان می­دهد.

 

به طور تقریبی 5 تا 3/5 متر مکعب پساب (با فرض اینکه آب خنک کن مورد استفاده در پالایشگاه بازگردانی شود) به ازای هر تن نفت خام ورودی به پالایشگاه تولید می­شود و کیفیت پساب­های تولیدی و خصوصیات آن­ها به نوع و وضیعت فرایند بستگی دارد ] 6 [.

 

2-1- ترکیبات موجود در پساب­های پالایشگاهی

 

پساب­های حاصله از بخش­ها و فرایندهای مختلف بسته به ماهیت هر مرحله دارای مشخصه­های آلایندگی متفاوتی هستند. ترکیبات حاضر در پساب­ های مختلف عبارتند از هیدروکربن­ها (آلیفاتیک یا آروماتیک)، کامپونت­های نیتروژن، ترکیبات فنلی، نفت­خام، حلال­ها، کلرید­ها، گوگرد و … ] 7 [. در جدول 1-1، منابع آلاینده­های صنایع پالایشگاهی آورده شده استو

 

همان گونه که در جدول فوق بیان شده است منابع مختلف و همچنین آلاینده­های مختلفی برای برای ایجاد آلودگی در آب در صنایع پالایشگاهی و صنایع زیردستی وجود دارد از آنجا که در این پروژه تمرکز ما در حذف آمونیاک می­باشد از بیان سایر آلاینده­ها و روش­های حذف آن­ها خودداری می­کنیم.

 

3-1- استاندارد دفع پساب

 

صنعتی شدن موجب پیشرفت اقتصادی کشورها می گردد. با این حال ، موجب مصرف منابع طبیعی و افزایش تقاضای انرژی نیز می شود. به علاوه ضایعات صنعتی یکی از نگرانی های محیط زیستی است. دفع فاضلاب بدون تصفیه مناسب می تواند اثرات مخرب طولانی مدتی به خصوص بر روی گیاهان و آبزیان منطقه داشته باشد. از این رو لازم است که صنایع با آلودگی بالا روش­های تصفیه مناسبی را برای کاهش آلودگی پساب های خود در نظر بگیرند]  7 ، 6 [ بدین منظور، برای پساب هایی که وارد محیط زیست می شوند، استانداردهایی تعیین شده است. این استانداردها بر حسب اینکه پساب ها وارد چه محیطی می شوند، متفاوت است. برای مثال، استاندارد آب دریا و آب مورد استفاده در کشاورزی متفاوت است. جدول (1-2) حدود مجاز برخی آلاینده های صنعتی برای تخلیه به آب های سطحی ، چاه جاذب و مصارف کشاورزی و آبیاری را نشان می دهد.

 

تبصره 1 –  تخلیه با غلظت بیش از میزان مشخص شده در جدول در صورتی مجاز خواهد بود که پساب خروجی ،غلظت کلراید ،سولفات و مواد محلول منبع پذیرنده را در شعاع 200 متری بیش از 10 درصد افزایش ندهد.

 

تبصره 2 – تخلیه با غلظت بیش از میزان مشخص شده در جدول در صورتی مجاز خواهد بود که پساب خروجی ،غلظت کلراید ،سولفات و مواد محلول پساب خروجی نسبت به آب مصرفی بیش از 10 درصد نباشد.

 

تبصره 3 –  درجه حرارت باید به میزانی باشد که  بیش از 3 درجه سانتیگراد در شعاع 200 متری محل ورود آن، درجه حرارت منبع پذیرنده را افزایش یا کاهش ندهد.

 

تبصره 4 – تعداد تخم انگل ( نماند) در فاضلاب تصفیه شده شهری در صورت استفاده از آن جهت آبیاری محصولاتی که به صورت خام  مورد استفاده قرار می­گیرند، نباید بیش از یک عدد در لیتر باشد.

 

در میان آلاینده های موجود درآب­های فرایندی که نیاز به تصفیه دارند، غلظت عمومی آمونیاک  در پساب­های تولید شده در پالایشگاه­های نفت و پتروشیمی متفاوت می­باشد و خروجی از واحد های سنتی حاوی مقادیر آمونیاک بیشتر ازحد قبول استانداردهای بین­المللی است.

