2-2-1- سبک شعری…………………………………………………………………………………………. 19

 

2-2-2- آثار مسعود سعد…………………………………………………………………………………….. 19

 

2-3- ممدوحان اشعار مسعود سعد…………………………………………………………………………. 20

 

فصل سوم: فرهنگ و باورهای عامیانه

 

3- فرهنگ و باورهای عامیانه………………………………………………………………………………… 23

 

3-1- مفاهیم فرهنگ…………………………………………………………………………………………… 24

 

3-1-1- فرهنگ و رابطه آن با فولکلور…………………………………………………………………… 26

 

3-2- فرهنگ عامه……………………………………………………………………………………………… 26

 

3-2-1- تعریف و ویژگی‌ها…………………………………………………………………………………. 26

 

3-2-2- تاریخچة فرهنگ عامه …………………………………………………………………………….. 27

 

3-2-3- سابقة فرهنگ عامه در ایران………………………………………………………………………. 28

 

3-2-3-1- گذری بر تاریخ گردآوری فرهنگ عامه در ایران………………………………………… 30

 

3-3- فرهنگ عامه، باورها و عقاید…………………………………………………………………………. 34

 

3-3-1 – خرافات……………………………………………………………………………………………… 35

 

3-3-2- نبرد علم با خرافات………………………………………………………………………………… 36

 

3-3-3- اسطوره………………………………………………………………………………………………… 37

 

3-3-4- افسانه ها و قصه ها………………………………………………………………………………… 38

 

3-3-5- مثل ها ………………………………………………………………………………………………… 43

 

3-6- مبدأ پیدایش باورها و علل گرایش به آن‌ها……………………………………………………….. 44

 

3-6-1- تاریخچة باورها و خرافات……………………………………………………………………….. 44

 

3-6-2- علل گرایش انسان به باورهای عامیانه………………………………………………………….. 45

 

3-7- بررسی تحول باورهای عامیانه در اقوام ایرانی……………………………………………………. 46

 

3-7-1- تاریخچه و منابع سنن ایرانی……………………………………………………………………… 46

 

3-7-2- مبدأ و منشأ باورهای عامیانه در اقوام ایرانی…………………………………………………… 47

 

فصل چهارم: مظاهر مربوط به فرهنگ عامه در دیوان مسعود سعد

 

4- مظاهر مربوط به فرهنگ عامّه در دیوان مسعود سعد………………………………………………… 49

 

4-1- باورها …………………………………………………………………………………………………….. 49

 

4-1-1- موجودات ماوراء الطبیعه و باورهای مربوط به آن‌ها…………………………………………. 49

 

4-1-2- سحر و ساحری و شیوه های رایج آن………………………………………………………….. 56

 

4-1-3- علوم غریبه……………………………………………………………………………………………. 57

 

4-1-3-1- طلسم……………………………………………………………………………………………… 58

 

4-1-3-2- کیمیا……………………………………………………………………………………………….. 59

 

4-1-4-  ماه های فارسی…………………………………………………………………………………….. 59

 

4-1-5- نام روزهای فرس…………………………………………………………………………………… 65

 

 

4-1-6- روزهای هفته………………………………………………………………………………………… 72

 

4-1-7- عناصر اربعه و باورهای مربوط به آن…………………………………………………………… 74

 

4-1-8- عدد هفت و اعتقادات مربوط به آن ……………………………………………………………. 79

 

4-1-9- نجوم و باورهای نجومی…………………………………………………………………………… 81

 

4-1-9-1- علم نجوم از نظر مسعود سعد………………………………………………………………… 81

 

4-1-9-2- بروج………………………………………………………………………………………………. 94

 

4-1-9-3- ستارگان و حالات آنها…………………………………………………………………………. 99

 

4-1-10- زمین و باورهای مربوط به آن………………………………………………………………….. 105

 

4-1-11- باورهای دینی و مذهبی…………………………………………………………………………. 105

 

4-1-12- باورهای اسطوره ای …………………………………………………………………………….. 111

 

4-1-13- باغ ها و گیاهان ………………………………………………………………………………….. 113

 

4-1-14- حیوانات …………………………………………………………………………………………… 119

 

4-1-15- بزرگان و اساطیر………………………………………………………………………………….. 127

 

4-1-17- بهشت و مرتبه های آن………………………………………………………………………….. 139

 

4-1-18- اعیاد و جشن ها………………………………………………………………………………….. 145

 

4-1-19- لباس و پوشاک……………………………………………………………………………………. 147

 

فصل پنجم: نتیجه گیری

 

منابع………………………………………………………………………………………………………………… 155

 

 

 

فرهنگ عامیانه بخشی از فرهنگ توده مردم است که تخیل، احساس، آرزو و اندیشه‌های گوناگون را از نسلی به نسل دیگر منتقل کرده و دگرگونی معیارهای زیبا شناسی و اخلاقی هر دوره از زندگی یک قوم را آشکار می‌کند . علاقه روستائیان به حفظ سنت‌ها و اقتضای شیوة زندگی آنها با طبیعت باعث افزایش تخیل آنهاست .فرهنگ عامیانه و فولکلور مجموعه‌ای از دانش‌ها و باورها و رفتارها گروهی ما موازین علمی و منطقی جامعه انطباق ندارد و اجرای آنها برحسب عادت، تقلید و همچشمی و سرگرمی است. این دانش‌ها عبارتند از آداب و رسوم، تولد، مرگ، ازدواج، و نحوه زندگی، کشاورزی ، جشن ها، پیشگوئی ها، خرافات، طبایت‌ها، بازی‌ها، آوازها، قصه‌ها، و سایر آداب و اعتقادات که بیانگر چگونگی تفکر و نحوة زندگی مردم در طول اعصار مختلف است . مسعود سعد سلمان، شاعر بزرگ قرن پنجم و اوایل قرن ششم هجری، اگرچه عمده شهرتش به سبب سرودن حبسیه است اما قسمت اعظم دیوانش به فرهنگ عامه اختصاص دارد. او در اشعار عامیانه خود به عقاید و باورهای عامه زمان خود می‌پردازد. هدف از این پژوهش بررسی مصادیق فرهنگ عامه در دیوان مسعود سعد است که باورهای اواخر قرن پنجم و اوایل قرن ششم هجری و علل گرایش به این باورها اطلاعات با ارزشی به دست می آید.

 

كلید واژه: شعر، فرهنگ عامه، قصیده، مسعود سعد سلمان، سبک

 

– مقدّمه

 

باورها و دانش عامیانه برخاسته از زندگی اجتماعی انسان است که پس از قرن ها، اگر چه بعضی از عناصر و یا ساختارشان دست خوش تغییراتی شده ولی هم چنان سینه به سینه و از نسلی به نسل دیگر انتقال یافته و تا امروز بر جای مانده است.

