2-2-3 شهر نشینی در جهان سوم………………………………………………………………………………… 19

 

2-3عوامل موثر در پیدایش شهرها………………………………………………………………………………. 20

 

2-3-1-عوامل طبیعی………………………………………………………………………………………………. 20

 

2-3-2-عوامل اقتصادی…………………………………………………………………………………………… 21

 

2-3 -3-عوامل سیاسی…………………………………………………………………………………………….. 22

 

2-3-4-عوامل اجتماعی ـ فرهنگی و اعتقادی…………………………………………………………………. 22

 

2-4 عوامل موثر بر رشد و توسعه فیزیکی شهرها…………………………………………………………….. 23

 

2-4-1 عامل طبیعی………………………………………………………………………………………………… 23

 

2-4-2 عامل جمعیتی………………………………………………………………………………………………. 24

 

2-4-2-1  رشد طبیعی  جمعیت شهر ………………………………………………………………………….. 26

 

2-4-2-2  اثر مهاجرت …………………………………………………………………………………………… 27

 

2-4-2-3 اثر گسترش محدوده وادقام آبادیهای پیرامونی ………………………………………………….. 29

 

2-4-3 عامل اقتصادی……………………………………………………………………………………………… 29

 

2-4-4 عامل سیاسی……………………………………………………………………………………………….. 30

 

2-5 عوامل گسترش شهرها……………………………………………………………………………………….. 32

 

2-6 گسترش افقی و فیزیکی شهر……………………………………………………………………………….. 33

 

2-7 نقش و عملکرد شهر…………………………………………………………………………………………. 35

 

2- 8 طرحهای مختلف توسعه شهری……………………………………………………………………………. 36

 

2-8-1 شهر ستاره ای……………………………………………………………………………………………… 36

 

2-8-2 شهر خطی………………………………………………………………………………………………….. 37

 

2-8-3 شهر گسترده……………………………………………………………………………………………….. 39

 

2-8-4 شهر در مدل حلقه ای…………………………………………………………………………………….. 40

 

2-8-5 توسعه درد آور شهری ( زاغه ها و حلبی آبادها) ……………………………………………………. 41

 

2-8-6- ساخت دوایر متحد المرکز…………………………………………………………………………….. 41

 

2-8-7 بافت ستاره ای……………………………………………………………………………………………… 42

 

2-8-8 ساخت چند هسته ای……………………………………………………………………………………… 43

 

2-9 تعریف برنامه ریزی کاربری اراضی شهری……………………………………………………………… 44

 

2-10 اهداف برنامه ریزی کاربری اراضی شهری…………………………………………………………….. 45

 

2-10- 1 اهداف کلان ……………………………………………………………………………………………. 45

 

2-10-2  اهداف خرد یا ویژه…………………………………………………………………………………….. 45

 

2-11 فرایندبرنامه ریزی کاربری اراضی شهری………………………………………………………………. 47

 

2-12 طبقه بندی کاربریهای شهری……………………………………………………………………………… 48

 

2-12-1  طبقه بندی زمینهای دایر……………………………………………………………………………….. 48

 

2-12-2 اراضی بایر یا بدون استفاده شهری…………………………………………………………………… 50

 

2-13 استانداردهای فضا و مقیاس عملکردی کاربریها………………………………………………………. 51

 

2-14معیار های مکان یابی در بر نامه ریزی کاربری اراضی شهری……………………………………….. 52

 

2-15مکاتب ونظریه های بر نامه ریزی کاربری اراضی شهری…………………………………………….. 53

 

2-15 -1مکتب كاركردگرایی…………………………………………………………………………………… 54

 

2-15 -2مکتب ساختارگرایی……………………………………………………………………………………. 55

 

فصل سوم : شناخت محدوده مورد مطالعه

 

3-1 خصوصیات جغرافیایی………………………………………………………………………………………. 58

 

 

3-1-1توپوگرافی…………………………………………………………………………………………………… 58

 

3-1-2آب و هوا …………………………………………………………………………………………………… 61

 

3-1-3 منابع آب……………………………………………………………………………………………………. 62

 

3-1-3-1 آبهای زیر زمینی……………………………………………………………………………………….. 62

 

3-1-3-2  آبهای سطحی…………………………………………………………………………………………. 62

 

3-1-3-2-1رودخانه شفارود…………………………………………………………………………………….. 63

 

3-1-3-2-2   رودخانه لمیر………………………………………………………………………………………. 63

 

3-1-3-2-3  رودخانه چاف رود……………………………………………………………………………….. 63

 