 

مقادیر آمونیاک موجود در پساب­های آلوده به آمونیاک که به آب­های سطحی تخلیه می­شوند گاهی به 2000  میلی­گرم بر لیتر می­رسد، این مسأله مخرب و تأسف­بار است.

 

4-1- مشکلات ناشی از وجود آمونیاک وکامپونت­های نیتروژن در آب

 

تعداد زیادی فرایند های صنعتی در صنایع پالایشگاهی و در صنایع زیردستی وجود دارد که لازم است آمونیاک  (NH3) وکامپونت های نیتروژن از ترکیبات سایر گازها یا بخار های آبی جدا شود. وجود کامپونت های نیتروژن و آمونیاک در آب باعث چنین مشکل محیطی می شوند ]  7 ، 6 [. برخی از این مشکلات عبارتند از :

 

– انباشتگی در آب های سطحی

 

– افزایش اثر سمی بر روی ماهیان

 

– کاهش ضریب ضدعفونی

 

– خطر مسمومیت ساکنین ساحلی

 

– افرایش میزان اکسیژن حل نشده در آب

 

– مشکلات بچه های مبتلا به یرقان و …

 

بنابراین کنترل کامپونت­های نیتروژن و آمونیاک در پساب­های صنعتی و همچنین آب­های سطحی الزامی است ] 7 [ .

 

 

1-1- نزول القرآن. 9

 

1-2- تدوین و جمع القرآن. 12

 

1-3- تلاوة القرآن الكریم 19

 

1-4- الشكل الظاهری.. 23

 

1-5- المحتوا و السیاق الباطنی. 25

 

1-5-1- تناسق نظمه وتناسب نغمه‌ 28

 

1-5-2- تناسب أجراس حروفه مع صدى معانیه. 29

 

1-6- التجوید 31

 

1-6-1- مخارج الحروف: 32

 

1-6-2- صفات الحروف: 39

 

1-7- الوقف و الابتداء. 41

 

1-7-1- الوقف التام : 41

 

1-7-2- الوقف الكافی : 42

 

1-7-3- الوقف الحسن : 42

 

1-7-4- الوقف القبیح : 42

 

1-8- مراتب تلاوة القرآن الكریم 43

 

1-8-1- مرتبة التحقیق: 43

 

1-8-2- مرتبة الحَدْر : 43

 

1-8-3- مرتبة التدویر: 44

 

1-9- المقامات وتلاوة القرآن الكریم: 45

 

الفصل الثانی. 47

 

2-1- العراق. 49

 

2-2- جغرافیا العراق. 50

 

2-3- المناخ. 52

 

2-4- التاریخ القدیم لبلاد الرافدین. 53

 

2-5- العراق بعد الفتح الاسلامی. 56

 

2-6- الخلافة العباسیة. 58

 

2-7- حكم المغول. 63

 

2-8- الإمبراطوریة العثمانیة. 64

 

2-9- العراق مهد الانبیاء و الاوصیاء. 66

 

2-10- تلاوة القرآن الكریم فی العراق. 67

 

2-10- فن التلاوة العراقیة. 72

 

2-10-1- الموصل: 75

 

2-10-2 البصرة: 76

 

2-11- اسلوب التلاوة العراقیة. 78

 

2-12- المقامات العراقیة. 79

 

2-12-1- المقامات العراقیة الرئیسیة وفروعها : 81

 

2-12-2 المقامات العراقیة المستقلة : 82

 

2-12-3- أسماء القطع والاوصال الداخلة فی المقامات العراقیة : 82

 

2-12-4- أقسام المقام من حیث البدایة : 82

 

 

2-12-5- المقامات العراقیة العربیة: 83

 

2-12-6- المقامات العراقیة التركمانیة: 86

 

2-12-7- المقامات العراقیة الكردیة: 87

 

2-12-8 المقامات المستقلة: 88

 

