فصل دوم. 9

 

2-1- مقدمه. 10

 

2-2- مفهوم تكنولوژی.. 10

 

2-3- طبقه بندی تکنولوژی.. 12

 

2-4- عناصر اصلی تكنولوژی.. 13

 

2-5-  مدیریت تكنولوژی.. 14

 

2-6- تكنولوژی و مزیت رقابتی.. 16

 

2-6-1- ابعاد مزیت رقابتی.. 17

 

2-7- اكتساب تكنولوژی.. 18

 

2-7-1- انتقال تكنولوژی.. 21

 

2-7-2- انواع شیوه های اكتساب تكنولوژی.. 24

 

2-7-3-  مدل‌های اكتساب تكنولوژی.. 30

 

2-8- مروری بر تحقیقات گذشته. 41

 

2-8-1- جایگاه اكتساب تكنولوژی در مطالعات صورت پذیرفته. 41

 

2-8-2- سابقه تحقیقات و مطالعات انجام گرفته. 42

 

2-8-3- معیارهای تاثیرگذار بر شیوه های اكتساب تكنولوژی.. 53

 

فصل سوّم. 63

 

3-1-مقدمه. 64

 

3-2-روش تحقیق.. 64

 

3-3- ابزار و روش گرد آوری اطلاعات.. 65

 

3-4- روایی ابزار اندازه گیری.. 66

 

3-5-جامعه و نمونه تحقیق.. 66

 

3-6-تکنیک DEMATEL فازی.. 66

 

3-7- روش تحلیل شبکه  ANP. 70

 

3-7-1- تفاوت روش تحلیل شبکه و تحلیل سلسله مراتبی.. 71

 

3-7-2- مراحل روش تحلیل شبکه. 72

 

3-7-2-1- ساخت مدل و پیکربندی مساله. 72

 

3-7-2-2-تشکیل ماتریس مقایسه زوجی و محاسبه بردار های وزن.. 72

 

3-7-2-3-تشکیل سوپر ماتریس…. 73

 

3-7-2-4محاسبه توزیع ماندار سوپر ماتریس وزن دار شده 74

 

3-7-2-5- نرمال کردن وزن‌های بدست آمده با در نظر گرفتن هر خوشه. 74

 

3-7-2-6-انتخاب گزینه برتر. 74

 

فصل چهارم. 75

 

4-1- مقدمه. 76

 

4-2- گروه بندی عوامل تاثیر گذار در استراتژی اکتساب تکنولوژی.. 76

 

4-2-1- عوامل شناسایی شده برای قابلیت سازمان.. 77

 

4-2-2- عوامل شناسایی شده برای استراتژی سازمان.. 77

 

4-2-3- عوامل شناسایی شده برای برای تکنولوژی.. 78

 

4-2-4- عوامل شناسایی شده برای عوامل محیطی.. 78

 

4-3- تاثیر گروه های اصلی اثر گذار بر همدیگر. 79

 

4-4- شناسایی ارتباط عوامل در درون هریک از گروه‌ها 83

 

 

4-4-1- ارتباط بین عوامل مربوط به قابلیت سازمان.. 83

 

4-4-2- ارتباط بین عوامل مربوط به استراتژی سازمان.. 84

 

4-4-3- ارتباط بین عوامل مربوط به تکنولوژی سازمان.. 85

 

4-4-4- ارتباط بین عوامل مربوط به محیط.. 86

 

جدول4-8 ارتباط عوامل مربوط به محیط.. 86

 

4-5- مدل تحقیق.. 87

 

4-6- روش ANP برای اولویت بندی استراتژی‌های اکتساب.. 88

 

4-6-1- اولویت بندی تاثیر هر یک از گروه‌ها بر روی هدف.. 88

 

4-6-2- اولویت بندی معیارها در درون هر کدام از گروه‌ها 89

 

4-6-3- سوپر ماتریس اولیه. 93

 

4-6-4- توزیع ماندار سوپر ماتریس…. 97

 

4-6-5- وزن نرمال شده استراتژی‌های اکتساب تکنولوژی.. 101

 

فصل پنجم. 102

 

5-1- مقدمه. 103

 

5-2- تجزیه‎وتحلیل سوالات تحقیق.. 103

 

5-2-1- سوال اصلی.. 103

 

5-2-2- سوالات فرعی: 104

 

5-3- یافته‌ها و نتایج تحقیق.. 105

 

5-4- پیشنهادات تحقیق.. 107

 

5-4-1- پیشنهادهایی برای صنعت پتروشیمی ایران.. 107

 

5-4-2- پیشنهادهای برای تحقیقات آتی.. 107

 

ضمیمه. 108

 

Abstract 143

 

 

 

فهرست جداول

 

جدول2-1 اثرات و نتایج مورد انتظار ناشی از اكتساب تكنولوژی…………………………………………………………………………………………………………………………….. 20

 

جدول2-2 انواع روشهای اكتساب تكنولوژی با توجه به تحقیقات گذشته……………………………………………………………………………………………………………. 28