3-1-3-2-4  رودخانه دیناچال………………………………………………………………………………….. 64

 

3-1-4  خاک………………………………………………………………………………………………………. 64

 

3-1-4-1 خاکهای جلگه ای…………………………………………………………………………………….. 65

 

3-1-4-2 خاکهای کوهپایه………………………………………………………………………………………. 66

 

3-1-5  پوشش گیاهی…………………………………………………………………………………………….. 66

 

3-2 وجه تسمیه شهر رضوانشهر………………………………………………………………………………….. 67

 

3-3  شناخت خصوصیات اجتماعی و جمعیتی شهر رضوانشهر……………………………………………. 67

 

3-3-1 جمعیت……………………………………………………………………………………………………… 68

 

3-3-2بررسی خانواد و بعد خانوار………………………………………………………………………………. 71

 

3-3-3  ساخت جنسی و سنی……………………………………………………………………………………. 72

 

3-3-4 سواد…………………………………………………………………………………………………………. 75

 

3-3-5 مهاجرت …………………………………………………………………………………………………… 75

 

3-3-6 گویش…………………………………………………………………………………………………….. 75

 

3-4 ویژگیهای اقتصادی…………………………………………………………………………………………… 76

 

3-4-1 اشتغال و توزیع شغلی جمعیت…………………………………………………………………………… 76

 

3-4-2 صنعت……………………………………………………………………………………………………….. 78

 

3-4-3 کشاورزی…………………………………………………………………………………………………… 78

 

3-4-4 دامداری…………………………………………………………………………………………………….. 80

 

3-4-5 سایر فعالیتهای کشاورزی………………………………………………………………………………… 80

 

3-4-6 جمعیت شاغل بر حسب گروه های فعالیت…………………………………………………………… 81

 

3-5 خدمات…………………………………………………………………………………………………………. 81

 

3-5-1 خدمات حمل و نقل………………………………………………………………………………………. 84

 

3-5-2 خدمات تجاری و بازرگانی……………………………………………………………………………… 85

 

3-5-3 خدمات اداری، آموزشی، بهداشتی، درمانی………………………………………………………….. 86

 

فصل چهارم : پیدایش و گسترش و تحول شهر

 

4-1- تاریخچه پیدایش و روند گسترش شهر رضوانشهر……………………………………………………. 88

 

4-2- سابقه برنامه ریزی در شهر رضوانشهر…………………………………………………………………… 89

 

4-3- ساخت شهر قبل از تدوین طرح هادی شهر…………………………………………………………….. 90

 

4-4- ساخت شهر در طرح هادی شهر رضوانشهر……………………………………………………………. 93

 

4-5- بررسی و شناخت حوزه نفوذ مستقیم شهر……………………………………………………………… 95

 

4-6- تعیین و بررسی حوزه خدمات گیر روستایی برای تدقیق موقعیت و نقش شهر…………………… 96

 

4-7- تعیین حریم شهر و پهنه بندی آن………………………………………………………………………… 99

 

4-8- دانه بندی بافتهای شهر…………………………………………………………………………………… 100

 

4-9- ساختار شهر همراه با تعیین محدوده محلات شهر رضوانشهر ……………………………………. 100

 

4-10- بررسی تراكم طبقات ساختمانی شهر……………………………………………………………….. 102

 

4-11- نظام شبكه ای راهها درون شهری وبرون شهری…………………………………………………… 104

 

4-11-1 نقش وکارکرد معابر………………………………………………………………………………….. 104

 

4-12- وضعیت كاربری های اراضی شهر رضوانشهر……………………………………………………… 106

 

14-12-1- كاربری مسكونی…………………………………………………………………………………… 106

 

4-12-2- كاربری تجاری………………………………………………………………………………………. 106

 

4-12-3- كاربری آموزش……………………………………………………………………………………… 106

 

4-12-4- كاربری مذهبی………………………………………………………………………………………. 109

 

4-12-5- كاربری فرهنگی…………………………………………………………………………………….. 109

 

4-12-6- كاربری درمانی و بهداشت………………………………………………………………………… 109

 

4-12-7- كاربری اداری……………………………………………………………………………………….. 109

 

4-12-8- پارك و فضای سبز ……………………………………………………………………………….. 110

 

4-12-9- كاربری ورزشی……………………………………………………………………………………… 110

 

4-12-10- كاربری تأسیسات و تجهیزات…………………………………………………………………… 110

 