الفصل الثالث: 89

 

3- 1- القرن الاول: 91

 

3-1-1- على بن ابى طالب علیه السلام 91

 

3-1-2- عبد اللّه بن مسعود: 93

 

3-1-3- عبد اللّه بن عباس: 95

 

3-1-4- ابو الاسود ظالم بن عمرو الدؤلى: 95

 

3-1-5- علقمة بن قیس النخعى الكوفى: 96

 

3-1-6- عمرو بن شرحبیل الهمدانى: 96

 

3-1-7- عبید بن فضیلة الخزاعى الكوفى المقرئ: 97

 

3-1-8- ابو عبد الرحمن عبد اللّه بن حبیب السلمى: 97

 

3-1-9- زر بن حبیش الأسدی الكوفی: 97

 

3-1-10- ابو العالیة رفیع بن مهران الریاحى: 98

 

3-1-11- سعید بن جبیر: 98

 

3-1-12- نصر بن عاصم اللیثى البصرى: 99

 

3- 2- القرن الثانی: 100

 

3-2-13- یحیى بن وثاب الأسدی: 100

 

3-2-14- یحیى بن معمر ابو سلیمان البصرى: 101

 

3-2-15- عاصم بن ابى النجود (بهدلة) الأسدی الكوفى: 101

 

3-2-16- حمران بن اعین الشیبانى: 103

 

3-2-17- أبان بن تغلب بن رباح: 103

 

3-2-18- سلیمان بن مهران الاعمش: 104

 

3-2-19- ابو عمرو بن العلاء المازنى: 106

 

3-2-20- حمزة بن حبیب الزیات: 106

 

3-2-21- عیسى بن عمر الهمدانى الكوفی: 107

 

3-2-22- سلام بن سلیمان ابو منذر المزنى البصرى: 107

 

3-2-23-حفص بن سلیمان الأسدی،الغاضرى الكوفى: 108

 

3-2-24- على بن حمزة بن عبد اللّه بن بهمن بن فیروز الكسائى: 108

 

3-2-25- سلیم بن عیسى ابو عیسى الكوفى: 109

 

3-2-26-شجاع بن ابى نصر البلخى: 109

 

3-2-27- ابو بكر شعبة بن عیاش الأسدی الكوفى: 110

 

3-2-28-ایوب بن المتوكل البصرى الصیدلانى: 110

 

3-2-29-ابو یوسف الاعشى:یعقوب بن محمد الكوفى: 110

 

3-3- القرن الثالث: 111

 

3-3-30-یحیى بن المبارك الیزیدى: 111

 

3-3-31-الحسین بن على الجعفى الكوفى: 111

 

3-3-32-یحیى بن آدم: 112

 

3-3-33-یعقوب بن اسحاق الحضرمى: 112

 

3-3-34-عبید اللّه بن موسى العبسى الكوفى: 112

 

3-3-35- عبد اللّه بن صالح العجلى الكوفى: 113

 

3-3-36-خلاد بن خالد ابو عیسى الشیبانى: 113

 

3-3-37-خلف بن هشام البزار: 113

 

3-3-38-روح بن عبد المؤمن الهذلى،البصرى: 114

 

3-3-39-محمد بن المتوكل اللؤلؤى البصرى: 114

 

3-3-40-ابو عمر الدورى حفص بن عمر الازدى: 114

 

3-3-41-سلیمان بن یحیى الضبى: 114

 

3-3-42-القاسم بن احمد الخیاط: 115

 

3-3-43-ادریس بن عبد الكریم الحداد المقرئ: 115

 

3-4- القرن الرابع: 115

 

3-4-44-احمد بن فرح بن جبرئیل: 115

 

3-4-45-محمد بن هارون بن نافع التمار: 116

 

3-4-46-الحسن بن الحسین بن على الصواف: 116

 

3-4-47- محمد بن جریر ابو جعفر الطبرى المفسر المؤرخ: 116

 

3-4-48-الحسن بن على أبو بكر البغدادی بن العلاف: 117

 

