2-3 تاریخچه. 23

 

2-3-1 دستورالعمل­ها و مفاهیم اولیه ارزیابی اثرات تجمعی.. 24

 

2-3-1-1 کانادا 1994.. 24

 

2-3-1 -1-1 دستورالعمل فرآیند انجام ارزیابی اثرات تجمعی کانادا 25

 

2-3-1-2 دستورالعمل اتحادیه امریکا1996.. 25

 

2-3-1-3 دستورالعمل اتحادیه اروپا 1997.. 26

 

2-3-1-4 دستورالعمل استرالیا 1990.. 26

 

2-4 روشهای ارزیابی اثرات تجمعی.. 27

 

2-4-1 روش Ad Hoc. 27

 

2-4-2 چک­لیستها 28

 

2-4-3 ماتریس­ها Matrices 28

 

2-4-4 مدلسازی، مدلسازی مفهومی با شبکه­ها و سیستم­های نموداری.. 30

 

2-4-5 مدلسازی، مدلسازی شبیه­سازی کامپیوتری.. 30

 

2-4-6 تجزیه و تحلیل روند  Trends Analysis 30

 

2-4-7 تجزیه و تحلیل مکانی- نقشه­برداری و روی­همگذاری Spatial Analysis 31

 

2-4-8 تجزیه و تحلیل سیمای سرزمین  Landscape Analysis 31

 

2-4-9  تجزیه و تحلیل اکوسیستم Ecosystem Analysis 32

 

2-4-10 تجزیه و تحلیل ظرفیت قابل تحمل Carrying Capacity Analysis 32

 

2-4-11 روشهای تطبیقی.. 33

 

2-4-12  شبکه­ها Networks 33

 

2-4-13 تجزیه و تحلیل مکانی- سیستم اطلاعات جغرافیاییGIS. 34

 

2-5 انتخاب روش مناسب CEA.. 35

 

2-5-1 نکات کلیدی برای انتخاب روشها 35

 

2-5-2 ویژگیهای روشهای CEA.. 36

 

2-6 فرایند تحلیل سلسله مراتبی(AHP) 36

 

2-6-1 اصول فرایند تحلیل سلسله مراتبی.. 37

 

2-6-2 مراحل فرایند تحلیل سلسله مراتبی.. 37

 

2-6-2-1 ساختن سلسله مراتبی.. 38

 

2-6-2-2 محاسبه وزن.. 38

 

2-6-3روشهای محاسبه وزن نسبی.. 39

 

2-6-4 مزایای فرایند تحلیل سلسله مراتبی.. 40

 

2-7 سامانه اطلاعات جغرافیایی(GIS) 41

 

2-7-1 ارتباط مراحل CEA با GIS. 42

 

2-7-2 ضرورت استفاده از GIS. 43

 

2-7-3 کاربرد GIS در CEA.. 44

 

2-7-4 مزایای بالقوه از لینک کردن GIS با CEA.. 44

 

2-7-5 محدودیتهای GIS. 45

 

2-8 روش معکوس فاصله: (Inverse Distance Method) 45

 

2-9 ماتریس تعامل در CEA.. 46

 

2-9-1 روش ماتریس چندگانه آرگون.. 46

 

 

2-10 ماتریس پاستاکیا (RIAM) 47

 

2-11 نتیجه­گیری از روشهای ارزیابی اثرات تجمعی.. 52

 

57

 

1-3 معرفی منطقه مورد مطالعه. 58

 

3-1-1-منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی.. 58

 

3-1-2 مشخصات منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی.. 59

 

3-1-2-1 سایت شماره 1.. 61

 

3-1-2-2- سایت شماره 2.. 61

 

3-1-2-3- سایت شماره 3.. 62

 

3-1-2-4 – سایت شماره 4.. 64

 

3-1-2-5 – سایت شماره 5.. 66

 

3-2 شناسایی منابع آلاینده در منطقه ویژه اقتصادی ماهشهر. 68

 

3-2-1 آلودگی هوا 68

 

3-2-2 آلودگی پساب مجتمع­ها 70

 

3-3 بررسی وضعیت محیط زیستی اطراف منطقه ویژه اقتصادی ماهشهر. 70

 

3-3-1 خورموسی.. 70

 

3-1-3 اهمیت خوریات… 72

 

3-1-4 اقلیم.. 74

 

3-1-4-1 بـاد. 74

 

3-1-5 توپوگرافی: 75

 

3-1-6 زمین­شناسی.. 76

 

3-1-7 محیط بیولوژیکی.. 76

 

3-1-7-1پوشش گیاهی.. 76

 

3-1-7-2حیات وحش (فون منطقه) 78

 

3-5 مطالعات اجتماعی و اقتصادی فرهنگی.. 81

 

3-5-1 جمعیت… 81

 

3-5-2 صنعت… 81

 

3-6 ویژگیهای پارامترهای مورد بررسی.. 82

 

3-6-1- نیاز شیمیایی به اکسیژن.. 83

 

3-6-2 اسیدیته. 83

 

3-6-3 کدورت… 83

 

3-6-4 کل مواد جامد محلول در آب ( TDS) 83

 

3-6-5 منوکسیدکربن CO.. 89

 

3-6-6 اکسیدهای ازت NOx. 89

 

90

 

3-6-8  تراز فشار صوت   Sound Pressure Level 94

 

3-7 روش تحقیق.. 99

 

3-7-1 عملیات میدانی.. 101

 

3-7-2 ابزارها و نرمافزارها 101

 

3-7-3 چگونگی جمع­آوری و تجزیه و تحلیل داده­ها 101

 

3-7-4 محاسبه شاخص آلودگی.. 104

 

107

 

4-1 نتایج.. 108

 

4-1-1 بررسی آلودگی هوا 118

 

4-1-2 بررسی آلودگی آب… 119

 

4-1-3 بررسی آلودگی صوت… 121

 

4-1-4 ماتریسهای تعاملی.. 128

 

4-1-4-1 ماتریس تعاملی آلاینده­های هوا 128

 

4-1-4-2 ماتریس تعاملی آلاینده­های آب… 130

 

4-1-4-3 ماتریس تعاملی آلایندههای صوت… 133

 

… 137

 

5-1 مقایسه روش سیستم اطلاعات جغرافیایی با ماتریس تعاملی در ارزیابی اثرات تجمعی   138

 

5-1-1 سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) 138

 

5-1-2 ماتریس تعاملی.. 139

 

5-2پاسخ به سوالات پژوهشی.. 140

 

5-3 بحث… 143

 

5-4 برنامه­های مدیریت محیط­زیستی.. 146

 

5-4-1 برنامه کنترل کیفیت و کمیت آب… 146

 

5-4-2 برنامه کنترل کیفیت هوا و صدا 146

 

5-4-3 تنظیم برنامه کنترل و پایش محیط­زیستی.. 147

 

5-4-4 برنامه­های کنترل شاخص­های اقتصادی- اجتماعی- فرهنگی.. 147

 

5-4- 5 ارائه گزارش نتایج.. 148

 

5-4-6 مراقبت و پایش طرحهای مدیریت… 148

 

5-4-7 بررسی و مراقبت در طرح مدیریت بازسازی منطقه. 148

 

5-4-8 مراقبت و بررسی در طرح مدیریت آلاینده­ها 149

 

5-4-9 اطلاعرسانی و آموزش…. 149

 

5-5 راهکارهای فنی و مدیریتی کاهش و کنترل آلایندهها سازگار با محیط­زیست… 150

 

5-6 محدودیت­های تحقیق.. 151

 

5-7 پیشنهادات… 151

 

منابع.. 153

 

پیوست ها 162

 

فهرست شکل‌ها و نمودارها

 

عنوان                                                                                                              صفحه

 

شکل 1-1 نمودار مراحل کلی انجام تحقیق.. 9

 

شکل2-1: ساختار معیارهای تصمیم­گیری در چهار سطح (اقتباس از قدسی پور،1384) 38

 

شکل 3-1 موقعیت منطقه مورد مطالعه. 58

 