4-12-11- صنایع و كارگاههای مزاحم……………………………………………………………………… 110

 

4-12-12- نظام و انتظامی……………………………………………………………………………………… 111

 

4-12-13- كاربری تاسیسات حمل ونقل……………………………………………………………………. 111

 

4-12-14- شبكه معابر………………………………………………………………………………………….. 111

 

4-13- عوامل موثر در گسترش شهر رضوانشهر……………………………………………………………. 114

 

4-13-1- عوامل طبیعی و گسترش شهر……………………………………………………………………… 117

 

4-13-2- عوامل زیرساختی و گسترش شهر………………………………………………………………… 118

 

4-13-2-1-حریم های لوله گاز………………………………………………………………………………. 118

 

4-13-2- 2  -کانالهای آبیاری………………………………………………………………………………… 119

 

4-13-2-3-  عبور خطوط انتقال برق فشار قوی……………………………………………………………. 119

 

4-13-3- عوامل اجتماعی و گسترش شهر………………………………………………………………….. 122

 

4-13-4- عوامل اقتصادی و گسترش شهر…………………………………………………………………… 125

 

4-13-4-1 اشغال شهر………………………………………………………………………………………….. 126

 

4-13-4-2 کشاورزی شهر…………………………………………………………………………………….. 128

 

4-13-5- عوامل سیاست گذاری شهر……………………………………………………………………….. 131

 

4-13-5- 1 تاثیرات طرح هادی در گسترش شهر رضوانشهر……………………………………………. 132

 

4-13-5- 2 گسترش شهر و الحاق روستاهای اطراف به محدوده شهر…………………………………. 134

 

4-13-5- 3 رشد و گسترش شهر و حوزه خدمات گیری شهر………………………………………….. 134

 

4-13-6رشد وگسترش حاشیه شهر…………………………………………………………………………… 136

 

4-13-7 شبكه ارتباطی و گسترش شهر………………………………………………………………………. 138

 

4-13-8- بررسی ارزش زمین در گسترش شهر…………………………………………………………….. 142

 

4-14-توانمندیها و محدودیت های توسعه فیزیكی شهر رضوانشهر…………………………………….. 144

 

4-15- پیامد ها مکانی و فضایی گسترش شهر رضوانشهر    …………………………………………….. 148

 

4-15-1- نابودی اراضی كشاورزی…………………………………………………………………………… 148

 

4-15-2- تغییر در نوع فعالیت اقتصادی……………………………………………………………………… 151

 

4-15-3- پیامد های اجتماعی گسترش شهر………………………………………………………………… 152

 

4-15-4- گسستگی بافت شهری و مشكلات خدمات رسانی……………………………………………. 153

 

4-15-5- آلودگی محیطی……………………………………………………………………………………… 153

 

4-16- دورنمای شهر رضوانشهر………………………………………………………………………………. 154

 

فصل پنجم: جمع بندی و پیشنهادات راهبردی

 

5-1-جمع بندی نهایی تحقیق………………………………………………………………………………….. 157

 

5-2- تحلیل فرضیه ها…………………………………………………………………………………………… 160

 

5-3- پیشنهادات………………………………………………………………………………………………….. 163

 

ماخذ…………………………………………………………………………………………. 165

 

چکیده انگلیسی………………………………………………………………………………. 169

 

 

 

 

 

فهرست نقشه ها

 

نقشه(3-1) تقسیمات سیاسی شهرستان رضوانشهر……………………………………………………………… 59

 

نقشه (3-2) موقعیت جغرافیایی شهر رضوانشهر………………………………………………………………… 60

 

نقشه (4-1) محدوده ی توسعه شهر رضوانشهر در سال 1360……………………………………………….. 92

 

نقشه (4-2) محدوده توسعه شهر رضوانشهر در سال 1373…………………………………………………… 94

 

نقشه (4-3) محدوده محلات شهر رضوانشهر در سال 1390……………………………………………….. 101

 

نقشه (4-4) نقشه کاربری اراضی شهر رضوانشهر در سال 1374………………………………………….. 107

 

نقشه (4-5) نقشه کاربری اراضی شهر رضوانشهر در سال 1389………………………………………….. 108

 

نقشه (4-6) جهات توسعه شهر در سال 1374………………………………………………………………… 115

 

نقشه (4-7) جهات توعه شهر در دو دهه اخیر90-70……………………………………………………….. 116

 

نقشه (4-8) عوامل و موانع موثر در توسعه کالبدی شهر ……………………………………………………. 120

 