3-4-49-إبراهیم بن محمد بن عرفة نفطویه: 117

 

3-4-50- احمد بن موسى بن العباس بن مجاهد: 118

 

3-4-51-موسى بن عبید اللّه بن یحیى بن خاقان،: 119

 

3-4-52-احمد بن محمد بن اسماعیل المقرئ: 119

 

3-4-53-ابن شنبوذ محمد بن احمد: 119

 

3-4-54- محمد بن القاسم بن الانبارى: 120

 

3-4-55-ابو الحسین احمد بن عثمان بن بویان: 120

 

3-4-56-عبد الواحد بن عمر ابو طاهر البغدادى: 120

 

3-4-57-محمد بن الحسن بن محمد ابو بكر النقاش: 121

 

3-4-58-بكار بن احمد بن بكار: 122

 

3-4-59- محمد بن الحسن بن یعقوب بن مقسم: 122

 

3-4-60-احمد بن العباس: 123

 

3-4-61-زید بن على بن احمد: 123

 

3-4-62-احمد بن عبد العزیز: 123

 

3-4-63-على بن محمد ابو الحسن الهاشمى: 124

 

3-4-64-عبد اللّه بن الحسن: 124

 

3-4-65-احمد بن نصر ابو بكر الشذائى: 124

 

3-4-66- علی بن عمر أبو الحسن الدارقطنی البغدادی: 124

 

3-4-67-عبد اللّه بن الحسین ابن حسنون ابو احمد السامرى البغدادى: 125

 

3-4-68-محمد بن احمد بن إبراهیم ابو الفرج الشنبوذى البغدادى: 125

 

3-4-69- علی بن إسماعیل ابن الحسن الأستاذ أبو علی البصری: 125

 

3-4-70- إبراهیم بن أحمد أبو إسحاق الطبری المالكی: 126

 

3-4-71- علی بن محمد ابن یوسف أبو الحسن ابن العلاف البغدادی: 126

 

3-5- القرن الخامس: 127

 

3-5-72- محمد بن جعفر ابن محمد بن هارون أبو الحسن التمیمی الكوفی: 127

 

3-5-73- محمد بن عبد الله ابن الحسین أبو عبد الله الجعفی الكوفی: 127

 

3-5-74- علی بن أحمد ابن عمر بن حفص أبو الحسن ابن الحمامی البغدادی: 127

 

3-5-75- أحمد بن رضوان ابن محمد بن جالینوس: 128

 

3-5-76- محمد بن یاسین أبو طاهر البغدادی البزاز: 128

 

3-5-77- محمد بن علی بن أحمد ابن یعقوب ابو العلاء الواسطی: 128

 

3-5-78- الحسن  بن محمد ابن إبراهیم أبو علی البغدادی: 129

 

3-5-79- أبو الفتح بن شیطا: 129

 

3-5-80- محمد بن علی بن موسى أبو بكر الخیاط: 129

 

3-5-81- حسن بن القاسم بن علی الواسطی: 130

 

3-5-82- عبد السید بن عتاب أبو القاسم البغدادی الضریر: 130

 

3-5-83- أبو الخطاب بن الجراح: 131

 

3-6- القرن السادس: 131

 

3-6-84- أحمد بن علی بن بدران أبو بكر الحلوانی البغدادی: 131

 

3-6-85- الحسین بن محمد ابن عبد الوهاب: 131

 

3-6-86- محمد بن الخضر ابن إبراهیم المحولی: 132

 

3-6-87- عبد الله بن علی ابن أحمد : 132

 

3-6-88- المبارك بن الحسن ابن أحمد بن علی بن فتحان بن منصور: 133

 

3-6-89- علی بن عساكر ابن المرحب بن العوام أبو الحسن البطائحی: 134

 

3-6-90- نصرالله بن علی ابن منصور أبو الفتح ابن الكیال الواسطی: 134

 

3-6-91- محمد بن أبی محمد ابن أبی المعالی: 135

 

3-7- القرن السابع: 135

 

3-7-92- عبد الوهاب بن علی بن علی بن عبید الله: 135

 