شکل 3-2تصویر ماهواره ای سال 2000منطقه ویژه اقتصادی و خورهای اطراف آن.. 59

 

شكل 3-3:  نقشه جامع منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی ماهشهر (علیشاهی و همکاران، 1387). 60

 

شكل 3-4: نمایی از واحد الفین پتروشیمی مارون.. 62

 

شكل 3-5: نمایی از دودكشهای موجود در منطقه ویژه پتروشیمی ماهشهر. 69

 

شکل 3-6 منطقه بین جزرمدی خورموسی.. 72

 

شکل 3-7: موقعیت خوریات ماهشهر. 73

 

شكل 3-8: گل‌باد شهرستان ماهشهر. 75

 

شکل 3-9: مرز منطقه ویژه اقتصادی و مجتمع­های فعال از نظر پساب… 85

 

نمودار3-1:  غلظت آلاینده COD از خروجی فاضلاب مجتمع­ها 86

 

نمودار3-2: غلظت سالانه TDS خروجی مجتم­عهای پتروشیمی.. 86

 

نمودار3-3: غلظتهای pH خروجی مجتمع­ها 87

 

نمودار 3-4: غلظت کدورت از خروجی فاضلاب مجتمع­ها 87

 

شکل 3-10: مرز منطقه ویژه و موقعیت مجتمعهای فعال ازنظر آلودگی هوا 91

 

مجتمع­های منطقه. 92

 

نمودار 3-6: غلظت  سالانه CO مجتمع­های منطقه ویژه 92

 

مجتمع­های منطقه ویژه 93

 

شکل 3-11: مرز منطقه ویژه و نقاط نمونه­برداری صوت… 95

 

شکل 3-12: مرز منطقه ویژه و موقعیت خوریات منطقه. 99

 

شکل 3-13 مرز منطقه ویژه اقتصادی ماهشهر. 100

 

نمودار4-1 : مقایسه آلاینده CO مجتمع­های منطقه ویژه 108

 

نمودار4-2: مقایسه آلاینده NOx مجتمع­های منطقه ویژه 108

 

SO مجتمع­های منطقه ویژه 109

 

COD مجتمع­های منطقه ویژه 109

 

نمودار4-5: مقایسه میزان کدورت خروجی فاضلاب مجتمع­های منطقه ویژه 109

 

نمودار4-6:  مقایسه آلاینده TDS مجتمع­های منطقه ویژه 110

 

111

 

111

 

خروجی از مجتمع­ها 112

 

112

 

شکل4-5: پهنه­بندی آلاینده CO خروجی از مجتمع­ها 113

 

شکل 4-6: طبقه­بندی آلاینده CO.. 113

 

شکل 4-7 : پهنهبندی کمی کدورت خروجی از مجتمع­ها 114

 

شکل 4-8: طبقه­بندی کیفی میزان کدورت فاضلاب خروجی مجتمع­ها 114

 

شکل 4-9 : پهنه­بندی آلاینده TDS خروجی از مجتمع­ها 115

 

شکل4-10: طبقه­بندی میزان TDSخروجی فاضلاب مجتمع­ها 115

 

شکل  4-11: پهنه­بندی آلاینده pH خروجی از مجتمع­ها 116

 

شکل 4-12: طبقه­بندی میزان pHخروجی فاضلاب مجتمع­ها 116

 

شکل 4-13 : پهنه­بندی آلاینده COD خروجی از مجتمع­ها 117

 

شکل 4-14 طبقه­بندی میزان COD خروجی فاضلاب مجتمع­ها 117

 

شکل 4-15: نقشه اثرات تجمعی آلاینده­های هوای خروجی از دودکش مجتمع­ها 119

 

شکل 4-16: نقشه اثرات تجمعی آلاینده­های فاضلاب خروجی از مجتمع­ها 120

 

شکل 4-17: نقشه اثرات تجمعی صوت… 122

 

شکل 4-18: نقشه اثرات تجمعی آب بر خاک منطقه ویژه اقتصادی ماهشهر. 124

 

شکل 4-19: نقشه اثرات تجمعی آب در بخشهای آبی موجود در منطقه ویژه 124

 

شکل 4-21: طبقه­بندی میزان اسیدیته خروجی از فاضلاب مجتمع­ها و خوریات منطقه. 125

 

شکل 4-20: طبقه­بندی میزان کدورت خروجی از مجتمع­ها و کدورت موجود در خوریات منطقه  125

 

شکل 4-22: نقشه اثرات تجمعی آب بر خورموسی و منطقه ویژه اقتصادی ماهشهر. 126

 

شکل 4-23: نقشه شاخص تجمعی آلودگی فلزات سنگین خوریات ماهشهر. 126

 

شکل 4-24: نقشه شاخص تجمعی آلودگی پارامترهای آب خوریات ماهشهر. 127

 

شکل 4-25: نقشه شاخص تجمعی آلودگی فاضلاب مجتمع­ها 127

 

شکل 4-26 : موقعیت مجتمع­های کدبندی شده هوا 129

 

شکل 4-27 : موقعیت مجتمع­های کدبندی شده آب… 131

 

نمودار4-8: میزان دامنه حرفی اثرات… 136

 

فهرست جداول

 

عنوان                                                                                                              صفحه

 

جدول 2-1 مقایسه EIA و CEA در سطح پروژه 26

 

جدول2-2مقادیرکمی قضاوتهای مدل AHP(مقیاسی برای انجام مقایسه­های زوجی) 39

 

جدول 2-3 ارتباط مراحل CEA با GIS. 42

 

جدول 2-4: معیارهای ارزیابی.. 49

 

جدول 2-5 : محدوده مقادیر برای مقدار ES. 50

 

جدول 3-1  جمعیت شهرستان ماهشهر در سال 1390.. 81

 

جدول 3-2: مقادیر میانگین سالانه آلاینده­های پساب خروجی فاضلابهای مجتمع­های منطقه ویژه اقتصادی ماهشهر(بر حسب ppm) 84

 

جدول 3-3 : استانداردهای خروجی فاضلاب از مجتمع­های پتروشیمی (بر حسب ppm) 85

 

جدول  3-4: نتایج بدست آمده از آمار توصیفی مربوط به پارامترهای فاضلاب خروجی مجتمع­ها 85

 

جدول 3-5: وزن­های بدست آمده از پرسشنامه. 88

 

جدول  3-6 : وزن مربوط به طبقات اسیدیته آب… 88

 

جدول 3-7 : وزن مربوط به TDS. 88

 

جدول 3-8 : وزن مربوط به کدورت… 89

 

جدول 3-9 : وزن مربوط به COD.. 89

 

جدول3-10: میانگین سالانه آلاینده­های هوای خروجی دودکش­های مجتمع­های  منطقه ویژه اقتصادی ماهشهر 90

 

جدول  3-11: استانداردهای آلاینده­های هوا 91

 

جدول 3-12: نتایج بدست آمده از آمار توصیفی مربوط به آلاینده­های هوا خروجی از دودکش مجتمع­ها 91

 

جدول 3-13 : وزن مربوط به CO.. 93

 

93

 

94

 

جدول 3-16: مقادیر میانگین آلاینده­های  صوت خروجی از مجتمع­های منطقه ویژه اقتصادی ماهشهر (برحسب دسی بل) 94

 

جدول 3-17:  نتایج بدست آمده از آمار توصیفی صوت مجتمع­ها 95

 

جدول 3-18 : موقعیت جغرافیایی خوریات ماهشهر. 96

 

جدول 3-19 : مقادیر آلاینده­های خوریات ماهشهر (بر حسب میلی گرم بر لیتر) 96

 

جدول 3-20 : مقادیر فلزات سنگین خوریات ماهشهر (برحسب میکروگرم بر گرم) 97

 

جدول 3-21 : مقادیر شاخصهای تجمعی آلودگی خوریات… 97

 

جدول 3-22 : مقادیر شاخص تجمعی فلزات سنگین خوریات… 98

 

جدول3-23: استاندارد کیفیت رسوب حفاظت محیطزیست نیویورک برای فلزات سنگین  (برحسب میکروگرم بر گرم) 98

 

