1-10- بررسی و اندازه‌گیری متغیرها 11

 

1-11- شرح کامل روش و ابزار گردآوری داده‏ها 12

 

1-12- روش‌ها، ابزار تجزیه و تحلیل داده‏ها 12

 

1-13- سازماندهی تحقیق. 12

 

فصل دوم: چارچوب نظری تحقیق

 

2-1- نظریه نو واقع‌گرایی (با تاکید بر اندیشه کنت والتز) 14

 

فصل سوم: عوامل تاثیرگذار در معادلات منطقه‌ای

 

3-1- تحولات عراق جدید. 19

 

3-2- طرح خاورمیانه بزرگ.. 24

 

3-3- تحولات عربی (بیداری اسلامی) 26

 

3-4- برنامه‌های هسته‌ای ایران. 30

 

3-5- لبنان. 36

 

3-6- تحولات افغانستان. 39

 

3-7- افراط‌گرایی در پاکستان. 42

 

3-8- امنیت خلیج فارس… 47

 

3-9- مسأله فلسطین.. 50

 

3-10- جمع‌بندی.. 56

 

فصل چهارم: بررسی موقعیت ایران و کشورهای رقیب در معادلات منطقه‌ای

 

4-1- ویژگی‌های استراتژیکی منطقه خاورمیانه. 59

 

4-2- تقابل ایران و عربستان در معادلات منطقه خاورمیانه. 64

 

4-3- اقدامات رقبای منطقه‌ای ایران برای تضعیف موقعیت و نفوذ این کشور در معادلات منطقه‌ای.. 67

 

4-3-1- ایران هراسی.. 67

 

4-3-2- تلاش آمریکا برای حداقل‌سازی نقش ایران. 68

 

4-3-3- موقعیت آمریکا در قبال تحولات منطقه‌ای.. 69

 

4-3-4- تشدید تعارضات مذهبی در قالب رقابت شیعه و سنی.. 72

 

4-3-4-1- شرایط گذشته. 72

 

4-3-4-2- فعال شدن عنصر شیعی در منطقه. 73

 

4-3-4-3- رویكرد و منافع دولت‌های عربی.. 74

 

4-3-4-4- سطح داخلی.. 75

 

4-3-4-5- سطح منطقه‌ای.. 77

 

4-3-4-6- سطح بین‌المللی.. 78

 

4-4- عوامل زمینه‌ساز قدرت‌گیری ایران در منطقه. 79

 

4-5- عراق نمونه برجسته تاثیرگذار در موقعیت ایران و کشورهای رقیب.. 81

 

4-5-1- تأثیر رقبای منطقه‌ای و بین‌المللی بر شكل‌گیری تنش در عراق. 81

 

4-6- تقسیم بندی تحولات جهان عرب از لحاط تأثیرگذاری بر منافع و ارزش‌های ایران و رویکرد کشورهای رقیب.. 92

 

 

4-6-1- مصر، لیبی، تونس و یمن.. 93

 

4-6-2- سوریه و اردن. 94

 

4-6-3- بحرین.. 95

 

4-6-4- رویکرد ایران در قبال تحولات بحرین.. 96

 

4-7- جمع‌بندی.. 103

 

فصل پنجم: نتیجه‌گیری

 

5-1- نتیجه‌گیری.. 105

 

فهرست منابع. 109

 

 

 

فهرست جدول‌ها

 

عنوان…………………………………………………………………………………………………………………..   صفحه

 

جدول 3-1- سطوح بازدارندگی.. 31

 

جدول 3-2- مقایسه توانایی قانونمند و توانایی كامل در تأمین اهداف پنج‌گانه‌ی برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران. 33

 

 

 

فهرست شکل‌ها

 

عنوان…………………………………………………………………………………………………………………… صفحه

 

شكل 3-1- چشم‌انداز ستیزه‌گری در پاكستان پس از سال 2000. 43

 

فهرست جدول‌ها

 

عنوان…………………………………………………………………………………………………………………..   صفحه

 

جدول 3-1- سطوح بازدارندگی.. 31

 

جدول 3-2- مقایسه توانایی قانونمند و توانایی كامل در تأمین اهداف پنج‌گانه‌ی برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران. 33

 

فهرست شکل‌ها

 

عنوان…………………………………………………………………………………………………………………… صفحه

 

شكل 3-1- چشم‌انداز ستیزه‌گری در پاكستان پس از سال 2000  43

 

چکیده

 

نوشتار حاضر به بررسی موقعیت ایران و کشورهای رقیب در معادلات منطقه‌ای می‌پردازد. در این راستا، سوال اصلی این گونه مطرح شده است که معادلات منطقه‌ای چه تاثیری بر موقعیت ایران و کشورهای رقیب داشته است؟ در پاسخ این فرضیه مطرح شده است که معادلات منطقه‌ای زمینه‌ساز ارتقای موقعیت ایران و تضعیف کشورهای رقیب شده است. نوع روش تحقیق نیر توصیفی – تحلیلی می‌باشد. همچنین در جهت حمایت نظری از موضوع از نظریات واقع گرایی، نو واقع‌گرایی، واقع‌گرایی تدافعی و تهاجمی بهره گرفته‌ایم. به طور کلی، منطقه‌ی خاورمیانه به واسطه‌ی تحولاتی همچون بیداری اسلامی، مساله فلسطین، تحولات داخلی لبنان، بحران‌های عراق، سوریه و افغانستان دستخوش بحران‌های بسیاری شده است. این مساله، تنش‌ها و واگرایی موجود میان ایران و سایر قدرت‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای رقیب را بالا برده است. در نتیجه، بحران‌های موجود پیچیده‌تر شده و راه برای ناامنی‌های گسترده باز می‌شود.

 

کلمات کلیدی: