2-2 تعریف رنگ 10

 

2-3 پیشینه رنگ 11

 

2-4 رابطه نور و رنگ 13

 

2-5 تأثیرات نور 14

 

2-7 رنگ‌های هماهنگ 152-6 ارزش رنگی 15

 

2- 8 دمای رنگ 16

 

2-9 بافت 16

 

2-10 کُمپوزیسیون رنگ 17

 

2-11 زمینه و رنگ‌های روی زمینه 17

 

2-12 رابطه رنگ و فرم (شكل) 18

 

2-13 وسایل تأكید فرم (مزاج رنگ) 18

 

2-14 رنگ‌های تأثیرگذار و رنگ‌های تأثیرپذیر 19

 

2-15 اثر فضای رنگ­ها 20

 

2-16 جلوه‌های فضای رنگ‌ها 20

 

2-17 رنگ كاهشی، افزایشی 21

 

2-18 ریتم رنگ 21

 

2-19  روان‌شناسی رنگ 22

 

2-19-1 تعریف روان‌شناسی 22

 

2-20رنگ از دیدگاه روان شناسی 22

 

2-20-1 معانی رنگ‌ها 22

 

2-20-2 سمبولیسم رنگ 27

 

2-21 احساس نور از نظر روان­شنا­سی فیزیولوژیك 28

 

2-22 احساس و ادراک 28

 

2-23 آمادگی ذهنی 30

 

2-24تلقین 30

 

2-25خطای بینایی، حركتی، خطا­­ های بصری، توهم­ها 30

 

فصل سوم : مخاطب شناسی

 

3-1 مخاطب شناسی 33

 

3-2-1 دلایل مختلف مخاطب بودن 333- 2 تعریف مخاطب 33

 

3-3دسته بندی مخاطب 34

 

3-3-1 دسته بندی مخاطبین بر مبنای ویژگی­های جمعیت شناسی 34

 

3-3-2 دسته بندی مخاطبان برحسب باورها 34

 

3-3-3 دسته بندی مخاطب بر اساس نگرش­ها 34

 

3-3-4 دسته بندی مخاطب بر اساس دسترسی 34

 

3-3-5 دسته بندی مخاطبین بر اساس رفتار 35

 

3-3-6 دسته بندی مخاطبین بر اساس توصیف و استفاده از رسانه­ها 35

 

3-4 عوامل مربوط به مخاطب 35

 

3-4-1مسایل و مشكلات اجتماعی مخاطبین 36

 

3-4-2 تفاوت های فردی 36

 

 

3-4-3 شخصیّت 36

 

3-4-4 جنس 37

 

3-4-5 گروه سنّی 37

 

3-4-6 شیوه زندگی 37

 

3-4-7 قومیّت 38

 

3-4-8 تحصیلات 38

 

3-4-9 سلیقه 38

 

3-4-10 اهمیّت شناخت مخاطبان 38

 

3-5 دلایل انتخاب رنگ از نظر مخاطب در علم روانشناسی 39

 

3-5-1 خاكستری 39

 

3-5-2 آبی 39

 

3-5- 3 سبز 39

 

3-5-4 قرمز 39

 

3-5-5 زرد 39

 

3-5-6 بنفش 40

 

3-5-8 سیاه 403-5-7 قهوه ای 40

 

3- 6 تأثیرات روانی رنگ بر خصوصیّات شخصی و روحی افراد 41

 

3-6-1 اثر روانی رنگ در سالمندان 42

 

3-6-2 اثر روانی رنگ در كودكان 42

 

3-7 جلب مخاطب از طریق رنگ 43

 

فصل چهارم: عنوان بندی

 

4-1 تعریف عنوان­بندی (تیتراژ) 45

 

4-2 تعریف عنوان­بندی از نظر اساتید 45

 

4-3 لزوم طراحی عنوان­بندی برای فیلم 47

 

4-4 تاریخچه عنوان‌بندی در جهان 48

 

4-5 انواع عنوان‌بندی 49

 

4-5-1 عنوان‌بندی آغازین 50

 

4-5-2 عنوان‌بندی پایانی 51

 

4-5-3 عنوان‌های اعتباری 51

 

4-5-4 تفاوت های عنوان‌بندی آغازین و پایانی 52

 

4- 6 دسته بندی عنوان‌بندی 53

 

4-7 نكاتی كه از نظر مرتضی ممیز برای ساخت عنوان­بندی خوب لازم است: 54

 

4-8 انواع تكنیك‌ های ساخت عنوان بندی 54

 

4-9 کمپوزیسیون مطلوب 56

 

4-10 ژانر 57

 

4-10-1 تعریف ژانر‏ 57

 

4-10-2 انواع ژانر 57

 

4- 11 كاربرد ژانر در بحث تولید فیلم 60

 

4-11-1 تحولات ژانرها 61

 

4-11-2 پیدایش‏ژانرها 62

 

4-12  ویژگی های یک عنوان‌بندی خوب 654-11-3 كاركرد ژانرها در تحلیل فیلم 63

 

4- 12-1 عنوان­بندی خوب و مناسب 65

 

4-12- 2خلاقیّت 67

 

4-12-3 فضاسازی 67

 

4-12-4 اتّصال عنوان‌بندی به فیلم 67

 

4-12-5 تناسب نوع حروف با فضای فیلم 68

 

4-12-6 هماهنگی عنوان‌بندی آغازین و پایانی 68

 

4-12-7 زمان بندی عنوان‌بندی 69

 

4- 13 افراد مشهور در زمینه‌ی عنوان بندی 70

 

4-13-1 سائول باس 70

 

4-13-2 سبک کاری 72

 