جدول 3-24: استانداردهای مربوط به پارامترهای آب… 98

 

جدول  3-25: نتایج بدست آمده از آمار توصیفی پارامترهای خوریات ماهشهر. 99

 

جدول 3-26: طبقه­بندی کیفی شاخص درجه آلودگی اصلاح شده 104

 

جدول3-27: کنشهای متقابل بین پروژه­های مختلف… 105

 

جدول 4-1 : کدبندی مجتمع­ها جهت ایجاد ماتریس تعاملی آلاینده­های هوا 129

 

جدول 4-2 : تعیین ضرایب تعاملی بین مجتمع­ها 130

 

جدول 4-3 : ماتریس محاسبه اثرات تجمعی.. 130

 

جدول 4-4 : کدبندی مجتمع­ها جهت ایجاد ماتریس تعاملی آلاینده­های آب… 132

 

جدول 4-5 : تعیین ضرایب تعاملی بین مجتمع­ها 132

 

جدول 4-6 : ماتریس محاسبه اثرات تجمعی.. 133

 

جدول 4-7 : کدبندی مجتمع­ها جهت ایجاد ماتریس تعاملی صوت… 134

 

جدول 4-8 : تعیین ضرایب تعاملی بین مجتمع­ها 135

 

جدول 4-9 : ماتریس محاسبه اثرات تجمعی.. 135

 

جدول 4-10 : نتایج حاصل از ماتریس پاستاکیا 136

 

چکیده

 

 

1-2-6-2-2- پتاسیم. 15

 

1-2-6-2-3- سدیم خاک.. 15

 

1-2-6-2-4-EC.. 15

 

1-2-6-2-5- آهک… 16

 

1-2-6-2-6- ماده آلی.. 16

 

1-2-6-2-6- فسفر. 16

 

1-2-7- تنوع زیستی.. 17

 

1-2-7-1- شاخص­های تنوع زیستی.. 18

 

1-2-7-2- شاخص‌ها و نمایه‌های ریاضی برای اندازه‌گیری تنوع. 18

 

1-2-7-2-1- شاخص‌های تنوع گونه‌ای.. 18

 

1-2-7-2-2- شاخص‌های غنای گونه‌ای.. 19

 

1-2-7-2-3- شاخص یكنواختی.. 19

 

.. 21

 

2-1- مطالعات انجام شده در زمینه­ ساختار جنگل.. 21

 

2-2- مطالعات انجام شده در زمینه­ خاک جنگل.. 26

 

33

 

3- 1- منطقه مورد مطالعه. 33

 

3-1-1- اطلاعات هواشناسی.. 34

 

3-1-2- اطلاعات زمین شناسی.. 35

 

3-2- روش انجام کار. 37

 

3-2-1- روش نمونه­برداری.. 37

 

3-2-2- روش محاسبه پارامترهای جنگلشناسی.. 37

 

3-2-3- روش مطالعه تنوع زیستی.. 39

 

3-2-4- محاسبه­ی شاخص ارزش اهمیت (IVI) 40

 

3-2-5- روش نمونه­برداری خاک.. 41

 

3-2-6- روش آزمایشگاهی خصوصیات شیمیایی و فیزیکی خاک.. 41

 

3-2-6-1- اندازه­گیریpH خاک.. 41

 

3-2-6-2- اندازه‌گیری هدایت الکتریکیEC خاک.. 42

 

3-2-6-3- اندازه‌گیری پتاسیم قابل جذب.. 42

 

3-2-6-4- اندازه گیری کربن آلی (مواد آلی خاک) 42

 

3-2-6-5- اندازه‌گیری میزان آهک خاک (درصد کربنات کلسیم تبادلی خاک) 43

 

3-2-6-6- اندازه‌گیری سدیم خاک.. 44

 

3-2-6-7- تعیین بافت خاک به روش هیدرومتری.. 44

 

3-2-6-8- اندازه‌گیری فسفر قابل جذب خاک.. 45

 

3- 3- روش تجزیه و تحلیل داده­ها 46

 

3- 3- 1- آنالیز آماری.. 46

 

3-3-2- آنالیز پارامترهای ساختار جنگل.. 47

 

3-3-3- آنالیز خاک.. 47

 

3-3-4- آنالیز داده­های تنوع زیستی.. 48

 

3-3-5- آنالیز داده­های زادآوری.. 48

 

 

.. 49

 

4-1- بررسی ساختار جنگل.. 50

 

4-1-1- نتایج بررسی ساختار افقی جنگل.. 59

 

4-1-1-نتایج پراکنش درختان در طبقات قطری.. 61

 

4-1-2- ساختار عمودی توده: 63

 

4-2- نتایج بررسی خاک.. 70

 

4-3- نتایج بررسی تنوع زیستی.. 75

 

4-4- نتایج زادآوری گونه‌های درختی و درختچه‌ای.. 80

 

4-5- نتایج عوامل غیر زنده (عوامل تخریب) 84

 

4-6- نتایج عوامل رویشی.. 85

 

فصل پنجم: بحث و نتیجه­گیری.. 92

 

5-1-2- ساختار عمودی.. 94

 

5-3- بررسی تنوع زیستی.. 98

 

5-4- زادآوری.. 102

 

5-5- نتیجه­گیری کلی.. 106

 

پیشنهادات.. 109

 

فهرست جدول­ها

 

عنوان                                                                                                                                           صفحه

 

جدول 1-1- گونه­های همراه بلوط ایرانی…………………………………………………………………………………………………. 11

 

جدول 3-1- موقعیت جغرافیایی استان کهگیلویه و بویراحمد و شرایط اقلیمی محدوده مورد مطالعه……………………. 35

 

جدول 3-2- فرمول­های مربوط به شاخص­های تنوع زیستی ……………………………………………………………………….. 39

 

جدول 3-3- طبقه­بندی عوامل محیطی…………………………………………………………………………………………………… 40

 

جدول 3-4- فرمول­های مورد استفاده برای تعیین شاخص ارزش اهمیت……………………………………………………….. 41

 

جدول 4-1- گونه­های درختی و درختچه­ای موجود در دو رویشگاه تخریب­شده و کمتر­تخریب­شده……………………… 49

 

جدول 4-2- مقایسه میانگین از لحاظ تراکم و صفات رویشی درختان بلوط ایرانی در دو رویشگاه مورد مطالعه………. 50

 

جدول4-3- مقایسه­ی میانگین برخی از مؤلفه­های ساختاری دو رویشگاه سرآبتاوه و مختار………………………………… 51

 

جدول 4-4- همبستگی اسپیرمن بین پارامترهای رویشی درختان بلوط ایرانی در رویشگاه سرآبتاوه ……………………. 52

 

جدول 4-5- مقایسه همبستگی اسپیرمن بین پارامترهای رویشی درختان بلوط ایرانی در رویشگاه مختار …………….. 53

 

جدول 4-6- همبستگی بین پارامترهای رویشی درختان با عوامل محیطی در دو رویشگاه سرآبتاوه و مختار…………….54

 

جدول4-7- آنالیز واریانس پارامترهای رویشی بلوط ایرانی با عوامل فیزیوگرافی در رویشگاه سرآبتاوه ………………….. 55

 

جدول4-8- آنالیز واریانس پارامترهای رویشی بلوط ایرانی در عوامل فیزیوگرافی در رویشگاه مختار……………………… 56

 

جدول4-9- آنالیز واریانس ناپارامتریک پارامترهای رویشی در ارتباط با عوامل فیزیوگرافی در منطقه­ی سرآبتاوه ……. 56

 

جدول 4-10- آنالیز واریانس ناپارامتریک پارامترهای رویشی در ارتباط با عوامل فیزیوگرافی در منطقه­ی مختار ……..57

 

جدول 4-11- مقایسه میانگین دانکن بین پارامترهای رویشی در عوامل فیزیوگرافی در رویشگاه سرآبتاوه ……………. 57

 

جدول 4-12- مقایسه میانگین دانکن بین پارامترهای رویشی در عوامل فیزیوگرافی مختلف در رویشگاه مختار …….. 58

 

