پایان نامه ارشد:بررسی تلفات ناشی از تصادفات جادهای استان مازندران در سال 1392 |
 |
2-1-3-2- واكاوی تصادفات جادهای………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 22
2-1-4- عوامل موثر در بروز تصادفات جادهای ………………………………………………………………………………………………………………………………… 25
2-1-4- 1- نقش عامل انسانی در تصادفات جادهای ………………………………………………………………………………………………………………………. 30
2-1-4- 2- نقش خودرو درتصادفات جادهای …………………………………………………………………………………………………………………………………. 32
2-1-4- 1- نقش جاده در تصادفات جادهای …………………………………………………………………………………………………………………………………… 33
2-1-4- 3- نقش شرایط محیطی و عوامل اقلیمی در تصادفات جادهای………………………………………………………………………………………… .35
2-1-5- آموزش و فرهنگ سازی در جهت كاهش تصادفات جادهای …………………………………………………………………………………………….. 38
2-1-5- 1- آموزش رفتار رانندگان ………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 38
2-1-5- 2- فرهنگ سازی رفتار رانندگان ……………………………………………………………………………………………………………………………………….. 40
2-1-5- 3- عوامل موثر بر كاهش تصادفات جادهای ………………………………………………………………………………………………………………………. 41
2-1-6- آثار اقتصادی تصادفات جادهای ………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 42
2-1-6-1- ابعاد اقتصادی تصادفات جادهای ……………………………………………………………………………………………………………………………………. 42
2-1-6-2- هزینههای مستقیم و غیر مستقیم تصادفات جادهای ……………………………………………………………………………………………………. 46
2-2- پژوهشهای انجام شده در داخل كشور ………………………………………………………………………………………………………………………………….. 50
2-3- پژوهشهای انجام شده در خارج كشور ………………………………………………………………………………………………………………………………….. 56
فصل سوم- روش پژوهش
3-1- روش تحقیق ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 59
3-2- جامعه آماری ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 59
3-3- چگونگی روش گزینش گروهها (نمونهها) ……………………………………………………………………………………………………………………………….. 59
3-4- ابزار اندازه گیری و جمع آوری اطلاعات …………………………………………………………………………………………………………………………………. 59
3-5- پایایی و روایی ابزار ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 60
3-6- روشهای آماری مورد استفاده ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 60
فصل چهارم- تجزیه و تحلیل آماری
4-1- مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 62
4-1-1- تلفات سوانح رانندگی و تصادفات کشور …………………………………………………………………………………………………………………………….. 62
4-1-2- تلفات تصادفات جادهای (برون شهری و روستایی) كشور …………………………………………………………………………………………………. 64
4-1-3- سهم راههای برونشهری و روستایی در تلفات ناشی از تصادفات جادهای ………………………………………………………………………… 65
4-2-سوال اصلی تحقیق: نسبت تلفات ناشی از تصادفات جادهای استان مازندران در سال 1392 چگونه است؟………………………….. 67
4-3- سوال 1 اختصاصی تحقیق: نسبت تلفات ناشی از تصادفات جادهای استان مازندران چگونه است؟ ……………………………………..70
4-3- سوال 2 اختصاصی تحقیق: نسبت تلفات راههای برونشهری استان به تفكیك سنی و جنس متوفی چگونه است؟ ………….. 71
4-5- سوال 3 اختصاصی تحقیق: نسبت تلفات راههای برونشهری استان به تفكیك سطح تحصیلات متوفی چگونه است؟ ………. 73
4-6- سوال 4 اختصاصی تحقیق: نسبت تلفات راههای برونشهری استان به تفكیك محل فوت متوفی چگونه است؟ ………………. 74
4-7- سوال 5 اختصاصی تحقیق: نسبت تلفات راههای برونشهری استان تفكیك علت نهایی فوت متوفی چگونه است؟ …………… 75