4-13-3 فهرست فیلم هایی که سائول باس برای آنها عنوان‌بندی طراحی کرد 73

 

4پ13-4 تحلیل عنوان‌بندی فیلم “سرگیجه” اثر سائول باس 76

 

4-14 ویژگی آثار سائول باس 79

 

4-15 تاریخچه‌ی عنوان بندی در ایران 80

 

4-16 افراد مشهور در ساخت عنوان­بندی دهه­های 40-60 82

 

4-16-1 طراحان عنوان بندی در ایران 83

 

4-18آمار 101

 

نمونه پرسشنامه 102

 

نتیجه گیری آخر 114

 

122

 

شرح کار عملی 122

 

 

 

 

 

تحصیلی پاسخگویان 106

 

 

 

تعریف مسئله

 

در ­این تحقیق تلاش بر ­این بوده­ است که عنوان­بندی را­­­ مورد بررّسی قرار دهیم و تأثیرات متقابل روانشناسی رنگ در ساخت عنوان­بندی و تأثیر بصری آن بر مخاطب را مورد سنجش قرار دهیم.

 

1-2 ضرورت و اهمیّت تحقیق

 

با توجّه به­ اینکه صنعت سینما روز به روز در حال توسعه و تکامل است، روزانه هزاران مخاطب با    ویژگی­های منحصر به­ فرد را جذب خود می­کند. سینما صنعتی پر مخاطب و پول ساز است. عامل مهّمی برای انتقال پیام، ارتباطات بین المللی و تبادلات فرهنگی است. عنوان­بندی دریچه­ای است که مخاطب برای ورود به متن اصلی فیلم باید از آن عبورکند تا بتواند به محتوای اصلی آن دست پیدا کند.      عنوان­بندی فیلم آینه­ی تمام نمای ژانر فیلم است، پس ­باید به درستی ساخته شود تا ذهن بیننده را برای رسیدن به هدف اصلی ساخت فیلم هدایت کند. از آنجا که رنگ یکی از مهّم­ترین و پرکاربرد ­ترین عوامل بصری است می­توان با مدد گرفتن از آن به یک عنوان­بندی موفّق و مؤثّر دست یافت. علم و آگاهی ما از معانی رنگ­ها و روانشناسی رنگ به ما کمک می­کند تا به وسیله­ی آن منظور فیلم را راحت­تر به بیننده القاکنیم.

 

1-3 سؤالات تحقیق

 

1-  عنوان­بندی چیست؟

 

2- عوامل تشکیل دهنده­یِ عنوان­بندی کدام اند؟

 

3- مشخّصاتِ یک عنوان­بندی خوب چیست؟

 

4- زمانِ مناسب برای عنوان­بندی چه مقدار است؟

 

5- آیا رنگ بر عنوان­بندی تأثیر دارد؟

 

6- رنگ از نظر مخاطبین چه معانی دارد؟

 

7- بیشترین رنگ_­های استفاده شده در عنوان­بندی فیلم­های ایرانی کدامند؟

 

8- در ایران چه تکنیک­هایی برای ساخت عنوان­بندی مورد استفاده قرار می­گیرد؟

 

1-4 فرضیّات تحقیق

 

1-  عنوان­بندی یکی از عوامل مهمّ در معرفی فیلم است.

 

2- عنوان­بندی خوب باعث موفّقیّت فیلم می شود.

 

3- عنوان­بندی خوب در ذهن بیننده ماندگار است.

 

4- عنوان­بندی براساس ژانر­های مختلف هنری متفاوت ساخته می­شود.

 

5- بیشترین ژانر مورد استفاده در ساخت فیلم در ایران ژانر اجتماعی می­باشد.

 

6- ارتباط درست بین ژانر فیلم و عنوان­بندی بسیار مهّم و حائز اهمیّت است.

 

7- رنگ عامل مؤثّری در ساخت عنوان­بندی مناسب است.

 

8- رنگ­ها باید بر اساس ژانر و محتوای فیلم انتخاب و مورد استفاده قرار­گیرد.

 

9- رنگ القاءکننده­ی حال و هوای محتوای فیلم است.

 

1-5 اهداف اصلی و فرعی

 

هدف اصلی از این تحقیق رسیدن به نقش رنگ در عنوان­بندی فیلم است. آیا این مقوله در ایران از ارزش کافی برخوردار است؟ تا چه حد به عنوان­بندی اهمیّت داده و هنگام ساخت آن به هماهنگی رنگ­­ها با ژانر فیلم توجّه می­شود. آیا عنوان­بندی­ها­­یی که در ایران ساخته می­شود با محتوای اصلی فیلم هم راستا هستند و رنگ در عنوان­بندی فیلم­های ایرانی به چه صورت و به چه میزان مورد استفاده قرار می­­گیرد.

 

1-6 روش جمع آوری اطّلاعات

 

شیوه جمع­آوری اطّلاعات به صورت کتابخانه­ای، اینترنت، همچنین جمع­آوری اطّلاعات به روش میدانی، مصاحبه و تهیّه پرسشنامه و آنالیز و بررسی 150 عدد عنوان­بندی فیلم از بین 300 عنوان­بندی فیلم بوده است.