جدول4-13- فراوانی تعداد پایه­های مربوط به هر گونه درختی در دو رویشگاه جنگلی …………………………………….. 59

 

جدول 4-14- فراوانی پایه­های دانه­زاد مربوط به هر گونه درختی و درختچه­ای در دو رویشگاه مورد مطالعه………….. 60

 

جدول 4-15- فراوانی پایه­های شاخه­زاد (جست­گروه) مربوط به هر گونه درختی و درختچه­ای دو رویشگاه مورد مطالعه………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 60

 

جدول 4-16- فراوانی تعداد جست مربوط به هر گونه درختی در رویشگاه …………………………………………………….. 61

 

جدول 4-17- فراوانی تعداد متوسط جست در جست­گروه مربوط به هر گونه درختی و درختچه­ای در رویشگاه……… 61

 

جدول 4-18- پراکنش میانگین تعداد پایه­های بلوط در هکتار در طبقات قطری 5 سانتی­متری …………………………. 61

 

جدول 4-19- متوسط قطر برابر سینه (سانتیمتر)، سطح مقطع برابر سینه (سانتیمتر مربع) برای بلوط ایرانی در هر توده در پلات…………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 63

 

جدول 4-20- میانگین ارتفاع کل درختان در رویشگاه به تفکیک گونه………………………………………………………….. 63

 

جدول 4-21- پراکنش فراوانی در هکتار در طبقات ارتفاع درختان بلوط ایرانی……………………………………………….. 64

 

جدول 4-22- پراکنش سطح مقطع برابر سینه در هکتار(مترمربع) با طبقات ارتفاع درختان بلوط ایرانی………………. 67

 

جدول 4-25- نتایج مقایسه­ی میانگین (T-test) خصوصیات فیزیکی شیمیایی خاک در دو رویشگاه مورد مطالعه… 70

 

جدول 4-26- نتایج آنالیز واریانس بین تغیرهای فیزیکوشیمیایی خاک با تحت تأثیر سطح دریا به تفکیک رویشگاه. 71

 

جدول 4-27- نتایج مقایسه میانگین دانکن ویژگی­های فیزیکوشیمیایی خاک در ارتفاعات مختلف ارتفاع از سطح دریا در رویشگاه سرآبتاوه…………………………………………………………………………………………………………………………………. 71

 

جدول 4-28- نتایج مقایسه میانگین دانکن ویژگی­های فیزیکوشیمیایی خاکدر ارتفاعات مختلف ارتفاع از سطح دریا در رویشگاه مختار……………………………………………………………………………………………………………………………………. 72

 

جدول 4-29- نتایج همبستگی پیرسون بین عوامل خاکی و ارتفاع از سطح دریا………………………………………………. 72

 

جدول 4-30- نتایج همبستگی پیرسون بین عوامل خاکی با همدیگر در رویشگاه سرآبتاوه………………………………… 73

 

جدول 4-31- نتایج همبستگی پیرسون بین عوامل خاکی با همدیگر در رویشگاه مختار……………………………………. 73

 

جدول 4-32- نتایج همبستگی پیرسون بین پارامترهای رویشی با عوامل خاکی در رویشگاه سرآبتاوه………………….. 74

 

جدول 4-33- نتایج همبستگی پیرسون بین پارامترهای رویشی با عوامل خاکی در رویشگاه مختار …………………….. 75

 

جدول 4-34- نتایج مقایسه میانگین در دورویشگاه سرآبتاوه و مختار از لحاظ شاخص­های تنوع زیستی……………….. 76

 

جدول 4-35- نتایج آنالیز واریانس بین شاخص­های تنوع زیستی در ارتباط با عوامل فیزیوگرافی در رویشگاه سرآبتاوه…………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 77

 

جدول 4-36- نتایج آنالیز واریانس بین شاخص­های تنوع زیستی در ارتباط با عوامل فیزیوگرافی در رویشگاه مختار……………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 78

 

جدول 4-37- نتایج مقایسه میانگین دانکن بین شاخص­های تنوع زیستی با فاکتورهای محیطی در رویشگاه سرآبتاوه…………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 78

 

جدول 4-38- نتایج مقایسه میانگین دانکن بین شاخص­های تنوع زیستی با فاکتورهای محیطی در رویشگاه مختار……………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 79

 

جدول 4-39- نتایج همبستگی اسپیرمن بین شاخص­های تنوع زیستی  با عوامل محیطی در دو رویشگاه سرآبتاوه و مختار……………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 80

 

جدول 4-40- رتبه­بندی گونه­های درختی بر اساس شاخص ارزش اهمیت (IVI)……………………………………………… 80

 

جدول 4-41- تعداد زادآوری در هر رویشگاه به تفکیک گونه……………………………………………………………………….. 81

 

جدول 4-42- میانگین ارتفاع نهال در هر رویشگاه به تفکیک گونه……………………………………………………………….. 81

 

جدول 4-43- نتایج مقایسه میانگین مربوط به زادآوری بلوط ایرانی بین دو رویشگاه………………………………………… 82

 

جدول 4-44- نتایج آنالیز واریانس بین پارامترهای زادآوری بلوط ایرانی  با عوامل فیزیوگرافی در رویشگاه سرآبتاوه…………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 82

 

جدول 4-45- نتایج آنالیز واریانس بین پارامترهای زادآوری بلوط ایرانی  با عوامل فیزیوگرافی در رویشگاه مختار……. 82

 

جدول 4-46- نتایج همبستگی اسپیرمن بین پارامترهای رویشی درختان بلوط ایرانی با تعداد زادآوری………………… 83

 

جدول 4-47- نتایج همبستگی اسپیرمن بین پارامترهای زادآوری بلوط ایرانی با عوامل محیطی در دو رویشگاه …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………83

 

جدول 4-48- جدول طبقه‌بندی پلات‌ها در دو منطقه­ی سرآبتاوه و مختار بر اساس مدل رگرسیون لجستیک با استفاده از عوامل غیرزنده…………………………………………………………………………………………………………………………………. 85

 

جدول 4-51- نتایج طبقه­بندی پلات­ها در دو منطقه­ی مورد مطالعه بر اساس آنالیز تابع تشخیص با استفاده از عوامل رویشی………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 91

 

فهرست شکل­ها

 

عنوان                                                                                                                                                 صفحه

 

شکل 3-1- موقعیت منطقه مورد مطالعه در کشور و در استان در استان کهگیلویه ­و بویراحمد……………………………  34

 

شکل 3-2- نمودار آمبروترمیک منطقه مورد مطالعه …………………………………………………………………………………. 35

 

شکل 4-1- نمودار میانگین تعداد پایه­های شمارش شده در هکتار  در هر  رویشگاه ………………………………………… 60

 

شکل 4-2- نمودار پراکنش تعداد در هکتار بلوط ایرانی در طبقات قطری 5 سانی­متری مربوط به منطقه جنگلی سرآبتاوه…………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 62

 

شکل 4-3- نمودار پراکنش تعداد پایه­های باوط در هکتار طبقات قطری 5 سانی­متری مربوط به منطقه جنگلی مختار……………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 62

 

شکل 4-4- نمودار پراکنش درختان بلوط ایرانی در طبقات ارتفاعی………………………………………………………………. 64

 

شکل 4-5- نمودار رابطه­ی بین قطر برابر سینه (سانتی­متر) و ارتفاع (متر) درختان بلوط ایرانی در رویشگاه سرآبتاوه… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………65

 

شکل 4-6- نمودار رابطه­ی بین قطر برابر سینه (سانتی­متر) و ارتفاع (متر) درختان بلوط ایرانی در رویشگاه مختار……………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 65

 

شکل 4-7- نمودار رابطه بین قطر برابر سینه (سانتی­متر) و مساحت تاج (متر مربع) درختان بلوط ایرانی در رویشگاه سرآبتاو……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 66

 

شکل 4-8- نمودار رابطه بین قطر برابر سینه (سانتی­متر) و مساحت تاج (متر مربع) درختان بلوط ایرانی در رویشگاه مختار……………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 66

 

شکل 4-9- نمودار پراکنش سطح مقطع برابر سینه (مترمربع در هکتار) با طبقات ارتفاع درختان بلوط ایرانی………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 67

 

شکل 4-10- پراکنش تعداد در طبقه­های قطر تاج بلوط ایرانی، کیکم و زالزالک ……………………………………………… 69

 

شکل 4-11- نمودار میانگین شاخص­های تنوع زیستی به تفکیک رویشگاه ……………………………………………………. 76

 

شکل 4-12- میانگین حضور عوامل غیرزنده (عوامل تخریب) در دو توده­ی مورد مطالعه….………………………………… 84

 

شکل 4-13- میانگین حضور عوامل رویشی تراکم پایه در دو توده­ی مورد مطالعه…………………………………………….. 86

 

شکل 4-14- میانگین حضور عوامل رویشی ارتفاع در دو توده­ی مورد مطالعه………………………………………………….. 87

 

شکل 4-15- میانگین حضور عوامل رویشی قطر در دو توده­ی مورد مطالعه …………………………………………………… 87

 

شکل 4-16- میانگین حضور عوامل رویشی سطح مقطع برابر سینه در دو توده­ی مورد مطالعه ………………………….. 88

 

 

 

1-2-12- مرحله­ی پیشگیری……………………………………………………………………………………………………… 12

 

1-2-13- مرحله­ی کاهش…………………………………………………………………………………………………………… 12

 

1-2-14- مرحله­ی احیاء……………………………………………………………………………………………………………… 13

 

1-2-15- کاربری اراضی……………………………………………………………………………………………………………… 13

 

1-2-16- کاربران اراضی……………………………………………………………………………………………………………… 13

 

1-12-17- طول دوره­ی رشد ……………………………………………………………………………………………………. 14

 

1-2-18- گروه­های فن­آوری حفاظت آب و خاک……………………………………………………………………… 14

 

1-2-18-1- کشاورزی حفاظتی…………………………………………………………………………………………………. 14

 

1-2-18-2- کود/ کمپوست (اصولاً اقدامات زراعی)…………………………………………………………………. 14

 

1-2-18-3- نوارها/ پوشش گیاهی (اصولاً اقدامات گیاهی)……………………………………………………… 14

 

1-2-18-4- تلفیق جنگل با زراعت…………………………………………………………………………………………… 15

 

1-2-18-5- جمع­آوری آب (سازه با گیاهی)…………………………………………………………………………….. 15

 

1-2-18-6- کنترل خندق (ترکیبات سازه­ای با گیاهی)………………………………………………………….. 15

 

1-2-18-7- تراس/سکوها (سازه­ای، اما اغلب ترکیب شده با گیاهی و یا زراعی)…………………… 15

 

1-2-18-8- مدیریت مراتع (اقدامات مدیریتی با ترکیب اقدامات گیاهی و زراعی)………………. 16

 

1-2-18-9- دیگر فن­آوری­ها………………………………………………………………………………………………………. 16

 

1-3- ضرورت انجام تحقیق………………………………………………………………………………………………………….. 16

 

1-4- اهداف تحقیق………………………………………………………………………………………………………………………. 18

 

1-5- سؤالات تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………. 19

 

1-6- فرضیات تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………… 19

 

فصل دوم: پیشینه­ی تحقیق

 

2-1- تعریف برنامه­ی جهانی راه­کار­ها و فن­­آوری­های حفاظت آب و خاک (WOCAT)………… 21

 

2-1-1- پرسشنامه­ی WOCAT…………………………………………………………………………………………………. 21

 

2-2- مطالعات داخلی…………………………………………………………………………………………………………………… 22

 

2-3- تحقیقات و مطالعات خارجی………………………………………………………………………………………………. 25

 

فصل سوم: مواد و روش­ها

 

3-1- معرفی منطقه­ی مورد مطالعه…………………………………………………………………………………………….. 29

 

2-3- روش تحقیق………………………………………………………………………………………………………………………… 30

 

فصل چهارم: نتایج

 

4-1- فعالیت­های آبخیزداری صورت گرفته در محدوده­ی حوزه­ی آبخیز لپویی ……………………. 36

 

4-2- کاربری اراضی قبل از حفاظت……………………………………………………………………………………………. 38

 

4-3- کاربری اراضی بعد از حفاظت …………………………………………………………………………………………… 39

 

4-4- نوع تخریب…………………………………………………………………………………………………………………………… 40

 

4-5- مراحل مداخله…………………………………………………………………………………………………………………….. 41

 

4-6- محیط طبیعی……………………………………………………………………………………………………………………… 42

 

4-6-1- نوع اقلیم…………………………………………………………………………………………………………………………. 42

 

4-6-2- شیب……………………………………………………………………………………………………………………………….. 43

 

4-6-3- مواد آلی خاک………………………………………………………………………………………………………………… 44

 

4-7- محیط انسانی (وضعیت معیشت)………………………………………………………………………………………. 45

 

4-7-1- جهات تولید……………………………………………………………………………………………………………………. 45

 

 

4-7-2- تولیدات…………………………………………………………………………………………………………………………… 46

 

4-8- تأثیرات اکولوژیکی بهبود عملکرد سیستم آب و زمین……………………………………………………. 48

 

4-8-1- کاهش تلفات خاک…………………………………………………………………………………………………………. 50

 

4-8-2- بهبود پوشش خاک………………………………………………………………………………………………………… 52

 

4-8-3- افزایش حاصلخیزی خاک……………………………………………………………………………………………… 53

 

4-9- تجزیه و تحلیل…………………………………………………………………………………………………………………….. 65

 

فصل پنجم: نتیجه­گیری و پیشنهادها

 

5-1- کاربری اراضی قبل از حفاظت……………………………………………………………………………………………. 67

 

5-2- کاربری اراضی بعد از حفاظت …………………………………………………………………………………………… 68

 

5-3- نوع تخریب…………………………………………………………………………………………………………………………… 69

 

5-4- مراحل مداخله…………………………………………………………………………………………………………………….. 70

 

5-5- محیط طبیعی……………………………………………………………………………………………………………………… 72

 

5-5-1- نوع اقلیم…………………………………………………………………………………………………………………………. 72

 

5-5-2- شیب……………………………………………………………………………………………………………………………….. 74

 

5-5-3- مواد آلی خاک………………………………………………………………………………………………………………… 75

 

5-6- محیط انسانی (وضعیت معیشت)………………………………………………………………………………………. 77

 

5-6-1- جهات تولید……………………………………………………………………………………………………………………. 77

 

5-6-2 تولیدات…………………………………………………………………………………………………………………………….. 78

 

5-6-2-1- تولید علوفه………………………………………………………………………………………………………………… 78

 

5-7- تأثیرات اکولوژیکی………………………………………………………………………………………………………………. 80

 

5-7-1- بهبود عملکرد سیستم آب و زمین……………………………………………………………………………….. 80

 

5-7-2- کاهش تلفات خاک…………………………………………………………………………………………………………. 82

 

5-7-3- بهبود پوشش خاک………………………………………………………………………………………………………… 84

 

5-7-4- افزایش حاصلخیزی خاک……………………………………………………………………………………………… 85

 

5-8- نتیجه­گیری………………………………………………………………………………………………………………………….. 87

 

5-9- پیشنهادها…………………………………………………………………………………………………………………………….. 94

 

منابع

 

منابع فارسی……………………………………………………………………………………………………………………………………. 96

 

منابع انگلیسی…………………………………………………………………………………………………………………………………. 97

 

پیوست­ها…………………………………………………………………………………………………………………………………………. 99

 

چکیده­ی انگلیسی………………………………………………………………………………………………………………………….. 126

 

فهرست جدول­ها

 

عنوان                                                                                                         صفحه

 

جدول 4-1- اقدامات گیاهی………………………………………………………………………………………………………… 36

 

جدول 4-2- اقدامات سازه­ای……………………………………………………………………………………………………….. 36

 

جدول 4-3- برخی از خصوصیات اقدامات حفاظت آب­ و خاک در حوزه­ی آبخیز لپویی………. 38

 

جدول 4-4- افزایش منافع خارج از حوضه………………………………………………………………………………… 55

 