4-8- سوال 6 اختصاصی تحقیق: نسبت تلفات راههای برونشهری استان به تفكیك روشنایی جاده چگونه است؟ …………………….. 76
4-9- سوال 7 اختصاصی تحقیق: نسبت تلفات راههای برونشهری استان به تفكیك نوع معبر برونشهری چگونه است؟ ……….. 77
4-10- سوال 8 اختصاصی تحقیق: نسبت تلفات راههای برونشهری استان به تفكیك نحوه انتقال متوفی چگونه است؟ ………….. 78
4-11- سوال 9 اختصاصی تحقیق: نسبت تلفات راههای برونشهری استان به تفكیك نحوه وقوع تصادفات چگونه است؟ …………. 79
4-11- سوال 10 اختصاصی تحقیق: نسبت تلفات راههای برونشهری استان به تفكیك نوع خودروی مورد استفاده متوفی چگونه است؟ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 80
فصل پنجم- بحث و نتیجه گیری
5-1- خلاصه تحقیق …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 83
5-2- یافته های تحقیق ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 85
5-3- پاسخ به سوالات تحقیق ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 85
5-4- مقایسه نتایج تحقیق با نتایج سایر محققان ……………………………………………………………………………………………………………………………. 87
5-5- محدودیتهای تحقیق ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 88
5-6- بحث و نتیجه گیری ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 88
5-7- پیشنهادهایی برای سازمان یا جامعه ای كه تحقیق در آن انجام شده است …………………………………………………………………………. 89
5-9- پیشنهادهایی برای سایر محققان كه میخواهند در این حوزه تحقیق نمایند ………………………………………………………………………. 91
منابع …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 93
پیوست ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 99
فهرست جدولها
عنوان صفحه
جدول2-1- ماتریس هادون (1973) ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 27
جدول2-2- رویکردهای مختلف در ارتباط با ایمنی حمل و نقل جادهای ………………………………………………………………………………………. 28
جدول2-3- سهم شرایط جوی در تصادفات جادهای در کشور بین سالهای 1377-1369…………………………………………………………… 37
جدول4-1- سهم راههای برون شهری و روستایی در تلفات تصادفات جادهای كشور …………………………………………………………………….. 66
جدول4-2-مقایسه متوفیات و مصدومان حوادث رانندگی كشور در سالهای 1391 و 1392 ……………………………………………………… 66
جدول4-3- روند تلفات ترافیكی از سال 1388 تا 1392 (5 سال گذشته) كشور …………………………………………………………………………66
جدول4-4- وضعیت استان در میزان تلفات تصادفات جادهای (برون شهری و روستایی)……………………………………………………………….. 67
جدول4-5- وضعیت استان در تصادفات جادهای در بازه زمانی سه ساله از برنامه پنجم توسعه (92-1390) ………………………………. 68
جدول4-6- میزان تلفات استان به تفكیك برون شهری و روستایی در سال 1392 ………………………………………………………………………. 69
جدول4-7- میزان تلفات استان به تفكیك متوفی در هنگام فوت در سال 1392 …………………………………………………………………………. 70
جدول4-8- میزان تلفات استان به تفكیك جنس متوفی در سال 1392 ………………………………………………………………………………………. 71
جدول4-9- میزان تلفات استان به تفكیك سن متوفی در سال 1392 ………………………………………………………………………………………….. 72
جدول4-10- میزان تلفات استان به تفكیك تحصیلات متوفی در سال 1392 ……………………………………………………………………………… 73
جدول4-11- میزان تلفات استان به تفكیك محل فوت متوفی در سال 1392 ……………………………………………………………………………… 74
جدول4-12- میزان تلفات استان به تفكیك علت نهایی فوت در سال 1392 ……………………………………………………………………………….. 75
جدول4-13- میزان تلفات استان به تفكیك روشنایی جاده ……………………………………………………………………………………………………………. 76