 

1-7 کاربرد تحقیق

 

از نتایج این تحقیق می­توان در بررسی و سنجش کیفیّت عنوان­بندی فیلم­ها استفاده کرد. همینطور به بررسی عوامل مختلفی­که به موفّقیّت یک عنوان­بندی و ماندگاری آن کمک می­کند دست یافت، زیرا تأثیر­    عنوان­بندی بر­ مخاطب بسیار حائز اهمّیت است. در این تحقیق  ژانرهای مختلف معرفی شده که با آگاهی از آن می­توان به تحلیل و محتوای فیلم راحت­تر دست پیدا­ کرد و همینطور رنگ­های مختلف از لحاظ مبانی و علم روانشناسی مورد بررسی قرار داده شده است تا به بهترین و مناسب­ترین رنگ برای ساخت عنوان­بندی هماهنگ با ژانر فیلم رسید.                                                     

 

1-8 پیشینه تحقیق

 

در باب این موضوع تنها یک جلد کتاب با عنوان گرافیک در عنوان بندی فیلم( نگارش و ترجمه فرشته سعیدی پور)که نگاهی اجمالی به مبحث سینما و به تعریف عنوان بندی و کارکرد آن پرداخته به چاپ   رسیده است. در خصوص مبحث رنگ در عنوان­بندی به صورت اختصاصی هیچ­گونه مقاله یا کتابی به چاپ نرسیده است.

 

 پایان نامه ها

 

 

1. « بررسی ادراك رنگ در تبلیغات فرهنگی و اجتماعی»/ خانم مرجان كورش‌نیا/ كارشناسی ارشد ارتباط تصویری/ تهران،1385

 

1. « ب‍ررس‍ی‌ و ت‍ح‍ل‍ی‍ل‌ رن‍گ‌ از زوای‍ای‌ م‍خ‍ت‍ل‍ف»/ آقای وح‍ی‍د ش‍ی‍خ‍ی‍ان/ كارشناسی ارشد معماری/ ت‍ه‍ران‌۱۳۸۳/ دان‍ش‍گ‍اه‌ آزاد اس‍لام‍ی‌ ، دان‍ش‍ک‍ده‌ ه‍ن‍ر و م‍ع‍م‍اری‌

 

1. « رنگ و مطالعه تأثیر آن در بازارهای جهانی»/ خانم نگار شیوخی/ كارشناسی ارشد ارتباط تصویری/ تهران، ۱۳۸۴/ دان‍ش‍گ‍اه‌ آزاد اس‍لام‍ی‌ ، دان‍ش‍ک‍ده‌ ه‍ن‍ر و م‍ع‍م‍اری‌

 

1. « نقش رنگ در نقاشی ایران»/ خانم ربابه حبیبیان/ کارشناسی‌ارشد نقاشی/ تهران، ۱۳۸۵/ دان‍ش‍گ‍اه‌ آزاد اس‍لام‍ی‌ ، دان‍ش‍ک‍ده‌ ه‍ن‍ر و م‍ع‍م‍اری‌

 

1. « مفهوم رنگ در زندگی، فرهنگ، هنر و باور ایرانیان در عهد باستان»/ خانم سارا راکعی/ ‏‫ تهران، ۱۳۸۵/ کارشناسی‌ارشد پژوهش هنر

 

1. « ارگونومی ادراکی رنگ در منظر شهری»/ آقای اکبر مرادی‌پور/ کارشناسی ارشد شهرسازی، گرایش طراحی و برنامه ریزی شهری و منطقه‌ا‌ی/ تهران، ۱۳۸۶/ دان‍ش‍گ‍اه‌ آزاد اس‍لام‍ی‌ ، دان‍ش‍ک‍ده‌ ه‍ن‍ر و م‍ع‍م‍اری‌

 

1. « بررسی رنگ و فرم در گرافیک بزرگ شهری»/ خانم ستاره درخشان‌دلجویی/ کارشناسی ارشد ارتباط تصویری/ تهران، ۱۳۸۶

 

1. « نقش موسیقیایی رنگ و فرم در نقاشی»/ خانم نسیم انصافی/ کارشناسی ارشد نقاشی/ تهران، ۱۳۸۶

 

 

2-2: یادگیری …………………………………………………………………………13

 

2-3: انگیزش و یادگیری ……………………………………………………………..14

 

2-4: الگوهای یادگیری ……………………………………………………………15

 

2-4-1: یادگیری به کمک مشاهده ……………………………………………..16

 

2-5: نظریه های یادگیری ………………………………………………………………17

 

2-5-1: نظریه شرطی (رفتارگرایی) ……………………………………………….18

 

2-5-2: نظریه شناختی …………………………………………………………..18

 

2-5-2-1: نظریه رشد ذهنی پیاژه ……………………………………………………19

 

2-5-2-2: مفاهیم اصلی نظریه پیاژه ……………………………………………………….20

 

2-5-2-3: استفاده عملی از نظریه پیاژه برای بهبود فرآیند آموزش – یادگیری ………………………………21

 

2-5-3: نظریه یادگیری اجتماعی ……………………………………………………..22

 

2-5-3-1: نظریه برونر …………………………………………………………………………..23

 

2-5-3-2: کاربرد نظریه برونر در تولید انیمیشن آموزشی ………………………………………………………………..25

 

فصل سوم:آموزش هنر به کودکان

 

3-1: آموزش هنر ……………………………………………………………………….27

 

3-2: آموزش هنر به کودکان …………………………………………………………………..27

 

3-3: نقش بزرگسالان در نقاشی کودک …………………………………………..28

 

3-4: نقش مدرسه در نقاشی کودک ……………………………………………….29

 

3-5: ابزار ……………………………………………………………………………………..31

 

3-6: غلط گیری ………………………………………………………………………32

 

3-7: نسخه برداری……………………………………………………………………………..32

 

3-8: نکات کلیدی در آموزش نقاشی به کودک …………………………………………………………………………………33

 

3-9: اهداف آموزش هنر به کودکان …………………………………………………………………………………………………..34

 

3-9-1: اهداف شیوه آموزشی های – اسکوپ ……………………………………………………………………………………36

 

3-10: آموزش هنر به کودکان پیش دبستانی ……………………………………………………………………………………37

 