 

فولكلور (Folklore) كه‌ در زبان‌ فارسی‌ به‌ فرهنگ‌ مردم‌، فرهنگ‌ عامه‌، دانش‌ عوام‌، فرهنگ‌ توده‌ و… ترجمه‌ شده است‌، نخستین بار توسط‌ ویلیام‌ جان‌ تامز انگلیسی‌ (در سال‌ ۱۸۴٦میلادی‌) عنوان‌ شد. از نظر وی‌، این‌ واژه‌ ناظر بر پژوهش‌هایی‌ بود كه‌ بایست در زمینه ی‌ عادات‌، آداب‌ و مشاهدات‌، خرافات‌ و ترانه‌هایی‌ كه‌ ازدوره های قدیم‌ باقی‌ مانده‌اند، صورت‌ می‌گرفت‌. پذیرش‌ این‌ اصطلاح‌، با مقاومت‌هایی‌ در میان‌ پژوهشگران‌ همراه‌ بود. این‌ مقاومت‌ها بیش‌ از هر چیز، به‌ ابهام هایی‌ مربوط‌ می‌شد كه‌ در خود این‌ اصطلاح‌ و نیز تعریف‌ تامز از آن‌ وجود داشت‌. با وجود چنین‌ مقاومت‌هایی‌، در زمانی‌ نه‌ چندان‌ زیاد، این‌ اصطلاح‌ در میان‌ اهل‌ علم‌ و نظر پذیرشی‌ جهانی‌ یافت.از فولكلور تعریف‌های‌ فراوانی‌ صورت‌ گرفته‌ است‌. این‌ تعریف‌ها گاه‌ به‌ هم‌ بسیار نزدیكند و گاه‌ فاصله‌ای‌ نسبتاً دور از هم‌ دارند. مراجعه‌ به‌ دایره ‌المعارف‌های‌ مهم‌ جهان‌، گویای‌ چنین‌ اختلاف هایی‌ است‌. در فرهنگ‌های‌ تخصصی‌ نیز با چنین‌ اختلاف هایی‌ رو به رو می‌شویم‌. مثلاً در یكی‌ از فرهنگ‌های‌ تخصصی‌، به‌ نام‌ «فرهنگ‌ استاندارد فولكلور، اسطوره‌شناسی‌ و افسانه‌»، نزدیک به بیست‌ و یك‌ تعریف‌ از اصطلاح‌ فولكلور ارایه‌ شده‌ است‌.( پراپ‌، ۱۳۷۱:٦) این‌ اختلاف ها‌ بیش‌ از هر چیز به‌ استنباط‌های‌ متفاوتی‌ مربوط‌ می‌شود كه‌ نسبت‌ به‌ دو بخش این‌ اصطلاح‌، یعنی‌ Folk و Lore در میان‌ پژوهشگران‌ وجود دارد. در حقیقت‌، مفهوم‌ این‌ اصطلاح‌ ارتباطی‌ مستقیم‌ با تعریفی‌ دارد كه‌ از Folk (مردم‌ یا عامه‌) و Lore (فرهنگ‌) صورت‌ می‌گیرد. مثلاً در یكی‌ از فرهنگ‌های‌ ادبی‌ كه‌ به‌ زبان‌ فارسی‌ منتشر شده‌ Folk به‌ مهفوم‌ «عامیانه‌» در نظر گرفته‌ شده‌ و با توجه‌ به‌ این‌ استنباط‌ دربارة Folk Literature كه‌ جزیی‌ از فرهنگ‌ عامه‌ بوده‌، چنین‌ آمده‌ است‌: «ادبیات‌ عامه‌ در میان‌ جوامعی‌ كه‌ اكثریت‌ مردم‌ آن‌ قادر به‌ خواندن‌ و نوشتن‌ نیستند، رواج‌ دارد». در یكی‌ دیگر از فرهنگ‌های‌ فارسی‌، اصطلاح های‌ Folk Lore و Folk-Literature ، به‌ یك‌ مفهوم‌ در نظر گرفته‌ شده‌ و در ذیل‌ آن‌ها چنین‌ آمده‌ است‌: «ادبیات‌ عامة ادبیات‌ توده‌ یا فرهنگ‌ عوام‌ یا فولكلور در مقابل‌ ادبیات‌ رسمی‌ است‌ كه‌ مخلوق‌ ذهن‌ مردم‌ باسواد و تحصیل‌ كرده‌ است‌ و مجموعه‌ای‌ است‌ از ترانه‌ها و قصه‌های‌ عامیانه‌، نمایش‌نامه‌ها، ضرب‌المثل‌ها، سحر و جادو و طب‌ عامیانه‌ كه‌ در میان‌ مردم‌ ابتدایی‌ و بی‌سواد رواج‌ دارد» (پناهی سمنانی، 1376: ۲۲)

 

بر اساس‌ این‌ استنباط‌ها‌ و تعریف ها‌، جامعه هایی‌ كه‌ اكثریت‌ مردم‌ آن‌ها قادر به‌ نوشتن‌ و خواندن‌ باشند، فاقد فولكلور هستند. بر اساس‌ این‌ تعریف ها‌، همچنین‌ می‌توان‌ گفت‌ در جوامعی‌ نیز كه‌ سواد خواندن‌ و نوشتن‌ عمومیت‌ پیدا نكرده‌ است‌، آن‌ گروه‌هایی‌ كه‌ از نعمت‌ سواد برخوردارند، دارای فولكلور نیستند.چنین‌ تعریف‌هایی‌ محدود به‌ زبان‌ فارسی‌ نیست‌، بلكه‌ در میان‌ اروپاییان‌ نیز می‌توان‌ به‌ چنین‌ تعریف‌هایی‌ برخورد كرد.بر خلاف‌ تعریف های بالا كه‌ بر پایه ی تعریفی‌ محدود از واژه‌ Folk قرار دارد، امروزه‌ فولكلورشناسان‌ در میان‌ جوامع‌ صنعتی‌ و پیشرفته‌ نیز گونه‌های‌ (ژانرهای) گوناگونی‌ از ادبیات‌ عامه‌ را مورد شناسایی‌ و پژوهش‌ قرار می‌دهند. مثلاً در میان‌ كارگران‌ جوامع‌ صنعتی‌ یا حتی‌ در میان‌ تحصیل‌كردگان‌ هر ملت‌، لطیفه‌ها، هزلیات‌، مطایبات‌ و ترانه‌هایی‌ وجود دارد كه‌ بی‌تردید در ردیف‌ فولكلور قرار دارند.در كنار این‌ استنباط ها كه‌ مبتنی‌ بر دركی‌ محدود از «مردم‌» یا «عامه‌» (Folk) است‌، می‌توان‌ به‌ استنباط‌ها‌ و تعریف‌هایی‌ اشاره‌ كرد كه‌ در تعریف‌ واژة «فرهنگ‌» (Lore) با هم‌ اختلاف‌ دارند. «عده‌ای‌ فقط‌ ادبیات‌ و هنر و سایر دستاوردهای‌ معنوی‌ را مترادف‌ فرهنگ‌ می‌دانند»(میرصادقی‌، ۱۳۷۷: ‌۲۳) و برخی‌ تعریفی‌ عام‌تر از آن‌ را مورد نظر قرار داده‌، مؤلفه‌های‌ مادی‌ جامعه‌ را نیز در ردیف‌ آن‌به شمار می‌آورند.