جدول4-14- میزان تلفات استان به تفكیك نوع معبر برونشهری در سال 1392 ………………………………………………………………………… 77
جدول4-15- میزان تلفات استان به تفكیك نحوه انتقال متوفی در سال 1392 ……………………………………………………………………………. 78
جدول4-16- میزان تلفات استان به تفكیك نحوه وقوع تصادفات در سال 1392 …………………………………………………………………………. 79
جدول4-18- میزان تلفات استان به تفكیك نوع خودروی مورد استفاده متوفی در سال 1392 …………………………………………………… 80
فهرست نمودارها
عنوان صفحه
نمودار2-1- نمودار طبقه بندی تصادفات بر اساس نتیجه و وسایل نقلیه درگیر …………………………………………………………………………….. 20
نمودار2-2- نمودار تصادف كمیسیون استاندارد خودروهای جادهای موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران ………………………. 21
نمودار2-3- تعداد تصادفات، جرح و فوتی ناشی از تصادفات در ایران (1373 تا 1388) ………………………………………………………………. 24
نمودار 2-4- مقایسه آمار 13 ساله تلفات حوادث رانندگی از سال 1380 تا سال1392 ……………………………………………………………….. 25
نمودار2-5- روند رشد وسایل نقلیه در ایران (1379 تا 1388) ……………………………………………………………………………………………………… 45
نمودار2-6- تغییرات جمعیت و تعداد وسایل نقلیه در ایران از سال 1379 تا پیش بینی در سال 14700 …………………………………….. 46
نمودار2-7- سهم هریك از جز هزینه های ناشی از تصادفات رانندگی …………………………………………………………………………………………… 48
نمودار4-1- روند ایمنی در چند سال گذشته كشور ………………………………………………………………………………………………………………………… 62
نمودار4-2- روند شاخص تلفات رانندگی به 10 هزار وسیله نقلیه ………………………………………………………………………………………………….. 63
نمودار4-3- روند شاخص تلفات رانندگی به 100 هزار نفر جمعیت كشور………………………………………………………………………………………. 63
نمودار4-4- روند درصد تغییرات تلفات حوادث رانندگی در چند سال گذشته كشور ……………………………………………………………………. 63
نمودار4-5- روند كاهشی در تلفات تصادفات جادهای (برون شهری و روستایی) كشور …………………………………………………………………. 64
نمودار4-6- روند تغییرات تلفات تصادفات جادهای (برونشهری و روستایی) كشور در 10 سال گذشته ………………………………………. 64
نمودار4-7- سهم راههای برون شهری و روستایی در تلفات تصادفات جادهای ………………………………………………………………………………. 65
نمودار4-8- وضعیت استان در میزان تلفات تصادفات جادهای (برون شهری و روستایی) ………………………………………………………………. 67
نمودار4-9- وضعیت تلفات ناشی از تصادفات جادهای (برونشهری و روستایی) در بازه زمانی 92-1390 …………………………………… 68
نمودار4-10- وضعیت تلفات استان به تفكیك برون شهری و روستایی در سال 1392………………………………………………………………….. 69
نمودار4-11- درصد میزان تلفات استان به تفكیك برون شهری و روستایی در سالهای 1391 و 1392 ……………………………………. 69
نمودار4-12- درصد تلفات استان به تفكیك وضعیت متوفی در هنگام فوت در سال 1392 …………………………………………………………. 70
نمودار4-13- وضعیت تلفات استان به تفكیك جنس متوفی در سال 1392 …………………………………………………………………………………. 72
نمودار4-14- وضعیت تلفات استان به تفكیك گروه سنی كشته شدگان در سال 1392 ………………………………………………………………. 72
نمودار4-15- وضعیت تلفات استان به تفكیك میزان تحصیلات در سال 1392 ……………………………………………………………………………. 73
نمودار4-16- وضعیت تلفات استان به تفكیك محل فوت در سال 1392 ………………………………………………………………………………………. 74
نمودار4-17- وضعیت تلفات استان به تفكیك علت نهایی فوت در سال 1392 …………………………………………………………………………….. 75
نمودار4-18- وضعیت تلفات استان به تفكیك روشنایی در سال 1392 …………………………………………………………………………………………. 76