نقشه (4-9) محدوده توسعه و گسترش شهر رضوانشهر …………………………………………………….. 121

 

نقشه (4-10) روند توسعه شهر در سال 1374…………………………………………………………………. 129

 

نقشه (4-11) نقشه گسترش شهر در دوره های زمانی……………………………………………………….. 130

 

نقشه (4-12) تقسیمات شهری در سال 1374…………………………………………………………………. 133

 

نقشه (4-13) نقشه روستاهای الحاقی به شهر در دو دهه اخیر……………………………………………… 135

 

نقشه (4-14)نقشه های رشد و گسترش بخش های حاشیه شهر در سال 1390 ………………………… 137

 

نقشه (4-15) شبکه راه های شهری در سال1374……………………………………………………………. 140

 

نقشه (4-16) نقشه معابر شهر رضوانشهردر سال 1385………………………………………………………. 141

 

فهرست جداول

 

جدول (2-1) تعداد جمعیت شهر را بر حسب تعداد آن در جهان در آغاز قرن 21………………………. 19

 

جدول( 2-2) اهداف کلان در برنامه ریزی کاربری اراضی…………………………………………………. 45

 

جدول ( 2-3)طبقه بندی اراضی خالی مناسب توسعه صنعتی بر اساس دسترسی به تسهیلات زیربنایی. 51

 

جدول( 2-4) طبقه بندی اراضی خالی مناسب توسعه مسکونی بر اساس دسترسی به تسهیلات زیربنایی 51

 

جدول (3-1) مشخصات رودخانه شفارود………………………………………………………………………. 63

 

جدول (3-2) : جمعیت شهر رضوانشهر و تغییرات آن طی سالهای 85-45……………………………….. 69

 

جدول (3-3): جمعیت ونرخ رشدآن در شهر رضوانشهر……………………………………………………… 71

 

جدول (3-4): خانوار تعداد و بعد خانوار شهر رضوانشهر…………………………………………………….. 71

 

جدول (3-5) : جدول گروههای سنی……………………………………………………………………………. 73

 

جدول (3-6) : جمعیت شهر رضوانشهر به تفکیک گروههای سنی در سال 1375 و 1385……………. 74

 

جدول (3-7): جمعیت شاغل و بیکار شهر رضوانشهر بر اساس سرشماری سال 75 و 85………………. 78

 

جدول (3-8):تعداد انواع دام بخش مرکزی رضوانشهر در سال 1385……………………………………… 80

 

جدول  (3-9) : ترکیب شاغلین شهر رضوانشهر بر حسب گروههای اصلی فعالیت75-85…………….. 82

 

جدول (3-10) : شاغلین شهر رضوانشهر بر حسب بخشهای عمده اقتصادی 75-85…………………….. 84

 

جدول (4-1): جایگاه سکونتگاه های شهری وروستایی شهرستان رضوانشهر در طرح فرادست……… 98

 

جدول (4-2) : مساحت حریم شهر رضوانشهر و مساحت پهنه بندی آن در سال 1389…………………. 99

 

جدول (4-3) : سرانه کاربریهای موجود در شهر رضوانشهر (بر حسب متر مربع) سال 1389………… 112

 

جدول (4-4) : کاربریهای موجود در شهر رضوانشهر وحاشیه شهر (بر حسب متر مربع) 89…………. 113

 

جدول (4-5) جمعیت تغییرات آن و متوسط رشد سالانه جمعیت رضوانشهر طی 85-1325…………. 124

 

جدول (4-6) مهاجران وارد شده شهر رضوانشهر بر حسب اقامت75-85……………………………….. 125

 

جدول شماره (4-7)  ساختار اقتصادی جمعیت شاغل شهر رضوانشهر…………………………………… 127

 

  

 

فهرست نمودارها

 

نمودار (3-1): تعداد  جمعیت شهر رضوانشهر طبق سرشماری سالهای 65 ، 75 و 85…………………… 70

 

نمودار (3-2) : در صد نرخ رشد جمعیت شهر رضوانشهر در دهه های 75-65 و 85-75……………… 70

 

نمودار (3-3) : تعداد خانوار شهر رضوانشهر طبق سرشماری 65، 75 و 85……………………………….. 72

 

نمودار (3-4) : نمودار در صد جمعیت شهر به تفکیک گروههای عمده سنی1385…………………….. 74

 

نمودار (3-5) : نمودار ترکیب شاغلین شهر رضوانشهر بر حسب بخشهای عمده اقتصادی 85…………. 77

 

 

 

چکیده