3-10-1: مفاهیم بصری ……………………………………………………………………………………………………………………..37

 

3-10-2: مفاهیم ارتباطی …………………………………………………………………………………………………………………..38

 

3-10-3: مفاهیم ابزاری ……………………………………………………………………………………………………………………..38

 

3-11: کاربرد هنر در آموزش …………………………………………………………………………………………………………….38

 

3-11-1: رشد اجتماعی – عاطفی …………………………………………………………………………………………………….41

 

3-11-2: رشد شناختی ……………………………………………………………………………………………………………………..41

 

3-11-3: رشد اجتماعی – فرهنگی …………………………………………………………………………………………………..42

 

3-11-4: پیشرفت تحصیلی ……………………………………………………………………………………………………………….42

 

3-11-4-1: نوشتن …………………………………………………………………………………………………………………………….43

 

3-11-4-2: املاء ………………………………………………………………………………………………………………………………..43

 

3-11-4-3: انشاء ……………………………………………………………………………………………………………………………….44

 

3-11-4-4: آموزش فلسفه ………………………………………………………………………………………………………………..44

 

3-11-4-5: ریاضی و حساب …………………………………………………………………………………………………………….45

 

3-12: نقش تربیتی هنر …………………………………………………………………………………………………………………….45

 

3-12-1: ایجاد آرامش ……………………………………………………………………………………………………………………….45

 

 

3-12-2: توانایی پالایش و شگفتی و هیجان …………………………………………………………………………………….46

 

3-12-3: داشتن نقش اصلاحی غیرمستقیم ……………………………………………………………………………………..46

 

3-12-4: شکوفایی ارزش های اصیل انسانی …………………………………………………………………………………….47

 

3-12-5: ایجاد خلاقیت و اعتماد به نفس …………………………………………………………………………………………47

 

3-13: تأثیر هنر بر ناتوانی های یادگیری ………………………………………………………………………………………….48

 

 

 

فصل چهارم: کودکان پیش دبستانی

 

4-1: کودکی ……………………………………………………………………………………..51

 

4-2: کودکی اول (نوزادی، شیرخوارگی) ……………………………………………………………………………………………52

 

4-3: کودکی دوم (کودکی میانه) ………………………………………………………………………………………………………52

 

4-3-1: نموّ بدنی ……………………………………………………………………………………..53

 

4-3-2: تحول شناختی………………………………………………………………………………………………………………………..53

 

4-3-3: تحول عاطفی…………………………………………………………………………………………………………………………..56

 

4-3-4: تحول اخلاقی …………………………………………………………………………………………………………………………57

 

4-3-5: اجتماعی شدن ……………………………………………………………………………………………………………………….58

 

4-3-6: تحول اجتماعی در ارتباط با همسالان …………………………………………………………………………………..59

 

4-3-7: تحول زبانی …………………………………………………………………………………………………………………………….61

 

4-4: کودک سوم (کودک پایانی) ……………………………………………………………………………………………………….61

 

 

 

فصل پنجم: نقاشی کودکان

 

5-1: تاریخچه ……………………………………………………………………………………………….64

 

5-2: اهمیت توجه به نقاشی کودکان …………………………………………………………………………………………………68

 

5-2-1: خلاقیت ………………………………………………………………………………………………….70

 

5-2-2: ارزش های بیانی نقاشی …………………………………………………………………………………………………………71

 

5-2-2-1:  نیاز طبیعی در خدمت تکامل انسان ………………………………………………………………………………..71

 

5-2-2-2: ارزیابی رشد ذهنی کودک و آزمون هوش ………………………………………………………………………..71

 

5-2-2-3: شناخت و تحلیل مسائل عاطفی و روانی ………………………………………………………………………….72

 

5-2-2-4: برون ریزی هیجانات …………………………………………………………………………………………………………72

 

5-2-3: هنر درمانی …………………………………………………………………………………………………………………………….73

 

5-3: مراحل تکامل  …………………………………………………………………………………………………………………………….78

 

5-4: نقاشی از دیدگاه کودک  ……………………………………………………………………………………………………………83

 

5-5: انگیزه کودک از کشیدن نقاشی  ………………………………………………………………………………………………..86

 

5-6: تفاوت های فردی  ……………………………………………………………………………………………………………………..90

 

5-7: نقاشی کودکان به مثابه هنر ………………………………………………………………………………………………………92

 

5-8: هنر کودکان در مقایسه با بزرگسالان  ………………………………………………………………………………………97

 

5-9: تقویت درک هنری کودک ………………………………………………………………………………………………………100

 

 

 

فصل ششم: کودک، رسانه و انیمیشن

 

6-1: رسانه …………………………………………………………………………………………………………….105

 

6-2: انواع رسانه ……………………………………………………………………………………………………105

 

6-3: تلویزیون ……………………………………………………………………………………………………….106

 

6-4: مخاطب کودک …………………………………………………………………………………………….108

 

6-5: تأثیر تلویزیون بر کودکان ………………………………………………………………………………………………………..109

 

6-6: نحوه برقراری ارتباط کودک با تلویزیون ………………………………………………………………………………….113

 

6-7: علاقه کودکان به تماشای برنامه های تلویزیون ………………………………………………………………………116

 

6-8: چگونگی و میزان تماشای تلویزیون در دوران کودکی ……………………………………………………………120

 

6-9: تأثیرات انیمیشن بر کودکان ……………………………………………………………………………………………………124

 

6-10: کودک و انیمیشن ………………………………………………………………………………………………………………….126

 

6-11: تاریخچه انیمشن های آموزشی …………………………………………………………………………………………….127

 