 

جدول 2-3 دسته بندی شیوه های اكتساب تكنولوژی به سه دسته كلی……………………………………………………………………………………………………………. 29

 

جدول 2-4مدل چیزا…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 30

 

جدول2-5 مدل روبرت و بری………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 32

 

جدول2-6 مدل فورد…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 33

 

جدول 2-7 مدل Gilbert……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 35

 

جدول 2-8 مدل جامع انتخاب روش مناسب اكتساب تكنولوژی…………………………………………………………………………………………………………………………….. 36

 

جدول 2-9 متداول‌ترین تحقیقات صورت پذیرفته در حوزه تكنولوژی در كشورهای در حال توسعه و توسعه یافته………………………… 41

 

ستین دمار……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 41

 

جدول2-10 ‌دسته بندی تحقیقات پیشین (خارجی)…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 46

 

جدول 2-11 دسته بندی تحقیقات پیشین ( داخلی)……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 52

 

جدول 2-12 معیارهای اكتساب تكنولوژی………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 53

 

جدول2-13 ابعاد اكتساب تكنولوژی و تحقیقات پیشین……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 57

 

جدول2-14 تعریف معیارهای تاثیرگذار بر شیوه های اكتساب تكنولوژی…………………………………………………………………………………………………………… 57

 

جدول 3-1 اصطلاحات زبانی و ارزشهای زبانی متناظر تکنیک DEMATEL………………………………………………………………………………………………….. 66

 

جدول 4-1عوامل گروه بندی شده در گروه قابلیت سازمان………………………………………………………………………………………………………………………………………. 76

 

جدول4-2 عوامل شناسایی شده برای استراتژی سازمان…………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 76

 

جدول4-3 عوامل گروه بندی شده در گروه تکنولوژی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 77

 

جدول4-4 عوامل گروه بندی شده در گروه عوامل محیطی……………………………………………………………………………………………………………………………………….. 77

 

جدول 4-5 نحوه ارتباط عوامل مربوط به قابلیت سازمان……………………………………………………………………………………………………………………………………………. 82

 

جدول4-6 ارتباط عوامل مربوط به استراتژی سازمان…………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 83

 

جدول4-7 ارتباط عوامل مربوط به تکنولوژی سازمان…………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 84

 

جدول 4-9سوپر ماتریس اولیه…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 92

 

جدول 4-10 توزیع ماندار سوپر ماتریس…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 96

 

 

 

نمودارها

 

نمودار2-1 عناصر تشکیل دهنده تکنولوژی.. 13

 

نمودار2-2 فرایند انتقال تکنولوژی.. 23

 

نمودار3-1 فرایند کلی تحقیق.. 65

 

نمودار4-2 نتایج مقایسات زوجی معیارها با توجه به هدف.. 87

 

نمودار 4-3 مقایسات زوجی معیارها با توجه به قابلیت سازمان.. 88

 

نمودار 4-4 مقایسات زوجی معیارها با توجه به استراتژی سازمان.. 89

 

نمودار 4-5 مقایسات زوجی معیارها با توجه به تکنولوژی.. 90

 

نمودار 4-6 مقایسات زوجی معیارها با توجه عوامل محیطی.. 91

 

نمودار4-7 وزن نرمال شده استراتژی‌های اکتساب تکنولوژی.. 100

 

 

 

چکیده

 

با توجه به سرعت جهانی شدن و  رقابت تنگاتنگ در عرصه جهانی، تکنولوژی‌های برتر به عنوان مزیت رقابتی برای حضور در بازار های جهانی مطرح شده‌اند. اگر سازمان‌ها می‌خواهند از تغییرات تکنولوژیکی عقب نمانند، می‌باید قادر باشند تا تکنولوژی‌های مورد نیاز خود را کسب و از تکنولوژی‌های خود بهره برداری کنند. در تنظیم استراتژی تکنولوژی یکی از بحرانی‌ترین مراحل این است که چگونه تکنولوژی مورد نیاز را کسب کنیم. اکتساب تکنولوژی این مورد را در نظر می‌گیرد که آیا تکنولوژی را از طریق توسعه داخلی، همکاری با دیگر شرکت‌ها و موسسات و یا خرید تکنولوژی بدست آوریم.

 

این پژوهش با هدف اولویت بندی استراتژی های اکتساب تکنولوژی انجام گرفت که اجزای کلیدی موثر بر سبک اکتساب تکنولوژی شناسایی گردید سپس این عوامل در چهار گروه عوامل محیطی ، تکنولوژی سازمان، استراتژی  وعوامل مربوط به قابلیت سازمان گروه بندی شد. ارتباط درون هر یک از گروه ها با استفاده از ماتریس مقایسات زوجی بدست آمد و ارتباط بین گروه ها با تکنیک  DEMATEL  فازی حاصل شد و نهایتا با استفاده از روش ANP استراتژی های اکتساب تکنولوژی اولویت بندی گردید.