نمودار4-19- وضعیت تلفات استان به تفكیك نوع معبر برون شهری در سال 1392 ……………………………………………………………………. 77
نمودار4-20- وضعیت تلفات استان به تفكیك نحوه انتقال متوفی در سال 1392 ………………………………………………………………………… 78
نمودار4-21- وضعیت تلفات استان به تفكیك نحوه وقوع تصادفات در سال 1392 ………………………………………………………………………. 79
نمودار4-22- وضعیت تلفات استان به تفكیك خودروی مورد استفاده متوفی استان در سال 1392 ……………………………………………. 81
نمودار4-23- وضعیت تلفات استان به تفكیك خودروی مورد استفاده متوفی استان در سال 1392 ……………………………………………. 81
فهرست شكلها
عنوان صفحه
شكل1-1- ماهیت ترکیبی عوامل مؤثر در تصادفات ………………………………………………………………………………………………………………………. 29
شكل1-2- زنجیر های از عوامل مؤثر بر تصادفات (چانگ و همکاران، 2001) ………………………………………………………………………………. 30
فهرست پیوستها
عنوان صفحه
پیوست1- فراوانی استانی تلفات ناشی از تصادفات جادهای (برون شهری و روستایی) كشور- سال 1392……………………………………. 99
پیوست2- جدول فراوانی استانی تلفات ناشی از كل تصادفات كشور- سال 1392 ……………………………………………………………………… 100
پیوست2- شاخص متوسط نرخ تلفات ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. 101
پیوست4- رتبه بندی استانها در تلفات ناشی از تصادفات جادهای در بازه زمانی سه ساله از برنامه پنجم توسعه …………………….. 102
پیوست5-رتبه بندی عملكرد یكساله استانها در میزان تلفات ناشی از تصادفات جادهای ………………………………………………………….. 103
پیوست6- درصد تغییرات تلفات جادهای (روستایی و برونشهری) استان به تفكیك ماه-سال 1392…………………………………………. 104
پیوست7- نرخ تلفات محورهای استان مازندران (تعداد فوتی بر طول راه) …………………………………………………………………………………… 105
پیوست8- درصد فوتی محورهای برونشهری استان مازندران-سال 1392 …………………………………………………………………………………. 106
پیوست9- تعداد فوتی بر حسب حجم تردد در محورهای استان مازندران-سال 1392……………………………………………………………….. 107
پیوست10- استانهای اولویت‌دار در فوت در بیمارستان در سال 1392 ……………………………………………………………………………………… 108
پیوست11- مقایسه آمار متوفیات و مصدومان حوادث رانندگی سال 1390 و 1391 …………………………………………………………………. 109
پیوست12- مقایسه آمار متوفیات و مصدومان حوادث رانندگی سال 1391 و 1392………………………………………………………………….. 110
پیوست13- آمار متوفیات و مصدومان ناشی ارجاعی به مراكز پزشكی قانونی كشور در سال 1390……………………………………………. 111
پیوست14- آمار متوفیات و مصدومان ارجاعی به مراكز پزشكی قانونی كشور در سال 1391……………………………………………………… 112
پیوست15- آمار مقایسهای معاینات مصدومان ارجاعی به مراكز پزشكی قانونی كشور در سالهای 1384 تا 1389………………………113
پیوست16- آمار مقایسهای متوفیات ارجاعی به مراكز پزشكی قانونی كشور در سالهای 1384 تا 1389……………………………………. 114
پیوست17- آمار متوفیات و مصدومان ارجاعی به مراكز پزشكی مازندران در سال 1392 …………………………………………………………. 115
چكیده
مقدمه و هدف: در استان مازندران، بخشی از مشکلات حمل و نقل مربوط به تصادفات جادهای است. هزینه های ناشی از آن، یكی از چالشهای مهم استان بوده و خسارتهای مالی ناشی از آنها که بر بودجه خانواده و استان تحمیل میشود. ضرورت دارد به منظور جلوگیری از خسارتهای تصادفات جادهای، راهکارهای موثری به اجرا گذارده شود. هدف این مطالعه بررسی تلفات ناشی از تصادفات جادهای استان مازندران میباشد.
مواد و روشها: این مطالعه مقطعی و جامعه مورد مطالعه، تلفات ناشی از تصادفات جادهای استان مازندران در سال 1392 و ثبت شده در اداره كل حمل و نقل و پایانههای مازندران و سازمان پزشكی قانونی استان مازندران بوده است.