 

 

2-1- مقدمه…………….  8

 

2-2- مبانی نظری تحقیق.. 9

 

2-2-1- زبان شناسی مقابله ای.. 9

 

2-2-2- بررسی مقابله ای ومراحل آن. 9

 

2-2-3- تحلیل سازه های جمله دربررسی مقابله ای.. 13

 

2-2-4- نقش زبان شناسی مقابله ای دریادگیری زبان. 14

 

2-2-5- سطوح تحلیل مقابله ای…………. 15

 

2-2-6- فرضیه های مختلف تحلیل مقابله ای.. 19

 

2-2-7-معرفی رویکردقوی ومعتدله……………………………………………………………………………………………………………………………………………………22

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

الف

 

 

 

2-2-8- خطاواشتباه…… 23

 

2-2-9- تحلیل خطاوانواع خطا……………………… 28

 

2-2-10- روش شناسی تحلیل خطا………………………………………………………………………………………………………………………………………………….31

 

2-2-11- اهمیت خطاوتحلیل آن. 32

 

2-2-12- انواع خطاهای دستوری.. 33

 

2-2-13- زبان بینابین…   34

 

2-2-14- زبان اول وزبان خارجی/دوم. 34

 

2-2-15- یادگیری زبان خارجی/دوم. 35

 

2-2-16- سلسله مراتب دشواری زبان خارجی/دوم. 35

 

2-2-17- اهمیت زبان عربی.. 36

 

2-2-18- تحلیل موارددستوری بررسی شده درپژوهش……………………………………………………………………………………………………………………39

 

2-3- مبانی عملی تحقیق. 47

 

2-3-1- پژوهش های غیر ایرانی.. 47

 

2-3-2- پژوهش های ایرانی.. 50

 

فصل سوم:روش پژوهش

 

3-1- مقدمه……………. 55

 

3-2- روش تحقیق…….. 55

 

3-3-تحلیل زبانی و طبقه بندی خطاها………………………………………………………….. 56

 

فصل چهارم:تجزیه و تحلیل داده ها

 

4-1- مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………………..59

 

4-2- بررسی آمارتوصیفی سوالات چهار گزینه ای.. 59

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ب

 

4-3- بررسی آمارتوصیفی آزمون متنی.. 75

 

4-4- بررسی آماراستنباطی آزمون چهارگزینه ای……………………………………………………………………………………………………………………………..99

 

4-5- بررسی آماراستنباطی آزمون متنی…………………………………………………………………………………………………………………………………………100

 

 

 

:نتیجه گیری

 

5-1- مقدمه……………………………………………………………………………………………………………  104

 

5-2- نتایج کلی آمارتوصیفی بررسی فرضیه‏های پژوهش… 104

 

5-3- نتایج کلی آماراستنباطی بررسی فرضیه های پژوهش…………………………………………………………………………………………………………..106

 

 

 

5-4- نتایج پژوهش…………………    107

 

5-5- خلاصه پژوهش…….. 116

 

5-6-کاربردپژوهش………    117

 

5-7- پیشنهادات پژوهش    117

 

منابع

 

منابع فارسی………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………119

 

 

 

منابع انگلیسی……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………121

 

 

 

منابع اینترنتی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..123

 

 

 

پیوست ها

 

پیوست الف- آزمونهای گردآوری داده……………………………………………………………………………………………………………………………………………..125

 

 

 

پیوست ب- واژه نامه انگلیسی به فارسی…………………………………………………………………………………………………………………………………………134

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ج

 

 

 

 

 

فهرست جدولهاونمودارها

 

عنوان                                                                                                          شماره صفحه

 

4-1- جدول های آمارتوصیفی آزمون چهارگزینه ای………………………………………………………………………………………………………………..72- 59

 

 

 

4-2- نمودارهای آمارتوصیفی آزمون چهارگزینه ای…………………………………………………………………………………………………………………..73-60

 

 

 

4-3- جدول بررسی کلی آمارتوصیفی آزمون چهارگزینه ای…………………………………………………………………………………………………………….73

 

 

 

4-4- نمودار بررسی کلی آمارتوصیفی آزمون چهارگزینه ای……………………………………………………………………………………………………..75-74

 

 

 

4-5- جدول های آمارتوصیفی آزمون متنی………………………………………………………………………………………………………………………………..97-75

 

 

 

4-6- نمودارهای آمارتوصیفی آزمون متنی…………………………………………………………………………………………………………………………………97-75

 

 

 

4-7- جدول بررسی کلی آمارتوصیفی آزمون متنی…………………………………………………………………………………………………………………………..98

 

 

 

4-8- نمودار بررسی کلی آمارتوصیفی آزمون متنی……………………………………………………………………………………………………………………99-98

 

 

 

4-9- جدول بررسی کلی آمار استنباطی آزمون چهارگزینه ای………………………………………………………………………………………………………100

 

 

 

4-10-نموداربررسی کلی آماراستنباطی آزمون چهارگزینه ای……………………………………………………………………………………………………….100

 

 

 

4-11- جدولهای بررسی آماراستنباطی آزمون متنی………………………………………………………………………………………………………………………101

 

 

 

4-12- نموداربررسی آماراستنباطی آزمون متنی…………………………………………………………………………………………………………………………….102

 

 

 

5-1- نمودار مقایسه ی درصدی آمارتوصیفی………………………………………………………………………………………………………………………………….105

 

 

 

5-2- نمودار درصد کلی آمارتوصیفی……………………………………………………………………………………………………………………………………………….105

 

 

 

5-3- نمودار مقایسه ی درصدی آماراستنباطی……………………………………………………………………………………………………………………………….106

 

 

 

5-4- نمودار درصد کلی آماراستنباطی…………………………………………………………………………………………………………………………………………….107

 

1-1-       مقدمه

 

موضوع دستور زبان همواره مورد توجه زبان شناسان و صاحبنظران بوده است.دستور در مطالعات نوین زبان شناسی بخشی از نظام شناختی ذهن انسان است و این نظام شناختی در ساختار ذهنی و روان شناختی همه انسانها به طور طبیعی وجود دارد.در چهار چوب زبان شناسی نوین هر فردی دستور زبان مادری خود را می داند و براساس چنین دانشی قادر به تولید و درک جمله ها است.در واقع سخنگویان هر زبانی به صورت خود آگاه از این دانش اطلاع ندارند بلکه به صورت ناخودآگاه آن را به کار می برند. چامسکی این دانش ناخود آگاه را که بر مبنای آن جمله ها تولید ودرک می شوند توانش[1]نامیده و به دنبال آن تجلی و به کارگیری این دانش زبانی را در موقعیت های مختلف کنش[2] نام گذاری کرده است.البته در اغلب موارد کنش زبانی بازتاب دقیق دانش زبانی نیست و همه ما با خطاهای[3] تولیدی گفتاری و نوشتاری یا درک نادرست جمله آشنا هستیم،اما این خطاها به معنی ندانستن دستور زبان نیست بلکه ممکن است به دلایلی در یک موقعیت به درستی از آن استفاده نشود(گلفام،1389: 6-5).

 

فراگیری زبان مادری بخشی از فرآیند کل بلوغ کودک است درصورتی که یادگیری[5] زبان دوم به طور معمول فقط پس از اینکه فرآیند بلوغ عمدتاً کامل شده است شروع می شود،پس این نکته بی نهایت اهمیت دارد که فرد به میزان و نوع خطاهای خود،آگاه باشد و در جهت تصحیح و بهینه سازی آن گام بردارد(کوردر[6]،1381: 7).

 

کلید سهولت و دشواری یادگیری زبان خارجی /دوم در مقایسه ی این زبان و زبان مادری است،مفاهیمی که مشابه زبان مادری است برای زبان آموز ساده و مفاهیمی که متفاوت اند برای او دشوار خواهد بود(لادو[7]،1957: 2-1). به عبارت دیگر تغییری که باید در رفتار کلامی زبان آموز روی دهد معادل تفاوت هایی است که بین ساختار زبان و فرهنگ مادری و زبان و فرهنگ مقصد وجود دارد(بناتی ودیگران[8]،1966: 37) .