6-11-1: روند تولیدات انیمیشن در سیما ……………………………………………………………………………………….130

 

6-11-2: روند تولید انیمیشن های آموزشی در صبا ……………………………………………………………………….131

 

فصل هفتم: انیمیشن و دنیای کودک

 

7-1: انیمیشن ………………………………………………………………..135

 

7-2: تاریخچه انیمیشن …………………………………………………..135

 

7-3: تکامل انیمیشن در جهت سرگرمی کودکان……………………………………………………..136

 

7-4: جذابیت های انیمیشن برای کودکان…………………………………………..138

 

7-4-1: تکنیک نقاشی متحرک…………………………………………………………..138

 

7-4-2: تکنیک عروسکی…………………………………………………………………139

 

7-4-3: تکنیک مقوای بریده ……………………………………………………..139

 

7-4-4: تکنیک خمیری…………………………………………………………….139

 

7-4-5: تکنیک سه بعدی…………………………………………………………………………………139

 

7-5: ویژگی های مشترک انیمیشن با کودک……………………………………..140

 

7-6: فواید استفاده از انیمیشن آموزشی …………………………………………………143

 

 

 

فصل هشتم: نتایج یک آزمون

 

8-1: جامعه، نمونه، روش نمونه گیری ………………………………………………………….144

 

8-2: ابزار یا متغیر مستقل………………………………………………………………………….145

 

8-: متغیر وابسته …………………………………………………………………………..145

 

8-4: شاخص های پژوهش …………………………………………………………………….146

 

8-4-1: موضوع …………………………………………………………………………………….146

 

8-4-2: رنگ…………………………………………………………………………………147

 

8-4-2-1: نوع رنگ ……………………………………………………………………….147

 

8-4-2-2: اشباع ………………………………………………………………………………147

 

8-4-2-3: درخشندگی …………………………………………………………..147

 

8-4-3: شکل …………………………………………………………………………………..148

 

8-4-4: محتوای آموزشی ……………………………………………………………………149

 

8-4-5: تأکید ……………………………………………………………………….149

 

8-4-6: کادر ……………………………………………………………………………………..150

 

8-5: روش اجرا …………………………………………………………………………….150

 

8-6: یافته ها …………………………………………………………………………………………152

 

8-6-1: موضوع ………………………………………………….153

 

8-6-2: رنگ …………………………………………………………………………………..155

 

8-6-3: شکل ……………………………………………………………………………….157

 

 

2-1-5- ویژگی های ادراک فیزیونومی (شهودی) در کودک 17

 

2-1-6- وحدت حس  ها در تفکر شهودی کودک 22

 

2-1-7- خلاقیت در دوران کودکی 23

 

2-2- کودک درون: 25

 

2-2-1- تاریخچه کودک درون 25

 

2-2-2- کودکی خردسال آنها را هدایت خواهد کرد 28

 

2-2-3- تجربه کودک درون 30

 

2-3- ابزار مراقبت از کودک درون 31

 

2-3-1- نقاشی 31

 

2-3-2- ارتباط مغز با دست و کودک درون 34

 

2-3-3- بازی و خلاقیت 35

 

2-4- ملاقات با کودک درون 36

 

2-4-1- پذیرش کودک خشمگین درون 40

 

2-4-2- یافتن والد مهر آمیز درون 42

 

2-5- شفای زخم های کودکی 43

 

2-5-1- مشاور خود شدن 43

 

2-5-2- بگذارید کودک درونتان بازی کند 44

 

2-5-3- بازی 44

 

2-5-4- قدردانی از کودک خلاق درون 45

 

فصل سوم: نگاهی به اکسپرسیونیسم 59

 

3-1- اکسپرسیونیسم 60

 

3-1-1- اکسپرسیونیسم در آلمان و پاریس 64

 

3-2- اکسپرسیونیسم انتزاعی 66

 

3-2-1- گرایشات اکسپرسیونیسم انتزاعی 74

 

3-3- نقاشان اکسپرسیونیسم و اکسپرسیونیسم انتزاعی 76

 

فصل چهارم: تاثیر کودک درون در خلق آثار اکسپرسیونیستی 97

 

4-1- هنر و هنرمند از دیدگاه روانشناسان 98

 

4-1-1- هنر چیست و هنرمند کیست؟ 98

 

4-1-2- شخصیت هنرمند 100

 

4-1-3- روانشناسی هنر 101

 

4-1-4- هنر و هنرمند از دیدگاه روان تحلیل گران و روانشناسان 102

 

4-2- کودک و انسان باستان 105

 

4-2-1- الهام در انسان باستانی/ تفکر شهودی کودک 105

 

4-2-2- غلبه احساس بر تفکر در انسان باستانی / غلبه احساس بر تفکر در کودک 107

 

 

4-3- کودک درون و هنر 108

 

4-3-1- نگاه کودکی بزرگان 108

 

4-3-2- تخیل دوران کودکی و بازآفرینی خلاقیت بزرگسالی 117

 

4-3-3- هنرمندان و شاعران کودکان خودیافته 124

 

4-3-4- کودک درون و اکسپرسیونیسم 127

 

فصل پنجم: نتیجه گیری و گزارش کار 134

 

   5-1 نتیجه گیری ………………………..134

 

       5-2 گزارش کار ………………………136

 

فهرست منابع 137

 

 مقدمه:

 

کودک درون حضوری قدرتمند دارد. در کانون هستی ما به سر می برد. با شور و شوق مدام محیطش را کشف می کند. از احساسهایش با خبر است و آشکارا آنها را نشان می دهد. وقتی آزار
می بیند، گریه می کند. وقتی خشمگین است فریاد می زند. وقتی خوشحال است لبخند می زند یا از ته دل می خندد. این کودک بسیار حساس و غریزی نیز هست. دوست دارد بازی و کشف کند و هر لحظه اش تازه و سرشار از شگفتی است: چشمه بی انتهای خلاقیت و سرزندگی؛ وجودش از این بازیگوشی شادمانه می جوشد.

 

با شناخت کودک نظاره گر دنیایی جدیدی می شویم که همه ما بزرگسالان داشته ایم و در آن زیسته ایم و احتمالاً به آن بی اعتنا بوده ایم. این دنیای جدید  همان دنیای قدیم دوران کودکی است. دوران جاودانگی و سر مدیت، پاکی وصداقت با بی رنگی و صراحت، تازگی و طراوت، شور و حرارت، خیال پروری و خلاقیت، انعطاف پذیری و صمیمیت و هر آنچه که از جنس یک رنگی، آزادی، بالندگی و شادابی است. دورانی که چشمه های هوش شهودی و نیروی کنجکاوی در حد بیشینه خود قرار دارد و اشتهای دانستن، اشتیاق به فهمیدن و انگیزه کشف و شهود، ذهن و دل آدمی را سرشار از شگفتی و حیرت می سازد.

 

چگونگی بازآفرینی این دوران در بزرگسالی (مخصوص هنرمندان) و هم چنین تاثیر این باز آفرینی در آثار هنرمندان مسئله اساسی این تحقیق است.

 

برای پرداختن به این مسئله ابتدا بازخوانی روان شناختی دوران کودکی اعم از خلاقیت در دوران کودکی، مراحل هوش شهودی در کودک، وحدت حس ها در تفکر شهودی کودک، ادراک فیزیونومی در کودک مورد بررسی قرار می گیرد و پس از آن مسئله کودک درون به طور دقیق و بسیار موشکافانه تعریف می شود.

 

در ادامه چون تاثیر این دوران در زندگی هنرمندان اکسپرسیونیست مورد بحث است به تعریفی دقیق از سبک اکسپرسیونیسم در نقاشی همراه با جزئیات و معرفی هنرمندان این سبک پرداخته شده می شود. در نهایت در مورد انسان هایی صحبت شده که کودکی خود را در بزرگسالی بازیافته اند و البته اینکه این بازیافتن برای کدام دسته از انسان ها مشهودتر و صد البته قابل دسترسی تر است و سرانجام تاثیر این بازیافتگی در زندگی آنها.

 

دلیل انتخاب موضوع:

 

کودک درون کلمه ای بود که ذهن من را از دوران کارشناسی ام به خود مشغول کرد. هم چنین حس و حالی که من در هنگام کشیدن آثارم هر چند آماتور و پیش پا افتاده داشتم کنجکاوی من را دو چندان کرد تا قبل از اینکه روبروی بوم سفیدم بایستم، ذهنی مشغول از مسائل مختلف هم مفید و گاهی هم خیالات واهی داشتم و خلاصه درگیری ذهنی که این روزها همه دچار آن هستند. اما به محض آماده کردن وسایلم برای شروع کار و ایستادن جلوی بوم نقاشی، دنیایم تغییر می کرد دنیایی که اتفاقات و مسائل به اصطلاح آدم بزرگ ها را نداشت راحت، پر از احساس، بدون کوچکترین مانعی احساسات درونیم بیان می شد، آن هم در چهره آدم هایی در فضای زندگی روزمره داخل و خارج خانه.جالب تر از آن این بود که همه اطرافیانم تمام آن احساسات را حتی در نقاشی های نیمه تمامم می دیدند بهتر است بگویم احساس می کردند. به این نکته هم باید اشاره کنم که من یک دانشجوی نقاشی بداهه کار بودم و اتود زدن و منطق در نقاشی هایم جایی نداشت و هم چنین یک اکسپرسیوکار نیز بودم. در نتیجه عقاید و حال و هوای خودم در هنگام کار نقاشی با وقت های عادی من را کنجکاو کرد که در این باره اطلاعات کسب کنم و مسئله زندگی تخصصی من شد و حال زمان تحقیق و کسب اطلاعات درباره این موضوع و همچنین به اشتراک گذاشتن این اطلاعات با دیگر انسانها رسیده است.

 

 

 

 

• بیان مسئله:

 

دنیای کودکی و آزاد بودن و راحت بودن در این دنیا، زندگی به دور از هر گونه دغدغه و فراز و نشیب و این فاکتورهایی هستند که برای افراد به نوعی نقش آرزو به خود گرفته اند.

 

اشاره به حساسیت های دنیای کودکی و صحبت در مورد این حساسیت ها و همین طور نوع برخورد با آنها از مسائلی است که در این تحقیق به آن پرداخته خواهد شد و هم چنین وجود این چنین دنیایی در لحظه های زندگی هنرمندان به خصوص اکسپرسیونیست ها و تاثیر آن و رسوخ آن در لحظه و در کار هنرمند اکسپرسیونیست و نتیجه این تداخل که شاید تماماً بیان احساس هنرمند در لحظه ای باشد که با وجود زندگی در این دنیای صنعتی و آشفته، ناخودآگاه در دنیای دیگر به آزادی بیان احساساتش به دور از هر گونه ترس و واهمه ای رسیده و مانند کودکی که تمام خطوطش نماد و نشانه ای از اتفاقات بسیار بزرگ است، می پردازم.

 

بحث روانشناختی دنیای کودک، بررسی آثار کودکان و هم چنین موضوع کودک درون و وجود این شخصیت در انسان های بالغ نیز از دیگر مسائلی است که در این تحقیق از آن صحبت خواهد شد.