جدول 4-5- ضررهای تولیدی و اقتصادی- اجتماعی………………………………………………………………… 56

 

جدول 4-6- افزایش منافع خارج از حوضه………………………………………………………………………………… 58

 

جدول 4-7- ضررهای تولیدی و اقتصادی- اجتماعی………………………………………………………………… 59

 

جدول 4-8- افزایش منافع خارج از حوضه………………………………………………………………………………… 61

 

جدول 4-9- ضررهای تولیدی و اقتصادی- اجتماعی………………………………………………………………… 61

 

جدول 4-10- افزایش منافع خارج از حوضه……………………………………………………………………………… 63

 

جدول 4-11- ضررهای تولیدی و اقتصادی- اجتماعی……………………………………………………………… 64

 

جدول 4-12- شاخص­های آماری و آزمون t  زوجی برای مقایسه صفات مورد بررسی…………. 65

 

جدول 5-1- خلاصه­ای از خصوصیات فن­آوری­های حفاظت آب و خاک (حوزه­ی آبخیز لپویی)…       88

 

جدول 5-2- بعضی از راه­های مختلف مبارزه­ی یک فن­آوری با فرسایش و تخریب………………… 90

 

جدول 5-3- هزینه­ها و درآمد­های طرح­های اجرا شده در حوزه­ی آبخیز لپویی……………………… 91

 

فهرست نمودارها

 

عنوان                                                                                                           صفحه

 

نمودار 4-1- کاربری اراضی قبل از حفاظت در حوزه­ی آبخیز لپویی……………………………………….. 39

 

نمودار 4-2- کاربری اراضی بعد از حفاظت در حوزه­ی آبخیز لپویی………………………………………… 39

 

نمودار 4-3- انواع تخریب در حوزه­ی آبخیز لپویی…………………………………………………………………….. 40

 

نمودار 4-4- مراحل مداخله در حوزه­ی آبخیز لپویی…………………………………………………………………. 41

 

نمودار 4-5- طبقه­بندی اقلیمی اقدامات انجام گرفته در حوزه­ی آبخیز لپویی به روش

 

WOCAT………………………………………………………………………………………………………………………………………. 42

 

نمودار 4-6- وضعیت شیب در حوزه­ی آبخیز لپویی………………………………………………………………….. 43

 

نمودار 4-7- مواد آلی در حوزه­ی آبخیز لپویی…………………………………………………………………………… 44

 

نمودار 4-8- جهات تولید در حوزه­ی آبخیز لپویی…………………………………………………………………….. 45

 

نمودار 4-9- تولید علوفه در حوزه­ی آبخیز لپویی……………………………………………………………………… 46

 

نمودار 4-10- افزایش رطوبت خاک……………………………………………………………………………………………. 49

 

نمودار 4-11- کاهش تلفات خاک در حوزه­ی آبخیز لپویی………………………………………………………. 51

 

نمودار 4-12- بهبود پوشش خاک حوزه­ی آبخیز لپویی……………………………………………………………. 52

 

نمودار 4-13- نمودار افزایش حاصلخیزی خاک در حوزه­ی آبخیز لپویی………………………………… 53

 

نمودار 5-1- کاربری اراضی قبل از حفاظت در حوزه­ی آبخیز لپویی……………………………………….. 67

 

نمودار 5-2- کاربری اراضی قبل از حفاظت در دیگر نقاط دنیا…………………………………………………. 67

 

نمودار 5-3- کاربری اراضی بعد از حفاظت در حوزه­ی آبخیز لپویی………………………………………… 68

 

نمودار 5-4- کاربری اراضی بعد از حفاظت در دیگر نقاط دنیا………………………………………………….. 68

 

نمودار 5-5- انواع تخریب در حوزه­ی آبخیز لپویی…………………………………………………………………….. 70

 

نمودار 5-6- نوع تخریب در دیگر نقاط دنیا………………………………………………………………………………… 70

 

نمودار 5-7- مراحل مداخله در حوزه­ی آبخیز لپویی…………………………………………………………………. 71

 

نمودار 5-8- مراحل مداخله در دیگر نقاط دنیا…………………………………………………………………………… 71

 

نمودار 5-9-  طبقه­بندی اقلیمی اقدامات انجام گرفته در حوزه­ی آبخیز لپویی به روش

 

WOCAT……………………………………………………………………………………………………………………………………….. 73

 

نمودار 5-10- طبقه­بندی اقلیمی اقدامات حفاظت آب و خاک در دیگر نقاط دنیا با روش

 

WOCAT………………………………………………………………………………………………………………………………………. 73

 

نمودار 5-11- وضعیت شیب در حوزه­ی آبخیز لپویی………………………………………………………………. 74

 

نمودار 5-12- وضعیت شیب در دیگر نقاط دنیا………………………………………………………………………… 75

 

نمودار 5-13- مواد آلی در حوزه­ی آبخیز لپویی………………………………………………………………………… 76

 

نمودار 5-14- مواد آلی در دیگر نقاط دنیا………………………………………………………………………………….. 76

 

نمودار 5-15- جهات تولید در حوزه­ی آبخیز لپویی………………………………………………………………….. 77

 

نمودار 5-16- جهات تولید در دیگر نقاط دنیا……………………………………………………………………………. 78

 

نمودار 5-17- تولید علوفه در حوزه­ی آبخیز لپویی…………………………………………………………………… 79

 

نمودار 5-18- تولید علوفه در دیگر نقاط دنیا…………………………………………………………………………….. 80

 

نمودار 5-19- افزایش رطوبت خاک……………………………………………………………………………………………. 81

 

نمودار 5-20- افزایش رطوبت خاک در دیگر نقاط دنیا…………………………………………………………….. 82

 

نمودار 5-21- کاهش تلفات خاک در حوزه­ی آبخیز لپویی………………………………………………………. 83

 

نمودار 5-22- کاهش تلفات خاک در دیگر نقاط دنیا…………………………………………………………………83

 

نمودار 5-23- بهبود پوشش خاک حوزه­ی آبخیز لپویی……………………………………………………………. 84

 

نمودار 5-24- بهبود پوشش خاک در دیگر نقاط دنیا………………………………………………………………… 85

 

نمودار 5-25- نمودار افزایش حاصلخیزی خاک در حوزه­ی آبخیز لپویی………………………………… 86

 

نمودار 5-26- افزایش حاصلخیزی خاک در دیگر نقاط دنیا……………………………………………………… 86

 

فهرست شکل­ها

 

عنوان                                                                                                         صفحه

 

شکل 1-1- نمونه­ای از اقدام پوشش گیاهی……………………………………………………………………………….. 9

 

شکل 1-2- نمونه­ای از اقدام سازه­ای…………………………………………………………………………………………… 9

 

شکل 1-3- نمونه­ای از اقدام مدیریتی………………………………………………………………………………………… 10

 

شکل 3-1- موقعیت جغرافیایی منطقه­ی مورد مطالعه……………………………………………………………… 29

 

شکل 3-2- برداشت نمونه خاک در اقدام بند خاکی…………………………………………………………………. 31

 

شکل 3-3- برداشت نمونه خاک در اقدام نهال­کاری بادام…………………………………………………………. 31

 

شکل 3-4- اندازه­گیری رطوبت خاک به روش کُرگیری……………………………………………………………. 32

 

شکل 4-1- نمایی از نهال­کاری در حوزه­ی آبخیز لپویی……………………………………………………………. 36

 

شکل 4-2- نمایی از کپه­کاری در حوزه­ی آبخیز لپویی…………………………………………………………….. 37

 

شکل 4-3- نمایی از مدیریت (قرق) در حوزه­ی آبخیز لپویی……………………………………………………. 37

 

شکل 4-4- نمایی از بند خاکی در حوزه­ی آبخیز لپویی…………………………………………………………… 37

 

شکل 4-5- میزان علوفه در نقطه شاهد……………………………………………………………………………………… 47

 

شکل 4-6- میزان علوفه در نهال­کاری بادام……………………………………………………………………………….. 47

 