 

 

 

1-2-      بیان مسئله

 

 

 

 

 

 

 

فصل دوم: مبانی نظری

 

2-1-بخش اول: سبک­شناسی.. 10

 

2-2-بخش دوم: نگاهی به ادبیات دفاع مقدس، شعر اعتراض و ادبیات مقاومت و پایداری.. 11

 

2-2-1-ادبیات دفاع مقدس… 12

 

2-2-2-شعر اعتراض… 13

 

2-2-3-ادبیات مقاومت و پایداری.. 13

 

فصل سوم: بحث و بررسی

 

3-1-بخش اول: سبک­شناسی آثار منثور علیرضا قزوه 16

 

3-1-1-سبک­شناسی داستان. 16

 

3-1-2-بررسی ویژگی­های زبانی، ادبی، فکری دو اثر منثور علیرضا قزوه 16

 

3-1-2-1-ویژگی زبانی.. 16

 

3-1-2-2-ویژگی­های ادبی.. 19

 

3-1-2-3-ویژگی فکری.. 22

 

3-2-بخش دوم: سبک­شناسی آثار منظوم علیرضا قزوه 24

 

3-2-2-ویژگی زبانی آثار منظوم علیرضا قزوه 24

 

3-2-2-1-استفاده فراوان از لغات و اصطلاحات عربی.. 25

 

3-2-2-2-استفاده فراوان از اسم­های اساطیری و تاریخی.. 27

 

3-2-2-3-تکرار کلمات.. 28

 

3-2-2-4-استفاده زیاد از کلماتی چون: شهید و شهادت، خون و سنگ،  صبح و شب.. 30

 

3-2-2-5-آوردن نام ماه­های قمری.. 31

 

3-2-2-6-استفاده از آواها و صداها 32

 

3-2-2-7-آوردن نام­های ائمه و پیامبران. 33

 

3-2-2-8-کاربرد فراوان واژگان می و عشق و مست.. 34

 

3-2-2-9-آوردن نام­های فرنگی.. 35

 

3-2-3-ویژگی های ادبی آثار منظوم علیرضا قزوه 37

 

3-2-3-1-تشبیه. 37

 

3-2-3-2-تشخیص… 39

 

3-2-3-3-تلمیح.. 41

 

3-2-3-4-واج­آرایی.. 43

 

3-2-3-5-مراعات نظیر. 45

 

3-2-3-7-تضاد و طباق.. 46

 

3-2-3-8-حس­آمیزی.. 47

 

3-2-1-ویژگی های فکری علیرضا قزوه 48

 

3-2-1-1-علیرضا قزوه و ادبیات دفاع مقدس… 48

 

 

3-2-1-2-علیرضا قزوه و اشعار آیینی و مذهبی.. 60

 

3-2-1-3-علیرضا قزوه و نهضت عاشورایی.. 62

 

3-2-1-4-علیرضا قزوه و شعر اعتراض… 69

 

3-2-1-5-علیرضا قزوه و ادبیات مقاومت و پایداری.. 78

 

فصل چهارم: نتیجه­گیری

 

نتیجه گیری.. 86

 

فهرست منابع و مآخذ. 89

 

بیان مسئله

 

علیرضا قزوه شاعر و نویسنده­ی ایرانی متولد 1342 از جمله شاعران مقاومت و دفاع مقدس است. او از جوانی به شعر و دین و وطن علاقه داشت و در همان دوران، شاهد اشغال فلسطین و جنگ تحمیلی به کشورش بود و مشاهده­ی این اوضاع، نوعی روحیه­ی اعتراض را در شخصیت وی به وجود آورد. به نوعی که در شعر وی نیز تأثیر گذاشته، و در شعری که باعنوان (مولا ویلا نداشت) نمود واقعی پیدا کرده­است.

 

او به عنوان یک شاعر انقلابی و معترض با این که در جبهه­ی حق بر باطل حضور داشته ولی از قافله­ی شهدای هشت سال دفاع مقدس جدا مانده­است و چون رفتار مخلصانه­ی آن شهیدان را به چشم خود دیده­بود، به انتقاد از اوضاع فعلی پرداخته­است و از سوء استفاده بعضی افراد از نام شهیدان زبان به شکوه گشوده­است.

 

وی آثار زیادی در حوزه­ی مقاومت و دفاع مقدس دارد و در بیشتر آنها اعم از شعر، داستان، سفرنامه و… بن­مایه­هایی از دفاع مقدس و اعتراض و مذهب و نهضت عاشورایی و مقاومت، آشکارا به چشم می­خورد.

 

هدف از این پژوهش بررسی و تحلیل­ سبک­شناسی آثار علیرضا قزوه است. به همین خاطر آثار منظوم و منثور ادبی قزوه را از سه جنبه­ی زبانی، ادبی و فکری مورد بررسی قرار دادیم.

 

نخست به تعریف سبک­شناسی پرداختیم. سپس با معرفی علیرضا قزوه­، به زندگی ادبی و آثارش اشاره کردیم و بعد آثار ادبی قزوه را از سه جنبه­ی زبانی، ادبی و فکری مورد بررسی قرار دادیم. در این بررسی از ویژگی زبانی وی: استفاده فراوان از لغات و اصطلاحات عربی، تکرار کلمات، آواها و صداها و استفاده فراوان از­اسم­های اساطیری، تاریخی بررسی شده­است. از ویژگی­های ادبی وی­، استفاده فراوان از تشبیه­، تشخیص، تلمیح، واج­آرایی و غزل­سرایی و از جنبه­ی فکری آثار او نیز، پنج محور با عناوین: ادبیات دفاع مقدس، اشعار آیینی و مذهبی، نهضت عاشورایی، شعر اعتراض و ادبیات مقاومت و پایداری، بررسی شده­است.

 

 

 

1-1-1-1-تعریف لغوی سبک­شناسی

 

از نظر لغوی، واژه­ی سبک، مصدر ثلاثی مجرد عربی است. به­معنای گداختن و ریختن و قالب­گیری کردن زر و نقره و “سبیکه” به معنی  پاره زر و نقره گداخته و قالب­گیری شده مشتق از آن است (­شمیسا، 1382: 11)

 

 

 

1-1-1-2-انواع مفهوم سبک

 

واژه­ی سبک در سه مفهوم بکار می­رود: سبک شخصی، سبک دوره  و  سبک ادبی­.

 

سبک شخصی: سبک خاص شاعر و نویسنده است و آثار او در طول قرون از اثر هر کس دیگری به نحو نمایانی متمایز نگاه می­دارد(مانند فردوسی، نظامی، حافظ). (همان: 9)

 

سبک دوره: سبک کلی کم و بیش به همه­ی شاعران و نویسندگان دوره­هایی از تاریخ ادبیات است. مثلا مختصات که در آثار شعر قرون چهارم و پنجم مشاهده می­شود. (همان: 10)

 

سبک ادبی: وجوه تمایز آثار ادبی از آثار غیر ادبی است. آثار ادبی در جهان مختصات خاص خود را دارند. (همان: 10)

 

 

 

 

۲- 5-1  واحدهای دستوری …………………………………………………………………………………  ۲6

 

۲- 5-2  واج­شناسی ……………………………………………………………………………………………. ۲8

 

۲-5-3   واژه شناسی …………………………………………………………………………………………… ۲8

 

۲- ۱- ۹   تکواژ …………………………………………………………………………………………………. 30

 

۲- ۱- ۱۰  وندها ( پیشوند، میانوند، پسوند) …………………………………………………………… ۳2

 

۲- ۲  ویژگی­های کلی تفاسیر و ترجمه­های کهن …………………………………………………….. ۳4

 

فصل سوم: حدود و قلمرو تحقیق، تفاسیر و ترجمه­های قرآن

 

۳- ۱  ویژگی­های تفاسیر و ترجمه­های قرآن به زبان فارسی کهن ……………………………….. ۳7

 

۳- ۲  علم تفسیر …………………………………………………………………………………………………  ۳9

 

۳- ۳  معرفی تفاسیر و ترجمه­های قرآن ………………………………………………………………….. 42

 

۳- ۳- ۱  تفسیر طبری …………………………………………………………………………………………  42

 