3-7-93- عبد الصمد بن أحمد ابن عبد القادر بن أبی الجیش: 136

 

3-7-94- أحمد بن یوسف بن حسن بن رافع: 137

 

3-7-95- العماد أبو الحسن الموصلی: 137

 

3-8- القراء المعاصرین: 138

 

3-8-1- ملا عثمان الموصلی. 138

 

3-8-2- عبد الفتاح معروف ظاهر. 145

 

3-8-3- عبد الله بن ذا النون الموصلی. 146

 

3-8-4- عبد القادر بن عبد الرزاق الخطیب البغدادی.. 147

 

3-8-5- الحافظ خلیل اسماعیل. 151

 

3-8-6- الحافظ الملا مهدی العزاوی.. 156

 

3-8-7- الحاج محمود عبد الوهاب.. 160

 

3-8-8- الحافظ عبد الستار الطیار. 162

 

3-8-9- القارىء عبد الرحمن توفیق. 165

 

3-8-10- علاء الدین بن محمد علی القیسی. 168

 

3-8-11- فراس محمد حسین عبد الحمید الطائی. 170

 

3-8-12- ضاری بن ابراهیم العاصی. 173

 

3-8-12- القارىء الحاج عامر فاضل حسن الكاظمی. 176

 

3-8-13- الشیخ رافع العامری.. 179

 

الفصل الرابع. 183

 

4-1- التوطئة. 185

 

4-2- مراتب التلاوة الطریقة العراقیة: 186

 

4-2- 1- الترتیل: 186

 

4-2- 2- التحقیق: 187

 

4-3- التحلیل الفنی للطریقة العراقیة فی تلاوة القرآن الكریم: 187

 

4-3-1- التلاوة الأولى. 188

 

4-3-2-التلاوة الثانیة. 188

 

4-3-3-التلاوة الثالثة. 188

 

4-3-4-التلاوة الرابعة. 188

 

4-3-5- التلاوة الخامسة. 189

 

4-3-6-التلاوة السادسة. 189

 

4-3-7-التلاوة السابعة. 189

 

4-3-8-التلاوة الثامنة. 189

 

4-3-9-التلاوة التاسعة. 190

 

4-3-10-التلاوة العاشرة 190

 

4-3-11-التلاوة الحادیة عشر. 190

 

4-3-12-التلاوة الثانیة عشر. 190

 

4-3-13-التلاوة الثالثة عشر. 191

 

4-3-14-التلاوة الرابعة عشر. 191

 

4-3-15-التلاوة الخامسة عشر. 191

 

4-3-16-التلاوة السادسة عشر. 191

 

4-3-17-التلاوة السابعة عشر. 192

 

4-3-18-التلاوة الثامنة عشر. 192

 

4-3-19-التلاوة التاسعة عشر. 192

 

4-3-20-التلاوة العشرون. 192

 

4-3-21-التلاوة الحادیة والعشرین. 193

 

4-3-22-التلاوة الثانیة والعشرین. 193

 

4-3-23-التلاوة الثالثة والعشرین. 193

 

4-3-24-التلاوة الرابعة والعشرین. 194

 

4-3-25-التلاوة الخامسة والعشرین. 194

 

4-3-26-التلاوة السادسة والعشرین. 194

 

4-4-تحلیل التلاوة: 195

 

4-5- المدرسة القرآنیة العراقیة بعد سقوط الطاغیة: 199

 

4-6-أهم معالم النهضة القرآنیة فی العراق بعد سقوط الطاغیة: 201

 

4-7-العنصر النسوی فی الساحة القرآنیة العراقیة: 202

 

الخاتمة. 204

 

مستقبل الطریقة العراقیة. 206

 

المقترحات.. 207

 

المصادر. 211

 

المنابع. 216

 

 

 

 

 

المقدمة

 

بسم الله الرحمن الرحیم

 

 

2-9- تجزیه و تحلیل…………………………….. 19

 

2-10- مشکلات اجرایی کنترل فرایند آماری……………. 19

 