نتایج: تلفات ناشی از تصادفات جادهای در راههای برونشهری استان، اغلب راننده (44%) و مرد بوده و بیشتر در سنین 21 تا 30 (26%) قرار دارند. رابطه معكوس بین سطح تخصیلات و فراوانی تصادفات دیده میشود. اغلب خودروها سواری(40%) بوده كه بیشتر تلفات مربوط به برخورد وسایل نقلیه با یكدیگر (49%)بوده است. بیشترین تلفات در در محل حادثه اتفاق افتاده (54%) و اكثر آنها با آمبولانس (85.9%) به مراكز درمانی و بیمارستانها منتقل شدهاند. بیشترین تعداد تلفات ناشی از شكستگیهای متعدد (53%) بوده كه در روز (60%) و در راههای اصلی استان (82%) به وقوع پیوسته است.
نتیجه گیری: در سال 1392 كل تلفات تصادفات جادهای (راههای برونشهری و روستایی) استان 4.1 درصد و در راههای برونشهری به میزان 1.3 درصد (نسبت به سال 1391) افزایش یافته است. میزان تلفات در مردان بیشتر از زنان میباشد. افراد دارای تحصیلات دانشگاهی كمترین میزان تلفات را در تصادفات رانندگی داشته اند. بر خلاف باور همگانی بیشترین تعداد تلفات در روز اتفاق افتاده است. میزان تلفات در راههای اصلی بسیار بیشتر از آزادراهها و بزرگراهها میباشد. در مطالعه انجام شده، میتوان به تلفات بیشتر رانندگان، تاثیر جنس مذكر ،30-21 سال، برخورد وسایل نقلیه با یكدیگر و خودروهای سبك در بروز تصادفات منجر به فوت پی برد و بر اساس این یافته كه بیشترین متوفیات در بر اثر شكستگیهای متعدد بوده است.
- – مقدمه
امروزه حمل و نقل به دلیل داشتن نقش زیربنایی تاثیر فراوانی بر فرآیند رشد اقتصادی دارد. حمل و نقل یکی از پایههای اصلی توسعه پایدار و متوازن محسوب شده و در فرآیند توسعه اقتصادی و اجتماعی کشورها، همبستگی مستقیم میان گسترش حمل و نقل و دستیابی به نرخ رشد اقتصادی وجود دارد. حمل و نقل در بر گیرنده فعالیتهایی است که به شکلی گسترده در تمامی زمینهها جریان داشته و در مجموعه فعالیتها، نقش غیرقابل انکاری برعهده دارد. این گستردگی فعالیت، سبب حوادث مختلفی از جمله تصادفات جادهای میشود.
افزایش شمار خودروها، سبب شده جامعه و انسانها در معرض شرایط روحی و جسمی مختلفی گیرند. در حال حاضر زندگی از حالت سنتی خارج و كاملا ماشینی شده است. روند زندگی ماشینی حیات جامعه را در معرض تصادفات جادهای قرار داده است. شمار این تصادفات رو به افزایش است و در نتیجه، خسارتهای مالی ناشی از آنها که بر بودجه خانواده و كشور تحمیل میشود؛ بالا بوده و غیرقابل جبران است، از این رو ضرورت دارد به منظور جلوگیری از خسارتهای تصادفات جادهای استان، راهکارهای موثری به اجرا گذارده شود.
تصادفات جادهای یک پدیده اجتماعی در استان بوده که نیاز به شناسایی ابعاد زیر بنایی آن و نارساییهای مختلف از جمله کیفیت راهها و جادهها، کیفیت ساخت خودرو دارد. به طور قطع آمار معلولان و مصدومان ناشی از تصادفات جادهای چندین برابر میزان تلفات ناشی از آن است که پیامدهای جبران ناپذیر آن همچون بی سرپرستی، مسایل و مشکلات روحی و روانی، هزینههای هنگفت درمانی است. هیچگاه نباید از اهمیت تصادفات جادهای و تلفات ناشی از آن در استان مازندران، به علت خسارتها و هزینههایی مستقیم و غیر مستقیمی كه به همراه دارد و با توجه به این که تا حد زیادی قابل پیشگیری است، كاسته شده و یا به فراموشی سپرده شود.