 

 

• هدف های تحقیق:

 

بررسی حالت های بیانی کودک در هنر به خصوص در نقاشی و پیدا کردن این حالت های بیانی در کار نقاشان اکسپرسیونیست.

 

 

 

        3-1-3- چگونگی به وجودآمدن اسطوره……………………………………………… 10

 

3-2- مفاهیم و جلوه‌های نمادین نقوش اساطیری دوران ساسانی

 

        3-2-1- هنر ساسانی……………………………………………………………… 11

 

        3-2-2- اهمیت نقش در هنرایران……………………………………………………………….. 32

 

        3-2-3- نفوذ اساطیر غیرایرانی بر اساطیر ایرانی در عهد ساسانی…………………………………………. 34

 

        3-2-4-کارکرد اساطیر در هنر عهد ساسانی و پیشینه آن……………………………………………………… 37

 

        3-2-5- تبدیل موجودات تخیلی به اسطوره و چگونگی پیدایش آنها …………………………………. 41

 

        3-2-6- جنبه های فرهنگی و مذهبی استفاده از نقوش اساطیری در عهد ساسانی……………. 42

 

3-3- معرفی موجودات اساطیری برروی آثار هنری دوره‌ی ساسانی

 

        3-3-1- مقدمه………………………………………………………………………………………….. 44

 

        3-3-2- بال نماد قدرت محافظت…………………………………………………….. 45

 

        3-3-3- سیمرغ……………………………………………………………………….. 45

 

        3-3-4- اژدها………………………………………………………………………………………. 53

 

        3-3-5- اسب……………………………………………………………………………………… 57

 

        3-3-6- گاو……………………………………………………………………………………….. 62

 

        3-3-7- گریفون (شیردال)………………………………………………………………………. 64

 

        3-3-8- اسفنکس……………………………………………………………………………. 68

 

        3- 3 -9- هارپی…………………………………………………………………………………….. 69

 

        3-3-10- شیر…………………………………………………………………………. 71

 

        3-3-11- گوپت‌شاه……………………………………………………………………………. 75

 

فصل چهارم: تاثیر نقوش اساطیری ساسانی برهویت‌گرافیک ایران

 

4-1-گرافیک ایران

 

        4-1 -1- گرافیك دهه‌های 40 و 50 شمسی………………………………………….. 78

 

        4-1-2- اولین نسل بعد‌ازانقلاب………………………………………………………………………….. 79

 

        4-1-3- گرافیک ایران در رابطه با گذشته ………………………………………………….. 79

 

        4-1-4- روش‌های به كارگیری عناصر تصویری گذشته به شكلی نوین……………………………….. 81

 

        4-1-5- گرافیک ایران در رابطه با غرب…………………………………………………….. 82

 

4-2- هویت

 

        4-2-1- مفهوم هویت……………………………………………………………………………… 85

 

        4-2-2- اهمیت هویت…………………………………………………………………………………… 86

 

        4-2-3- بحران فرهنگی انسان معاصر…………………………………………………. 86

 

        4-2-4- هویت ایرانی…………………………………………………………………………………….. 87

 

        4-2-5- نقش هویت در گرافیك ایران……………………………………………………………………. 90

 

        4-2-6- ارتباط میان هویت و زیبایی در گرافیک……………………………………………………………. 91

 

 

        4-2-7- نقطه نظرات اساتید صاحب نام پیرامون موضوع هویت ایرانی………………………………… 92

 

نتیجه‌گیری…………………………………………………………………………… 99

 

منابع     …………………………………………………………………………………….. 101

 

کارعملی ……………………………………………………………………………………………. 105

 

تعریف مسئله

 

بی تردید طراح گرافیک ایرانی در پهنه فرهنگی تاریخی خود وارث سرمایه عظیمی ‌‌از نقشمایه‌هاست، این نقوش در همه دوران، بنای عظیمی‌‌از خاطره قومی‌‌بصری برای ما می‌‌سازد. اگر مسئله هویت را برای هنر سرزمین‌مان ضروری بدانیم از مهمترین راهکارهای کامیابی در این مهم  استفاده‌ی صحیح از این گنجینه‌هاست. و از آنجایی که هنر ساسانی سهم بسزایی از آن هویت عظیم را در خود داشته، برای استمرار یا تکامل این موفقیت نیاز به تحلیل و پژوهش روشمند احساس می‌شود. بنابراین جستار حاضر با عنوان تحلیل بصری نقش مایه‌های اساطیری ساسانی و نمود آن در گرافیک ایران (طراحی پوستر) با هدف رشد هویت درآثارگرافیکی انجام گرفته است.  

 

1-2- ضرورت و اهمیت تحقیق

 

آثار به جای مانده در ایران حاوی باورهای اسطوره‌ای و اندیشه‌های دینی و فرهنگی می‌باشد. شاید به توان گفت مستندترین مدارک برای بازسازی باورها و اعتقادات، آثار به جای مانده از آن دوره می‌‌باشد که بعضاً با کمترین تغییراتی به دست ما رسیده‌اند مروری اجمالی بر آثار هنری دوره ساسانی حکایت از آن دارد که هنرمندان آن عصر پیام‌های متنوعی را در قالب صحنه‌های گوناگون برای مخاطبانی که از دست ساخته‌های وی استفاده کرده اند خلق نموده است.