2-11- جمع­بندی…………………………………. 22

 

فصل سوم: طراحی سیستم خبره جهت استفاده در کنترل فرایند آماری

 

3-1- مقدمه……………………………………. 23

 

3-2- سیستم های خبره……………………………. 23

 

3-3- تعیین پروژه جهت طراحی سیستم خبره……………. 27

 

3-3-1- انتخاب الگوی مناسب…………………….. 27

 

3-3-2- عواید سیستم…………………………… 28

 

3-3-3- ابزار­های مورد نیاز برای طراحی…………… 29

 

3-3-4- هزینه………………………………… 29

 

3-3-5- مراحل ایجاد یک سیستم خبره………………. 30

 

3-3-6- تحویل سیستم…………………………… 31

 

3-3-7- نگهداری و تکامل سیستم………………….. 31

 

3-4- طراحی سیستم خبره………………………….. 31

 

3-4-1- طراحی پایگاه دانش……………………… 31

 

3-4-2- طراحی موتور استنتاج……………………. 35

 

3-5- ارائه مدلی برای یک سیستم خبره جهت بکارگیری در کنترل فرایند آماری..38

 

3-5-1- واحد اندازه­گیری پارامتر­های کنترلی……….. 40

 

3-5-2- تعیین ورودی­ها و خروجی­های سیستم………….. 40

 

3-5-3- نحوه دستیابی به قوانین و چگونگی کسب دانش برای ایجاد پایگاه دانش….41

 

3-5-4- چگونگی نمایش دانش در سیستم خبره مورد نظر…. 42

 

3-5-5- چگونگی روش استنتاج در سیستم خبره مورد نظر… 43

 

3-5-6- چگونگی اعتبارسنجی سیستم ایجاد شده……….. 44

 

3-5-7- نحوه به روز­آوری دانش سیستم خبره…………. 44

 

3-6- جمع­بندی………………………………….. 44

 

فصل چهارم: پیاده­ سازی کنترل فرایند آماری و طراحی سیستم خبره جهت بکارگیری آن در کاشی مرجان

 

4-1- مقدمه……………………………………. 45

 

4-2- فرایند تولید کاشی…………………………. 45

 

4-3- وضعیت کنترل کیفیت در کاشی مرجان…………….. 46

 

4-4- پیاده­سازی کنترل فرایند آماری در شرکت کاشی مرجان…47

 

4-3-1- تعیین پارامتر­های کنترلی………………… 47

 

4-3-2- تعیین پریودهای اندازه­گیری………………. 48

 

4-3-3- تعیین حدود کنترلی برای هر یک از پارامترهای کنترلی…51

 

4-3-4- تعیین اقدامات اصلاحی و دستورالعمل­های مورد نیاز….51

 

4-3-5- تعیین سیاست­ها و استراتژی­های ارتقاء کیفیت…. 51

 

4-3-6- آموزش………………………………… 52

 

4-3-7- تجزیه و تحلیل…………………………. 52

 

4-4- طراحی سیستم خبره جهت بکارگیری در کنترل فرایند آماری در کاشی مرجان…..52

 

4-4-1- تعیین ورودی­های و خروجی­های سیستم…………. 53

 

 

4-4-2- طراحی پایگاه دانش……………………… 62

 

4-4-3- طراحی موتور استنتاج……………………. 63

 

4-4-4- استفاده از نر­م­افزار جهت ایجاد سیستم خبره…. 63

 

4-4-5- اعتبارسنجی سیستم با استفاده از داده ­های قبلی. 67

 

4-5- نتایج حاصل از کار با سیستم خبره طراحی شده……. 68

 

4-6- جمع­بندی………………………………….. 71

 

فصل پنجم: خلاصه، نتیجه ­گیری و پیشنهادات

 

5-1- مقدمه……………………………………. 72

 

5-2- خلاصه و جمع­بندی……………………………. 72

 

5-2-1- پیاده­سازی سیستم کنترل فرایند آماری………. 72

 

5-2-2- طراحی سیستم خبره جهت بکارگیری در کنترل فرایند آماری    72

 