۳- ۳- ۲  تاجُ التّراجِم فی تَفسیرالقرآن لِلاَعاجِم ……………………………………………………….. ۴4

 

۳- ۳- ۳  ترجمه اسباب­النزول (ترجمه ذکاوتی) ……………………………………………………… ۴6

 

۳- ۳- ۴  شواهد­التنزیل لقواعد­التفضیل …………………………………………………………………… 47

 

۳- ۳- ۵  تفسیر نسفی …………………………………………………………………………………………. ۴9

 

۳- ۳- ۶  روض­الجنان و روح­الجنان فی تفسیر­القرآن ……………………………………………….. 50

 

۳- ۳- ۷  کشف­الاسرار و عدة­الابرار ………………………………………………………………………. ۵2

 

۳- ۳- ۸  الستین­الجامع لطائف­البساتین (قصه یوسف) ………………………………………………. 53

 

۳- ۳- ۹  ترجمه مجمع­البیان فی تفسیر­القرآن ………………………………………………………….. 53

 

۳- ۳- ۱۰  خلاصه تفسیر ادبی و عرفانی قرآن مجید ………………………………………………… ۵5

 

۳- ۳- ۱۱  معارف برهان­الدین محقق ترمذی …………………………………………………………… ۵5

 

۳- ۳- ۱۲  تفسیر شریف­البلابل و القلاقل ……………………………………………………………….. ۵6

 

۳- ۳- ۱۳  تفسیر حدائق­الحقائق ……………………………………………………………………………. ۵6

 

۳- ۳- ۱۴  تفسیر منهج­الصادقین فی الزام­المخالفین …………………………………………………… ۵8

 

۳- ۳- ۱۵  ترجمه قرآن (دهم هجری) ……………………………………………………………………. ۵9

 

۳- ۳- ۱۶  تفسیر مواهب علیه ………………………………………………………………………………  59

 

۳- ۳- ۱۷  ترجمه قرآن دهلوی …………………………………………………………………………….. 60

 

۳- ۳- ۱۸  تفسیر صفی­علیشاه ………………………………………………………………………………  62

 

 

 

 

فصل چهارم: داده­های تحقیق، بررسی تکواژ «وا»

 

۴  بررسی کارکرد و معنای تکواژ «وا» در بعضی از تفسیرهای کهن قرآن به زبان پارسی

 

۴- 1  تکواژ «وا» در متون تفسیری قرآن به زبان فارسی کهن…………………………………….. ۶4

 

۴- 2  معرفی تفاسیر و فراوانی کاربرد تکواژ «وا»………………………………………………….. ۶5

 

۴- ۳  تکواژ «وا» از نظر کاربردی و معنایی ……………………………………………………………… ۶9

 

۴- 4  موارد کاربردی تکواژ «وا» در متون تفسیری

 

۴- 4- ۱  تکواژ «وا» به‌عنوان حرف عطف ……………………………………………………………… 70

 

۴- 4- ۲  تکواژ «وا» به‌عنوان پیشوند فعلی …………………………………………………………….. 70

 

۴- 5  موارد تکواژ «وا» از نظر معنایی در متون تفسیری

 

۴- 5- ۱  تکواژ «وا» به معنای تأسّف …………………………………………………………………….. ۷7

 

۴- 5- ۲  تکواژ «وا» به معنای تعجب ……………………………………………………………………  ۷9

 

۴- 5- ۳  تکواژ «وا» به معنای «با» ………………………………………………………………………… 80

 

۴- 5- ۴  تکواژ «وا» به معنای «باز» ………………………………………………………………………. 86

 

۴- 5- ۵  تکواژ «وا» به معنای «به» ………………………………………………………………………… 92

 

۴- 5- ۶  تکواژ «وا» به معنای «بر» ………………………………………………………………………… 97

 

۴- 5- ۷  تکواژ «وا» به معنای «برای» …………………………………………………………………….. ۹8

 

۴- 5- ۸  تکواژ «وا» به معنای «بسوی» …………………………………………………………………… ۹9

 

۴- 5- ۹  تکواژ «وا» به معنای «در» ……………………………………………………………………….. ۹۹

 

4- 6  سایر کاربرد­های تکواژ «وا» ………………………………………………………………………… 100

 

4- 6- 1  تکواژ «وا» به صورت «واپس» و « پس­وا» ………………………………………………… 100

 

۴- 6- 2  تکواژ «وا» به صورت «پیش وا»………………………………………………………………. 102

 

۴- 6- 3  تکواژ «وا» به صورت « واسری» …………………………………………………………….. 102

 

۴- 6- 4  سایر ترکیبات به همراه تکواژ «وا» …………………………………………………………. 103

 

۴- ۷  تکواژ «وا» در سایر گویش­ها  …………………………………………………………………….. 104

 

۴- 7- 1  پیشوند­های مرتبط با تکواژ «وا» در ایران ………………………………………………… 104

 

۴- 7- 2  فارسی تاجیکستان، تکواژ «وا» در زبان تاجیک ………………………………………… 107

 

 

فصل دوم:کتاب‌ها

 

2-1- پیش درآمد. 13

 

2-2- عناوین كتاب‌ها 15

 

2-3 -من ماه تابانم (شعر كودك)، انتشارات هفت اورنگ، شیراز، 1378. 17

 

2-4- سلسله‎ی موی دوست (مجموعه‌ی مقالات)، انتشارات هفت اورنگ، شیراز 1378. 17

 

2-5- به لبخند آیینه‎ای تشنه‎ام (مجموعه‎ی شعر)، انتشارات هفت اورنگ، شیراز، 1379. 18

 

2-6-رستاخیز كلام (مجموعه‌ی مقالات ادبی)، انتشارات پیروی، شیراز، 1379. 19

 

2-7- سعدی آتش‎زبان (مجموعه ی مقالات)، انتشارات هفت اورنگ،شیراز،1380. 19

 

2-8-فرهنگ سعدی‎پژوهی، انتشارات بنیاد فارس‎شناسی و مركز سعدی‎شناسی، شیراز، 1380. 20

 

2-9-شیرین‎تر از قند (زیر نظر اکبر ایرانی و علیرضا مختارپور)، انتشارات اهل قلم، تهران 1381، (چاپ دوم: 1382) 22

 

2-10- سخن شیرین پارسی، (مشترك با  اکبرصیادكوه،  منیژه عبدالهی و سید احمد پارسا) انتشارات سمت،چاپ اول 1381، تهران،چاپ  چهاردهم: 1390  23

 

2-11- مثنوی وامق و عذرا(تصحیح،مشترک با کاووس رضایی)،انتشارات روزگار،تهران1382. 24

 

2-12- «رنگ از رخ تمام قلم‌ها پریده است» (مجموعه‌ی شعر)،انتشارات روزگار، تهران 1382. 25

 

2-13- گلستان (بازنویسی)، انتشارات اهل قلم، تهران،1382. 26

 

2-14- ورق درخت طوبا، انتشارات مركز سعدی‎شناسی، شیراز، 1383. 28

 

2-15- مثنوی وامق و عذرا (تلخیص و بازنویسی مثنوی وامق و عذرا اثر محمدحسین حسینی شیرازی) انتشارات اهل قلم، تهران 1383. 28

 

2-16- گونه‌های نوآوری در شعر معاصر ایران، نشر ثالث، تهران، 1383. (چاپ دوم:1386) 29

 

2-17- ساده‌ی بسیار نقش، انتشارات علمی فرهنگی و حافظ شناسی، تهران،1384. 31

 

2-18-چشمه‌ی خورشید (بازخوانی زندگی، اندیشه و سخن حافظ شیرازی)، انتشارات آیسسكو، نوید و مركز حافظ‌شناسی، شیراز، 1385. 31