شکل 4-7- میزان علوفه در بند خاکی……………………………………………………………………………………….. 47

 

شکل4-8- میزان علوفه در مدیریت …………………………………………………………………………………………… 48

 

شکل 4-9- میزان علوفه در کپه­کاری…………………………………………………………………………………………. 48

 

شکل 4-10- برداشت نمونه­ی خاک در اقدام مدیریت……………………………………………………………… 49

 

شکل 4-11- برداشت نمونه خاک در اقدام کپه­کاری……………………………………………………………….. 50

 

 

1-2-6- فلور…………………………………. 10

 

1-2-7- زادآوری………………………………. 11

 

1-2-8- عوامل محیطی…………………………… 12

 

1-2-8-1- فیزیوگرافی………………………….. 12

 

1-2-8-1-1- ارتفاع از سطح دریا…………………. 12

 

1-2-8-1-2- جهت‌ جغرافیایی……………………… 13

 

1-2-8-1-3- شیب………………………………. 13

 

1-2-8-2- خاک………………………………… 13

 

1-2-8-2-1- خصوصیات  فیزیکی…………………. 14

 

1-2-8-2-2- خصوصیات شیمیایی……………………. 14

 

1-2-9- روش‌های آماری در آنالیز پوشش گیاهی……….. 14

 

1-2-9-1- روش طبقه‌بندی…………………………14

 

1-2-9-2-روش رسته‌بندی…………………………. 15

 

فصل دوم : مروری بر پژوهش‌های انجام شده

 

2-1- مطالعات صورت گرفته در زمینه گروه گونه‌های اکولوژیک و ارتباط آن با عوامل محیطی….. 17

 

2-2- مطالعات صورت گرفته در زمینه تنوع زیستی……. 23

 

2-3- مطالعات صورت گرفته در زمینه فلور…………. 25

 

2-4- مطالعات صورت گرفته در زمینه زادآوری………. 27

 

فصل سوم: مواد و روشها

 

3-1-منطقه مورد مطالعه……………………….. 29

 

3-1-2-زمین‌شناسی……………………………… 31

 

3-1-3- خاكشناسی……………………………… 31

 

3-1-4- اقلیم منطقه…………………………… 31

 

3-1-5- وضعیت اقتصادی و اجتماعی منطقه…………… 32

 

3-2-روش جمع‌آوری داده‌ها………………………. 33

 

3-2-1- روش نمونه‌برداری از پوشش گیاهی…………… 33

 

3-2-2-نمونه‌برداری از عوامل محیطی………………. 35

 

3-2-2-1-نمونه‌برداری از خاک……………………. 35

 

3-2-2-2-نمونه‌برداری از عوامل فیزیوگرافی………… 35

 

3-3-روش تحلیل گروه گونه اکولوژیک……………… 36

 

3-3-1-روش تعیین گونه‌های شاخص………………….. 36

 

3-3-2- ارتباط بین گروههای اکولوژیک با عوامل محیطی.. 36

 

3-4-روش مطالعه تنوع زیستی……………………. 36

 

3-5-روش مطالعه فلور…………………………. 37

 

3-6-روش مطالعه زادآوری………………………. 37

 

3-7-روش آزمایشگاهی شیمیایی و فیزیکی خاک……….. 37

 

3-7-1- اندازه‌گیری pH خاک……………………… 37

 

3-7-2-اندازه‌گیری هدایت الکتریکی EC خاک…………. 38

 

3-7-3-اندازه‌گیری نیتروژن كل خاك……………….. 38

 

 

 

3-7-4- اندازه‌گیری فسفر قابل جذب خاک……………. 39

 

 

3-7-5- اندازه‌گیری پتاسیم قابل جذب……………… 40

 

 

3-7-6-اندازه‌گیری کربن آلی (مواد آلی خاک)……….. 40

 

3-7-7- اندازه‌گیری میزان آهک خاک……………….. 41

 

3-7-8- اندازه‌گیری سدیم خاک……………………. 41

 

3-7-9-تعیین بافت خاک به روش هیدرومتر…………… 42

 

فصل چهارم: نتایج و بحث

 

4-1- تعیین گروه گونه‌های اکولوژیک……………… 43

 

4-1-2- بررسی گروه‌های اکولوژیک در ارتباط با عوامل محیطی و شاخص‌های تنوع زیستی……………………………………… 47

 

4-1-2-1- نتایج آنالیز CCA……………………. 47

 

4-1-2- 2-نتایج آنالیز واریانس و مقایسه میانگین …. 51

 

4-1-3- بحث و نتیجه‌گیری گروه گونه‌های اکولوژیک……. 52

 

4-2- نتایج تنوع زیستی……………………….. 55

 

4-2-1-نتایج آنالیز یک طرفه و مقایسه میانگین شاخص‌های تنوع زیستی در طبقات مختلف (شیب، جهت جغرافیایی و ارتفاع از سطح دریا)… 55

 

4-2-2- نتایج آنالیز همبستگی شاخص‌های تنوع زیستی با طبقات مختلف شیب، جهات جغرافیایی و ارتفاع از سطح دریا……………….. 57

 

4-2-3-نتایج آنالیز همبستگی شاخص‌های تنوع زیستی  با متغیرهای محیطی    58

 

4-2-4- بحث و نتیجه‌گیری تنوع زیستی……………… 60

 

4-3- نتایج زادآوری گونه‌های درختی و درختچه‌ای……. 61

 

4-3-1- نتایج آنالیز DCA……………………… 62

 

4-3-2- نتایج آنالیز CCA……………………… 63

 

4-3-3- بحث و نتیجه‌گیری زادآوری………………… 68

 

4-4- نتایج بررسی عوامل توپوگرافی در ارتباط با عوامل خاکی و محیطی    70

 

4-4-1- نتایج آنالیز واریانس یک طرفه و مقایسه میانگین عوامل خاکی در طبقات مختلف (شیب، جهت جغرافیایی و ارتفاع از سطح دریا)… 70

 

4-4-2- نتایج آنالیز همبستگی…………………… 73

 

4-4-3- بحث بررسی عوامل توپوگرافی در ارتباط با عوامل خاکی و محیطی    74

 

4-5- نتای بررسی فلورستیك منطقه……………….. 76

 

4-5-1- بحث فلور……………………………… 76

 

4-6- نتیجه­گیری کلی………………………….. 83

 

4-7- پیشنهادات……………………………… 85

 

منابع مورد استفاده………………………….. 86

 

پیوست……………………………………… 107

 

فهرست جدول­ها

 

عنوان                                            صفحه

 

جدول 3-1- فراوانی پوشش براون بلانکه……………. 33

 

جدول 3-2-طبقات شیب دامنه…………………….. 34

 

جدول 3-3- طبقات ارتفاع از سطح دریا……………. 34

 

جدول 3-4- جدول طبقات جهت…………………….. 34

 

جدول 4-1- مقدار شاخص اهمیت برای گونه‌های گیاهی در هر گروه اکولوژیک   41

 

جدول 4-2- نتایج آنالیز CCA داده‌های متغیرهای محیطی. 46

 

جدول 4-3- نتایج تست مونت کارلو برای همبستگی بین گونه‌ها و عوامل محیطی………………………………………….. 46

 

جدول 4-4-جدول نتایج همبستگی متغیرهای محیطی و شاخص‌های تنوع زیستی با محورهای CCA                         47

 

جدول 4- 5- نتایج آنالیز واریانس شاخص‌های تنوع زیستی و متغیرهای محیطی در گروه‌های اکولوژیک……………………………. 50

 

جدول 4-6- میانگین شاخص‌های تنوع و عوامل محیطی در گروه‌های اکولوژیک    51

 

جدول4- 7- حداکثر، حداقل، میانگین شاخص های تنوع، غنا و یکنواختی در منطقه مورد مطالعه ……………………………….. 54

 

جدول 4 -8– نتایج آنالیز واریانس یک طرفه تنوع گونه‌ای، غنا و یکنواختی در طبقات مختلف ارتفاع، جهت و شیب………………… 55

 