5-2-3- پیاده­سازی سیستم کنترل فرایند آماری و طراحی سیستم خبره مربوط به آن….74

 

5-3- پیشنهادات………………………………… 74

 

فهرست منابع…………………………………… 76

 

چکیده:

 

چالش فرا روی اکثر مؤسسات تولیدی و خدماتی هنگام مواجه شدن با کاهش کیفیت کالا و خدمات آن مؤسسات، یافتن علل کاهش کیفیت و خدمات این سازمان‌ها است. در صورتی که تعداد کنترل­ها در طول فرایند تولید و یا ارائه خدمت زیاد باشد و تاثیر پذیری این پارامتر­های کنترلی بر روی هم بالا باشد تشخیص عامل بروز عیب یا خطا بسیار مشکل است. در این تحقیق، با مدل­سازی و طراحی یک سیستم خبره به استقرار سیستم کنترل کیفیت آماری در واحد­های صنعتی کمک خواهد شد و به سادگی می­توان یک سیستم پشتیبانی از تصمیم برای شناسایی علل به وجود آورنده عیوب محصول، ایجاد نمود. با استفاده از علم فازی، وجود عدم قطعیت نیز مد نظر قرار گرفته است. این سیستم برای شرکت کاشی مرجان نیز جهت استفاده در کنترل آماری فرایند خود، طراحی شده است و نتایج اجرا بررسی شده است.

 

فصل اول: مقدمه

 

1-1- مروری بر کاربرد سیستم­های خبره

 

در سال­های اخیر تحقیقات هوش مصنوعی، برای پدیدآوری نرم افزارهایی که بتوانند فکر کنند، آغاز گردیده است و در این میان انسان در جستجوی سیستم­هایی مشابه انسان­های کارشناس می­باشد. لذا به عنوان شاخه­ای از رشته وسیع هوش مصنوعی، تصور سیستم خبره، تصور برنامه کامپیوتری بود که توانایی جایگزینی با فرد خبره در رشته علمی یا عملی خاصی، مثلاً در کنترل فرایندها در کار تصمیم­گیری، را داشته باشد و توضیحاتی را برای افراد خبره یا غیرخبره ارائه دهد.

 

کاربردهای پیچیده یا غیرکلاسیک در سیستم­های خبره مطرح می­باشند و شامل کاربردهایی هستند که دربردارنده فعالیت­ها در دامنه های غیرکلاسیک می­باشند. دامنه های غیرکلاسیک، دامنه­های پویا و جدیدتری هستند که دو مبحث کاملاً متمایز “کنـترل فرایند” و “امور مـالی” به این دامنه­ها تعلق دارند[1]. به هرحـال از دید فنی در مقـابل دامنه­های کلاسیک، این دامنه­ها آن­هایی هستند که هنگام تداوم استدلال، هدف استدلال ممکن است تغییر یابد، یا امکان دارد پاسخ در محدوده زمانی معینی مورد نیاز باشد، و توصیف کامل این سیستم­ها یا در دسترس نبوده (به ویژه در امور مالی) و یاناقص وبسیار پیچیده باشد.

 

اولین سیستم­های خبره در دهه 1970 توسعه یافتند. از نخستین سیستم‌های خبره می‌توان به DENDERAL اشاره کرد که در سال 1965 توسط پژوهشگران هوش مصنوعی در دانشگاه استنفورد ساخته شد[2].

 

DENDERAL می‌توانست با بررسی آرایش و اطلاعات مربوط به یک ماده، ساختار مولکولی آن را شبیه‌سازی کند. کارکرد این نرم‌افزار چنان خوب بود که می‌توانست با یک متخصص رقابت کند. از دیگر سیستم‌های خبره مشهور می‌توان به MYCIN اشاره کرد که در سال 1972 در استنفورد طراحی شد. MYCIN برنامه‌ای بود که کار آن تشخیص عفونت‌های خونی با بررسی اطلاعات به دست آمده از شرایط جسمی بیمار و نیز نتیجه آزمایش‌های او بود.