 

مهرها، نقوش برجسته، سکه ها، پارچه‌ها و یا گچبری‌های بر جای مانده از آن عصر همگی پیام خاصی را به مخاطب القاء می‌‌کنند که در طیف گسترده‌ای ازمفاهیم سیاسی، اجتماعی، دینی، اساطیری و…. قابل بررسی می‌‌باشند. شناخت و آگاهی بیشتر ما از جوامع گذشته تا اندازه ای وابسته به بررسی و بازخوانی دقیق مفاهیمی‌‌است که به صورت صحنه‌های متنوع بر روی آثار هنری این دوره تجلی یافته اند از این رو در این پژوهش تمام تلاش بر این است با بررسی نقوش اساطیری ساسانی و جمع آوری باورهای اساطیری بتوانیم مجموعه‌ای از نقوش را در کاربرد گرافیک امروزی عرضه نمائیم.

 

در راستای این پژوهش پس از معرفی اجمالی جامعه و هنر ساسانی به بازشناسی مفاهیم اساطیری ایرانی و غیر ایرانی که بر روی آثارشان نمایش داده شده اند پرداخته شده است.

 

1-3- سوالات تحقیق

 

1- نقوش ساسانی بر اساس کدام اسطوره‌ها شکل گرفته است؟

 

2- از کدام حیوانات در نقشمایه‌های ساسانی استفاده شده است؟

 

3- در شکل‌گیری نقشمایه‌های ساسانی آیا جنیه‌های مذهبی تاثیرگذار بوده است؟

 

4- چگونه می‌توان نقوش مربوط به گذشته را درگرافیک امروز به کار برد و دچار کهنگی نشد ؟

 

5- نقوش اساطیری  ساسانی در گرافیک امروز ایران در چه مضمونی بیشتر به کار رفته است؟

 

6- کاربست نقوش اساطیری ساسانی چه مزایایی برای هویت گرافیک امروز ایران دارد؟

 

1-4- فرضیه

 

1- به نظر میرسد جنبه‌های تصویری پرندگان اسطوره‌ای ساسانی،بیشتر از سایر نقوش این دوره بر گرافیک معاصر تاثیرگذاشته است.

 

2- به نظر میرسد با استفاده از نقشمایه‌های ساسانی می‌‌توان به گرافیکی با هویت ملی، مخاطب پسند و تاثیر گذار دست یافت.

 

1-5 اهداف اصلی و فرعی

 

هدف اصلی: بررسی نقشمایه‌های ساسانی و میزان اهمیت آنها  در معرفی و هویت  ایرانی در طراحی پوستر  و همچنین بررسی رابطه‌ی مفهومی‌‌نقوش ایرانی و چگونگی درک و فهم آن توسط مخاطب.

 

هدف فرعی: استفاده از نتایج به دست آمده برای طراحی پوستر با ویژگی‌های خلاق، ماندگار و مرتبط با موضوع.

 

1-6- روش تحقیق- روش جمع آوری اطلاعات

 

روش انجام تحقیق بر مبنای ماهیت: توصیفی- تحلیلی

 

روش جمع آوری مطالب از منابع کتابخانه ای، اینترنتی و میدانی(مشاهده آثار و اشیاء) است. سرانجام این پایان نامه بر اساس استخراج مطالب از پژوهش‌های گذشته تنظیم شده است.

 

1-7-کاربردتحقیق

 

این رساله در 4 فصل به بررسی موجودات اساطیرکهن ساسانی و همچنین نقش این موجودات در آثار و اشیاء می‌پردازد. از قدیم الایام هنرمندان تصورات انسان ها را از دنیای خیالشان به تصویر درمی آوردند. موجودات خیالی نیز که انعکاسی از برداشت های مثبت و منفی انسان از خود و دنیای پیرامون هستند در اشکال گوناگون بازنمایی شده‌اند. امید است که با توجه به سیر پایان نامه در جمع آوری و معرفی نقوش اساطیری این دوره و ارائه نمونه‌های کاربردی درگرافیک امروزی به توان مجموعه‌ای مفید به ادبیات رشته افزود.

 

 

2 – 4 : وضعیت کتاب آرایی در دوره­ی ایلخانی ……………………………………………………..30- 26

 

2 – 4 – 1 : خوشنویسی …………………………………………………………………………………………….37-31

 

2 – 4 – 2 : تذهیب …………………………………………………………………………………………………. 45- 37

 

2 – 4 – 3 : صفحه آرایی ………………………………………………………………………………………… 48- 45

 

2 – 4 – 4 : کاغذ …………………………………………………………………………………………………….. 49- 48

 

2 – 4 – 5 : صحافی و تجلید ………………………………………………………………………………….. 52- 49

 

فصل سوم: کتاب­شناسی و نسخه شناسی اثر

 

3 – 1 : کتاب­شناسی

 

3 – 1 – 1 : نهج البلاغه، موضوع و مؤلف ……………………………………………………………… 59- 54

 

 

3 – 2 : نسخه شناسی

 

3 – 2 – 1 : احوال و آثار احمد بن السهروردی …………………………………………………….. 68- 60

 

3 – 2 – 2 : ویژگی‏های نسخه ………………………………………………………………………………… 72- 69

 

فصل چهارم: تحلیل و بررسی نسخه

 

4 – 1 : قواعد عمومی خوشنویسی ……………………………………………………………………….. 77- 72

 

4 – 2 : ساختار هندسی و زمینه­ تاریخی خط نسخ …………………………………………. 78- 77

 

4 – 3 : ساختار هندسی و زمینه­ تاریخی خط ثلث ………………………………………….. 79- 78

 

4 – 4 : بررسی سبک خوشنویسی اثر …………………………………………………………………. 111-80

 

4 – 5 : بررسی شیوه­ی تذهیب و تزیینات ………………………………………………………………120-111          

 

4 – 6 : بررسی جدول­کشی …………………………………………………………………………………….. 129-120

 

4 – 7 : بررسی کاغذ ……………………………………………………………………………………………….. 132-130

 

4 – 8 : بررسی جلد ………………………………………………………………………………………………… 134-132