 

2-19-قراءه جدیده فی حیاه حافظ الشیرازی و فكره و اشعاره، (ترجمه‌ی شاكر عامری) از کتاب چشمه‌ی خورشید، انتشارات سازمان آیسسكو، مراكش، 2007 (1386) 33

 

2-20-غبار زدایی از مسیر تماشا(مجموعه‌ی مقالات)، انتشارات روزگار،  1386. 34

 

معرفی اثر: 34

 

2-21-مثنوی مهر و ماه، (تصحیح، مشترك با کاووس رضایی)، انتشارات نوید، شیراز، 1386. 34

 

2-22- مثنوی اشتر نامه (تصحیح، مشترك با کاووس رضایی)، انتشارات زوار، تهران، 1386. 35

 

2-23- دیوان اشعار شیخ امین الدین بلیانی (تصحیح، مشترك با محمد بركت)، انتشارات فرهنگستان هنر، تهران، 1387. 35

 

2-24- دیگرگونه خوانی متون گذشته، انتشارات علم، تهران،1388. 36

 

2-25-راهنمای موضوعی حافظ‌‌شناسی، انتشارات نوید، شیراز،1388. 37

 

2-26- کارنامه‌ی تحلیلی خیام پژوهی (مشترک با سعید حسام پور)، انتشارات علم، 1389. 40

 

2-27-دفتر نسرین و گل، انتشارات تخت جمشید با همكاری بنیاد فارس شناسی، 1389. 43

 

2-28- دریچه‌ی صبح (بازشناسی زندگی و سخن سعدی)، انتشارات خانه‌ی كتاب، زمستان 1389. 44

 

2-29- یادهایی رها در باد ( با همکاری خسرو رشیدی) انتشارات تخت جمشید، زمستان 1389. 44

 

2-30-آیینه­ی مهرآیین، انتشارات مصطفوی و بنیاد فارس‌ شناسی، 1390. 45

 

2-31-راهنمای موضوعی سعدی شناسی (مشترک با لیلا اکبری) انتشارات دانشگاه شیراز،1391. 46

 

2-32- مثنوی وصف الحال (تصحیح، مشترک با کاووس رضایی)، انتشارات نوید،1392. 46

 

2-33-تصحیح دیوان بسمل شیرازی. 48

 

2-34-کارنامه­ی تحلیلی نیما پژوهی. 48

 

 

 

مقاله‌ها

 

3-1- پیش درآمد. 49

 

3-2- عنوان مقاله‌ها 53

 

 

3-3- آرایه‎های ادبی در قلمرو نثر« نفثه‎المصدور»و شعر منثور، مجله‎ی كیهان فرهنگی، سال سیزدهم، شماره128، شهریور1375. 60

 

3-4- چهره‎ی سعدی در آینه‏های موج‎دار، مجله‎ی دانشكده‎ی ادبیات و علوم انسانی دانشگاه علامه طباطبایی،شماره 11، زمستان1379. 61

 

3-5- رستاخیز سخن در بوستان سعدی، مجله‎ی‌ علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، دوره‌ی هفدهم، شماره‌ ی 2،پیاپی 34،بهار 1381. 61

 

3-6- داستان وامق و عذرا و روایت حسینی، مجله‎ی علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، دوره‌ی هفدهم، شماره ی‌2،پیاپی34، بهار 1381. 62

 

3-7- بحران مخاطب و شعر امروز ایران، مجله ی شعر،بهار1382. 63

 

3-8- بیان هنری در نهج‎البلاغه، و تو لبخند می‌زدی (مجموعه مقالات درباره‌ی حضرت علی (ع) به كوشش صابر امامی)، سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، 1382. 64

 

3-9- شگردهای هنری سعدی، سعدی‎شناسی ( دفتر ششم )،شیراز،1382. 64

 

3-10- داستانی عاشقانه در گزارشی عرفانی، مجله‌ی دانشكده‌ی ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد، بهار 1382. 65

 

3-11- مار و مور(فرهنگ نامه‌ی جانوران در ادب پارسی)، كتاب ماه (ادبیات و فلسفه)،‌ سال پنجم،‌ شماره‌ 8، خرداد 1382. 66

 

3-12- تحلیل رنگ در سروده‌های سهراب سپهری، (مشترك با مصطفی صدیقی) مجله‌ی دانشكده‌ی ادبیات و علوم انسانی دانشگاه باهنر كرمان، دوره‌ی جدید، شماره 13، (پیاپی 10)، بهار 1382. 67

 

3-13- لالایی‌های مخملین (نگاهی به خاستگاه و مضامین لالایی‌های ایرانی)، مجله‌ی زبان و ادبیات فارسی دانشگاه سیستان و بلوچستان، سال اول، شماره‌ی 1، نیمه‌ی دوم1382. 68

 

3-14- زلف تابدار حافظ،به گزینی‌های حافظ در پیوند با «زلف» مجله‌ی دانشكده‌ی ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تربیت معلم، سال 12، شماره‌ی 46-45، تابستان – پاییز 1383. 69

 

3-15- عبدالعلی دستغیب با سعدی چه كرده است؟ مجموعه‌ی عیار نقد در آینه، یادنامه‌ی عبدالعلی دستغیب، دی 1383. 70

 

3-16-گزیر‌های ناگزیر در دقایق الهام، مجله ی زبان و ادب،دانشکده ادبیات فارسی و زبان‌های خارجی،شماره ی 19،بهار 1383. 71

 

3-17- خواندن رنگ‌ها- تحلیل رنگ‌ در شعر نو- (مشترك با مصطفی صدیقی) مجله‌ی فرهنگ و پژوهش، شماره‌ی 166، آذر 1383. 71

 

3-18- زمان گذران در نگاه بی قرار خیام، (مشترك با سعید حسام‌پور) نشریه‌ی دانشكده‌ی ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تبریز، سال 47، شماره مسلسل 192، پاییز 1383  72

 

3-19- تصویر زمان در شعر معاصر، كیهان فرهنگی،سال بیست و دوم، شماره‌ی 222، فروردین 1384. 73

 

3-20- قرینه‌گرایی خیام در رباعیات، (مشترك با سعید حسام‌پور) نشریه‌ی دانشكده‌ی ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید باهنر كرمان، شماره‌ی 17 (پیاپی 14)، بهار 1384  74

 

3-21- زیبایی شناسی شعر خیام پیوند هنری اجزای كلام، (مشترك با سعید حسام‌پور) فصل نامه‌ی پژوهش‌های ادبی، شماره‌ی 7، بهار 1384. 75

 

3-22- پرسش‌های حیرت‌آلود خیام چگونه پدید آمد، (مشترك با سعید حسام پور) مجله‌ی علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، دوره‌ی 22، شماره‌ی 3،پیاپی 44، پاییز 1384  76

 

3-23- حركت نوگرایی در غزل امروز فارس، كنگره‌ی بزرگ فارس‌شناسی، شیراز، بنیاد فارس‌شناسی ، اول تا سوم اردیبهشت ماه، 1384. 77

 

3-24- رفتار خاقانی با ساخته‌های هنری خود، مجله‌ی «الدراسات الادبیه» لبنان، شماره‌‌ی 48-52، 1384. 77

 

3-25- سعدی در نگاه سخن‌سرایان، مجله‌ی شعر،سال چهاردهم، شماره‌ی 47، بهار1385. 78

 

3-26- خیال پردازی‌های کودکانه «بررسی تصویرهای خیال در سه دوره از شعر کودک»،مجموعه ی مقالات نخستین گردهمایی انجمن ترویج زبان و ادب فارسی، دانشگاه اصفهان، 1385. 79