جدول 4-9- مقایسه میانگین شاخصهای تنوع زیستی در ارتفاع از سطح دریا، جهات جغرافیایی و شیب‌های مختلف…………………….. 56

 

جدول 4-10- ضرایب همبستگی شاخص‌های تنوع با طبقات مختلف شیب، جهات جغرافیایی و ارتفاع از سطح

 

دریا………………………………………. 57

 

جدول 4-11- نتایج همبستگی شاخص‌های تنوع زیستی با عوامل محیطی 58

 

جدول4-12-نتایج زادآوری گونه‌های درختی و درختچه‌ای موجود در پلاتهای مورد مطالعه       61

 

جدول 4-13- همبستگی خاک و عوامل محیطی با محورهای DCA 63

 

جدول 4-14- نتایج آنالیز CCA داده‌های زادآوری……. 64

 

جدول 4-15- نتایج تست مونت کارلو برای همبستگی بین زادآوری و عوامل محیطی………………………………………….. 64

 

جدول 4-16- همبستگی محورهای CCA با عوامل محیطی و خاک 65

 

جدول 4-17-نتایج آنالیز واریانس یک طرفه متغیرهای خاک در طبقات مختلف ارتفاع از سطح دریا، جهت و شیب………………………. 69

 

جدول 4-18-نتایج مقایسه میانگین دانکن متغیرهای خاک و محیطی در طبقات مختلف ارتفاع از سطح دریا،

 

جهت و شیب…………………………………..71

 

جدول 4-19- نتایج آنالیز همبستگی بین متغیرهای خاک و محیطی با عوامل توپوگرافی………………………………………….. 72

 

جدول 4-20- نام علمی، فارسی، شکل زیستی و کوروتیپ گیاهان موجود در رویشگاه جنگلی وزگ………………………………….. 78

 

فهرست شکل‌ها

 

عنوان                                            صفحه

 

شكل 3-1-موقعیت استان كهگیلویه و بویراحمد……… …….29

 

شكل 3-2-موقعیت منطقه مورد مطالعه در ایران و در استان كهگیلویه و بویراحمد……………………………..………29   

 

شکل 3-3 – منحنی آمبروترمیك منطقه مورد مطالعه…… 31

 

شکل 3-4- منحنی سطح – گونه منطقه مورد مطالعه……. 32

 

شکل 3-5- محل قرار گرفتن قطعات نمونه، نقشه ارتفاع از سطح دریا، نقشه شیب و نقشه جهت در منطقه

 

 

3-1-1-1- رویشگاه زاگرس… 22

 

3-1-1-2- زیست بوم استان ایلام. 22

 

3-1-1-3- منطقه مورد مطالعه. 23

 

3-1-1-4- اقلیم. 23

 

3-1-1-5- زمین‌شناسی.. 25

 

3-2- روش انجام تحقیق.. 26

 

3-2-1- تهیه نقشه‌های عوامل فیزیوگرافی.. 26

 

3-2-2- نمونه‌بردای خاک.. 27

 

3-2-2-1- آزمایشات خاک.. 28

 

3-2-3- جامعه آماری، روش نمونه‏گیری و حجم نمونه. 28

 

3-2-4- متغیر‌های مورد بررسی.. 28

 

3-2-5- روش‌ها و ابزار تجزیه و تحلیل داده‏ها 29

 

فصل چهارم: نتایج

 

4-1- نتایج.. 31

 

4-1-1- تهیه نقشه عوامل فیزیوگرافی.. 31

 

4-2- تهیه نقشه شبکه آماربرداری.. 33

 

4-3- پوشش گیاهی.. 34

 

4-4- مشخصات رویشی توده مورد مطالعه. 34

 

4-4-1- آنالیز همبستگی میان خصوصیات رویشی.. 37

 

4-5- بررسی مشخصه‌های کمی و کیفی بادام کوهی تحت تأثیر عوامل فیزیوگرافی: 38

 

4-5-1- ارتفاع از سطح دریا 38

 

4-5-2- جهت‌های جغرافیایی.. 39

 

4-5-3- شیب دامنه. 40

 

4-6- وضعیت خاک منطقه مورد مطالعه. 42

 

4-6-1- بررسی وضعیت خاک در طبقات مختلف ارتفاعی.. 42

 

4-6-2- بررسی وضعیت خاک در جهت‌های مختلف جغرافیایی.. 42

 

4-6-3- بررسی وضعیت خاک در شیب‌های مختلف… 43

 

4-6-4- ضریب همبستگی بین متغیر‌های رویشی و خصوصیات خاک.. 44

 

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

 

5-1- بحث و نتیجه گیری.. 47

 

5-2- پیشنهادات… 49

 

منابع. 50

 

فهرست جدول‌ها

 

عنوان………………………………………………………………………………………………………              صفحه

 

 

10

 

11

 

جدول 4-1- لیست فلورستیک گونه‌های گیاهی منطقه مطالعاتی.. 34

 

جدول 4-2- نتایج اندازه‌گیری مشخصه‌‌های رویشی توده بادام کوهی.. 35

 

جدول 4-3- آنالیز همبستگی میان پارامتر‌های رویشی بادام کوهی منطقه مورد مطالعه. 37

 

جدول 4-4- نتایج تجزیه و تحلیل مشخصه‌های رویشی بادام کوهی در ارتباط با طبقات مختلف ارتفاعی  38

 

جدول 4-6- نتایج تجزیه و تحلیل مشخصه‌های رویشی بادام کوهی در ارتباط با جهت‌های جغرافیایی  39

 

جدول 4-7- مقایسه‌ی میانگین تأثیر عامل جهت دامنه بر مشخصه‌های كمی بادام کوهی.. 40

 

جدول 4-8- نتایج تجزیه و تحلیل مشخصه‌های رویشی بادام کوهی در ارتباط با درصد شیب   41

 

جدول 4-9- مقایسه‌ی میانگین تأثیر عامل شیب بر مشخصه‌های كمی بادام کوهی.. 41

 

جدول 4-10- مقایسه مشخصه‌های خاک در طبقات مختلف ارتفاعی.. 42

 

جدول 4-11- مقایسه مشخصه‌های خاک در جهات جغرافیایی.. 43

 

جدول 4-12- مقایسه مشخصه‌های خاک در شیب‌های مختلف… 44

 

جدول 4-13- ضریب همبستگی بین مشخصه‌های رویشی و خصوصیات خاک.. 45

 

فهرست شکل‌ها

 

عنوان………………………………………………………………………………………….              صفحه

 

شکل 1-1- نمایی از درختچه بادام کوهی در منطقه مورد مطالعه (ذخیره‌گاه بادام کلم بدره) 9

 

شکل 3-1- موقعیت منطقه مورد مطالعه در کشور، استان و شهرستان. 23

 

شکل 3-2- آمبروترمیک حوزه كلم (ایستگاه هواشناسی ایلام طی دوره‌ی آماری 1392-1370) 25

 

شکل 3-3- نمایی از نمونهبرداری خاک در رویشگاه مورد مطالعه. 27

 

شکل 4-1- نقشه مدل رقومی ارتفاعی (DEM) منطقه مورد مطالعه. 31

 

شکل 4-3- نقشه کلاسه‌های شیب در منطقه مورد مطالعه. 32

 

شکل 4-4- نقشه جهات جغرافیایی در منطقه مورد مطالعه. 32

 

شکل 4-5- شبکه آماربرداری 200×200 متر و نحوه قرارگیری پلاتها 33

 

شکل 4-6- جانمایی قطعات نمونه آماربرداری بر روی تصاویر ماهوار‌ه‌ای Google Earth. 33

 

شکل4-7- تعداد در هکتار گونه بادام کوهی در قطعات نمونه منطقه مورد مطالعه. 36

 

شکل4-8- تعداد در طبقات قطری تاج گونه بادام کوهی در منطقه مورد مطالعه. 36

 

شکل 4-9- تعداد در طبقات ارتفاعی گونه بادام کوهی در منطقه مورد مطالعه. 36

 

شکل 4-10- رابطه رگرسیونی بین قطر تاج و ارتفاع درختچه‌های بادام کوهی در منطقه مورد مطالعه 37