 

PROSPECTOR  یک متخصص در امر زمین­شناسی است که احتمال وجود رسوبات معدنی در یک ناحیه بخصوص را پیش­بینی می­کند. این سیستم در سال 1987 توسط «ریچارد دودا» و «پیتر هارد» و «رنه ربو» ساخته شد.

 

در اوایل دهه 80 سیستم­های متخصص به بازار عرضه شد که می­توانستند مشورت­های مالیاتی، توصیه­های بیمه­ای و یا قانونی را به استفاده­کنندگان خود ارائه دهند.

 

 سیستم­های خبره­ی اندکی نیز برای استفاده در سیستم­های کیفیتی ایجاد شده­اند. از این میان می­توان به مواردی اشاره نمود. یک سیستم کنترل کیفیت مبتنی بر دانش که می­توانست روش اجرایی بازرسی­ها و نیز چارت­های کنترلی مورد نیاز برای متغیر­های کمی و کیفی را مشخص کند در سال 1988 توسط حُسنی [3] توسعه یافت که یکی از اولین سیستم­های خبره در زمینه کنترل کیفیت است. البته این سیستم تنها قادر به انتخاب چارت کنترلی مناسب و نیز تشخیص تحت کنترل بودن یا خارج از کنترل بودن فرایند بود. در سال 1989 نیز سیستم خبره­ای جهت تخصیص فرایند تضمین کیفیت در زمینه مواد اولیه توسط کراوفرد و ایادا [4] ایجاد شد که وظیفه اصلی آن کنترل مواد ورودی به صنایع تولیدی بود. تعداد زیادی سیستم­ خبره نیز  طراحی شدند که کار اصلی آن­ها انتخاب کنترل چارت مناسب برای هر پارامتر بود که از آن جمله می­توان به سیستم خبره طراحی شده توسط الکساندر و جاناتان [5] اشاره کرد.

 

البته سیستم­های خبره­ای نیز جهت استفاده در کنترل کیفیت آماری طراحی شده­اند که از میان آن­ها می­توان به سیستم خبره­ای که توسط جیمز، اوانز و لیندسی [6] در سال 1988 طراحی شد اشاره نمود. این سیستم نه تنها می­توانست چارت کنترلی مناسب را انتخاب کند، بلکه قادر بود تفسیر­های مورد نیاز بر روی هر نمودار را نیز به کاربر خود ارائه کند. سیستم­های خبره­ای نیز برای ارزیابی سطح کیفیت تولید در سال های 1990 به بعد توسعه یافتند که اکثر آن­ها با شاخص های کیفیتی نظیر قابلیت فرایند کار می­کردند که از جمله آن ها می­توان به سیستم خبره طراحی شده توسط برینک و ماهالینگام [7] اشاره کرد. سیستم خبره­ای نیز در سال 1989 به همت دانشمندان آلمانی از جمله فیفر [8] برای شناسایی عیوب در طول خط تولید طراحی شد. این سیستم قادر بود عیوب مربوط به محصول را با استفاده از داده­های جمع آوری شده از بازرسی­ها شناسایی کند.

 

در سال­های اخیر نیز تحقیقات اندکی بر روی این زمینه صورت گرفته است که بیشتر آن­ها به سمت استفاده از سیستم­های کنترل کیفیت اتوماتیک و سریع پیش رفته­اند. از این میان می­توان به  ایجاد یک سیستم خبره بازرسی تصویری اتوماتیک در سال 2008 توسط لیو و چن [9] اشاره کرد که برای بازرسی تصویری اتوماتیک و استفاده از چارت­های کنترل آماری فرایندچند متغیره مورد استفاده قرار می­گیرد. در سال 1999 نیز گوه، تانوک و اُبرایان [10] یک ابزار هوشمند برای کنترل آماری فرایند به­روز و اقتصادی ارائه کردند. در سال 1996 سایا و وان [11]  یک سیستم کنترل خبره در زمان واقعی را طراحی نموده­اند که هدف آن کنترل چند سطحی و به لحظه بود.