تصادفات جادهای در حال حاضر به صورت یک معضل اجتماعی در سطح استان مطرح است که همه ساله جان شمار زیادی از مردم را گرفته و هزینه هایی را به جامعه وارد میکند. هر فردی که در یک تصادف، صدمه یا خسارت می بیند یا معلول و ناتوان شده یا این که جان خود را از دست میدهد، به دلیل این که یک فرد مستقل از دیگران نیست و در شبکه ای از ارتباط با دیگران زندگی میکند، بنابراین پیامد این حادثه فقط به شخص حادثه دیده بر نمی گردد، بلکه تمام کسانی که با زندگی وی در ارتباط هستند را نیز تحت تاثیر قرار میدهد.
تحقیقات اخیر در ایران نشان میدهد که 38 درصد تصادفات ناشی از مرگ و میرهای غیر طبیعی به علت تصادفات جادهای است. بر اساس آمار منتشر شده از سازمان پزشکی قانونی بیش از 235 هزار نفر بر اثر تصادفات رانندگی در کشور ایران، از سال 79 تا پایان سال 1389 کشته شده اند و طی این مدت بالغ بر 222 هزار نفر نیز بر اثر تصادفات رانندگی مصدوم شده اند(1). بنابراین یافتن راه حلی برای کاهش این تصادفات و مشکلات ناشی از آن، ضرورتی اجتناب ناپذیر تلقی میشود.
با توجه به عدم امکان ارزشگذاری واقعی برای جان انسانها و درد و رنج حاصل از دست دادن آنها، برآورد دقیق هزینههای یک تصادف امری غیر ممکن به نظر میرسد. در خصوص کشور ایران که هم اکنون در مرحله رشد فزاینده وسایل نقلیه و به دنبال آن افزایش شمار تصادفات و خسارات ناشی از آن قرار دارد، این مساله از اهمیت بیشتری برخوردار است. در این میان استان مازندران (با 591 نفر) که پس از استان خوزستان بیشترین آمار کشته شدگان تصادفات برونشهری را در سال 1392 به خود اختصاص داده است و روزانه به طور میانگین 6/1 نفر در تصادفات جادههای استان مازندران کشته میشوند نیز از اهمیت بالایی در این خصوص برخوردار است؛ بنابراین بررسی تلفات ناشی از تصادفات جادهای استان مازندران و شناسایی دلایل آن و محاسبه فراوانی این دلایل میتواند راهی برای کاهش تصادفات در جاده های استان مازندران باشد.
تشخیص و تعیین درست علت وقوع تصادفات ضمن آن که باعث حفظ حقوق شهروندی میشود موجب نمایان شدن عوامل به وجود آورنده تصادف نیز خواهد شد و در پیشگیری از حوادث مشابه بعدی بسیار موثر خواهد بود. به منظور افزایش ایمنی آمد وشد و پیشگیری از وقوع تصادفات و آسیبهای ناشی از آن و افزایش سطح آگاهی بایستی موارد اصلی تصادفات مشخص گردیده تا با آگاهی از آنها، در جهت رفع کاستیها گام برداشته و ضمن واپایش آن، از آسیب رسیدن به مردم جلوگیری شود.
وجود شهرهای بزرگ و كوچك و روستاهای فراوان، افزایش آسفالت راههای روستایی در سالهای اخیر و خصوصیات اجتماعی و اقتصادی ویژه باعث شده است تا بخش زیادی از سفرها در شهرها و محورهای روستایی، دستكم در مسافتهای كوتاه، با وسیله نقلیه انجام پذیرد. از سویی دیگر، مشخصات خاص جغرافیایی و جمعیتی در استان مازندران همچون تعدد شهرها و نزدیكی روستاها به محورهای اصلی جادهای، وجود كاربریهای متعدد و متنوع در حاشیه راهها، تراكم بالای جمعیت و غیره و مشكلات فرهنگی و اجتماعی مانند كمبود فرهنگ استفاده ایمن و اطلاعات كافی از نحوه استفاده از وسیله نقلیه نیز باعث افزایش تلفات ناشی از تصادفات جادهای مازندران گردیده است.
فرم در حال بارگذاری ...
|
[سه شنبه 1399-10-09] [ 11:23:00 ق.ظ ]
|