 

3-27- نوآوری در غزل، مجله ی شعر، شماره‌ی 46،خرداد1385. 80

 

3-28- «مكتوبات »خواندنی- بررسی كتاب مكتوبات- نامه‌های جمال زاده و معین‌فر، نشریه‌ی فرهنگی-هنری رودكی، شماره‌ی 7، پاییز 1385. 81

 

3-29- نگاهی به هفت‌پیكر از دیدگاه نمادگرایی در پوشش صوفیه (مشترك با  مصطفی صدیقی)، مجموعه  مقالات:نشریه‌ی داخلی،شماره‌ی 31،فروردین1386  82

 

3-30- نگاه پاك سعدی، سعدی‌شناسی (دفتر دهم)،مرکز سعدی شناسی،چاپ اول، بهار 1386. 82

 

3-31- بررسی عوامل تأثیر پذیری و چند معنایی غزل حافظ، (مشترك بارستگارفسایی،عبدالعزیز شبانی،محمدرضا امینی) مجله‌ی علوم انسانی دانشگاه الزهرا، سال پانزدهم و شانزدهم، شماره‌ی 56 و 57، زمستان 1384 و بهار 1385 (انتشار بهار 1386) 83

 

3-32- ویژگی‌های شعر عاشورایی، (مشترك با غلامرضا كافی)، فصل نامه‌ی علمی پژوهشی علوم انسانی دانشگاه الزهرا، سال شانزدهم و هفدهم، شماره 61 و 62،زمستان 85 و بهار 1386. 84

 

3-33- بررسی عناصر زندگی معاصر در شعر سیمین بهبهانی، (مشترك با مریم حیدری)، مجله‌ی علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، دوره‌‌ی بیست و پنجم، شماره‌ی سوم، پاییز 1385 (پیاپی 48)، انتشار در تابستان 1386. 85

 

3-34- كاركردرنگ درشاهنامه با تكیه بر سیاه و سپید،(مشترك با لیلا احمدیان)،فصل‌نامه‌ی ادب پژوهی، سال اول، شماره‌‌ی دوم، تابستان 1386. 86

 

3-35- دوگانگی نگاه شاملو و سپهری به پدیده‌ای مشترک «پرنده – كلاغ»، (مشترك با ابراهیم اكبری)،پژوهش نامه ی زبان و ادب فارسی، گوهر گویا، سال اول، شماره‌ی دوم، تابستان 1386. 86

 

3-36- مرگ حیات است و حیات است مرگ، همایش «مولانا و دین»، شیراز، اردیبهشت 1386. 87

 

3-37- شكل سنجی دو غزل از مولوی، همایش مولانا و نظریه‌های ادبی،شیراز، اردیبهشت1386. 88

 

3-38- نشانه‌های فمینیسم در آثار سیمین دانشور (مشترك با قاسم سالاری)، مجله‌ی مطالعات زنان، سال پنجم، شماره‌ی 1، بهار و تابستان 1386، انتشار زمستان 1386  88

 

3-39- تقابل كهنه و نو در آثار بهرام بیضایی (مشترك باشهین حقیقی)،دومین گردهمایی انجمن ترویج زبان وادب فارسی ایران،دانشگاه فردوسی مشهد، 6 شهریور 1386  89

 

3-40- بازنمود رنگ‌های سرخ، زرد، سبز و بنفش در شاهنامه‌ی‌ فردوسی(مشترك با لیلا احمدیان)، نشریه‌ی ادبیات وعلوم انسانی دانشگاه شهید باهنر كرمان، شماره ی 23(پیاپی20)، انتشارپاییز1387. 90

 

3-41- جایگاه زبان در شعر امروز ایران، الدراسات الادبیه(لبنان)، شماره ی پیاپی 53-65، انتشار: شتاء2009، زمستان1387. 91

 

3-42-شیوه‌های تازه در غزل امروز ایران، ششمین مجمع بین اللملی استادان زبان و ادبیات  فارسی ،تونس ،اسفند1387. 92

 

3-43- بررسی ساختار غزلی روایی از غزلیات شمس(مشترک با شهین حقیقی)، فصل نامه­ی کاوش نامه، دانشگاه یزد، سال نهم، شماره ی 17، پاییز و زمستان1387  93

 

3-44-عناصر هنری در دو نمونه از غزل‌های سعدی، نامه ی فرهنگستان، فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی، دوره‌ی دهم، شماره ی سوم، (پیاپی39)، پاییز1387  94

 

3-45-بررسی محورهای اصلی و شیوه ی گسترش روایت در كلیدر(مشترك با ساناز مجرد)، مجله‌ی بوستان ادب، سال اول، شماره‌ی اول،(پیاپی1 /55 )،1388  95

 

3-46- بازخوانی فرمالیستی غزلی از بیدل ،مجله ی شعر، شماره ی 66، تابستان1388. 96

 

3-47-  کارنامه­ی خیام پژوهی در سده‌ی چهاردهم(مشترک با سعید حسام پور)، فصل نامه‌ی علمی-پژوهشی«پژوهش زبان و ادبیات فارسی»شماره ی چهاردهم،پاییز1388  97

 

3-48- بالاخره سعدی بزرگ تر است یا حافظ؟ الدراسات الادبیه( لبنان)، شماره‌ی66، بهار1388. 98

 

3-49- ضرورت کاربردی شدن برنامه‌های رشته ی ادبیات فارسی، مجموعه مقالات ششمین مجمع بین المللی استادان زبان و ادبیات فارسی، به کوشش دکتر عباسعلی وفایی، میراثبان،1388. 99

 

3-50- کاری ناتمام از مردی تمام: نقد وبررسی غزل­های سعدی به تصحیح غلامحسین یوسفی، پژوهش نامه­ی زبان و ادبیات فارسی، سال اول، شماره­ی اول، بهار1388 و یادنامه­ی دکتر یوسفی، 1388. 101

 

3-51- تحلیل شخصیت زن در نمایش نامهی «پرده­خانه» اثر بهرام بیضایی(مشترک با شهین حقیقی)، پژوهش نامه­ی فرهنگ و ادب، دانشگاه آزاد اسلامی رودهن، شماره­ی8، سال پنجم، بهار و تابستان1388. 102

 

3-52- سهم فارس در شعر فارسی، فصل نامه ی پیام ارسنجان، شماره ی 17، پاییز 1388. 103

 

3-53- بررسی جایگاه و نقش زن در نمایش نامه‌ی «ندبه»، اثر بهرام بیضایی (مشترک باشهین حقیقی)، فصل نامه‌ی تحقیقات زبان و ادب فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی بوشهر ، سال اول، شماره‌ی دوم، زمستان1388. 104

 

3-54- بررسی تکنیک‌های روایی در رمان شازده احتجاب هوشنگ گلشیری، (مشترک با زیبا قلاوندی)، فصل نامه ی علمی-پژوهشی ادب پژوهی – دانشگاه گیلان، سال سوم، شماره‌ی 7و8، بهار و تابستان1388. 105

 

3-55- بررسی و تفسیر« تاریك خانه‌ی هدایت» بر پایه‌ی باورهای باستانی در گورخمره‌ها، (مشترك با سیامك نادری)،نشریه‌ی زبان و ادب فارسی دانشگاه تبریز، سال52، شماره‌ی مسلسل209، بهار و تابستان1388. 106

 

3-56- رویكردهای پنج گانه‌ی خیام پژوهی، (مشترك باسعید حسام پور)، فصل ‌نامه‌ی كاوش‌نامه، سال دهم، شماره18، بهار و تابستان1388. 107

 

3-57- نگاه­ی به چگونگی بررسی ساختاری رمان کلیدر بر اساس نظریه‌ی برمون (مشترک با ساناز مجرد)، مجله‌ی علمی-پژوهشی جستارهای ادبی، دانشگاه فردوسی مشهد، سال چهل دوم، شمارهی دوم، تابستان1388(انتشار بهار1389) 108

 

3-58-بررسی مفهوم پرنده­ی «جغد» در شعر چهارتن از شاعران نامدار معاصر(مشترک با ابراهیم اکبری)، همایش نیماشناسی، «نیما و میراث نو»، دانشگاه مازندران، بهار1389. 109

 

3-59- آغاز نقد روانکاوانه و شعر نو با تکیه بر شعر نیمایوشیج (مشترک با  مصطفی صدیقی)، مجموعه مقاله­های دومین همایش نیماشناسی، «نیما و میراث نو»، دانشگاه مازندران، بهار1389. 110

 

3-60- خیام 90 ساله یا 900 ساله، کتاب ماه- ادبیات، شماره ی 38، خرداد 1389. 111

 

3-61- حافظ و عالم معنا، با مدعی مگویید: به كوشش منصور پایمرد، انتشارات نوید شیراز، چاپ اول، مهر1389. 112

 

3-62- بازخوانی نقش زن در اپیزودهای سه گانه‌ی نمایش نامه‌ی «شب هزار و‌یکم» اثر بهرام بیضایی، (مشترک باشهین حقیقی)، مجله ی مطالعات زنان، سال8، شماره‌ی یك،بهار1389. 113

 

3-63- فرازها و فرودهای شعر عباس یمینی شریف، مجله ی شعر،شماره ی 69،بهار1389. 113

 

3-64- نقد و بررسی سه كتاب از نویسندگان غیر ایرانی با موضوع تاریخ ادبیات ایران (مشترك بامصطفی صدیقی)، پژوهش نامه‌ی زبان و ادب فارسی، گوهر گویا، سال چهارم، شماره‌ی سوم،( پیاپی15)، پاییز1389. 114

 

3-65- بررسی سرعت روایت در رمان جای خالی سلوچ، (مشترك با ناهید دهقانی) ، فصل نامه‌ی علمی – پژوهشی زبان و ادب فارسی،  مجله ی زبان و ادب پارسی-دانشگاه علامه طباطبایی، سال چهاردهم، شماره چهل و پنجم، پاییز1389. 115

 

3-66-بررسی كاركرد راوی و شیوه‌ی روایت‌گری در رمان «همنوایی شبانه‌ی اركستر چوب‌ها»، (مشترك با طاهره جوشكی)، فصل نامه ی ادب پ‍ژوهی، شماره 12، تابستان1389،(انتشارتابستان 1390) 116

 

3-67-تحلیل شخصیت زن در نمایش نامه‌ی «روزنه‌ی آبی»، اثر اكبر رادی (مشترك با شهین حقیقی)، مجموعه مقالات ششمین همایش بین‌المللی انجمن ترویج زبان و ادب فارسی، مازندران،1390. 117

 

3-68-بازنمود ویژگی‌ها و خویش كاری‌های آناهیتا در منظومه‌ی خسرو شیرین، (مشترك باشهین حقیقی)، مجموعه مقالات سومین گردهم‌آیی انجمن ترویج زبان و ادب فارسی، تهران،  1390. 118

 

3-69- «وای بر من» پلی برای «خانه‌ی سریویلی»- بررسی ساختمان شعر «وای برمن» و پیوند آن با شعر خانه ی سریویلی نیمایوشیج، مجله ی بوستان ادب،سال سوم، شماره‌ی اول، پیاپی 7، بهار1390. 119

 

3-70-باز شناسی پیوند صفا شهری‌ها با خلج‌ها و قشقایی‌ها ،فصل نامه ی ادبیات و زبان‌های محلی ایران زمین ،سال اول ،شماره ی 1،پاییز1390. 120

 

3-71- تحلیل محیط شهری و عناصر آن در داستان‌های كودك و نوجوان از سال1370-تا1379هجری شمسی(مشترك با سمانه اسدی)، مجله ی مطالعات ادبیات كودك، سال دوم، شماره‌ی 2(پیاپی4) پاییز و زمستان1390. 120

 

3-72- بررسی محیط شهری و عناصر آن در داستان‌های كودك و نوجوان از 1360 تا1369 هجری شمسی(مشترك با زهرا پیرصوفی)، پ‍ژوهش نامه ی زبان و ادب فارسی، گوهر گویا، سال پنجم، شماره ی چهارم، (پیاپی 20)، زمستان 1390. 122

 

3-73- نمادپردازی اكبر رادی با تقابل دو «زن» در نمایش نامه‌ی «از پشت شیشه‌ها»(مشترك با شهین حقیقی)، مجله ی نقد ادبی، سال چهارم، شماره‌ی شانزدهم،زمستان1390  123

 

3-74-سبك شناسی نشانه‌ها در پنج حكایت از مصیبت نامه ی عطار نیشابوری(مشترک با ساناز مجرد)، فصل نامه ی بوستان ادب، سال چهارم، شماره 2 (پیاپی 66)، تابستان 1391  123

 

3-75-مناسك تدفین و آیین‎های گورستانی در آثار داستانی صادق هدایت، (مشترک با سیامک نادری)، فصل نامه‌ ی بوستان  ادب، سال چهارم، شماره 2(پیاپی 66)، زمستان 1391  124

 

 

 

سفرنامه‌ها و پایان نامه‌ها

 

4-1-پیش درآمد. 127

 

4-2-عنوان سفرنامه‌ها 130

 

4-3-یک شب در میان اهل هوا، بندر لنگه، 1375. 131

 

4-4- هندوستان سرزمین خاطره‏ها و درنگ‏ها، گزارش سفر اول هند، 1379. 132

 

4-5-گزارش کوتاه از سفر به هندوستان – پاییز 1382. 132

 

4-6- تا قله‌های شعر، سفر آذربایجان،1382. 133

 

4-7- دیدار دو خواهرخوانده‌ی فرهنگی، شیراز و پاریس،اسفند 83. 134

 

4-8-«پرواز بلند بر بال زبان و شعر» گزارش سفر دوم فرانسه،1384. 135

 

4-9-سفر به دیار «خوبان طراز» سفرنامه‏ی قزاقستان، اسفند 1386. 136

 

4-10- لبخندهای آبی بر مرمره‌های سبز، سفرنامه‏ی تونس، اسفند 1387. 138

 

4-11-دیدار یاران دیرینه در پاره ای از تن میهن، تاجیکستان، خرداد 1387. 139

 

4-12- پایان نامه‌ها 141

 

4-12-1- مقدمه 141

 

4-12-2- عنوان پایان نامه‌ها 141

 

 

 

نتیجه گیری

 

پیشنهادها 149

 

پیوست. 150

 

منابع. 154

 

چکیده

 

بررسی کارنامه‌ی شاعران و نویسندگان گذشته در حوزه‌ی پایان نامه‌ نویسی، خیلی رایج و متداول است و اما آن چه در پایان نامه نویسی، کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد. کارنامه‌ی شاعران و نویسندگان معاصر است و کمتر به سراغ آن می­روند، شاعران و نویسندگان در قید حیات است!

 

حسن‌لی، با فراهم آوردن آثار متنوعی در حوزه‌ی زبان و ادب فارسی، به ویژه در کتاب شناسی برخی شخصیت‌های بزرگ ادبی از جمله سعدی، حافظ و خیام، زبان زد خاص و عام شده‌ است.